Mahdi Eng 22940 اشتراک گذاری ارسال شده در 25 مهر، ۱۳۹۲ مباحث میکروب شناسی غذایی دو بخش عمده را در بر میگیرد که شامل بررسی نقش میکرو ارگانیسمها در فساد مواد غذایی و نقش میکرو ارگانیسمها در فرایندهای تهیه و تولید مواد غذایی است. امروزه بیشترین پژوهشهای میکروب شناختی غذایی جدید پیرامون نقش مثبت میکروبها در تهیه و تولید مواد غذایی انجام میشود. فساد مواد غذایی نیز یکی از جدیدترین مسائل و مشکلات اقتصادی و بهداشتی در صنایع غذایی و عرضه مواد غذایی به بازار است. سمیت پدیدهای است عام که برای همه زیانبخش و خطرناک میباشد. در رابطه با فساد مواد غذایی نقش برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام به طرق مختلف حائز اهمیت است. اهداف کلی · شناسایی انواع میکرو ارگانیسمهای عامل فساد مواد غذایی و تعیین دقیق شرایط رشد و تکثیر آنها. · ارزیابی تعیین نحوه اثر مواد غذایی فاسد شده و میکروبهای عامل این فساد بر بدن انسان. · شناسایی و تعیین مواد غذایی فاسد و قابل انهدام از طریق بررسی و تشخیص میکروبها و سموم میکروبی در مواد غذایی. · بررسی و مطالعه امکان آلوده شدن مواد غذایی در حین تولید در کارخانههای تولید کننده مواد غذایی و ادامه روشهای مناسب به منظور کاهش میزان آلودگی و تولید مواد غذایی به روش بهداشتی. فسادپذیری مواد غذایی · مواد غذایی زود فاسد شدنی شامل انواع گوشتها ، برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام ، برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام ، برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام و اغلب برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام و سبزیها هستند. · مواد غذایی دیر فاسد شدنی شامل برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام ، مغز برخی از دانهها و میوهها هستند. · مواد غذایی فاسد شدنی یا با ثبات شامل برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام ، برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام ، حبوبات خشک هستند. عوامل موثر در فساد مواد غذایی عوامل درونی از جمله عوامل درونی میتوان میزان رطوبت موجود در ماده غذایی ، ساختار فیزیکی مواد غذایی ، اسیدیته یا PH و ترکیب خواص شیمیایی مواد غذایی را نام برد. عوامل محیطی (بیرونی) عوامل محیطی نیز شامل رطوبت ، برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام ، برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام ، PH و غیره است. باید در نظر داشت که شرایط انبار کردن و نگهداری مواد غذایی در حفظ آنها از آسیب و فساد موثر است. مسمومیتهای غذایی و توکسینهای میکروبی تغییر کیفیت مواد غذایی در اثر فعالیت میکروبها همواره منجر به غیر قابل مصرف شدن این مواد برای انسان نمیشود. ولی میکرو ارگانیسمهای متعددی وجود دارند که به علت تولید توکسین با سموم قوی میکروبی ماده غذایی را مسوم میکنند. گر چه همه مواد غذایی فاسد شده حاوی اینگونه ترکیبات سمی نیستند، ولی از آنجا که احتمالا یکی از این سموم در ماده غذایی وجود دارد، لذا هر ماده غذایی فاسد غیر قابل مصرف شناخته میشود. متاسفانه بسیاری از غذاهای حاوی سموم میکروبی ، ظاهرا علایم فساد را نشان نمیدهند. بنابراین مسمومیتهای غذایی میتوانند حتی در اثر مصرف غذاهای به ظاهر سالم نیز ایجاد شوند. بوتولیسم مهمترین و خطرناک ترین نوع مسمومیت غذایی است و برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام عامل آن کلستریدیوم بوتولینوم نام دارد. مسمومیت غذایی ناشی از سم این باکتری به علت آلوده شدن مواد غذایی خام به هاگهای آن است. سم را میتوان در اثر گرما از بین برد. سایر باکتریهای موثر در مسمومیتهای غذایی شامل کلستریدیوم پرفرینجتر و استافیلوکوس اورئوس است. فرآوردههای لبنی ماست و پنیر از باکتریهای اسید لاکتیک و استرپتوکوکها بدست میآید. کفیر که نوعی نوشابه حاصل از شیر متداول در ترکیه و اروپای شرقی است، در اثر تخمیر مشترک باکتریهای مولد اسیدلاکتیک و مخمر بدست میآید. فرآوردههای غیر لبنی سبزیها بویژه خیار ، کلم ، برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام را میتوان از طریق فعالیتهای تخمیری باکتریهای اسید لاکتیک و مخمر بدست آورد. روشهای بهره برداری از میکروبها در صنایع غذایی · استفاده از فرآوردههای ناشی از فعالیتهای متابولیسمی ویژه که اکثرا شامل واکنشهای تخمیری و تولید ترکیبات آلی هستند و موجب طعم و مزه مطلوبی در مواد غذایی میشوند. · پرورش یاختههای میکروبی در ابعاد وسیع به منظور تهیه در پروتئین تک یاختهای برای غذای دام و انسان. · استفاده از فراوردههای جانبی متابولیسمی برخی از میکروبها که برای تقویت یا مطبوعتر کردن طعم ماده غذایی بکار میروند. همه میکروبها زیانآور نیستند و حتی بسیاری از آنها به ما کمک میکنند. پس میکروبهای بیماریزا چه هستند و چگونه به بدن آسیب میرسانند؟ میکروبهای بیماریزا، مانند همه موجودات زنده، برای رشد و تولیدمثل به غذا احتیاج دارند. اما نمیتوانند مانند گیاهان سبز، غذای مورد نیاز را خودشان بسازند. بنابراین باید غذای خود را به طور مستقیم یا غیرمستقیم از دیگر موجوداتزنده به دست آورند. از این رو، میتوان فهمید که چرا بیماری تولید میکنند. بیشتر میکروبهای بیماریزا انگلهستند؛ یعنی در بدن جانداران دیگر به سرمیبرند و از آنها غذا به دست میآورند. پس از آن که میکروبهای بیماریزا به جای مناسبی از بدن وارد شدند، به سرعت رشد و تولیدمثل میکنند و اگر چیزی جلوی رشد و تولید مثل آنها را نگیرد، از راههای گوناگون به بدن آسیب میرسانند. یکی از راهها این است که مواد درون سلولهای بدن را به جای غذا مصرف میکنند. مانند انگلمالاریا که در گلبولهایقرمز رشد و تولیدمثل میکند و آنها را از بین میبرد. ویروسها نیز وارد سلولهای گوناگون بدن میشوند و با استفاده از مواد درون آنها زیاد میشوند. ویروسها با این عمل، سلولها را از بین میبرند. راه دیگری که میکروبهای بیماریزا به بدن آسیب میرسانند، ترشح سم یا “توکسین“ است. این سمها، از طریق جریانخون در سراسر بدن پخش میشود؛ مانند سم میکروبکزاز. اشاره شد که اغلب میکروبهای بیماریزا، زندگی انگلی دارند و برای رشد و تولیدمثل مجبورند در بدن دیگر جانداران زندگی کنند و از آنها غذا به دست آورند، پس اگر این میکروبها وارد بدن انسان نشوند و کسی را بیمار نکنند، در کجا زندگی میکنند؟ محل اولیهای که عامل بیماریزا در آن وجود دارد، “مخزن“ بیماری نامیده میشود. بعضی از بیماریها مانند سرخک، آبله،حصبه و اوریون، ویژه انسان است؛ زیرا عامل بیماریزا خود را فقط با شرایط بدن انسان وفق داده است. بنابراین، انسان تنها مخزن این بیماریها است. از اینرو، شرط ابتلا به هر یک از این بیماریها این است که فرد سالم، یا با انسان آلوده تماس پیدا کند یا در معرض تماس با مواد و یا وسائلی قرار گیرد که فرد بیمار آنها را آلوده کرده است (مانند لباس، ملحفه و ظرف( این بیماریها فقط مخزن انسانی دارند؛ ولی مخزن بعضی از بیماریهای عفونی که انسان به آنها دچار میشود، جانوران مهرهدار هستند و عامل بیماریزا از این جانوران به انسان سرایت میکند. پس این بیماریها مخزن حیوانی دارند. بیماریهای عفونی جانوران مهرهدار، که در شرایط طبیعی به انسان قابل انتقال هستند، "بیماریهایمشترکانسان وحیوان" یا "زئونوز" نامیدهمیشوند. بیماریهای مشترک انسان و حیوان به چند صورت انتقال مییابند: هنگامی که قسمتهائی از بدن یک جانور آلوده برای غذا مورد استفاده انسان قرار میگیرد؛ مانند دچار شدن به کرمکدو که از راه خوردن گوشت نیمه پخته گاو یا خوک آلوده ایجاد میشود. گاهی حشرهای عامل بیماریزا را از طریق نیش زدن، از جانور مهرهدار بیمار به انسان منتقل میکند. مانندکک که عامل انتقال میکروب طاعون از موش به انسان است. به این حشرات “ناقل“ بیماری میگویند؛ زیرا سبب انتقال بیماری میشوند. البته برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام ، از راه دیگری هم باعث انتقال بیماریها میشوند. برای مثال، مگس از حشراتی است که درون و بیرون بدنش اغلب آلوده به میکروب است و هنگامی که روی غذا یا ظروف غذاخوری بنشیند مقداری از میکروبها را به آنها منتقل میکند. به این نوع انتقال، انتقالمکانیکی میگویند. اما همانطور که اشاره شد پشه، کک، شپش و کنه به طریق دیگر سبب انتقال بیماری میشوند. این حشرات، بیماران را نیش میزنند و خون آنها را میمکند و عامل بیماریزا را وارد بدن خود میکنند. بعد از آن وقتی که این حشرات فرد سالمی را نیش میزنند تعدادی از این میکروبها را به بدن او وارد میکنند. ککها بیماری طاعون و نوعی بیماری “تیفوس“ را منتقل میکنند. مگسها هم سبب انتشار بیماریهائی مانند فلجاطفال، حصبه و مسمومیتهایغذائی میشوند. پس ناقل عامل بیماریزا موجود زندهای است که معمولا حشره یا بندپا است. راه دیگر انتقال عامل بیماریزا، گازگرفتن است مانند بیماری “هاری“که از راه گازگرفتن سگ یا گرگهار در انسان به وجود میآید. بیماری هاری هم از بیماریهای مشترک انسان و حیوان است. هنگامی که جانوران مهرهدار آلوده، عامل بیماریزا را از راه ادرار، مدفوع یا شیر خود دفع میکنند، محیطزیست یا موادغذائی مورد استفاده انسان آلوده میشود. مثلا“ گاو آلوده به “تب مالت“، از طریق شیر خود، انسان را بیمار میکند. مخزن بعضی از بیماریهای عفونی، طبیعت بیجان و بخصوص خاک است. پس این بیماریها "مخزن غیرزنده" دارند. وقتی دوچرخهسواری میکنید، ممکن است به زمین بیفتید و زانویتان زخمی شود. بعضی از میکروبهای موجود در خاک، مثل میکروب بیماری برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام ، از راه پوست زخمی شده، وارد بدن میشوند. بعضی از عوامل بیماریزا خود را با زندگی در خاک و محیط خارج تطبیق میدهند و بعضی از آنها برای مقاومت در شرایط نامناسب محیط به "اسپور" یا "هاگ" تبدیل میشوند. هاگ مدتها زنده میماند. عامل بیماری کزاز، سیاه زخم و یک نوع مسمومیت غذائی به نام "بوتولیسم" از این طریق، مدتها در خاک زنده میماند. منبع : رشد نقل قول لینک به دیدگاه
ارسال های توصیه شده
به گفتگو بپیوندید
هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .