دانشجوی زبان‌شناسی فارغ‌التحصیل می‌شود، اما یکبار زبان بلخی را نشنیده است

[sam arch 55879]

 

نایب رئیس انجمن زبان‌شناسان به ضرورت برقراری آشتی میان دو رشته زبانشناسی و فرهنگ و زبان‌های باستانی اشاره و بیان کرد: دانشجوی رشته زبان‌شناسی، فارغ التحصیل می‌شود؛ بی آنکه حتی یک بار به عنوان مثال زبان بلخی به گوشش خورده باشد

 

کورش صفوی، نایب رئیس انجمن زبان شناسی ایران و استاد دانشگاه علامه در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره چگونگی شکل‌گیری انجمن زبانشناسی ایران گفت: سال‌ها پیش گروهی از دانشجویان دوره کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد تهران (واحد مرکز) دور هم جمع شده بودند تا به کمک استادان خود، سخنرانی‌هایی در سطح بسیار محدود و در منازل خود ترتیب دهند. پس از چند جلسه، این احساس و انگیزه پدید آمد که می‌توان این کار را گسترش داد و سبب شد تا مخاطبان بیشتری در این جمع حاضر شوند.

 

وی در ادامه گفت: رفته رفته، دانشجویان آن زمان که حالا همگی، استادان گروه‌های مختلف در دانشگاه‌های کشورند به این نتیجه رسیدند که از نسل قبل خود هم دعوت کنند تا در جمعشان حضور یابند و این محافل را به شکلی قانونمند درآورند. این دانشجویان با تنظیم اساسنامه و انجام دیگر امور اداری و اجرایی انجمن زبان‌شناسی ایران را ابتدا در وزارت کشور و سپس در هیئت انجمن‌های علمی کشور به ثبت برسانند. بدین ترتیب انجمن زبانشناسی ایران از سال 1382 به طور رسمی کار خود را آغاز کرد.

 

صفوی اهداف این انجمن را شرح داد و گفت: نخستین هدف، تشکیل مکانی برای حضور همه افرادی است که در ایران به نوعی با زبان‌شناسی در ارتباط هستند. هدف دوم برگزاری کارگاه‌ها، همایش‌های ملی و بین‌المللی برای روزآمدسازی اطلاعات زبان‌شناسان و دانشجویان زبان‌شناسی است. هم اکنون این انجمن تقریباً تمام زبان‌شناسان ایران را در خود جمع کرده و در گروه‌های تخصصی مختلف خود سعی بر آن دارد تا از چند جنبه به مسائل زبان‌شناسی ایران بپردازد. نقد و بررسی و مطالعه آسیب‌شناختی شاخه‌های مختلف رشته زبان‌شناسی از جمله اهداف مهمی است که انجمن از طریق برگزاری انجمن‌های یادشده دنبال می‌کند.

 

نویسنده کتاب «آشنایی با تاریخ زبان‌های ایران»، درباره ارتباط زبان‌شناسی با فرهنگ و زبان‌های باستانی گفت: زمانی که ما تحصیل می‌کردیم، مجبور بودیم به همان اندازه که در زبان‌شناسی نظری به مطالعه می‌پردازیم، سراغ تاریخ زبان‌های ایرانی نیز برویم، اما با کمال تأسف رفته رفته میان این دو رشته جدایی افتاد و شرایط به شکل امروزی‌اش درآمد؛ امروز بر اساس واحدهایی که در این دو رشته ارائه می‌شود، دانشجوی رشته زبان‌شناسی می‌تواند فارغ‌التحصیل شود؛ بی آنکه حتی یک بار به عنوان مثال زبان بلخی به گوشش خورده باشد و یا بداند خط این زبان چه بوده است و همین‌طور درباره فارغ‌التحصیلان فرهنگ و زبان‌های باستانی که دانش زبانشناسی آنها نیز بسیار اندک است و مثلاً اغلب نمی‌دانند که کتیبه‌ها را آوانویسی نمی‌کنند، بلکه واج‌نویسی می‌کنند. بنابراین ما در صدد هستیم میان این دو رشته که هم‌خون و هم‌نژادند و به شدت به یکدیگر نیازمندند، آشتی برقرار کنیم.

 

صفوی در توضیح چگونگی همکاری دست‌اندرکاران زبان‌های باستانی و انجمن زبانشناسی گفت: از همان ابتدای شکل‌گیری انجمن، گروهی با عنوان زبان‌های کهن ایرانی وجود داشت. در حال حاضر سرپرستی این گروه را دکتر مجتبی منشی‌زاده به عهده دارد. او از تحصیل‌کردگان همان نسل گذشته‌ای است که دانش زبان‌شناسی را همپای زبان‌‌های باستانی فراگرفته و به هر دو موضوع کاملاً احاطه دارد. بنابراین با همفکری او، بنا شد برای نخستین هم‌اندیشی یا کارگاهی با موضوع زبان‌های کهن ایرانی برگزار کنیم که طی آن ابتدا خودمان، خودمان را نقد و از این طریق ایرادها و نقایصمان را برطرف کنیم. بنابراین تمام مقالات این همایش به صورت «سفارشی» انتخاب شده‌اند؛ یعنی از مدرسان و دانشجویانی که هریک به نوعی درگیر این ماجرا هستند خواسته شده تا به نقد و چالش این حوزه بپردازند.

 

وی در همین خصوص ادامه داد: اگر برنامه سخنرانی‌ها را به دقت نگاه کنید، می‌بینید که حرکت سخنرانی‌ها به گونه‌ای انتخاب شده که صحبت‌ها از کلیات به سمت طرح جزئیات می‌رود و قرارمان این است که در میزگرد پایان این کارگاه پس از جمع‌بندی تمام گفته‌ها، مسیر بعدی هم‌اندیشی را معلوم و مشخص کنیم که اعضای انجمن به دنبال دستیابی به کدام اطلاعات برای گام بعدی هستند.

 

نایب رئیس انجمن زبان‌شناسان در پاسخ به این پرسش که در چه شرایطی برگزاری هم‌اندیشی‌های زبان‌های کهن ایرانی ادامه خواهد داشت، تصریح کرد: در هر صورت هم اندیشی‌های بعدی برگزار خواهد شد؛ چرا که حتی اگر در این همایش نتوانیم به اهداف اصلی‌مان دست یابیم، دست کم به این نتیجه می‌رسیم که برای همایش‌های بعدی چه مسیری را باید دنبال کنیم: آیا باز هم باید در مرحله طرح کلیت‌ها باقی بمانیم و یا می‌توان به موضوعات تخصصی‌تر وارد شد؟ به هر حال این هم‌اندیشی نیز مانند تجربیات دیگر ما، مطمئناً به سمت و سوی مطالعات تخصصی پیش خواهد رفت.

 

هم‎اندیشی زبان‌های کهن ایرانی روز پنجشنبه 18 مهر 1392 از ساعت 9 تا 16:30 در بزرگراه کردستان، نبش خیابان 64، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می‌شود.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام