رفتن به مطلب

پیرنگِ داستان


ارسال های توصیه شده

پیرنگِ داستان(عناصر داستان)

 

 

پیرنگ حوادث را در داستان آن چنان تنظیم و تركیب می‌كند كه در نظر خواننده منطقی و قانع‌كننده باشد. به همین دلیل پیرنگ تنها ترتیب و توالی حوادث نیست بلكه مجموعه‌ای نظام‌یافته از حوادث یا وقایع است.

 

 

 

درآمد

 

پیرنگ، نقشه، طرح یا الگوی حوادث در داستان است. شرح فشرده و منجر به وقایعی كه برای اشخاص داستان اتفاق می‌افتد. حلقه‌های پیوسته ی رشته ی حوادثی است كه نویسنده انتخاب می‌كند و به یاری آن خواننده را به جایی كه مدّنظرش است هدایت می‌كند. پیرنگ چون و چرایی حوادث را در داستان نشان می‌دهد.

به عبارت دیگر:

پیرنگ حوادث را در داستان آن چنان تنظیم و تركیب می‌كند كه در نظر خواننده منطقی و قانع‌كننده باشد؛ به همین دلیل پیرنگ تنها ترتیب و توالی حوادث نیست بلكه مجموعه‌ای نظام‌یافته از حوادث یا وقایع است.

در حقیقت پیرنگ نقل حوادث با تكیه بر روابط علت و معلولی است. پیرنگ وابستگی موجود میان حوادث داستان را به طور عقلانی تنظیم می‌كند و ضابطه‌ای است كه بر اساس آن نویسنده وقایع را نظم می‌دهد.

داستان هر چه باشد، حتی اگر نقل ساده ی ماجرایی باشد، باید طرح و نقشه ی منظمی داشته باشد تا بر اساس آن به نگارش در‌آید.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

تعریف پیرنگ

 

نقشه و الگوی رویدادهای یک نمایش یا شعر یا اثر داستانی را كه سازماندهی حادثه و شخصیت را به عهده می‌گیرد، پیرنگ می‌گویند؛ بدان صورت كه حس كنجكاوی و تحریک خواننده یا بیننده را برانگیزد.

 

 

ای.ام. فورستر تعریف ساده اما بسیار مفیدی از طرح پیرنگ به دست می‌دهد: داستان، روایت رویدادهایی است كه در توالی زمانی منظم شده باشد. طرح نیز روایت رویدادهاست كه در آن بر تصادف تأكید شده باشد.

 

طبق تعریف فورستر بین داستان و پیرنگ تفاوت است. از این سخن درمی‌یابیم كه داستان نقل رشته‌ای از حوادث است كه تنها بر طبق توالی زمانی، نظم و ترتیب یافته است در حالی كه پیرنگ نقل حوادث با تكیه بر موجبیّت و روابط علّی و معلولی است.

 

  • Like 3
لینک به دیدگاه

انواع پیرنگ

 

پیرنگ را به دو دسته «پیرنگ باز» و «پیرنگ بسته» تقسیم كرده‌اند.

 

پیرنگ باز:

پیرنگی كه نظم طبیعی حوادث بر نظم ساختگی و قراردادی آن غلبه دارد. در این نوع داستان ها اغلب گره‌گشایی1 وجود ندارد.

نویسنده در این نوع داستان‌ها می‌كوشد تا خود را در داستان پنهان كند تا داستان همانند زندگی، ملموس و بی‌طرفانه جلوه كند.

آنتوان چخوف یكی از نویسندگانی است كه به نوشتن داستان با پیرنگ باز توجه داشته است.

 

پیرنگ بسته:

پیرنگی است كه از كیفیتی پیچیده و تودرتو و مختصات فنی نیرومند برخوردار باشد؛ به عبارت دیگر نظم ساختگی حوادث بر نظم طبیعی آن بچربد.

 

 

این گونه پیرنگ‌ها اغلب در داستان های اسرارآمیز و هیجان انگیز به كار گرفته می‌شود كه گره‌گشایی و نتیجه‌گیری قطعی و محتومی دارد.

بیشتر داستان های ادگار آلن پو واجد پیرنگی بسته است.

 

 

 

**********

1. گره‌گشایی، پی‌آمد موقعیت و وضعیت پیچیده یا نتیجه نهایی رشته حوادث است و نتیجه ی گشودن رازها و معمّاها و برطرف‌شدن سوء تفاهم است.

 

  • Like 3
لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...