Occ.Health 1065 اشتراک گذاری ارسال شده در 6 اردیبهشت، ۱۳۸۹ دیباچه:در دنیای امروز انسان‌ها مجبورند در تلاش معاش؛ با مشكلات گوناگون دست و پنجه نرم كرده و خطرات فراوانی را كه خود ناشی از پیشرفت علم و تكنولوژی است، به جان بخرند. این خطرات، تعداد عوامل تهدید كننده سلامتی را افزایش داده است و در نیتجه بر تعداد بیمار‌های شغلی و مخاطرات حرفه‌ای نیز روز به روز افزوده می‌شود. برای مثال كارگری كه در واحد صنعتی با جیوه یا سرب سر و كار دارد، ممكن است دچار مسمومیت حاد شده یا به یك بیماری مزمن دچار گردد.كاركنان مشاغل اداری نیز گاه به علت بی‌حركتی، كار كردن در نور ضعیف، مكان‌های غیر بهداشتی و مرطوب یا به علت تماس با دستگاه‌های الكترونیكی ممكن است سلامت خود را به خطر اندازند. حتی گاهی اوقات شرایط محیط كار به اندازه‌ای سخت و ناگوار است كه اگر دانش بشری كمك نكرده و مشكلات را همواره نسازد، زندگی در آن شرایط غیر ممكن می‌گردد. تا جایی كه در عصر حاضر حوادث پس از بیماری‌های قلب و عروق و سرطان سومین علت اصلی مرگ و میر در كشورهای صنعتی است.از سوی دیگر، حوادث ناشی از كار، هزینه‌های بسیاری را بر دوش اقتصاد ملی هر كشور می‌گذارد به همین دلیل حفظ سلامت كارگران كه عظیم‌ترین قشر هر جامعه‌ای را تشكیل می‌دهند گذشته از جنبه انسانی آن، هم از نظر مصالح اجتماعی و اقتصادی و هم از نظر تأمین سلامت و فراهم ساختن آسایش و رفاه كارگران و تطبیق وضع كار با مقتضیات جسمی و روانی آنان، یك وظیفه انسانی، یك احتیاج و یك شرط امكان انجام كار و فعالیت ثمر بخش است. كاری مهم و حیاتی كه در هر كشوری بر عهده متخصصان بهداشت كار می‌باشد.به عبارت دیگر دانش بهداشت حرفه‌ای تلاش می‌كند تا با حذف كردن عوامل خطرزای فیزیكی، شیمیایی، روانی و بیولوژیكی یا كاهش تأثیرات این عوامل از آسیب‌رسی به كاركنان جلوگیری نماید. برای رسیدن به این هدف علم بهداشت دارای سه مرحله مهم و اساسی است كه این مراحل عبارتند از:شناسایی، ارزیابی و كنترل عوامل خطرزا؛ یعنی متخصص بهداشت حرفه‌ای در مرحله اول خطر را شناسایی كرده و پس از شناسایی كامل، مقدار خطر را سنجش می‌كند و در مرحله آخر به كنترل عوامل خطرزا می‌پردازد. گفتنی است كه مرحله شناسایی خطر در مقطع كاردانی، ارزیابی در مقطع كارشناسی و كنترل در مقطع كارشناسی ارشد بهداشت حرفه‌ای آموزش داده می‌شود.برای مثال یك كاردان بهداشت حرفه‌ای در كارخانه ریسندگی و بافندگی باید كانون‌های خطر اعم از منابع ایجاد صدای بیش از حد مجاز، نوع مواد شیمیایی خطرناك مورد استفاده، نحوه نگهداری مواد خطرناك و طریقه مصرف آنها را شناسایی كند. سپس یك كارشناس بهداشت حرفه‌ای باید تراكم مقدار آلودگی را در یك متر مكعب هوا تعیین نماید و مشخص كند كه مقدار آلودگی بالاتر یا پائین‌تر از حد استاندارد است كه در این مرحله كارشناس با استفاده از روش‌های آنالیز پیچیده و وسیعی مانند آنالیز رنگ‌سنجی، آنالیز دستگاهی، گاز فورماتوگرافی، اكسپكفوتومتری و روش‌های دیگر ماده شیمیایی مورد نظر را سنجش و مقدار آن را تعیین می‌كند. كارشناس ارشد بهداشت حرفه‌ای نیز پس از این كه عوامل خطرزا شناسایی و ارزیابی شد باید روش یا روش‌هایی را پیشنهاد كند كه عوامل زیان‌آور حذف گردد یا كاهش یابد و به اندازه استاندارد برسد. فارغ‌التحصیل دكترا نیز به تدریس و تحقیق در زمینه بهداشت حرفه‌ای می‌پردازد. درس‌های این رشته در طول تحصیل : دروس اصلی و تخصصی : فیزیك عمومی، شیمی تجزیه، پاتوبیولوژی، بهداشت آب، شیمی عمومی، فیزیولوژی و تشریح، ریاضیات پایه و مقدمات آمار، آموزش بهداشت، كمك‌های اولیه، بیوشیمی، حشره‌شناسی پزشكی و مبارزه با ناقلین، شناسایی عوارض شیمیایی، دفع مواد زائد صنعتی، ایمنی در صنعت، اصول تغذیه، آمار حیاتی نظری، آمار حیاتی عملی، شناسایی عوامل فیزیكی، تشكیلات و خدمات بهداشت حرفه‌ای، مبارزه با آلودگی‌های هوای محیط كار، سم‌شناسی صنعتی، آشنایی با كلیات پزشكی و بیماری‌ها حرفه‌ای، حوادث ناشی از كار، مهندسی انسانی، كارآموزی در عرصه توانایی‌های لازم : در رشته بهداشت حرفه‌ای عوامل زیان‌آور مختلفی اعم از شیمیایی، فیزیكی، بیولوژیكی و روانی وجود دارد. از همین رو دانشجوی این رشته باید در دروس پایه مثل ریاضی، فیزیك، شیمی و زیست‌شناسی توانمند باشد؛ یعنی برای موفقیت در بهداشت حرفه‌ای باید هم در ریاضی و فیزیك و هم در علوم تجربی پایه‌ای قوی داشت. دانشجوی بهداشت حرفه‌ای باید از نظر جسمی نیز سالم باشد تا بتواند در محیط‌های صنعتی فعالیت كند. موقعیت شغلی در ایران : وزارتخانه‌های كار، صنایع و معادن، جهاد كشاورزی، نیرو، بهداشت، درمان و آموزش پزشكی از مراكز اصلی جذب فارغ‌التحصیلان این رشته هستند. همچنین سازمان‌ها، شركت‌ها و كارخانه‌های بزرگی مثل شركت نفت، ذوب‌آهن، هواپیمایی كشوری، ایران خودرو و پلی‌اكریل دارای واحد بهداشت حرفه‌ای بسیار قوی هستند كه در هریك از این واحدها چند كارشناس ارشد، كارشناس و كاردان بهداشت حرفه‌ای فعالیت می‌كنند. تا جایی كه در حال حاضر بیش از 50 درصد از دانشجویان كارشناسی بهداشت حرفه‌ای نیز به طور پاره‌وقت در كارخانجات و سازمان‌های مختلف به عنوان مشاوره بهداشتی فعالیت می‌نمایند. منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش 2 لینک به دیدگاه
ارسال های توصیه شده