کتابخوری شماره 1 : محیط های پاسخده

[Place.Maker 4554]

سلام

اولین قسمت از کتابخوری 2 با بخش ابتدایی کتاب محیط های پاسخده شروع شد...

دوستانی که این بخش رو مطالعه کردن لطفا بیان و نظراتشونو ، و یا اگر سوالی براشون پیش اومده و بخشی براشون نامفهوم بوده رو مطرح کنن تا با کمک بقیه دوستان به جواب برسیم .

[H O P E 34652]

خب من اول یه خلاصه ای از قسمتی که برای این هفته خوندیم ( صفحات 1 تا 56)

 

ویژگی های یک محیط پاسخده :

1- نفوذپذیری

2- گوناگونی

3- خوانایی

4- انعطاف پذیری

5- تناسبات بصری

6- غنای حسی

7- رنگ تعلق

 

 

 

1- نفوذ پذیری

 

نفوذپذیری هر فضایی از فضاهای همگانی به تعداد راه های بالقوه ای که برای عبور از یک نقطه به نقطه دیگر در نظر گرفته شده است بستگی دارد .که البته این راه ها باید شفاف و دیدنی باشند در غیر اینصورت تنها افرادی که با آن آشنایی قبلی دارند از آن سود می برند.

 

1-1- کاهش نفوذ پذیری همگانی:

 

3 مورد از شیوه های طراحی که موجب کاهش نفوذ پذیری فضاهای همگانی می گردد:

 

- بزرگ از نظر گرفتن مقیاس ساخت و ساز

- به کارگیری یک نظام سلسله مراتبی در سازماندهی فضایی عرصه طراحی

- جدایی سواره و پیاده

 

2-1- افزایش نفوذ پذیری همگانی

 

موارد زیر نیز باعث افزایش نفوذپذیری محیط می شوند:

 

- نیاز به جبهه جلویی و عقبی:

تمامی ساختمان ها به دو جبه نیاز دارند یک جبهه جلویی رو به فضای همگانی واجد بیشترین نقش عمومی و دیگری جبهه پشتی واجد بیشتری نقش محرمیت.

 

- ساخت و ساز طولی بلوکها

گونه از ساخت و ساز که را قرار دادن فضاهای باز خصوصی در عقب ساختمان و فضاهای عمومی در جلوی ای دو جبهه را از هم متمایز می سازد.

 

3-1- الزامات طراحی، چگونگی دستیابی به نفوذ پذیری:

الف- تجزیه و تحلیل خیابان و بلوکهای حوزه بیرونی پیرامون عرصه عملیاتی طرح جهت شناخت جایگاه و اهمیت نسبی نقاط دسترسی نسبتاً مهم به عرصه.

ب- مشخص کردن موقعیت مکانی راه های جدید که از داخل عرصه عملیاتی طرح عبور می کنند.

ج- تحلیل نقش ترافیکی تمامی معابر پیشنهادی جدید و بررسی اینکه طرح تقاطع ها و عرض معابر از نظر مهندسین ترافیک قابل قبول باشد.

د- بررسی اینکه بلوکهای تعریف شده به وسیله خیابان از نظر اندازه و ابعاد، کارا و توجیه پذیر باشند.

 

 

 

1- استفاده از نظام شریانی موجود

مقوله نفوذ پذیری در دو مقیاس اهمیت پیدا می کند:

- شریان هایی که عرصه طراحی را به شهر همچون کل واحد پیوند می زند.

- شریان هایی که عرصه طراحی را به حوزه پیرامونی آن پیوند می زند.

 

2- اتصالات عرصه عملیات طراحی به کل شهر

برای دست یابی به سطح بالای نفوذ پذیری از کلیت شهر به عرصه طراحی و داخل آن باید آن را از طریق بالاترین تعداد ممکن شریان های اتصالی سیستم به خیابان های اصلی شهر وصل کنیم. برای این منظور باید خیابان های اصلی خارج از مرزهای عرصه طراحی را پیدا و بر روی نقشه ای که مقیاس آن از 1:10000 کوچکتر نباشد نشانه گذاری کرد.

 

3- اتصال به نظام خیابانهای اصلی

 

در داخل حوزه باید به دنبال شریان های اتصالی بگردید که در مستقیم ترین حال عرصه طراحی را به خیابان های اصلی وصل می کند. این کیفیت با تشخیص و مقایسه تعداد نقاط تعبیه دید مشخص می شود.

 

4- اتصالات به حوزه ی پیرامونی بلا فصل عرصه عملیاتی طرح( عرصه داخلی)

 

سپس در حوزه ای که به وسیله خیابان های اصلی تعریف شده به بررسی تمام مسیرهای ارتباطی عرصه طراحی بپردازید. لازم است مسیرهایی را هم بررسی کنید که بین عرصه طراحی و خیابان های اصلی قرار گرفته اند. اما به این خیابان ها متصل نشده اند.

بالاترین میزان تعداد نقطه ارتباط دهنده بین گونه ای از شریان های اتصالی هستند که قویترین میزان اتصال را با حوزه های پیرامون بلا فصل عرصه طراحی برقرار می کنند.

 

5- طبقه بندی خیابان ها

در مقوله ای مشخص کردن جایگاه فضایی تقاطع ها و جزئیات طراحی آن ها به گونه های خیابان هایی که به هم وصل می شوند مربوط است. برای اینکه بتوانید معابر خویش را طبقه بندی کنید لازم است که میزان جریان حرکت خودروها بر هر یک از معابر مورد ارزیابی قرار گیرد.

 

6-برآورد جریان تردد سواره

 

دربارهی راه های فراگیر که اتصالات اصلی شبکه درونی شهر را سبب می گردند انجام یک برداشت میدانی برای بدست آوردن میزان رفت و آمد و یا بدست آوردن اطلاعات مربوط از مراجع محلی مسئول بزرگ راه ها ضروری است. در خیابان هایی که صرفاً حامل جریان سفرهای محلی می باشند، می توان از طریق شناخت نحوه ی استفاده از اراضی و ساختمان هایی که از آن خیابان ها دسترس می گیرند به یک تصویر تقریبی از اطلاعات مربوط دست پیدا کرد.

 

7- تقاطع ها

 

این بررسی نشان می دهد که فواصل90 متري حاصل از بلوک بندی بین تقاطع ها برای اکثر مواقع مناسب است.

لازم است به یادآوری است که شما فقط می توانید که خیابان هایی بلوک های به اندازه ی زیر 90 متر داشته باشید که صرفاً به واحد های مسکونی دسترسی بدهند.

8- تطبیق دادن اندازه ی بلوک ها

 

اندازه ی یک بلوک طولی به دو عامل اصلی زیر بستگی دارد:

- فعالیت های خصوصی که در فضای بیرونی داخل بلوک ها جای می گیرند. این ها معمولاً باغچه های خصوصی، دسترسی خدماتی و پارکینگ یا گاراژ را شامل می شوند

- فرم ساختمان ها در حاشیه طولی بلوک ها

 

از آنجا که این عوامل به تأثیر از تنوع کاربری ساختمان ها تغییر می کنند، برای فراموشی نوع استفاده را کاربری را به 3 بخش تفکیک می کنیم:

A- کاربری های غیر مسکونی.

B- آپارتمانها.

C- کاربری های مسکونی دارای باغچه.

 

هر یک از این بخش ها برای خود در برگیرنده ی نمودارهای مرجعی هستند که روابط بین سه عامل زیر را به نمایش می گذارند:- اندازه کلی بلوک- فضای خصوصی بیرونی و تسهیلات پارکینگی یا گاراژی داخل(متن) بلوک- ویژگی های ساختمان های طراحی آن (بلوک)

خب ، حالا دوستان نظراتتون رو بنویسید راجع به این مطالب تا با هم بحث کنیم

من خودم هم چند تا جا مشکل داشتم که حتما می پرسم

[masoudtah 716]

اون چیزی که من از نفوذپذیری دریافتم و بخوام بطور خلاصه و بزبان خودمون و عامیانه بگم این بود که یک محله یا یک فضای شهری باید بلوک های اطرافش طوری طراحی و برنامه ریزی بشه که یک خیابان با خیابان کناریش در ارتباط باشه و بقولی یک راه در رو باشه. (اگه به عکسای کتاب توجه کنیم این موضوع رو در می یابیم)

 

فقط یه موضوعی رو من نتونستم درک کنم و واسم سوال شد این بود که جدایی سواره از پیاده چجوری میتونه باعث کاهش نفوذپذیری بشه؟؟؟

[H O P E 34652]

جالب بود برداشتتون برداشت من خیلی فرق داشت ، ینی اصلا به عنوان راه در رو یا ارتباط خیابون ها فکر نکرده بودم

نفوذپذیری ای که من برداشت کردم از متن کتاب، بنظرم بیشتر در دسترسی همه افراد به همه جاهای یه محیط یا یه بافت خلاصه میشه

بخاطر همینم هست که یه مسئله ای مثل جدایی سواره و پیاده باعث کاهش این نفوذپذیری میشه

اگه به تصویری که گذاشته دقت کنی، بنظرم خوب توضیح داده، تو محیط هایی که یه سری مسیر مختص سواره و یه سری دیگه مختص پیاده طراحی میشن، ینی در یک زمان و در شرایط معمول، همه افراد به همه جا دسترسی ندارن (چون در هر صورت توی یکی از گروه سواره یا پیاده قرار میگیرن و حضور در یک سری از راه ها براشون ممنوع شده )

 

برداشت من این بود

[fatyjo0on 1963]

منم همین قسمت جدایی سواره و پیاده واسم سواله

اگه یه قسمتی از خیابون صرفا پیاده راه باشه (مثلا یه خیابون تجاری یا خیابونی که منتهی میشه به یه مکان دیدنی) و راه جداگانه ای واسه سواره هم در نظر نگرفته باشن و راه نفوذیش همون پیاد راه باشه...

به نظرم این مدل جدا سازی باعث نفوذ بیشتر میشه!!! صحیح می باشد آیا؟؟

[masoudtah 716]

توضیح خوب و مجاب کننده ای بود اما امااااااااااااا

من تصورم از نفوذپذیری این بود که:

اصلا به این دلیل یک بافت رو نفوذپذیرانه طراحی میکنند که بطور مثال اگر یک خیابان پیاده راه شد و پس خیابان کناریش سواره رو میشه تا آقای راننده در خیابان کناری ماشینشو پارک کنه و برای رسیدن به مکان مورد نظر که در پیاده راه قرار دارد ادامه راه رو با پیاده روی طی کند.

(باز همون اصل راه در رو : اگر یک خیابان بسته شده ناامید نشو خیابان کناریش برات باز شده.)

[fatyjo0on 1963]

به کارگیری یک نظام سلسله مراتبی در سازماندهی فضایی عرصه طراحی

 

من اینو عدم به کار گیری دیده بودم

 

به نظرم به کارگیری نظام سلسله مراتبی بیشتر به نفوذ پذیری کمک می کنه!!! جز اینکه این سلسله مراتب فقط شریان های اصلی رو شامل شه

[fatyjo0on 1963]

فک نمی کردم به این زودی تایپیک دچار رکود شه...

[H O P E 34652]

منم همین قسمت جدایی سواره و پیاده واسم سواله

اگه یه قسمتی از خیابون صرفا پیاده راه باشه (مثلا یه خیابون تجاری یا خیابونی که منتهی میشه به یه مکان دیدنی) و راه جداگانه ای واسه سواره هم در نظر نگرفته باشن و راه نفوذیش همون پیاد راه باشه...

به نظرم این مدل جدا سازی باعث نفوذ بیشتر میشه!!! صحیح می باشد آیا؟؟

 

خب این بنظر من برمی گرده به همون تعریف ما از نفوذپذیری ، اگر مث من تعریفت "دسترسی همه افراد به همه نقاط " باشه، آره ، در این شرایطی که گفتی نفوذپذیری کم میشه ، چون به این مکان فقط افراد پیاده دسترسی دارن، سواره ها نمی تونن واردش بشن ، پس نفوذگذیری ش کم میشه چون دسترسی ش برای یه قشر خاصه

 

 

چجوری این برداشتو کردی ؟ کجا توی تعریف نفوذپذیری گفته که دسترسی باید برای پیاده باشه و سواره ها باید تبدیل بشن به پیاده تا بتونن وارد بشن ؟

 

نفوذپذیری یکی از اصلی ترین فاکتوراش، قدرت انتخاب استفاده کننده ها از مسیرهاس ، وقتی یه محدوده فقط برای افراد پیاده باشه یا برعکسش، قدرت انتخاب پایین میاد در نتیجه نفوذپذیری هم کاهش پیدا می کنه

من اینو عدم به کار گیری دیده بودم

 

به نظرم به کارگیری نظام سلسله مراتبی بیشتر به نفوذ پذیری کمک می کنه!!! جز اینکه این سلسله مراتب فقط شریان های اصلی رو شامل شه

 

نه دیگه، ببین، توی عکسش کشیده و خوب هم توضیح داده ، بیبن :

 

 

فک نمی کردم به این زودی تایپیک دچار رکود شه...

 

نشده

من نمی دونم چرا توی کنترل پنلم بالا نیومده بود این تاپیک ، یادم رفته بود کلا :icon_pf (34):

[Brightness 762]

منم همین قسمت جدایی سواره و پیاده واسم سواله

اگه یه قسمتی از خیابون صرفا پیاده راه باشه (مثلا یه خیابون تجاری یا خیابونی که منتهی میشه به یه مکان دیدنی) و راه جداگانه ای واسه سواره هم در نظر نگرفته باشن و راه نفوذیش همون پیاد راه باشه...

به نظرم این مدل جدا سازی باعث نفوذ بیشتر میشه!!! صحیح می باشد آیا؟؟

من اینطور نتیجه نگرفتم. به نطرم باید برای یک خیابان مثلاً تجاری هم فضای سواره رو گذاشت و هم فضای پیاده رو.حالا اینکه چطور طراحی بشه که امنیت در طرح باشه ، مهمه! من با جدایی کامل پیاده از سواره کاملا مخالفم، چون دقیقاً نفوذ پذیری کاهش پیدا میکنه. من نفوذ پذیری بیشتر رو دادن حق آزادی و انتخاب برای چگونگی استفاده از فضا توسط افراد، معنی کردم

[masoudtah 716]

کجا توی تعریف نفوذپذیری گفته که دسترسی باید برای پیاده باشه و سواره ها باید تبدیل بشن به پیاده تا بتونن وارد بشن ؟

 

نفوذپذیری یکی از اصلی ترین فاکتوراش، قدرت انتخاب استفاده کننده ها از مسیرهاس ، وقتی یه محدوده فقط برای افراد پیاده باشه یا برعکسش، قدرت انتخاب پایین میاد در نتیجه نفوذپذیری هم کاهش پیدا می کنه

 

آهای کجا کجا چنین شتابان...

احساس میکنم این فحوای کلاممو اشتباه برداشت کردی و سعی کردم مقصودمو با مثال پیاده راه و سواره بگم ولی انگار نشد که نشد. اما امااااا یه جور دیگه مطرح میکنم:

فکر کن (تو تخیلت فرض کن) توی یه شهر غریبی و در یک خیابان با ماشینت داری میری مغازه بوتیک لباس یا کفش بخری همینجور که داری میری یدفعه میبینی مسیر مستقیم با بولارد بستستو علائم پیاده راه و ... رو نشون میده و مغازه بوتیک هم داخل پیاده راه و تو اجازه رفتن با ماشین رو در اون نداری پس ماشینتو میزنی بغل و توی پارکینگ پارک میکنی و ادامه مسیر رو برای رسیدن به مغازه رو با پیاده روی طی میکنی یا شاید هم تراموا... (الان سعی کردم نفوذپذیری رو با مثال پیاده راه و سواره توضیح بدم ، نفوذپذیری فقط شامل اینجور مثالها نیست و مثالهای دیگه هم میشه اورد اما تو مخیلم بیشتر از این مثال نیافتم.) و در مورد قدرت انتخاب بیشتر هم درسته . مثال بارز هم خیابان و پیاده راه سپه سالار (مرکز کیف و کفش زنانه)که تقریبا یه بافت فرسوده ولی تقریبا دارای نفوذپذیری هم است قدرت انتخاب مسیر بالایی هم دارد.

:w42:

[masoudtah 716]

من اینطور نتیجه نگرفتم. به نطرم باید برای یک خیابان مثلاً تجاری هم فضای سواره رو گذاشت و هم فضای پیاده رو.حالا اینکه چطور طراحی بشه که امنیت در طرح باشه ، مهمه! من با جدایی کامل پیاده از سواره کاملا مخالفم، چون دقیقاً نفوذ پذیری کاهش پیدا میکنه. من نفوذ پذیری بیشتر رو دادن حق آزادی و انتخاب برای چگونگی استفاده از فضا توسط افراد، معنی کردم

 

هرکسی نظر و سلیقه خاص خودشو داره

فرانسیس تیبالدز تو دست نوشته و مقاله شهرهای انسان محور نظرش دراین باره که سواره از پیاده جدا بشه یا نشه میگه هر مکانی شرایط خاص خودشو داره یکجا نیاز به جدایی کامل پیاده و سواره رو داره و یکجا برعکس میگه امنیت خیابان پایین میاد اگه جدا بشه سواره و پیاده...

نفوذپذیری هم بستگی به بافت داره نفوذپذیری از ادغام مناسب مسیر و ساختمانها(بافت) بوجود میاد... اگر در یک بافت یک خیابان پیاده راه بشه و مابقی خیابان ها سواره باشه نفوذپذیری پایین نمیاد چون هنوز ترکیب مسیر و ساختمانها عوض نشده و نفوذپذیری پابرجا مونده.

امیدوارم تونسته باشم منظورو برسونم...

[Place.Maker 4554]

مطالب دوستان رو خوندم به نکات خوبی اشاره شده بود .

 

نفوذپذیری (Permeability) یعنی قابلیت دسترسی . پس هر چی مسیرهای ما از اتصالات بیشتری برخوردار باشه و تقاطع ها بیشتر باشه مسلما نفوذپذیری اون منطقه بیشتر هست.

عمده مطالبی که دوستان اشاره کردن به این صورت بود که : آیا نفوذ پذیری باید برای سواره و پیاده به یک اندازه تامین بشه ؟

 

مورد بعدی اینکه : آیا نفوذپذیری یک محدوده یک اولویت با درجه بالا هست یا بسته به شرایط ممکنه از اولویت کمتری برخوردار باشه ؟

 

در رابطه با مورد اول درسته که دسترسی برای همه باید به یک اندازه باشه . اما مسلما ما نمیتونیم یک محدوده تاریخی رو فدای دسترسی اتومبیل بکنیم و یا یک مرکز شهر رو در اختیار حرکت سواره قرار بدیم . الان بعضی از کشورها کلا مراکز شهری رو به روی خودرو بستن (Car Free) دلایل زیادی هم برای این عملکردشون دارن ، بعنوان مثال یکیش کاهش آلودگی های زیستی و اهمیت به سلامتی شهروندان هست.

 

در رابطه با مورد دوم . نفوذپذیری درسته که یکی از کیفیات طراحی محسوب میشه اما صرفا یک هدف نهایی نیست . بعنوان مثال محلات مسکونی باید کمترین تردد سواره رو داشته باشن اما شبکه شطرنجی (نفوذ پذیری بالا) قلب محلات رو هم در اختیار خودرو قرار میده . که بعضی از کشورها از تکنیک های آرامسازی برای رفع این مشکل استفاده میکنند...

 

خلاصه این بحث این میشه که نفوذپذیری همیشه باید به نفع عابر پیاده اصلاح بشه .

 

مورد بعدی که من تو نظرات دوستان ندیدم نفوذپذیری دیداری (بصری) بود که فکر کنم کسی بهش اشاره نکرده بود یا من ندیدم . نفوذ پذیری بصری هم باندازه نفوذپذیری کالبدی دارای اهمیت هست . و بعنوان یکی از کیفیات طراحی محسوب میشه .

 

فعلا همینا تا نظرات دوستان ببینیم به چه سمتی پیش میره