رفتن به مطلب

آزمایش psa چیست ؟


ارسال های توصیه شده

آزمایش: PSA یا Prostate Specific Antigen (پروستات اسپسیفیک آنتی ژن) برای غربالگری مردان از نظر سرطان پروستات به کار می رود .

 

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، گرچه در حال حاضر هیچ توافقی در مورد استفاده از این تست برای غربالگری مردان بدون علامت سرطان پروستات وجود ندارد، اما برای کمک به تعیین لزوم انجام بیوپسی از پروستات، برای پایش اثربخشی درمان سرطان پروستات و تشخیص عود سرطان پروستات؛ هنگامی که مردی دارای علائم مطرح کننده سرطان پروستات مانند ادرار کردن مشکل، دردناک و/ یا مکرر است؛ همچنین در طول درمان سرطان پروستات و پس از آن در فواصل منظم درخواست می شود.

 

غربالگری سرطان پروستات به‌دنبال تشخیص بیماری، پیش از بروز هرگونه علامتی در فرد است. دو روش غربالگری که معمولاً در نبود علائم برای کشف سرطان پروستات به‌کار می‌رود، یکی معاینۀ انگشتی مقعد است که پزشک پروستات را از طریق مقعد برای یافتن یک ناحیة توده‌دار لمس می‌کند، و دیگری آزمایش خون است که ماده ساخته شدۀ پروستات را ـ که به آن آنتی‌ژن ویژۀ پروستات (PSA) می‌گویند ـ اندازه‌گیری می‌کند.

 

این دو روش، همراه با هم، بسیاری از سرطان‌های خاموش پروستات را که هیچ علامتی بروز نمی‌دهند، شناسایی می‌کنند. به‌دلیل استفادۀ گسترده از آزمایش ‍ٍِPSA در ایالات متحده، تقریباً ۹۰% سرطان‌های پروستات در مرحلۀ اولیه مشخص می‌شوند و درنتیجه، ‌پس از تشخیص، مردان زندگی طولانی‌تری خواهند داشت.

 

آزمایش PSA تام و DRE هنگامی که یک مرد علائمی دارد که می تواند به علت سرطان پروستات باشد درخواست می شود.

 

• توضیح راجع به تست PSA

 

PSA پروتئینی است که عمدتا توسط سلول ها در پروستات تولید می شود. بیشتر PSA به داخل مایع منی رها می شود، اما مقدار کمی از آن نیز به درون جریان خون رها می گردد. PSA به دو شکل در خون موجود است: آزاد (Free) و کمپلکس (cPSA، متصل به یک پروتئین).

 

اغلب از آزمایش PSA تام، که مجموع PSA آزاد و cPSA را در خون اندازه گیری می کند، استفاده می شود.

 

هنگامی که پزشک آزمایش PSA درخواست می کند، به PSA تام اشاره دارد.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

در چه شرایطی تست افزایش می یابد

 

سطوح بالای PSA ممکن است در پروستاتیت و هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) و نیز با افزایش سن مردان دیده شود. انجام DRE، دستکاری پروستات توسط بیوپسی یا برداشتن پروستات، دوچرخه سواری، انزال در عرض ۲۴ ساعت قبل از آزمایش و عفونت پروستات می توانند سطح PSA را افزایش دهند.

 

• آمادگی بیمار

 

جلوگیری از انزال به مدت ۲۴ ساعت قبل از جمع آوری نمونه، چون انزال با افزایش سطح PSA مرتبط است

 

محدوده مرجع (نرمال رنج) وابسته به جنس زن/مرد

 

مقدار نرمال برای PSA تام، کمتر از ۴ng/ml (نانوگرم در هر میلی لیتر از خون) در نظر گرفته می شود.

 

• نوع نمونه

 

نمونه خون از ورید بازو

 

بهترین زمان نمونه گیری

 

• تست های تکمیلی

 

Digital Rectal Exam (DRE); Tumor markers

 

• طریقه جمع آوری نمونه

 

نمونه خون از طریق فروبردن سوزن داخل ورید بازو به دست می آید

 

• تداخلات دارویی

 

برخی داروهای شیمی درمانی مانند سیکلوفسفامید و متوترکسات، ممکن است باعث افزایش یا کاهش سطح PSA شوند.

 

• اطلاعات تکمیلی

 

نمونه باید قبل از این که پزشک آزمایش دیجیتالی رکتال (DRE) را انجام دهد و قبل از (یا چندین هفته بعد از) بیوپسی پروستات جمع آوری شود.

 

آزمایش PSA تام و DRE ممکن است برای غربالگری مردان بدون علامت و علامتدار برای سرطان پروستات مورد استفاده قرار گیرند. اگر این دو غیرطبیعی باشند، پزشک ممکن است این آزمایش را با بیوپسی پروستات و شاید آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی پیگیری کند.

 

اگر DRE طبیعی است، اما PSA کمی افزایش داشته، پزشک ممکن است آزمایش PSA آزاد درخواست کند تا نسبت این دو PSA را چک کند. این کار به تشخیص بین سرطان پروستات و علل غیرسرطانی دیگر که PSA را افزایش می دهند، کمک می کند.

 

توصیه می شود که پزشکان تست های PSA تام و DRE را به طور سالانه برای تمام مردان، از سن ۵۰ سالگی به بعد و برای افرادی که احتمال خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پروستات دارند و مردانی که سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را دارند، از سن ۴۰ یا ۴۵ سالگی به بعد درخواست کنند

 

• نکته :

 

محققان بر این باورند: تنها آزمایش PSA کافی نیست و باید متدی به نام شدت PSA وجود داشته باشد.

 

این متد میزان افزایش PSA بیمار را در طول مدت معینی در نظر می‌گیرد. هر چه سرعت این افزایش بیشتر باشد، سرطان بدخیم‌تر است و درمان سریع لازم می‌نماید اما هر چه سرعت این افزایش کمتر باشد، تنها مراقبت کامل و مناسب نیاز است.

 

محققان دریافتند: وقتی میزان PSA افزایش یافته و دو نشانه در طول یک سال قبل از عمل جراحی بوجود می‌آید یک نفر از شش نفر مبتلا در طول مدت هفت سال خواهند مرد.

 

آنها می‌‌گویند که فاکتورهای مستقلی مانند طول مدت وجود PSA میزان مصرف انرژی و کلسیم آن روی شدت PSA تاثیری می‌گذارند و اگر به این فاکتورها توجه نشود خیلی از بیماران به این سرطان مشمول درمان‌های جدی شدند.

 

منبع پزشکان بدون مرز

  • Like 1
لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...