رفتن به مطلب

ایران در مسیر مهندسی سازی کشاورزی


soil eng

ارسال های توصیه شده

با استناد بر شواهد تاریخی، ایران یکی از نخستین کشورهایی است که کشاورزی و تمدن را آغاز کرده، اما با توجه به قدمت کشاورزی در کشور، این بخش هنوز نتوانسته به جایگاه واقعی خود را در میان سایر کشورها دست یابد که مهندسی‌سازی و دانش‌بنیان کردن کشاورزی می‌تواند گامی در راستای توسعه این عرصه در کشور باشد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، پنجم اسفندماه به بهانه سالروز تولد خواجه نصیرالدین طوسی روز مهندسی نامیده شده که وی را به پاس خدماتش در علوم مختلف مهندسی، استاد بشر لقب داده‌اند.از آنجایی که انسان اولیه برای نخستین‌بار در فلات ایران به کشت و زرع پرداخته پس کشاورزی ایران دوره‌های مختلفی را پشت سر گذاشته و از قدمت تاریخی بالایی برخوردار است.دکتر احمد حسین عدل (تبریزی) طلایه‌دار کشاورزی مکانیزه در ایران و به‌عنوان پدر کشاورزی نوین در کشور شناخته شده که در طول حیات خود خدمات ارزنده‌ای به صنعت کشاورزی داشته است.بخش کشاورزی به‌عنوان تأمین‌کننده امنیت غذایی کشور سهم بزرگی در دستیابی به خودکفایی تولید محصولات غذایی دارد که از این رو حمایت از این صنعت اهمیت ویژه‌ای می‌یابد.مشاور رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی کشور در گفتگو با ایانا با بیان اینکه مهندسی کشاورزی لزوماً یافتن دانش کشاورزی نیست، گفت: در مهندسی‌سازی کشاورزی علاوه بر به‌کارگیری علوم روز در این زمینه در واقع کاربرد علوم در کشاورزی نیز مطرح است، اما در عمل شاهد هستیم که علوم کشاورزی در کشور تولید و به بهره‌برداری سایر کشورها برای تولید کالا و خدمات می‌رسد.قریشی افزود: در حال حاضر رقابت‌ها میان اکثر کشورهای دنیا به سمت رقابت در دانش کالا و اقتصاد کالا است؛ اگرچه پیش از این رقابت‌ها در کالا بود، اما امروزه این امر به سمت رقابت‌های علمی و دانشی پیش رفته است.

 

سهم 90 درصدی کشاورزی در تأمین مواد غذایی کشور

 

وی با اشاره به سهم قابل توجه 90 درصدی کشاورزی در تأمین مواد غذایی کشور تولیدات کشاورزی تصریح کرد: بخش کشاورزی مسئولیت بزرگی در جهت تأمین امنیت غذایی بر عهده دارد که البته این امنیت غذایی تأمین غذای مناسب به مقدار کافی و قیمت قابل دسترس معنا می‌شود.مدیرعامل مؤسسه آموزشی، پژوهشی و اطلاع‌رسانی نظام مهندسی کشاورزی با اشاره به لزوم نواندیشی در نگاه و دیدگاه‌های حاکم بر بخش کشاورزی با توجه به وجود رقابت موجود و اهدافی که در امنیت غذایی نهادینه شده است، ادامه داد: در حال حاضر نیاز داریم تا سازگارسازی آموزش‌های مجموعه‌های علمی کشور با واقعیت‌های موجود در مزرعه به‌صورت یک باور در بخش کشاورزی درآید و مراکز آموزشی افرادی را تربیت کنند که در کنار دانش، مهارت کاربرد دانش را نیز داشته باشند.قریشی تأکید کرد: در واقع افرادی که در حوزه‌های مختلف فارغ‌التحصیل می‌شوند، راحت‌تر بتوانند در مزارع ورود یابند و ابزار کار را در دست بگیرند تا مدیریت جامعی را در عرصه اعمال کنند.

وی یادآور شد: تجربه نشان می‌دهد که در ایران مراکز آموزشی نتوانسته‌اند خود را با این رویکرد تطبیق دهند؛ به‌طوری‌که دانش‌آموختگان با ادبیات کشاورزی و نه عملیات کشاورزی فارغ‌التحصیل می‌شوند.مشاور رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی کشور اظهار داشت: فارغ‌التحصیلان بخش در نگارش مقاله بسیار موفق بوده و بعضاً نیز دارای رتبه‌های علمی بالایی هستند، اما شاید به اندازه انگشتان دست این علوم به مزارع ورود یافته‌اند.قریشی همچنین گفت: بر همین اساس شاهد هستیم که در مقام رقابت محصولات باغی و زراعی به شدت آسیب‌پذیر هستیم و علت اصلی این امر در این است که دانش را به سمتی برده‌ایم که صرفاً در مقاله کاربرد دارد.وی خاطرنشان کرد: بیشتر کشورهای همسایه که در گذشته در فضای فکری تولید صرف علم بوده‌اند در حال حاضر به‌عنوان رقبای اصلی محسوب می‌شوند؛ چرا که دانش را به سمتی سوق داده‌اند که در مزارع کاربرد داشته باشد.پیش از این، رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان تهران در گفتگو با ایانا با بیان اینکه در سازمان نظام مهندسی کشاورزی به‌دنبال کشاورزی مهندسی هستیم، گفته بود: کشاورزی مهندسی روش پیشرفته‌ای از کشاورزی است که اقدامات و فعالیت‌های فعالان حوزه در بهره‌برداری از منابع پایه تولید (آب و خاک) منطبق با استانداردها، معیارها و مشخصات مدنظر علوم مهندسی است که تاکنون به این امر در بخش توجه لازم صورت نگرفته است.

 

 

سیستم زراعی پیشرفته در شش‌هزار سال پیش!

گفته می‌شود که مهاجرت آریایی‌ها بر خلاف مهاجرت مشهور چوپانی و در جستجوی چراگاه‌های جدید نبوده، بلکه مهاجرتی دهقانی و در جستجوی زمین بهتر برای کشاورزی بوده است و به‌نظر می‌رسد منظومه درخت آسکوریک که از زمان ساسانیان باقی مانده در واقع بیانگر اختلاف بین کشاورزان و دامداران اولیه است.

حفاری‌هایی که در اطراف کاشان نیز به‌عمل آمده است، نشان می‌دهد که در شش‌هزار سال پیش ایرانیان متمدن بوده و سیستم زراعی پیشرفته‌ای داشته‌اند.

در حفاری‌های نقاط مختلف ایران مشخص شده که حدود سه‌هزار و 300 سال پیش از میلاد مسیح درخت را در ری، کاشان و دامغان به طرز مشابهی نقاشی می‌کرده‌اند و بنابراین در آن زمان از لحاظ باغبانی میان نقاط مختلف ایران رابطه برقرار بوده است.

 

تأسیس نخستین مدرسه کشاورزی به دست امیرکبیر

در زمان صفویان کتاب‌های کشاورزی مختلفی باقی مانده که مهمترین آنها ارشادالزراعه تألیف فاضل هروی در سال921 هجری قمری است که در سال 1323 هجری قمری توسط عبدالغفارخان نجم‌الدوله با چاپ سنگی منتشر شده است. پس از صفویان حکمرانان هرکدام بر حسب قدرت و ضعف خود اثراتی بر روی کشاورزی ایران داشتند که روی هم رفته اثرات منفی بیشتر بود و ایران مانند بسیاری از کشورها از قافله تمدن عقب افتاد و کشاورزیش صفویان نیز عقب‌تر رفت. اولین جنبش به سوی کشاورزی نوین در زمان صدارت شادروان میرزا تقی‌خان امیرکبیر به‌وجود آمد.وی علاوه بر وارد کردن انواع بذرهای اصلاح‌شده با متخصصان خارجی هم قراردادهایی منعقد کرد و کشاورزی ایران را به سوی پیشرفت سوق داد.در اوایل قرن 14 هجری قمری با تأسیس اولین مدرسه کشاورزی ایران به نام مدرسه فلاحت مظفری و وارد کردن سیب‌زمینی و انواع نهال‌های میوه به‌ویژه سیب و گیلاس از خارج باغبانی ایران توسعه بیشتری یافت و سپس با ایجاد مدارس متوسطه و عالی و دانشکده‌های کشاورزی مؤسسه اصلاح و تهیه بذر ونهال و... به وضع کنونی درآمد.

 

 

نظام مهندسی کشاورزی بزرگ‌ترین تشکل تخصصی بخش

با مطرح شدن ایجاد سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی جمهوری اسلامی ایران از طرف مسئولان و دست‌اندرکاران در دولت و سپس در مجلس شورای اسلامی، رؤسای دانشکده‌های کشاورزی و منابع طبیعی و دیگر صاحب‌نظران دانشگاهی و اجرایی کشور آرزوی دیرینه این قشر از جامعه که بزرگ‌ترین مسئولیت را در فرآیند توسعه پایدار بخش کشاورزی و منابع طبیعی از طریق اشاعه تفکر علمی و گسترش فناوری‌های نوین در کنار دانش بومی و تجربه‌های ارزشمند کشاورزان و در نتیجه ارتقاء مدیریت و بهره‌وری را بر عهده دارند، برآورده شد.

بدین ترتیب قانون سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی جمهوری اسلامی ایران، پس از تصویب در سوم تیرماه ۱۳۸۰ در مجلس شورای اسلامی، در 13 تیرماه ۱۳۸۰ به تأیید شورای نگهبان رسید و در 19 تیرماه سال همان سال جهت اجرا به ریاست قوه مجریه ابلاغ شد و در 25 تیرماه سال ۱۳۸۰ توسط ریاست قوه مجریه به وزارت جهاد کشاورزی که طبق مفاد قانون مسئولیت راه‌اندازی سازمان به عهده آن گذاشته شده بود، به‌طور رسمی ارجاع شد. بعد از ابلاغ حکم رئیس سازمان توسط رئیس جمهوری در 13 مردادماه ۱۳۸۱، سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منبع طبیعی جمهوری اسلامی ایران در 23 مردادماه همان سال با برگزاری اولین جلسه شورای مرکزی به‌طور رسمی شروع به کار کرد./

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...