كاليبراسيون الكتروكوتر

[Mehdi.Aref 26780]

يكي از تكنيك‌هاي جراحي براي ايجاد برش استفاده از جريان فركانس بالا توسط دستگاه الكتروكوتر است. در اين روش از الكترودهاي تك قطبي و دو قطبي استفاده مي‌شود. در الكتروكوتر تك قطبي(monopolar)، دستگاه جرياني توليد مي‌كند كه اين جريان از الكترود فعال به طرف بافت هدايت مي‌شود. اين جريان از بدن عبور كرده و از طريق الكترود بازگشتي بيمار به دستگاه بر مي‌گردد. در الكتروكوتر دو قطبي از جريان با شكل موجي كه براي بريدن بافت به كار مي رود، استفاده مي شود. زيرا اين جريان از يك ولتاژ پايين توليد شده و باعث انعقاد خون بدون لخته شدن اضافي بافت مي شود و در اين روش نيازي به الكترود بازگشتي بيمار نيست. چگونگي اتصال اين الكترودها و معيوب نبودن آن‌ها و صحت عملكرد خروجي دستگاه بر عملكرد آن تأثيرگذار است. عدم كاركرد صحيح دستگاه داراي عوارض به شرح زير است.بنابراين به منظور استفاده درست و عملكرد صحيح دستگاه نياز به انجام كاليبراسيون است.

سوختگي به علت از بين رفتن بخشي از صفحه بيمار، در اين حالت با كاهش مساحت، چگال جريان زياد شده و باعث ايجاد سوختگي در محل تماس صفحه با بدن بيمار خواهد شد.

نشتي جريان HFكه باعث سوختگي بيمار مي شود.

رسم منحني مشخصه عملكرد دستگاه بر اساس خروجي دستگاه (‌توان )‌برحسب مقاومت‌هاي متفاوت ضروري است. دستگاه الكتروكوتر داراي سطح خطر بالا است و در نگهداشت پيشگيرانه و كاليبراسيون از برنامه 6 ماهه Minor ‌و 12 ماهه Major ‌بايد استفاده شود.

پارامترهاي مهم جهت تست و آزمون كاليبراسيون

‌بررسي نشتي جريان فركانس بالا،

‌بررسي خروجي ژنراتور در يك مقاومت ثابت،

‌بررسي خروجي ژنراتور با تغيير مقاومت به منظور مطالعه فني عملكرد دستگاه در ماكزيمم توان و 50% آن جهت مطابقت با منحني مشخصه عملكرد دستگاه،

‌بررسي تماس كامل الكترود غيرفعال (CQM: Contact Quality Monitoring)

‌بررسي برقراري كامل الكترودهاي فعال و غيرفعال.

تجهيزات مورد نياز جهت انجام آزمون‌هاي كمي كاليبراسيون و نگهداشت پيشگيرانه

1-آناليزور دستگاه الكتروكوتر

2-اندازه‌گير جريان نشتي يا آناليزور ايمني الكتريكي

3-اهم‌متر اندازه‌گير مقاومت زمين

4-اهم‌متر اندازه‌گير مقاومت بالا (20‌مگا اهم‌)

5-پروب اسيلوسكوپ ولتاژ بالا (‌فقط در تست‌هاي پذيرش‌)

با توجه به آنكه به مرور زمان ممكن است صفحه بيمار آسيب ببيند و اين صدمه ديدگي با چشم قابل روِيت نيست و تنها اثر آن سوختگي و التهاب پوست بدن بيمار در محل تماس الكترود است به علت كاهش سطح تماس، ضروري است اين صفحه از لحاظ رسانا بودن در تمام قسمت‌ها تست شود. با آزمايش CQM توسط كاليبراتور الكتروشوك مي توان اين مسأله را با دقت بسيار بررسي‌كرد. همچنين كاليبراتورها معمولا قابليت اتصال به اسيلوسكوپ براي بررسي نمودارهاي جريان HF ‌را دارند.

برخي از الكتروكوترهاي جراحي داراي سيستمي براي كنترل كردن اتصال ميان صفحه الكترود خنثي و بيمار هستند تا در صورت افزايش مقدار مقاومت بين آن‌ها ازحد ايمني با آلارم مخصوص جراح را مطلع مي‌كند. همچنين برخي از دستگاه‌هاي الكتروكوتر قادرند جريان الكترود خنثي و الكترود فعال را كنترل كنند و در صورتي كه تفاوت بين آن‌ها زياد باشد، جراح را مطلع سازند. بدين منظور برخي از كاليبراتورهاي الكتروكوتر داراي سيستمي براي صحت موارد فوق هستند. همچنين مي‌توان يك مقاومت متغير را براي تست دقيق جريان و توان الكتروكوتر به كاليبراسيون متصل كرد. با استفاده از اين روش مقاومت‌هاي بين 10 تا 500 اهم توليد كرده و منحني بهتري براي خروجي دستگاه به دست مي آيد.

از ديگر تست هايي كه مي توان براي دستگاه‌هاي با خروجي ايزوله شده انجام داد، تعيين ايزولاسيون دستگاه است. اين تست نبايد بر روي دستگاه‌هايي با پليت‌هاي مستقيما زمين شده يا پليت‌هايي كه به زمين از طريق يك خازن متصل هستند، انجام شود. اندازه گيري مقاومت زمين الكترود پليت نيز اهميت بسزايي در كارايي سيستم دارد. در اين صورت مقاومت بين الكترود پليت و پين زمين سيم برق را اندازه گيري كرد. در دستگاه هايي زمين مرجع اگر مقدار اندازه گيري كمتر از 20 مگااهم باشد، خازن بين پليت و زمين داخلي دستگاه معيوب است. توصيه مي‌شود كه دستگاه‌هايي كه پليت آن‌ها مستقيما زمين هستند با دستگاه‌هايي با خروجي ايزوله شده يا دستگاه‌هاي زمين مرجع، جايگزين شوند.

بر اساس استاندارد 1993-18ANSI/AAMI:HFخروجي ژنراتور تا ميزان 90% عدد انتخابي قابل تغيير است. همچنين بر اساس اين استاندارد بررسي خروجي ژنراتور با مقاومت متغير در حالت دو قطبي در محدوده 1000-10 اهم و در حالت تك قطبي در محدوده 2000-50 اهم قابل انجام است. همچنين بر اساس استاندارد 1-601 IECحداكثر جريان نشتي قابل قبول 40 ميكروآمپر است. در استاندارد ANSI/AAMI ميزان نشتي جريان فركانس بالا به صورت تابعي از طول سيم بيان شده است.

آزمون‌هاي كمي لازم در كاليبراسيون و نگهداشت پيشگيرانه و محدوده مجاز آن‌ها در ادامه به طور خلاصه ارائه شده است:

شرح آزمون محدوده مجاز

مقاومت زمين بدنه كمتر از 5/0 اهم (‌در بدنه و پدال پايي)

مقاومت زمين پليت در دستگاه‌هايي كه زمين مرجع دارند بيش از 20 مگا اهم و در دستگاه‌هايي كه خروجي آن‌ها زمين شده است تقريبا 15/0 اهم است.

جريان نشتي بدنه كمتر يا مساوي 300 مگااهم

توان يا جريان خروجي با توجه به مشخصات سازنده تعيين مي‌شود.

ايزولاسيون خروجي كمتر يا مساوي w5 است.

دستگاه الكتروكوتر جراحي بعد از تعويض هر قطعه يا بعد از هر بار تعمير و در صورت خراب نشدن هر 6 ماه يك بار بايستي كاليبره شود.

كاليبراسيون دستگاه باعث اطمينان اپراتور از تطابق بين مقدار تنظيمي روي دستگاه و مقدار خروجي خواهد شد.

 

 

عوارض ناشي ازعدم كاليبراسيون سوختگي هاي ناشي از ، از بين رفتن بخشي از صفحه. در اين حالت با كم شدن مساحت، چگالي جريان زياد شده و باعث سوختگي در محل تماس با بدن بيمار مي شود.

‌سوختگي شديد در محل جراحي ناشي از بالاتر بودن توان خروجي دستگاه نسبت به آنچه كه اپراتور روي دستگاه تنظيم كرده است.

‌نشتي جريان HF ‌كه باعث سوختگي و اثرات سوء بر روي بيمار و جراح مي شود.

براي جلوگيري از موارد بالا از كاليبراتور الكتروكوتر به نام Electro-Surgical-Analyzer ‌استفاده مي شود.

 

 

منبع : ماهنامه تخصصي مهندسي پزشکي