عدم دسترسی دانشگاهها به منابع علمی

[سمندون 19437]

مهر: رئیس پژوهشگاه فناوری اطلاعات با تشریح جزئیات عدم دسترسی دانشگاهها به منابع علمی بین الملل گفت: در سال جاری علاوه بر کم شدن اعتبارات دانشگاهها، ارز تهیه این منابع در اختیار دانشگاهها قرار داده نشد.

 

دکتر امید فاطمی تعداد منابع علمی در دسترس را 36 منبع ذکر کرد و افزود: در حال حاضر 120 تا 130 دانشگاه به یکسری از این منابع دسترسی دارند.

 

رئیس پژوهشگاه فناوری اطلاعات با تاکید بر اینکه از این تعداد منابع با ناشر 30 منبع توانستیم به توافق برسیم، اظهار داشت: در این توافقات مقرر شد که دانشگاههایی که حق اشتراک خود را پرداخت کرده اند به منابع دسترسی داشته باشند و سایر دانشگاههایی که موفق به پرداخت حق اشتراک نشده اند حق دسترسی به این منابع را محدود کنند.

 

ارز منابع علمی در اختیار دانشگاهها قرار نگرفته است

 

وی با اشاره به مشکلات سال جاری دانشگاهها در زمینه بودجه ها خاطر نشان کرد: در سال جاری علاوه بر کم شدن اعتبارات دانشگاهها، ارز تهیه این منابع در اختیار دانشگاهها قرار داده نشده است.

 

درخواست ارز مبادله ای برای منابع علمی

 

فاطمی ادامه داد: در این راستا با پیگیری هایی که از سوی این پژوهشگاه با بانک مرکزی انجام دادیم، آخرین توافقات این بود که ارز مبادله ای برای دسترسی دانشگاه به منابع علمی اختصاص داده شود.

 

رئیس پژوهشگاه فناوری اطلاعات با تاکید بر اینکه حق دسترسی به این منابع به صورت ارزی انجام می گیرد، ادامه داد: قراردادهای برخی از پایگاههای مهم علمی مانند اشپیگل، الزویر، آیتری پلی و وایلی به صورت ارزی است که متاسفانه دانشگاههای کشور نتوانسته اند ارز مورد نیاز برای دسترسی به این پایگاهها را تامین کنند.

 

وی قطع منابع علمی را از سال 2011 دانست و تاکید کرد: این قطع به دلیل بدهی های دانشگاههاست که از سال 2011 پرداخت نشده است.

 

راهکارهای پژوهشگاه برای دسترسی به منابع

 

فاطمی با تاکید بر اینکه این پژوهشگاه به دنبال راهکارهایی برای دسترسی به منابع علمی است، خاطر نشان کرد: برای سال 2013، اشتراک منابع، همکاری میان دانشگاهها، کمک به پروژه های تحقیقاتی، استفاده از منابع دسترسی آزاد "open access" از جمله راهکارهایی است که می توان برای دسترسی به منابع علمی ارائه داد.

 

وی همچنین استفاده از منابع علمی داخلی، مقالات و پایان نامه های دانشجویان دانشگاههای کشور را از دیگر راهکارهای افزایش دسترسی ها ذکر کرد و گفت: این اقدامات تا حدی می تواند نیازهای علمی پژوهشگران کشور را رفع کند.

 

پایگاههایی که اقدام به محدود کردن دسترسی ها کردند

 

رئیس پژوهشگاه فناوری اطلاعات با تاکید بر اینکه در حال حاضر آیتری پلی برای دانشگاهها محدود شده است، از اقدام پایگاه الزیور برای محدود کردن دانشگاهها برای دسترسی به منابع اطلاعاتی خبر داد.

 

به گفته فاطمی این پایگاه در هفته جاری اقدام به قطع دسترسی برخی دانشگاهها به منابع اطلاعاتی خود کرده است. این محدودیت دسترسی به دلیل بدهی های دانشگاه است.

 

وی همچنین از قطع پایگاه acs خبر داد و در این باره گفت: این پایگاه که در حوزه شیمی است اقدام به قطع دسترسی برخی از دانشگاههای کشور کرده است.

 

علل عدم دسترسی ها به منابع

 

رئیس پژوهشگاه فناوری اطلاعات با اشاره به علل عدم دسترسی دانشگاههای کشور به پایگاههای علمی خاطر نشان کرد: در سال 2011 جامعه اروپا بخشنامه ای را در زمینه اعمال تحریم های جدی تر بر علیه ایران اعمال کردند.

 

وی در این باره یادآور شد: در این بخشنامه نام دو دانشگاه شهید بهشتی و مالک اشتر به صورت ویژه عنوان شده است که به هیچ وجه حق دسترسی به منابع را ندارند. ر این راستا متاسفانه پایگاه الزیور نیز دسترسی این دانشگاه به منابع را محدود کرده است علی رغم اینکه بدهی به این پایگاهها نداشتند.

 

فاطمی همچنین از اضافه شدن دانشگاه صنعتی شریف به این لیست خبر داد و گفت: دانشگاه صنعتی شریف هیچ گونه بدهی به این پایگاهها نداشته است ولی در هفته های گذشته این دانشگاه نیز جزو دانشگاههایی قرار گرفت که حق استفاده از منابع را ندارد.

 

اجرای پروژه سهام

 

رئیس پژوهشگاه فناوری اطلاعات از اجرای طرح سهام در این پژوهشگاه در راستای افزایش حق دسترسی ها به منابع علمی خبر داد و افزود: پروژه ای با عنوان پروژه سهام یا سامانه هوشمند اشتراک منابع در پژوهشگاه در دستور کار قرار دارد که بر اساس این پروژه سعی داریم تا دسترسی دانشگاهها به این منابع را تا حد امکان افزایش دهیم.

 

فاطمی از اجرای سه قسمت از این پروژه خبر داد و اظهار داشت: بخش منابع الکترونیکی این طرح اجرایی شده است که امیدواریم تا پایان سال 92 این طرح کامل و در اختیار دانشگاهها قرار گیرد.