باغهای معلق بابل

[*Cloudy sky* 22513]

نویسنده : رضا نیازی

 

مقدمه

یکی از تعاریف معماری«فن شکل دادن و اشغال فضا به وسیله‏ بناها و ملحقات ابنیه«و یا ایجاد هویت در فضا به وسیله بناها می‏باشد که در اینجا منظور از ملحقات بنا،نور،صوت،رنگ و تمامی

 

‏ آن چیزهایی است که می‏تواند در معنی دادن و هویت بخشیدن به‏ فضاها نقش داشته باشد.

 

به عبارت روشن‏تر معماری عبارت است از ایجاد فضای زیست‏ بهتر که شامل رشته‏های هنری،علمی،فنی و انسانی است و به‏ صورت آگاهانه و غیر آگاهانه در رابطه و تأثیر مقابل با آن‏ها واقع‏

 

می‏شود.یعنی تمامی امور فوق الذکر در جریان سیر تحولات اجتماعی، آگاهانه و غیر آگاهانه خود را روی ساماندهی فضای زیست به صورت‏ مستقیم و یا غیر مستقیم تأثیر می‏گذارند.لذا کار

 

طراحی در معماری با تمامی امور و مقوله‏ها و مباحث علمی،هنری،فلسفی و فنی و دستاوردهای این رشته‏ها و فعالیت‏ها سروکار داشته و تحقیقات و تحولات مربوط به آن‏ها را در خدمت

 

کار طراحی و فضاسازی قرار می‏دهد.

 

به عبارت بهتر انسان با تمامی طیف وسیع فردی،اجتماعی، تاریخی و جغرافیایی خود،موضوع اصلی تمامی بررسی‏ها،ابتکارات، اقدامات،مطالعات و بالاخره خلاقیت‏ها و آثار معماری است.

 

بشر از گذشته‏های بسیار دور با معماری آشنا بوده و همواره‏ زندگی انسان‏ها با علم و هنر معماری آمیخته بوده و نمونه‏های‏ بسیار زیادی از شاهکارهای معماری از پس تاریخ چند هزار ساله

 

زندگی‏ بشر به جا مانده است.یکی از جالب‏ترین نمونه‏های باستانی معماری‏ که در نوع خود از شاهکارهای معماری در طول تاریخ زندگی انسان‏ها به شمار می‏رود باغ‏های معلق بابل است.

 

شهر باستانی بابل که تحت سلطه شاه نبوچاد نزار دوم‏ بود در 90 کیلومتری جنوب بغداد قرار دارد و برای بازدیدکنندگانی که از این محل‏ دیدار می‏کنند بسیار جالب توجه می‏باشد.براساس

 

گفته هردودت‏ (تاریخ‏ نویس در 450 سال قبل از میلاد)طول دیوارهای بیرونی شده در حدود 90 کیلومتر،پهنای آن 24 متر و ارتفاع آن 98 متر بوده که داخل این‏ دیوارهای قطور،جای امنی برای

 

نگهداری مجسمه‏های طلایی بسیار بزرگ محسوب می‏شده است.

 

یکی از مکان‏های باشکوه این شهر باغ‏های معلق بابل است که به عنوان‏ یکی از عجایب هفتگانه جهان باستان مطرح می‏باشد.تحقیقات انجام شده‏ بیان می‏دارد که این باغ‏ها به فرمان

 

نبوچاد نزار ساخته شده که وی از سال 605 قبل از میلاد به مدت 43 سال حاکم بابل بوده است.انگیزهء نبوچاد نزار از ساخت‏ باغ‏های مذکور برای شادی و رفع دلتنگی همسر خود بوده است.

 

شایان ذکر است که باغ‏های معلق مذکور در واقع از طناب یا کابلی‏ آویزان نبوده‏اند بلکه مانند تراس یا بالکن از دیوارهای شهر بیرون زده‏اند. این باغ‏ها متشکل از تراس‏های قوسداری بوه که بر

 

فراز یکدیگر بنا شده‏ و بر روی ستون‏های مکعب شکل قرار گرفته‏اند.این تراس‏ها توخالی بوده‏ و با خاک پر شده‏اند تا درختان بسیار بزرگ نیز بتوانند در این مکان رشد نمایند.ستون‏ها،قوس‏ها و

 

تراس‏ها از آجر و آسفالت ساخته شده‏اند. شگفت‏انگیزترین قسمت این باغ سیستم آبیاری آنها می‏باشد.از آنجایی‏ که در بابل به‏ندرت باران می‏بارید،در نتیجه به منظور بقاء باغ‏های مذکور

 

باید از آب رودخانه یوفرتس‏ استفاده می‏شود.برای انجام چنین کاری‏ بابلیان از«پمپ زنجیری»استفاده کردند و از طریق آن توانستند آب را از رودخانه به سمت تراس‏هایی که در هوا معلق

 

بوده‏اند،هدایت نمایند.

 

پمپ زنجیری شامل دو غلتک بزرگ بوده که توسط زنجیری به‏ یکدیگر متصل می‏باشند.روی این زنجیر سطل‏هایی به صورت آویزان‏ تعبیه شده است.در زیر غلتک پایینی استخری پر از آب وجود

 

دارد که با حرکت این غلتک،سطل‏های مذکور به داخل استخر یاد شده فرو رفته و آب را از داخل استخر به سمت غلتک بالایی حمل می‏نمایند و بعد از رسیدن به سطح فوقانی آب را به داخل

 

استخری که در آن محل ساخته‏ شده،خالی می‏کنند.سپس زنجیر سطل‏های خالی را مجددا به سمت‏ رودخانه حمل می‏نمایند.

 

 

با باز شدن دریچه‏هایی که در دیواره استخر فوقانی تعبیه شده بود آب مورد نیاز از طریق کانال‏های مربوطه به سمت باغ‏ها هدایت‏ می‏گردید.قابل ذکر است که غلتک پایینی به یک شفت و

 

دستگیره‏ متصل بوده که با چرخاندن دستگیره قدرت مورد نیاز برای حرکت‏ پمپ مذکور تأمین می‏شد.

 

اهمیت ساخت این باغ‏ها تنها به خاطر سیستم پیچیدهء آبیاری‏ آن نبوده است،بلکه سازهء باغ‏ها نیز قابل توجه می‏باشد.زیربنای این‏ باغ‏ها به قدری مستحکم بوده که جریان آب در هنگام باز

 

شدن‏ دریچه‏ها هیچ‏گونه صدمه‏ای به ساختار باغ وارد نمی‏آورد.به خاطر اینکه تهیه سنگ مورد نیاز برای ساخت باغ مذکور در آن منطقه بسیار مشکل بوده است،بنابراین معماران بابل برای

 

ساخت آن از آجر استفاده کردند.آجرهای مذکور از ترکیب خاک رس و پوشال و آب‏ ساخته می‏شدند و بعد آنها را در معرض نور خورشید قرار می‏دادند تا به‏ طور کامل خشک شوند.سپس آنها را

 

با قیر طبیعی و ماده چسبناکی‏ به یکدیگر متصل می‏کردند.این آجرها در هنگامی که با آب تماس‏ پیدا می‏کردند خیلی زود از بین می‏رفتند.برای بیشتر ساختمان‏های‏ شهر بابل این مورد

 

مشکل چندانی به وجود نمی‏آورد.زیرا در این‏ منطقه به‏ندرت باران می‏بارید.اما باغ‏های مذکور نیاز به آبیاری‏ دائمی داشتند و در نتیجه زیربنای آنها باید به‏طور کامل محافظت‏ می‏شد.

 

براساس گفته دیودوروس سیکولوس(مورخ یونانی)به منظور مقابله و رفع مشکل یاد شده باغ مذکور بر روی تخته سنگی بسیار بزرگ قرار گرفته و با لایه‏های متشکل از نی،آسفالت و سفال‏

 

پوشیده شده است.روی این لایه‏ها ورقه‏هایی از سرب کشیده شده تا رطوبت زمین نتواند زیربنای باغ‏ها را خراب نماید.در نهایت روی‏ تمام این لایه‏ها به مقدار کافی خاک مورد نیاز ریخته

 

شده تا درختان‏ بتوانند به‏طور مناسب رشد کنند.

 

 

در مورد اندازه باغ مذکور دیودوروس بیان می‏کند که طول و عرض آن در حدود 122 متر و ارتفاع آن 25 متر بوده است.

 

 

این باغ زیبا با معماری شگفت‏انگیزش پس از گذشت قرن‏ها در زیر خاک مدفون شده بود تا اینکه در سال 1899 روبرت کلدوی (باستان‏شناس آلمانی)اقدام به کندوکاوی و تحقیق در این منطقه‏

 

نمود و پس از گذشت چهارده سال توانست بقایای این بنای عظیم و خارق العاده را کشف کند.

 

 

 

 

 

 

 

 

[Mehdi-82 2929]

خیلی جالب بود

مرسی