رفتن به مطلب

معرفی معماری مساجدی از سراسر جهان


eder

ارسال های توصیه شده

  • پاسخ 55
  • ایجاد شد
  • آخرین پاسخ

بهترین ارسال کنندگان این موضوع

بهترین ارسال کنندگان این موضوع

خواهش میکنم عزیزم، مطلب ترجمه شده درباره اش همینا بود، اما این عکسا هم بهترین عکسایی بود که به نظرم اومد به دردت بخوره:ws37:

موفق باش:a030:

 

jp9g6ldn22lc5pglz3z.jpg

 

fpd0lhiyafbzuqsoxt2.jpg

 

819nf9vylir1lrx5lpc.jpg

  • Like 4
لینک به دیدگاه

مسجد جامع نراق در سال 1243 قمری و در زمان فتحعلی‌شاه قاجار در شهر نراق؛ از شهرهای استان مرکزی، ساخته شد

این مسجد توسط حاج علی محمد نراقی یکی از تجار متدین این شهر ساخته شد و در مرکز بافت قدیمی این شهر قرار دارد. سبک معماری این مسجد متعلق به دوران قاجار است و از نظر معماری بسار شبیه به مسجد آقا بزرگ کاشان است.

بر طبق نظر کارشناسان معماری اسلامی، وجود مسجد جامع در هر شهر نشانگر رونق و مرکزیت آن شهر نسبت به اطراف خود است. این موضوع نشان می‌دهد که شهر نراق در روزگاری رونق فراوانی داشته است.

مسجد جامع (جمعه) نراق در نزدیکی حمام قدیمی، آب انبار حاج مهدی و حسینیه این شهر قراردارد. همچنین این مسجد فاصله کمی با بازار قدیمی نراق دارد.

به سبب تحولات و پیشرفت شهر نراق، قسمتی از حیاط مسجد به بافت شهر اضافه شد. طرح مسجد مستطیل شکل و از سه ناو در جهت شمال - جنوب و شش ناو در سمت شرق- غرب تشکیل شده است. مساحت مسجد جامع حدود هزار متر مربع است و گنبد و گلدسته‌های آن زیبایی خاصی دارد.

در ورودی مسجد تماماً از چوب گردوست که روی آن به زیبایی کنده‌کاری شده است. کاشی‌های رنگی و طرح‌های اسلامی از قسمت‌هایی است که با معماری زیبا و هنرمندی خاصی ساخته شده است.

مسجد جامع نراق در سال ۱۳۷۹ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۳۵۳۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

 

 

 

6bfztueu65ghwz60btaw.jpg

 

ez6euzraln71r94uy24s.jpg

 

bcghh9f5aus8qbtmzuk8.jpg

 

yahytsz4ujidjpqzk8.jpg

  • Like 3
لینک به دیدگاه
  • 4 هفته بعد...

مسجدجامع مهرپادین مهریز یزد:

خصوصیات کلی مساجد مهریز:

1ـ اغلب مساجد تاریخی مهریز چه مساجد جامع و چه غیر آنها، متعلق به دوره صفویه یا ما قبل آن می باشد.

2ـ در شهرستان مهریز مجموعه مسجد، آب انبار، حمام و حسینیه در کنار هم ساخته می شده که این خصوصیت، مساجد مهریز را از جاهای دیگر متمایز می سازد.

3ـ گذشته از ساختار قدیمی و معماری سنتی که در مساجد مهریز مشاهده می شود دلایل و شواهد فراوانی دال بر قدمت آن هاست از جمله:

الف) وجود کتیبه های سنگی، چوبی و گچی که معمولاً یا بر در سر ورودی مساجد و یا در محراب و یا بر درهای قدیمی آن منصوب و مرقوم شده است( مثل مسجد باغ بهار و مسجد منگاباد)

ب) وجود زیلوهای قدیمی که حتی قدمت بعضی از آن ها به چهارصد سال می رسد.

ج) بادگیرهای بسیار نازک که در بعضی از مساجد هنوز پابرجاست( مثل مسجد سرحوض مزویرآباد)

4ـ مساجد تاریخی مهریز دارای دو قسمت تابستان خانه و زمستان خانه و یا به عبارتی سردخانه و گرم خانه می باشند. در فصل های گرم از تابستاخانه استفاده می شده و در فصول سرد از زمستانخانه استفاده می کردند.

5ـ در اغلب مساجد تاریخی این شهر سیستم نورگیری آن ها بوسیله سنگ های بسیار زیبا و شفاف مرمر صورت می گیرد، بدین صورت که این سنگ ها را در وسط سقف های دوری(قوسی) نصب می کردند و نور کافی را به مساجد می رساندند

 

این مسجد که در شهرستان مهریز از استان یزد واقع شده از بناهای سده هشت هجری قمری بوده و دارای گنبد، ایوان، شبستان و منار است. منار آن بر سر در مسجد ساخته شده و با کتیبه ای از کاشی معرق تزیین شده است. بر اساس متن کتیبه مسجد در اوایل سده هشت هجری قمری توسط "محفوظ بن محمد" ساخته شده است. مسجد فوق با بیش از 900 سال قدمت، یکی از با ارزشترین آثار بجای مانده در این شهرستان است. این مسجد دارای گنبد، ایوان، شبستان، منار و نیز فضاهای تابستانه و زمستانه به ترتیب با 1000 و 1800 متر مربع مساحت می باشد. همچنین یک زیلو که بافت آن به 223 سال پیش برمی گردد در این مسجد دیده می شود.

منار مسجد جامع مهرپادین، تک منار تاریخی از مسجد جامع مهرپادین است.

473221_orig.jpg

با آنکه مسجد در قرون مختلف تحت مرمت قرار گرفته، اما مناره آن به همان صورت کهنه پابرجاست و بر آن کتیبه ای به خط نسخ نوشته شده که معلوم می کند سازنده آن "محفوظ بن محمد بن الحاج ... الدین علی" در قرن هشتم هجری است.

 

PIC_0219.jpg

PIC_0215.jpg

 

این عکسایی که در زیر می بینید البته یه کم قدیمی تره ولی زیباست:

IMAGE634757056369125631.jpg

 

 

IMAGE634757056904206571.jpg

IMAGE634757057134462976.jpg

IMAGE634757057595443785.jpg

IMAGE634757058018360528.jpg

 

 

IMAGE634757064610308106.jpg

IMAGE634757064968484735.jpg

IMAGE634757066979172267.jpg

IMAGE634757071117391535.jpg

 

IMAGE634757071870248858.jpg

 

 

 

 

 

 

[TABLE=width: 100%, align: center]

[TR]

[TD]

سری کامل عکسای مسجد جامع مهرپادین

(برای مشاهده بزرگتر روی عکسها کلیک کنید)

برای مشاهده عکسها به صورت اسلاید شو:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

مسجدجامع مهرپادین دارای بنایی تک مناره و ۲ بخش تابستانه و زمستانه است، در جنب این مسجد نیز امامزاده سید غیاث الدین از فرزندان امام موسی بن جعفر قرار دارد./عکاس: مجید دهقانی زاده

.[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

دانلود یکجا

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

١ /

 

 

 

 

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 5
لینک به دیدگاه
  • 4 هفته بعد...

26756349121199410546882012341510512.jpg

 

دفتر استانبولي معماران مانچو ، اولين تصاوير طرح پيشنهادي خود را براي رقابت در " طراحي مفهومي در معماري مسجد " كه توسط شهرداري شهر قيصريه در تركيه برگزار گشته را ارائه داده است. در اين طرح ، با حفظ اصل استفاده از يك حجم بزرگ منفرد ، يك فرم سلب ديگر جايگزين گنبد هميشگي در مساجد شده است : يك مكعب شيبدار .

" كعبه " ، مقدسترين مكان براي همه مسلمانان جهان است ؛ محلي كه همه دعاگويان بر گرد آن مي چرخند و نشاني ست از سادگي و خشوعي كه به مسلمانان توصيه شده است. اين نقطه شروعي براي طراحي اين حجم مكعبي مابل بوده است تا پلاني مستطيل شكل را حفظ كند كه از اصول اساسي برنامه ريزي براي خطوط پيوسته نماز است. دگرگوني ايجاد شده در حجم از حركات خم شدن و سجده در نماز بدست آمده است و سطوح متعلق به نمازكزاران ، با اختلاف ارتفاعي در كف به سمت قبله هدايت مي شوند.

شيب داخلي ايجاد شده به فضاي بيروني بسط داده مي شود و حياط را به دو بخش تقسيم ميكند. در قسمت مرتفع تر حياط ، نماز جمعه، عيد فطر و تشييع جنازه انجام مي شود در حاليكه قسمت پايين تر با عمق 1.5 متر از سطح زمين قرار گرفته است و با ضمايم مسجد محدود شده است. محل وضو نيز در اين قسمت قرار دارد تا دسترسي آساني براي نمازگزاران داشته باشد . آب موجود در تسهيل تهويه طبيعي، عبور نور طبيعي به داخل و خنك كردن مسجد كمك بسزايي مي كند.

 

2675634912120330429688201213154212.jpg

 

26756349121205985546882012391585512.jpg

 

26756349121211165234382012311565212.jpg

 

26756349121213357421882012531557412.jpg

 

26756349121217382421882012331582412.jpg

 

26756349121224893359382012481593312.jpg

 

26756349121224893359382012481593312.jpg

  • Like 3
لینک به دیدگاه
  • 5 ماه بعد...

مسجد این دانشگاه توسط کامران دیبا در سال (1968-1978) ساخته شده

 

توضیحات طراحی به نقل از سایت رسمس کامران دیبا:

 

Shahid Chamran

(Jondi-Shapour) University

Ahvaz IRAN

(1968-1978)

The university campus did not have a comprehensive plan when its west side part was assigned to Kamran Diba and Associates. A partial master plan was created with an attempt to include a large part of available university land. Therefore a pedestrian network was envisaged to accommodate various activities and types of buildings.

 

The design intention the creation of a pedestrian movement to interact and to be integrated with designated buildings. The result is an architectural space (sometimes open to the sky) of various scales, moods and interests along this walkway.

 

The Student Union and cafeteria, the university small mosque, and the gymnasium are all integrated to the spinal walkways. Small courtyards, a pedestrian promenade, and sport grounds are interesting features of this project.

 

 

05_532_357_90.jpg

 

07_532_357_90.jpg

 

07_532_357_90.jpg

 

08_497_373_90.jpg

  • Like 4
لینک به دیدگاه

theo2.JPG

 

04_250_373_90.jpg

 

02_532_357_90.jpg

 

aloom.jpg

 

01_532_357_90.jpg

 

منبع:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

پلان های مجموعه:

منبع:معماری معاصر ایران(بانی مسعود)

 

fs2pktu7zd8ad5cg0iyj.jpg

  • Like 3
لینک به دیدگاه

مسجد الجواد (ع) درضلع شرقی میدان هفت ‌تیر واقع شده است که گفته می‌شود درسال ۱۳۴۱ ، تأسیس شده .این مسجد بنا به دلایل مختلفی‌، از جمله قرار گرفتن در مرکز شهر تهران‌، نوع خاص معماری و امکانات جانبی مسجد، توجه شهروندان تهرانی را به خود جلب کرده است.

 

در این مسجد جدا از برگزاری نماز جماعت روزانه‌، مجالس ترحیم هم برپا می‌شود. در ایام تابستان، کلاس‌های مختلف علمی‌، تفریحی‌، مذهبی و اردوهای دسته‌جمعی برگزار می‌شود. مسجدالجواد کتابخانه ای‌ با ۱۹۰۰۰جلد کتاب دارد. این مسجد اولین مسجد مدرن ایرانی است که به وسیله مهندس ابراهیمی طراحی شده است‌.

 

ساختمان مسجد از2 بخش شبستان و سالن سخنرانی تشکیل شده است‌. سالن سخنرانی 2 طبقه است‌. نمازخانه به صورت مخروطی از اضلاع متقاطع تشکیل‌شده که از رأس به قاعده پهن‌تر می‌شود. این 2قسمت مسجد در مجموع ۱۲۵۰ مترمربع مساحت دارد.

 

Masjed-al-javad.jpg

 

795992_971.jpg

 

 

defaaemoghaddas1.JPG

  • Like 4
لینک به دیدگاه

مسجد الغدیر

محل :تهران- ایران

آرشیتکت : جهانگیر مظلوم یزدی

تاریخ:1980

 

مسجد الغدیر با سبک معماری جدید از جمله مساجد مدرن به حساب می آید. شکل گنبد مسجد الغدیر متفاوت با دیگر گنبدها است و در اصطلاح به آن گنبد شکسته میگویند، که گنبدی طبقه‌طبقه است‌. بنای مسجد نیز آجر کاری ‌است‌. تأسیس مسجد الغدیر به اوایل انقلاب بر میگردد و مساحت زمین آن حدود 1000 مترمربع است که زیر بنایی حدود 3000 مترمربع دارد. قسمت شمالی مسجد متشکل از کتابخانه‌ و صندوق قرض‌الحسنه است که در مجموع پنج طبقه میشود. قسمت جنوبی مسجد هم شبستان زیر گنبد است و حدود 500 مترمربع مساحت دارد. سالن بزرگ زیرزمین نیز مخصوص بانوان است که هرروز بیش از 800 نفر در مراسم و مجالس مختلف آن شرکت میکنند. کتابخانه‌ مسجد حدود 30 هزار جلد کتاب‌های متنوع دارد که سه روز در هفته مخصوص خواهران و سه روز در هفته مخصوص برادران است‌. همچنین‌، در مسجد صندوق قرض‌الحسنه‌ای برای کمک به نیازمندان و مستضعفان وجود دارد.

186509

 

186508

 

186507

 

186506

 

منبع:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 9
لینک به دیدگاه

5i2c88pndope70y46ls9.jpg

 

معماری مساجد در چین

نخستین بنایی که با شنیدن نام «چین» در ذهن تداعی می‌شود، دیوار بزرگ آن است. اما تصور اینکه این کشور بیش از 50 میلیون مسلمان و 45 هزار مسجد زیبا دارد، کمی دور از ذهن است.

v6iyvtdmka0bcsi2z9em.jpg

هشتاد سال پس از هجرت پیامبر اکرم (ص)، ساخت مسجد‌های پاگودا (سبک معماری مخصوص چین و ژاپن) در چین رواج یافت، آنچنان که امروز قریب به 45هزار مسجد این کشور میزبان میلیون‌ها مسلمان چینی و توریست‌های مسلمان و غیرمسلمانی است که به قصد دیدن این مساجد به این کشور سفر می‌کنند.

 

mgfnkwxed1bhdsn9wjmg.jpg

معماری متفاوت و بسیار زیبای مساجد چین در اولین نگاه، نفس را در سینه انسان حبس می‌کند، با تمام تفاوتی که این مسجدها با دیگر مسجدهای موجود در دیگر کشورهای جهان دارد، حسی آشنا بر قلب بازدیدکنندگان چنگ می‌زند و ناخودآگاه چشمانشان را از اشک پر می‌کند.

 

bhq949e0i3o13uddp6mi.jpg

معماری کلی مساجد چین از فضایی اسلامی معنوی برخوردار است که در عین زیبایی و سادگی، از پیچیدگی خاصی برخوردار است.

 

s47a9q3t248sra249ku.jpg

بیشتر مسجدها در چین غربی ساخته شده‌اند که اکثرا از الگوی معماری سنتی پیروی کرده‌اند؛ مناره‌های بلند، مقرنس‌های نقاشی شده و گنبدهای زیبا. ولی به نظر می‌رسد که مناره‌‌‌ چیزی ناآشنا با فرهنگ چین شرقی است، در عوض در مساجد این ناحیه، معماری اسلامی و شرقی با هم تلفیق شده و منظره‌ای جدید و در نوع خود جالب به وجود آورده است.

 

eibhbwfsdqygxskvwu0.jpg

معماران مسلمان چین در ابتدا در ساخت مساجد از ادیانی که پیش از اسلام وجود داشته‌اند، همچون آیین بودای تبتی تقلید می‌کردند ولی پس از مدتی مساجدشان را منحصراً با الگو گرفتن از معماری اسلامی ساختند.«قرینه‌سازی» یکی از ارکان بسیار مهم معماری چینی است و در مساجد چین نیز از این سبک پیروی شده‌، همچنین منظره‌هایی از گل و گیاه که به صورت متصل از پایین به بالا کشیده شده‌اند، چشم بینندگان را از پایین به بالاترین نقطه بنای مسجد می‌کشاند و ناخودآگاه حسی از احترام و بزرگی در شخص به وجود می‌آید.

g40d0g7dfwx2u7uhtxr.jpg

بنای بیرونی بسیاری از مساجد نیز به سبک «پاگودا» ساخته شده‌اند، ستون‌هایی که هم ردیف با هم قرار گرفته‌اند با نقاشی و رنگ‌آمیزی‌های زیبا، چرا که چینی‌های باستان بر این عقیده‌اند که اشکال مکعبی، نشانی از زمین و اشکال دایره‌ای، نشانی از آسمان دارند، همچون مسلمانان چین که معتقدند کعبه با شکل مکعبی خود، نشانی از زمین است که با آسمان متحد شده است. در سبک پاگودایی رنگ‌های نیز هر یک سمبل چیزی است، آنچنان که رنگ قرمز نماینده زمین و رنگ آبی نماینده آسمان است.

 

rwxjg9aslddss4kynky.jpg

مسجد نیوجی

مسجد نیوجی قدیمی ترین مسجد پکن، پایتخت چین و یکی از مهمترین مساجد شمال چین است. این مسجد در منطقه پوانگ انمن واقع و در سال 996 ساخته شد که بعدها بازسازی و در سال 1696 در دوره سلسله کوینگ توسعه یافت.دین اسلام در دوره سلسله تانگ (907- 618) وارد چین شد و اکنون پیروان آن در بیش از 10 گروه قومی چینی گسترده است. خیابان نیوجی در منطقه شوانوو که این مسجد در آن ساخته شده بزرگترین محله ای است که مسلمانان پکن در آن سکونت دارند. این مسجد همچنین دربرگیرنده انجمن اسلامی چین نیز هست.

مسجد نیوجی یک فضای 6 هزار متر مربعی را به خود اختصاص داده و در ساخت آن از عناصر فرهنگی اسلامی و چینی استفاده شده است. نمای بیرونی معماری این مسجد عناصر چینی را نشان می دهد در حالی که از درون دارای تزئینات اسلامی است.این مسجد که با الوار چوبی ساخته شده دربرگیرنده آثار باستانی و فرهنگی و لوح های مهمی چون لوح یک حکم امپراطوری است که در سال 1694 در زمان سلسله کوینگ صادر شده است.پس از ورود از در جلوی این مسجد یک بنای شش ضلعی به چشم می خورد که از آن با عنوان برج رصد ماه یاد می شود.

داخل این برج گذرگاه های طاقدار یادبود و یک دیوار پوشیده از نقاشیهای دیواری قرار دارد که درکنار یکدیگر در اصلی ورودی مسجد تلقی می شود و در پس آن شبستان اصلی به عنوان محل برگزاری نمازهای جماعت قرار دارد.به دنبال شبستان اصلی، سالنهای کوچک و اتاقکهایی وجود دارد که با سبک اسلامی تزئین شده است و از آنجا که در تعالیم اسلامی تصویر نگاری از انسانها و حیوانها صورت نمی گیرد، این طرحها و اشکال در تمام تزئینات از حروف عربی و طرحهای هندسی تشکیل شده اند.در مرکز این بخش مناره مسجد قرار دارد که مؤذن برای سردادن بانگ اذان بر بالای آن مستقر می شود.در حیاط درونی چندین ساختمان از جمله کلاسهایی برای آموزش معارف اسلامی وجود دارد و یک وضوخانه بزرگ نیز در بخش جنوبی ساختمان مسجد واقع شده است.

در داخل صحن مسجد که قدم می‌زنید، بوی عود مشام شما را می‌نوازد، پس از نمای ساختمان آنچه که بیش از همه نظر شما را جلب می‌کند، تلفیق فضای عربی و چینی در کنار هم است، وقت اقامه نماز به عربی و چینی اعلام می‌شود، منبر و محراب با آیه‌های قرآن به زبان عربی منقوش شده و امام جماعت به عربی دعا می‌خواند و پس از تلاوت آیه‌هایی از قرآن، آن را به زبان چینی ترجمه می‌کند.در این مسجد با بیش از یک‌هزار سال قدمت، به دلیل گستردگی 10 هزار متر مربعی آن، 11 امام جماعت وجود دارد. هر روز بیش از 200 مسلمان در آنجا نمازشان را به جماعت اقامه می‌کنند و این تعداد، روز‌های جمعه به بیش از یک‌هزار نفر می‌رسد. این مسجد در میان 72 مسجد موجود در پکن، زیباترین و قدیمی‌ترین مسجد این شهر است.مسجد نیوجی از زمان تأسیس جمهوری خلق چین در سالهای 1949،1955،1979 و 1996 مورد مرمت قرار گرفته است.

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 5
لینک به دیدگاه
  • 7 ماه بعد...

 

 

11iy0h4ihwe6lk9d13ri.jpg

تاریخچه

تاریخ آغاز ساخت این بنا به سال 1258 هـ.ق و پایان ساخت 1265 هـ.ق می باشد ( 8 سال ). این بنای باشکوه که آخرین بنای معظم ساخته شده در دوران انحطاط معماری و هنر ایران می باشد توسط معماری به نام استاد شعبانعلی پشت مشهدی ساخته می شود. مشهور است که این معمار بنام با دستمزد دریافتی اش برای ساخت مسجد آقابزرگ ، رواقی را در حرم حضرت امام رضا (ع) می سازد. نقاشی های بنا بدست استاد حاج محمدباقر قمصری انجام شده و کتیبه های بنا کار استاد اسدالله ، استاد محمدحسین کاشی و استاد حاج ابراهیم معارفی می باشد.

 

 

 

وجه تسمیه ی مسجد :

مجتهد بزرگ کاشان ملا محمد مهدی نراقی ( ملا محمد بن ابیذر) فرزند آخرش موقعی به دنیا می آید که خودش فوت می کند ، بنا به رسم آنزمان نام پدر را بر فرزند می گذارند و پس از مدتی فرزند هم مجتهد می شود و مردم کاشان به دلیل این تشابه اسمی به پدر « آقا بزرگ » و به فرزند « آقا کوچک » می گویند . محمد شاه قاجار در راه سفر به اصفهان چند روزی در کاشان اقامت و طی آن با علمای شهر و از جمله با ملامحمد مهدی ( آقا کوچک ) ملاقات می کند ، متوجه می شود که ایشان از لحاظ علمی بسیار بالا هستند ، به مردم کاشان امر می کند از این به بعد به ایشان هم آقا بزرگ بگویند و به حاج محمد تقی خانبان (حاکم وقت شهر) هم دستور می دهد تا این مسجد و مدرسه را برای ایشان بنا کرده و دختر خود را به عقد ایشان درآورند .

در جلسه ای که شاه و علما داشتند شاه پس از دیدن مقام علمی ملامحمد مهدی از ایشان و علما خواست تا از او درخواستی داشته باشند . ملا محمد مهدی می گوید پشه ها را از ما دور کن! شاه گفت درخواستی از من بکنید که بتوانم آن را اجابت کنم . من از انجام این کار عاجزم ، گفتند برای ما رعیت ها مسجدی بنا کنید تا در آن نماز بخوانیم و شاه آنگونه که شرحش رفت این درخواست را اجابت کرد .

 

 

بخشهای مختلف بنا :

پیرنشین ها :

 

در قسمت ابتدایی بنا دو سکو در دو طرف بنا برمی خوریم به نام پیرنشین ، علت تعبیه این سکوها هم این بوده است که اشخاصی که از کوچه عبور می کنند اگر باری بر دوش دارند برای رفع خستگی بار خود را روی این سکوها قرارداده و استراحت کنند و دلیل بعدی و مهمتر ؛ افراد سالمند و پیر بوده اند تا روی آنها به استراحت بپردازند.

 

کتیبه مالیاتی :

 

در بالای درب ورودی مسجد ( قسمت بیرونی ) به کتیبه ای ( لوح ) سنگی برمی خوریم که فرمان معافیت مالیاتی بنا از طرف محمد شاه قاجار می باشد و مضمون آن از این قرار است :

« به حکم محکم شاهنشاه عادل ، بأذن محمد شاه قاجار خلدا... ملکه و احسانه ، حسب الخواهش جناب شریف آداب حجت الاسلام ملامحمد مهدی نراقی ، منال دیوانی قصابی و دباغی کاشان به موجب فرمان مبارک مقرر آمده از تکالیف دیوانی معاف شد ، خلاف کننده به لعنت خدا گرفتار شود فی المحرم 1256 »

در سر در این مسجد 32 یا ( 23 ) نوع هنر کار شده است .

 

درب ورودی :

 

تعدادی میخ در آن به کار رفته شده که تعداد آنها در دولنگه درب دقیقاً 6666 عدد به تعداد آیات قرآن کریم می باشد. استفاده از این میخ ها دوعلت دارد :

1- در قدیم هنگام هجوم اقوام مهاجم ، مردم داخل مسجد پناه می گرفته اند ، استفاده از این میخ ها داخل در باعث می شود تا در استحکام فوق العاده ای یافته و شخص مهاجم از بیرون به هیچ وجه نتواند با تبر در را خُرد کند .

2- علتی که باعث شده بعد از 180 سال در هنوز اینقدر سالم بماند این است که میخ بعد از مدتی داخل چوب زنگ می زند و حالت تُردی به چوی می دهد که موریانه از آن خوشش نمی آید و به آن کاری ندارد .

روی دو دستگیره در هم دو بیت شعر از سعدی نوشته شده : « زیبا تر از تو در نظرم هیچ منظری / کس درنیامدست به این خوبی از دری / اول منم که در همه عالم نیامده / دیگر نیاورد چو تو فرزند مادری ».

راهروهای اطراف :

 

علت تعبیه این راهرو افراد سالمند بوده اند تا به راحتی از آن عبور نمایند . قسمت بعدی برآمدگی است به نام « پاچنگ » و علت تعبیه آن هم اینست که شخصی که از بیرون داخل مسجد می شود از دالان های کناری عبور کند تا احترام و قداست مسجد حفظ گردد .

 

مهتابی یا زمستانه نشین :

 

هنگام زمستان از آن استفاده می شده است ، سنگ هایی در وسط آن وجود دارد که علت تعبیه آنها تأمین نور اتاق های پایین است . جنس سنگ ها مرمر است و مرمر تنها سنگی است که نور از آن عبور می کند . مسجد آقا بزرگ تنها مسجد 5 طبقه ی دنیای اسلام می باشد.

 

سبک به کار رفته در این مسجد گودال باغچه بوده و مزایای اصلی استفاده از این سبک عبارتست از: 1- ضد زلزله شدن بنا 2 – استفاده از مصالح برداشته شده از کف در دیوارها و طاق ها به عنوان خشت و گل.

 

شبستان :

 

به محض ورود به داخل شبستان هر مسجدی اولین قسمتی که توجه ما را به خود جلب می کند « قبله و محراب » شبستان است ولی در مسجد آقا بزرگ بر خلاف بقیه مساجد و پیرو اصل رعایت تقارن توسط معمار؛کنار شبستان بنا گردیده است (نه در وسط).

 

جهت قبله ی محراب با عبارت « یا قاضی الحاجات » مشخص گردیده است . اطراف محراب کتیبه ای با خط ثلث (سوره های شمس و اعلی) و از جنس ساروج وجود دارد . بالای محراب هم برای انعکاس بیشتر صدای پیش نماز در کل مسجد کانالی تعبیه گردیده است .

 

قسمت زیر گنبد (مقصوره) :

معماراین قسمت را با 4 ضلع سپس 8 و 16 و... آغاز کرده تا به دایره رسیده و نهایتاً دایره ها را به شمسه ای رسانده که در معماری نشانه ی احدیت و یگانگی خداوند متعال می باشد . فضای داخلی گنبد با کتیبه ای از سوره فتح تزئین گردید است.

گنبد این مسجد نیز سه لایه است . بیشترین محیط دایره برای گنبد 50 متر و ارتفاع نوک گنبد از سقف مسجد حدود 18 متر می باشد.

 

 

حیاط برف انداز :

حیاطی است در قسمت انتهایی بنا جهت تخلیه برف های گنبد، در وسط آن چاهی تعبیه گردیده تا برف ها به مرور آب شده و از طریق آن تخلیه شوند. نحوه برف روبی بام مسجد نیز در نوع خود جالب بوده. زنجیری به نوک گنبد متصل بوده و با گردش زنجیر، برف نشسته بر فضای بیرونی گنبد تراشیده و به حیاط برف انداز ریخته می شده است.

 

زیر حیاط برف انداز چاهی قرار دارد که بین مردم کاشان به چاه امام زمان معروف است و مردم برای برآورده شدن حاجاتشان در کنار این چاه نماز می خوانند و عریضه داخل چاه می اندازند .

 

حیاط های اطراف شبستان تقارن ندارند یکی مسقف و محصور و دیگری بدون سقف و از 4 طرف آزاد می باشد .در توضیح این عدم تقارن باید بگوییم که زمان ملامحمد مهدی صاحب اولیه دو حیاط قرینه ی هم بوده اند ولی بعد از مدتی فرزند ملا محمد مهدی اطراف یکی از آنها را پوشانده و مسقف می کند و شبستان مسجد را به آنجا انتقال می دهد.در قسمت چپ محوطه حیاط اصلی ( از درب ورودی ) مقبره ای می بینیم متعلق به خاندان نراقی که فرزند و نبیره و فرزند نبیره ی ملا محمد مهدی (شهید علی) در آن خاک هستند . خود ملامحمد مهدی در قم و پدرش (ملا محمد مهدی بزرگ) در صحن صغیر حضرت علی (ع) در نجف مدفون می باشند.

 

در این مقبره از درهای « اُرُسی » ( عمودی بازشو ) استفاده شده که در آنها هنر گره چینی زیبایی را می توانیم رویت کنیم . بنای مسجد و مدرسه ی آقا بزرگ مجهز به دو عدد بادگیر هم می باشد . همچنین در این مسجد تاکنون چند فیلم و مجموعه تلویزیونی و سینمایی هم ساخته شده که مشهورترین آنها : طوقی ، عیاران و ملاصدرا می باشد. بنای مسجد و مدرسه آقابزرگ در تاریخ یازدهم آذرماه سال 1330 خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

 

عکس هایی از بنا:

1.

 

qacj9hrjvr7fscgguxfy.jpg

 

 

2. تصویر قدیمی مسجد و مدرسه آقابزرگ در کاشان

 

pnug4d9grzxeh74zaw78.jpg

 

 

3.

mrs1zmb0tev9itwz050.jpg

4.

 

162w13tei8et9h2w1gh.jpg

5.

 

iur7vkfkmm9lb84vutxi.jpg

 

6.

 

id7pj0agagn8c1q5a.jpg

 

7.

 

72uoulcfg8msdeo65lxh.jpg

 

 

منابع:

 

tebyan.ne

kaums.ac.ir

fa.wikishia.net

 

 

 

  • Like 2
لینک به دیدگاه

×
×
  • اضافه کردن...