تعيين ولتامتري مورفين و ديکلوفناک در نمونه‌هاي دارويي

[azarafrooz 14221]

پژوهشگران دانشگاه‌های گلستان و آزاد اسلامی واحد مازندران با همکاری هم موفق به تولید الکترودهایی از جنس نانولوله کربنی، به منظور تعیین همزمان مورفین و دیکلوفناک در نمونه‌های دارویی و بیولوژیکی، شدند. ساخت این نوع الکترود بسیار ساده بوده و تجدید سطح آن به راحتی صورت می‌گیرد.

مورفین که امروزه برای کاهش دردهای شدید در بیماران به ویژه پس از عمل جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد ، یک ترکیب فنولی آلکالوئیدی است که می‌تواند سبب ایجاد اختلال در سیستم عصبی شود. از طرفی استات دیکلوفناک یک داروی غیر استروئیدی موثر و نسبتاً بی خطر است که به عنوان داروی ضدالتهاب، ضد تب و ضد درد به طور گسترده در درمان بیماری‌های مفاصل و آرتروز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اعمال داروهای غیراستروئیدی نظیر دیکلوفناک، میزان مصرف مورفین را پس از عمل جراحی در بزرگسالان کاهش می‌دهد؛ که با افزایش دز ( Dose آن به صورت منظم میزان مورفین مصرفی کاهش خواهد داشت. بنابراین تعیین همزمان مقدار این داروها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

این محققان الکترودهای جدیدی متشکل از نانولوله‌های کربنی که به وسیله وینیل فروسن اصلاح شده بود، را تولید کرده و نحوه عملکرد آن در تعیین الکتروشیمیایی مورفین در محلول‌های شیمیایی را مورد آزمایش قرار دادند. همچنین تعیین همزمان مورفین و دیکلوفناک توسط این الکترود، نیز بررسی شد.

لازم به ذکر است که در راستای تولید الکترود، بهترین نسبت وزنی، 10% نانولوله کربنی، 1% وینیل فروسن و 89% گرافیت شناخته شد. پس از تولید نیز شکل الکترود توسط دستگاه SEM مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج این پژوهش، به دلیل فعالیت الکتروکاتالیستی بسیار خوب الکترود ساخته شده در اکسایش مورفین، بهبود قابل توجهی در پیک جریان و همچنین کاهش پیک پتاسیل مشاهده شد.

همچنین با استفاده از روش ولتامتری موج مربعی (SWV) میزان مورفین و دیکلوفناک درون یک ترکیب به صورت مستقل از یکدیگر با اختلاف پتانسیل حدود mV 300 اندازه‌گیری شد. پیک‌های جریان مورفین و دیکلوفناک به صورت خطی با افزایش غلظتشان، افزایش داشتند. حسگر ولتامتری پیشنهادی در تعیین مورفین و دیکلوفناک موجود در نمونه‌های واقعی، کارایی موفقی داشت.

نتایج این پژوهش که توسط آقای دکتر علی مختاری از دانشگاه گلستان، دکتر حسن کریمی از دانشگاه آزاد واحد مازندران، دکتر علی اصغر انصافی از دانشگاه صنعتی اصفهان و دکتر هادی بیت‌الهی از مرکز بین‌المللی علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی انجام شده است، در مجله Sensors and Actuators B: Chemical (جلد 169، شماره 1، آوریل سال 2012) منتشر شده است. علاقمندان می‌توانند متن مقاله را در صفحات 96 الی 105 همین شماره مشاهده نمایند.