رفتن به مطلب

گنبد رادکان گلستان


ارسال های توصیه شده

95ng6a7b9z27vty9vmq.jpg

 

گنبد (به زبان محلی میل) رادکان در استان گلستان،در دامنه ی جنوبی رشته کوه های البرز در دره ها و تراس های حاشیه ی شمالی رودخانه ی نکا و بر فراز یک تپه (در 42 کیلومتری جنوب شهرستان کرد کوی و 54 کیلومتری جنوب غربی گرگان) بنا شده است.با استناد به متن کوفی که بر کتیبه ای در زیر گنبد حک شده،ساخت این گنبد به دستور ابوجعفر محمد بن وندریان،از شاهزدگان آل باوند طبرستان،در سال 407 هجری قمری شروع شد و در 411 به پایان رسید.معمار آن نیز احمد بن عمر (شاگرد معمار گنبد قابوس) بوده.این بنا به شماره ی 145 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.

kd3gumto5uk7e8lmpr6.jpg

 

درباره ی دلایل ساخت گنبد رادکان روایات زیادی وجود دارد،اما مهمترین آن ها استفاده برای مطالعات نجومی،همچنین راهنمایی مسافران و کاروان های سردرگم منطقه و مکانی برای استراحت آن ها بوده است.بعدها این بنا به مدفن بانی ساخت آن،ابوجعفر باوندی،تبدیل شده.

ehg76yv0okoqpjpa7r.jpg

 

گنبد اردکان از دو قسمت اصلی،یعنی گنبد و بدنه،تشکیل شده است.گنبد آن به صورت ترک (مخروطی شکل) و دو پوسته است و از سطح صخره ی مجاورش 26 متر ارتفاع دارد.بدنه بسیار ساده است و آجر چینی معمولی و تزیینات آجرکاری و گچبری دارد.

7a9hdc7mgi780cd501lz.jpg

برای استحکام بیشتر،حد فاصل بند آجرها با فشار انگشت به داخل فشرده شده اند.روی بدنه در فواصل معین سوراخ هایی به چشم می خورد که گویا جای نقاط اتصال داربست نصب شده هنگام ساخت بنا بوده اند.زیباترین بخش بنا قسمت فوقانی آن (زیر گنبد) است که با دو ردیف قطاربندی و کتیبه ی کوفی و پهلوی و آجر کاری و گچ بری تزیین شده است. طرح داخلی گنبد رادکان مدور است و نمایی ساده و اندود گچ و آهک دارد.در تمام بدنه ی بنا آجر،ملاط گچ و آهک به کار رفته است.

3744qzryq58qqdas8m.jpg

 

در داخل بنا پله یا مسیر دسترسی به سقف و گنبد وجود ندارد،اما درداخل دیوارها گاهی آجرهایی بیرون تر از بقیه قرار گرفته اند که به نظر می رسد جای پا برای بالا رفتن از بنا بوده اند.

گنبد رادکان در طول حیاتش چندان مرمت نشده است و به همین دلیل به تدریج در حال تخریب است.

vy1rbugin7xxg64eqwwq.jpg

 

منابع

اداره ی کل منابع طبیعی استان گلستان

پایگاه اینترنتی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان گلستان

روابط عمومی استانداری استان گلستان

روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان گلستان

نشریه ی شماره ی 11 سازمان گردشگری استان گلستان، 7/11/86

 

منبع نوشتار مجله ی معمار شماره ی 65

حروف چین:سام:icon_gol::icon_redface:

  • Like 5
لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...