رفتن به مطلب

جمالزاده


ارسال های توصیه شده

مجموعه ی داستان" یکی بود یکی نبود" به عنوان آغازگر راه نوین داستان نویسی در ایران شناخته شده و جمالزاده به دلیل پیوند قوی اش با ادب گذشته فارسی از ادبیات داستانی فرنگ نیز بهره برده است. او در اغلب داستان هایش از مثل ها و تشبیه های ساده و زیبا برای زینت نثر خود استفاده می نمود و سعی داشت که آن تشبیه ها صرفاً یک تشبیه نباشد بلکه با فضای داستان نیز همخوانی داشته باشد و البته در برخی موراد بر جنبه ی طنز داستان نیز بیافزاید.

برخی از آثار او عبارتند از:

«دارالمجانین»، «سرگذشت عمو حسینعلی» در سال ۱۳۲۱ (۱۹۴۲)

«سروته یک کرباس» ۱۳۲۳ (۱۹۴۴)

«قلتشن دیوان» ۱۳۲۵ (۱۹۴۶)

«صحرای محشر»

«هزار پیشه» ۱۳۲۶ (۱۹۴۷)

«معصومه شیرازی» ۱۳۳۳ (۱۹۵۴)

«تلخ و شیرین» ۱۳۳۴ (۱۹۵۵)

«شاهکار»۱۳۳۷ (۱۹۵۸)

«کهنه و نو»

« قصه قصه‌ها»

«قصه‌های کوتاه قنبرعلی» ۱۳۳۸ (۱۹۵۹)

« هفت کشور»

«غیر از خدا هیچکس نبود» ۱۳۴۰ (۱۹۶۱)

«شورآباد» ۱۳۴۱ (۱۹۶۲)

«خاک و آدم »

«صندوقچه اسرار» ۱۳۴۲ (۱۹۶۳)

«آسمان و ریسمان» ۱۳۴۳ (۱۹۶۴)

«مرکب محو» ۱۳۴۴ (۱۹۶۵)،«قصه‌های کوتاه برای بچه‌های ریشدار» ۱۳۵۲ (۱۹۷۳)

«قصه ما به سر رسید» ۱۳۵۷ (۱۹۷۸)

لینک به دیدگاه

مجموعه داستان كوتاه يكي بود يكي نبود كه حاوي شش داستان به نام فارسي شكر است ، رجل سياسي ، دوستي خاله خرسه ، درد دل ملا قربانعلي ، بيله ديگ بيله چغندر و ويلان الدوله با بهره گيري سنجيده از واژگان عاميانه ونيز استفاده از داستان كوتاه براي نقد و تعليم اجتماعي فرايند ي جديد در كشور پديد آورد .

جمال زاده آثار ديگري نيز منتشر ساخت كه تقريباً همه از سال ( 1321- 1942 ) به بعد بود وداستان هاي كوتاه رمان ، مقالات روزنامه اي ، ترجمه از زبان هاي اروپايي را شامل مي شد.

در چارچوب صحنه ادبي جهان ، انتشار نخستين مجموعه داستان جمال زاده معني ومفهوم اندكي داشت . اين مجموعه در محافل از تاريخ وعلوم اجتماعي و پختگي و پروردگي كامل ادبي ، توانست نثر فارسي را از نثري تاريخي ودانش فروشانه به نثري طنز آميز وفراگير ارتقا دهد .

اين مجموعه داستان كوتاه ، نخستين تلاش هنرمندانه موفق در نكته چيني هاي اجتماعي به نثر فارسي بود .در حقيقت خشم وخصومتي كه اين مجموعه حتي عليه خود نويسنده بر انگيخت ، شاهد صادق بر حقانيت آنها بود . طنز تلخ نقادانه اگر مشمول حقانيتي نباشد ، خصومتي بر نمي انگيزد .

حقوق زنان وضرورت اصلاحات اجتماعي وافلاس نظام هاي حكومتي از مدت ها پيش مضمون اصلي ومحور توجه شعر نقادانه و رمان هاي تاريخي بود . جمال زاده اين نشانه ها را در حيات معاصر ايران به مثابه علائمي او را در رمانهايش چون داستان كوتاه با بيماري هاي اجتماعي و فروماندگي فرهنگي سروكار دارد اما تنها مجموعه يكي بود يكي نبود توانست روح مخاطبان فارسي زبان را تسخير كند

جمال زاده در داستان هاي يكي بود يكي نبود براي نخستين بار زبان مردم عادي كوچه و بازار را در ادبيات داستاني به كار گرفت واين خود سر آغاز تحول شگرفي در حيات داستان نويسي معاصر ايران شد .پس از او نويسندگان ديگري از جمله صادق هدايت ، بزرگ علوي ، جلال آل احمد ، صادق چوبك و .... هر يك به تجربيات تازه اي در زمينه داستان كوتاه دست يافتند .

گروهي آن را به بي ذوقي وبي سليقگي نويسنده نسبت دادند كه فن نويسندگي راتا حد قبول و پسند عامه تنزل داده وبه آداب جامعه ايراني اهانت كرده است اما اكثريت خوانندگان دريافتند كه اين داستان هاي كوتاه آزمايش جديدي است در ادبيات ايران كه از حيث سبك انشاء مي خواهد اوضاع واحوال وحوادث را راست ودرست وچنانكه بوده توصيف كند واز لحاظ مضمون مي كوشد تا اعمال دوره خود كامي وناروايي را به باد انتقاد بگيرد .

پس از توفيق نخستين داستان هاي كوتاهش جمال زاده در بيست سال بعدي از فعاليت ادبي دست كشيد اوبعد از سكوت بيست ساله ، فعاليت هاي ادبي خود را دوباره بعد از شهريور بيست از سر گرفت، نخستين اثر تازه اش دارالمجانين ( 1321) رمان دوم او قلتشن ديوان ( 1325) صحراي محشر (1326) وراه آب نامه ( 1327 ) .

به طور كلي ، تفاوت چشمگيري ميان داستان هاي اوليه جمال زاده ونوشته هاي ادبي اووجود دارد . رمان دوجلدي اوبه نام سر و ته يك كرباس ( 1335 ) منتشر شد .جمال زاده گذشته از داستانهاي بلند ، چهار مجموعه داستان كوتاه هم در سال هاي پيش از جنگ منتشر كرد كه عبارتنداز : سر گذشت عمومي حسينعلي ( 1331) تلخ و شيرين ( 1335 ) كهنه ونو ( 1338) وغير از خدا هيچ كس نبود ( 1339) جمال زاده فرانسه ،آلماني و عربي خوب مي دانست وبا اين دانش تعداد زيادي كتاب ومقاله به فارسي ترجمه كرد .

از جمله تاملات و دغدغه هاي جمال زاده كه در آثارش منعكس مي گردد يكي تراژدي محصلان بر گشته از فرنگ كه نشانگر مشكل اجتماعي عمده اي در ايران در حال گذر وانتقال است .مضمون مشابه ديگر در آثار جمال زاده انتقاد اجتماعي واظهار نظر هاي كلي در باره اوضاع واحوال آغاز قرن بيستم وسر انجام دل مشغولي ديگر او زبان بود .

پيش از جنگ جهاني اول ، هنگامي كه جمال زاده براي هميشه ايران را ترك مي كرد ، وضع زبان فارسي آشفته بود عده اي سبك قديم نويسندگي را به كار مي برند وديگران هواداران انديشه ي نوعي تجديد حيات ادبي ، در راه شيوه ي بياني ساده تر ودقيق تر مي كوشيدند. جمال زاده در اين شرايط دست به نوشتن يكي بود يكي نبود وشروع به اصلاح زبان وآوردن شيوه بياني مناسب زمان نمود .

خصوصيت نثر داستاني جمال زاده عبارت است از :

1- بافت زبان ، بافت ساده اي است به عبارت ديگر زبان داستاني را به زبان محاوره نزديك مي كند .

2- استفاده از كلمات واصطلاحات وضرب المثل هاي عاميانه ، جمال زاده ، بيشتر به زبان متداول پايتخت توجه دارد كه گاهي اصطلاحات وضرب المثل هاي اصفهاني را نيز همراه آن مي كند

لینک به دیدگاه

1. سید محمد علی جمالزاده

 

2. در سال 1270 شمسی در خانواده ای مذهبی در اصفهان به دنیا آمد

3. فرزند «سید جمال الدین واعظ اصفهانی»

4. پدرش خطیب شهیر اصفهان بود

5. پدرش از پرنفوذترین مبلغان مذهبی دوران مشروطه بود و نقش مهمی در آن نهضت داشت

6. تحصیلات مقدماتی را در زادگاهاش گذراند

7. که بین سالهای 80 یا 81 همراه خانوادهاش به «تهران» عزیمت کرد

8. در 13 سالگی پدرش او را برای تحصیل به لبنان فرستاد و در یک دبستان به نام Laigue نام نویسی کرد.

9. پدرش در سال 1286خورشیدی به دست عوامل مزدور و جیره خوارمحمدعلی شاه دربروجرد به قتل رسید.

10. «جمال زاده» دوره ی متوسطه رادر جبل«لبنان» و در مدرسه ی«آنطورا» به پایان برد.

11. در سال 1328 ق. از طریق «مصر» عازم «پاریس» شد.

12. تا پایان سال 1329 ق. در«لوزان» ماند

13. در اوایل 1333 ق. در رشتهی حقوق از دانش گاه «دیژن فرانسه» فارغ التحصیل شد

14. همان سال نیز با همسر اول خود،«ژوفین» از اهالی «سوئیس» ازدواج کرد.

15. او در گرماگرم جنگ جهانی اول، به «برلین» رفت

16. چندی بعد برای اجرای ماموریتی از برلین به بغداد رفت. در آن جا روزنامه ی «رستاخیز» را منتشر کرد.

17. توانست با «عارف» شاعر معروف و«حیدرخان عمو اوغلی»- از مجاهدان به نام ایرانی- آشنا شود.

18. گروهی به نام «قشون نادری» از جوانان کُرد، برای جنگیدن با سپاهیان «روس» و«انگلیس» تشکل داد فرماندهی آن با «محمد نیساری قراچه داغی» بود. ولی این قشون بی آن که کاری صورت دهد، از هم پاشید

19. سال 1310خورشیدی آغاز خدمت «جمال زاده» در دفتر بین المللی کار در «ژنو» بود.

20. 25 سال بعد یعنی در سال 1355 خورشیدی، از آن جا باز نشسته شد

21. در سال 1300 خورشیدی مقاله تاریخ روابط ایران و روس به صورت ضمیمهی روزنامهی کاوه منتشر شد

22. همان سال نخستین مجموعه داستاناش به نام«یکی بود، یکی نبود» به چاپ رسید

23. این کتاب شامل شش داستان کوتاه با طنزی تلخ است و توصیفی از کهنه پرستی وجهل در بین بعضی ایرانیان

24. گروهی آن را به شدت نفی کرده و محتوای آن را نوعی اهانت به جامعه و آداب و رسوم ایرانی تلقی کردند

25. از طرفی دیگر خوانندگانی بودند که دریافتند این داستان ها آغازی بسیار جدی و مهم برای ادبیات هستند که که از لحاظ تفکر، دغدغهی طرح اوضاع و احوال و حوادث جامعه را دارند

26. و از لحاظ محتوا نیز با طنزی ظریف و آشکار، دورهی منحط دیکتاتوری و زور را به باد انتقاد گرفته اند

27. در مقدمهی این کتاب گفته است: "در مملکت ما هنوزهم، ارباب قلم عموما در موقع نوشتن، دور عوام را قلم عموما در موقع نوشتن، دور عوام را قلم گرفته و پیرامون انشاءهای غامض و عوام نفهم می گردند..."

28. وی پس از بازنشستگی از دفتر بین المللی کار، مدت ها وابسته ی فرهنگی «ایران» در مرکز اروپایی سازمان ملل متحد بود.

29. در 17 آبان 1376خورشیدی در خانه ی سال مندان «ژنو» دنیا را بدرود گفت

30. ازآثار اوست: سر و ته یه کرباس

31. یکی بود، یکی نبود

32. دارالمجانین، «سرگذشت عمو حسینعلی»

33. زمین، ارباب، دهقان

34. صندوقچه اسرار

35. تلخ و شیرین

36. فارسی شکر است

37. راهآبنامه

38. قصههای کوتاه برای بچههای ریشدار

39. قصه? ما به سر رسید

40. قلتشن دیوان

41. صحرای محشر

42. هزار پیشه

43. معصومه شیرازی

44. قصه قصهها

45. هفت کشور

46. قصههای کوتاه قنبرعلی

47. شاهکار

48. کهنه و نو

49. غیر از خدا هیچکس نبود

50. شورآباد

51. خاک و آدم

52. آسمان و ریسمان

53. مرکب محو

54. ترجمه هایی نیز از«شیلر» باعنوان «دون کارلوس» و «ویلهلم تل»(هر دو در سال 1335)،

55. «خسیس» اثر«مولیر»(1336)،

56. «قنبرعلی، جوان مرد شیراز» اثر«دوگو بینو»(1357) نیز از آثار اوست

57. 300 مقاله از جمالزاده به ثبت رسیده است.

58. ساده نویسی نیز در کنار واقع گرایی از ویژگی های قلم او هستند

59. داستان هایش انتقادی از وضع زمانه، ساده، طنزآمیز و آکنده از ضرب المثل ها و اصطلاحات عامیانه است.

60. شخصیت های او را مردم کوچه و بازار تشکیل می دهند

61. جمالزاده با ادبیات عامیانه آنها را شخصیت پردازی می کند

62. وی بیش از 90 سال از 106 سال عمرش را خارج از ایران گذراند

63. اما همیشه فارسی نوشت

64. همیشه از مردمی که تنها در کودکی دیده بود نوشت

65. و هرگز از اروپا ننوشت!

66. و با اینکه فارغ التحصیل حقوق بود از حقوق ننوشت.

67. اولین بار در"کمیته ملیون ایران" در برلن که با تقی زاده تاسیس کرده بود "فارسی شکر است" را خواند

68. داستان را "محض تفریح" نوشته بود!

69. این داستان و 5 تای دیگر شدند "یکی بود یکی نبود" و ابتدای داستان نویسی مدرن در ایران

70.«چایکین» خاورشناس معروف روسی درباره ی این کتاب گفته:

« تنها با یکی بود، یکی نبود است که مکتب و سبک رآلیسم در ایران آغاز شد و همین سبک و مکتب است که در واقع به عنوان شالوده ی جدید ادبیات داستانی در ایران محسوب شد و فقط ازآن روز به بعد می توان از پیدایش نوول و قصه و رمان در ادبیات هزارساله ی ایران سخن راند.»

71. اما همین کتاب بعد از انتشار در برخی مناطق به آتش کشیده شد

72. از خصوصیات سبک و نثر«جمال زاده» تعریف و توصیف است

73. اما او نتوانست نقش پیش روی خود را تا آخر، حفظ کند و در دام ابتذال گرفتار آمد

74. او درواقع، کم کم از جریان زنده ی ادبیات داستانی مدرن فاصله گرفته، دور شد

75. هم چنین نتوانست در خود، دغدغهی ارتباط میان «عوامل اجتماعی» و«تولید ادبی» را حفظ کند

76. خیلی زود، از صحنهی فعالیتهای اجتماعی دور شد

77. در داستان نویسی نیز به نوشتن خاطرات ملال انگیز و کسل کننده پرداخت

78. و در آثارش، اخلاقیات ناپسند مردم «ایران» را به تمسخر گرفت!

79. ازین رو او را چهره ای زنده نمی دانند چراکه رابطه اش را با جامعه از دست داد

80. او معتقد بود : «معرفت به رسالت آبستن است»

81. یعنی وقتی انسان به معرفتی دست یافت فوراً رسالتی به عهده او گذاشته خواهد شد.

82. و حاصل معرفت خود را، هر چه هست، میبایست به دیگران نیز برساند

83. این عقیده بیشتر ناظر به "ادبیات مفید " است تا "ادبیات متعهد"

84. به سیمین دانشور در نامه ای می نویسد :

«ژنو بلاشك یكی از قشنگ‏ترین شهرهای دنیاست (بعضی اشخاص معتقدند كه قشنگ‏ترین شهر است) و من هم زنِ خوب و خانه خوب و مزاج سازگاری دارم ولی تنها مانده‏ام و گاهی این تنهایی معنوی به‏جایی می‏رسد كه آن شعر معروف بر زبانم جاری می‏شود كه نه در غربت دلم شاد و نه رویی در وطن دارم».

85. بسیار به نامه نگاری علاقه داشت و کمتر اتفاق می افتاد نامه ای را بی جواب بگذارد.

لینک به دیدگاه
  • 1 سال بعد...

ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﯼ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ” ﯾﮑﯽ ﺑﻮﺩ ﯾﮑﯽ ﻧﺒﻮﺩ” ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺁﻏﺎﺯﮔﺮ ﺭﺍﻩ ﻧﻮﯾﻦ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﻮﯾﺴﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺟﻤﺎﻟﺰﺍﺩﻩ ﺑﻪ ﺩﻟﯿﻞ ﭘﯿﻮﻧﺪﻗﻮﯼ ﺍﺵ ﺑﺎ ﺍﺩﺏ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺍﺯ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﯽ ﻓﺮﻧﮓ ﻧﯿﺰ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ . ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻏﻠﺐ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻫﺎﯾﺶ ﺍﺯ ﻣﺜﻞ ﻫﺎ ﻭ ﺗﺸﺒﯿﻪ ﻫﺎﯼ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﺯﯾﺒﺎ ﺑﺮﺍﯼ ﺯﯾﻨﺖ ﻧﺜﺮ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺳﻌﯽ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﺁﻥ ﺗﺸﺒﯿﻪ ﻫﺎ ﺻﺮﻓﺎً ﯾﮏ ﺗﺸﺒﯿﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎ ﻓﻀﺎﯼ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﻫﻤﺨﻮﺍﻧﯽ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮﺭﺍﺩ ﺑﺮ ﺟﻨﺒﻪ ﯼ ﻃﻨﺰ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻧﯿﺰ ﺑﯿﺎﻓﺰﺍﯾﺪ .

 

 

 

ﺩﺍﻧﻠﻮﺩ ﺑﺎ ﻟﯿﻨﮏ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ | ﺣﺠﻢ ﻓﺎﯾﻞ : 1 ﻣﮕﺎﺑﺎﯾﺖ

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

 

پسورد و منبع :

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...