پرسش آيا شما هم عقيده داريد که زشتها خوش شانس ترند؟

[fanous 11,130]

يبايي، با درنظر گرفتن اينكه امري نسبي است، يكي از امتيازات فيزيكي انسان‌ها به شمار مي‌رود. امتيازي كه بودن يا نبودنش، هر كدام، مشكل ساز است. كسي كه از اين امتياز برخوردار نيست، در معرض خطر است؛ از حسرت گرفته تا حسادت؛ از افسردگي تا پرخاشگري و از انزوا تا جلوه‌فروشي. كسي كه از اين امتياز برخوردار است هم، اگرچه شايد در نگاه اول به نظر نرسد، اما او هم در معرض خطر است.

عكس العمل جوامع گوناگون با فرهنگ هاي متفاوت نسبت به اين مسئله يكسان‌ ‌نيست، اما به هر حال زيبايي فيزيكي هم، خود فرد و البته ديگران را بيشتر در معرض اين خطر قرار مي‌دهد كه زيبا بودنشان همه فضايل انساني ديگررا تحت‌الشعاع خود قرار دهد.

زيبا بودن يا نبودن براي زنان و مردان تقريباً پيامدهاي مشابهي دارد اما به واسطه برخي از‌ ‌ساختارهاي فرهنگي تثبيت شده در اكثر جوامع، وظيفه زيبا بودن به عهده زن و مختص به او شناخته شده است و از همين‌رو زنان بيشتر در معرض اين آفت‌ هستند. بازبيني وضعيت زنان زيبا به‌ ‌واسطه پاره‌اي از عوامل اجتماعي قابل توجه‌تر است و پايگاه و نقش غالب زنان در اجتماع، ازدواج يا وابستگي به يك مرد به‌عنوان تنها راه تحرك اجتماعي، شكل‌گيري شخصيت‌ ‌به‌ ‌عنوان شيء عينيت يافته و... از عوامل گوناگوني هستند كه اين مقوله را قابل تامل‌تر مي سازند.

[fanous 11,130]

شايد زيبايي به عنوان يك امتياز براي زنان محسوب شود. درباره پيامدها و محاسن چنين ويژگي‌اي صحبت شده، اما معايب زيبا بودن زن در بستر اجتماع مقوله اي است‌ ‌كه كمتر به آن توجه شده است. گاهي گوشه و كنار مي شنويم كه پدر و مادرها خيلي‌ ‌هم مايل نيستند دخترشان زيبا باشد.

حتي مثل‌هاي عامه هم به نوعي اين مسئله را تقويت‌‌مي‌كند، مثل اينكه يا با اين اوصاف، هر چند كه بعضي به هر وسيله اي براي رفع نقايص هر چند اندكشان تلاش مي‌كنند،‌ ‌اما بعضي از زنان نيزآرزو مي‌كنند كمتر زيبا بودند.

زناني كه داراي‌ ‌زيبايي تاحدي بيش از معمولند، هميشه مورد توجه قرار مي‌گيرند، حتي وقتي دختر بچه‌اند! همه به سر و گوششان دستي مي‌كشند ومي‌گويند چه دختر قشنگي! محال است كه كسي‌ ‌در مواجهه با چنين كودكاني از صفات ديگري مثل خوب بودن، باهوش بودن، منظم‌ ‌بودن، درسخوان بودن و... استفاده كند؛ حداقل در برخورد هاي اول! تنها زيبايي اين كودكان است كه جلب‌‌توجه مي‌كند.

حتي به شوخي هم كه شده در همان كودكي برايش همسر نامزد‌ ‌مي كنند و... بسياري از تعارفات معمول ايراني كه هنوز هم خيلي مرسوم است. به همين دليل است كه شكل گيري سالم شخصيت زنان زيبا تنها با مراقبت و تربيت دقيق والدين امكان پذير است، اگرچه غالباً والدين ايراني با كودكان خود مخصوصاً دختر بچه ها مثل عروسك زيبايي رفتار مي‌كنند‌ ‌كه قرار است برايشان كسب وجهه كند.

دختر بچه هاي زيبا، از همان دوراني كه بيشترين نقش را در شكل‌گيري شخصيتشان دارد، بيشتر از آنكه خود را‌ ‌بعنوان يك انسان يا زن بشناسند، تصويري چون يك عروسك فريبنده از خود مي‌سازند و به واسطه يادگيري وشرطي شدن، حتي در دوران بزرگسالي نيز با تكيه بر فيزيك خود در اجتماع حضور مي‌يابند و همين فرآيند بي رحمانه در مورد دختر بچه هاي زيبا باعث تضعيف ديگر نقش‌هاي اجتماعي لازم براي يك انسان‌‌كامل مي شود.

مصاديق متنوعي‌ ‌براي بزرگسالي اين كودكان هم مي توان ذكر كرد، مثل ازدواج زود هنگام، توقع تاييد و تشويق ازسوي همه افراد، ضعف در مهارت‌هاي اجتماعي وعدم خودشكوفايي، ترس از خدشه‌ ‌دار شدن زيبايي، احساس عدم امنيت، بي‌اعتمادي نسبت به مردان نا‌آشنا، مورد غضب و‌ ‌حسادت واقع شدن، مورد شك و سوء ظن بودن و...

تجربيات اين زنان تا حدي متفاوت با‌ ‌زنان معمولي است. حتي گاهي محدوديت‌ها، بدبيني‌ها و نگاه انسان‌هاي ديگر به واسطه نظام ارزشي وقالب‌هاي ذهني كه به ايجاد تنگناهاي مالي‌ ‌و اجتماعي مي‌انجامد، نهايتاً باعث تن دادن فرد به خواسته‌هاي جامعه شود.

[fanous 11,130]

 

در بزرگسالي هم، آسمان همان رنگ است و به همان دلايل، حضور زنان زيبا در اجتماع با محدوديت‌هايي مواجه است. مشاغلي كه امكان دستيابي آن براي زنان زيبا فراوان‌ترند‌ ‌بيشتر جزء مشاغل خدماتي‌اند: فروشندگي، منشي‌گري، مهماندار هواپيما، هنرپيشگي و... از جمله مشاغلي هستند كه اهميت ويژه اي به فيزيك و زيبايي متقاضيان شغل قائل اند.

خيلي از زنان، علي رغم ميلشان جذب‌چنين‌مشاغلي مي‌شوند. در مقابل، بسياري از زنان هم هستند كه به واسطه چهره خود در برخي از مشاغل موفق‌ ‌نخواهند بود. مثلا در اصول پژوهشگري تكيه بر چهره عادي و عاري از هرگونه عنصر جالب توجه‌ ‌تاكيد شده و بخاطر پيامدهاي نامناسب برنتيجه پژوهش، زنان زيبا در چنين مشاغلي به‌كار گرفته نمي‌شوند.

حتي گاه گوشه و كنار مي شنويم كه چهره زيبا براي كار خبرنگاري هم چندان مناسب نيست. از اين‌ها گذشته، ناامني و آزار و‌ ‌اذيت هايي كه اطراف زنان زيبا انباشته شده و باعث محدوديت آنها در فعاليت‌هاي‌ ‌اجتماعي و شغلي است، مهم‌ترين آسيب زندگي اينگونه زنان است: مورد توجه بيش از حد‌ ‌مردان قرار گرفتن؛ همواره در معرض نگاه جنسي قرار داشتن؛ مورد آزار و اذيت‌هاي خياباني قرار گرفتن و...

در خيلي از موسسات و ادارات استخدام زنان زيبا را باعث‌ ‌كاهش بهره وري و ايجاد تنش در محيط كار مي‌دانند و از استخدام اين زنان پرهيز مي‌كنند. در مقابل، در برخي از شركت ها و موسسات نيز تنها بخاطر جذابيت جنسي آنها را استخدام مي‌ ‌كنند و متعاقباً براي آنها مزاحمت ايجاد مي‌كنند. در كشورهاي غربي هم زنان زيبا به‌ عنوان‌ ‌كالاهاي جذاب و شاخصي براي طبقه سرمايه دار و مرفه جامعه و به عنوان‌ ‌نمادي از قدرت و مقبوليت براي مردان اين طبقه محسوب مي شوند.

حتي در جوامعي مثل ما هم، زيبايي زن براي‌ ‌شوهرش نشانه اي از قدرت و مقبوليت اجتماعي او در جامعه است و شايد يكي از علل گرايش‌ ‌مردان به زنان زيبايي كه نزديك به معيارهاي مد روز هستند، همين باشد.

 

 

منبع : مجله سلامت