رفتن به مطلب

آشنایی با قلعه‌های ایران


ارسال های توصیه شده

قلعه یا دژ به معنی استحکامی است که در اطراف شهرها ساخته می‌شده‌است.

 

babak0.jpg

 

 

از قلعه به هنگام جنگ‌ها استفاده می‌شده و مردم تا زمانی که بیم حمله دشمن وجود داشته در درون دژ می‌ماندند و معمولاً در درون آن آذوقه زندگی برای چندین ماه موجود بود.

برای محافظت از ساختمان و استحکامات و قسمت‌های مختلف قلعه بارو ساخته می‌شده است. دیوارهای دفاعی و خاکریزهای متعلق به آغاز سکونت انسان در ایران هنوز برجاست. شکل آنها به موازات پیشرفت سلاح‌های تهاجمی و تدافعی تکامل یافته است.

 

 

در دوران پیش از تاریخ و اوایل دوران تاریخی، نوع استحکامات عموماً تابع مقتضیات ناشی از محل قلعه یا دهکده و اوضاع طبیعی سرزمین بود.

قلعه‌ها را در همه دوره‌ها، در دورافتاده‌ترین و مرتفع‌ترین نقطه بنا می‌کردند تا به سبب وجود شیب‌های تند تپه یا کوه، دستیابی به آن دشوار باشد و مدافعان نیز در بالا قرار گیرند و از لحاظ دید مسلّط باشند.

طرح‌های ساختمانی بیشتر قلعه‌ها بر اساس معلومات و تجربة کلّی نسبت به حمله و دفاع ریخته می‌شد تا سنت‌های محلّی. در هر دوره‌ای، روش‌های آزموده و مقبول برای ایجاد استحکامات انتخاب می‌شد.

در اوایل دوران تاریخی، در سبک استحکامات ایران باستان آثاری از نفوذ سبک بین‌النهرین و سایر کشورهای همسایه دیده می‌شود.

در سراسر تاریخ معماری ایران، تا رسیدن به اقتباس سبک فرانسوی در معماری قلاع و حصارهای شهر در اوایل قرن سیزدهم، خصوصاً در خوی و تهران، می‌توان ردیابی کرد.

در طول تاریخ ایران، استحکامات بیشتر برای محافظت از قلعه‌ها ساخته می‌شد، زیرا قلعه هم اقامتگاه شاه و درباریان بود و هم مردم محل می‌توانستند با اغنام و احشام خود در آنجا پناه بگیرند.

از آغاز دوران پیش از تاریخ در هزاره اول پیش از میلاد، پیرامون دهکده‌ها نیز حصار کشیده می‌شد، این کار نخست برای مصون ماندن از حمله راهزنان و جانوران وحشی بود، ولی بعدها عمدتاً برای دفاع در مقابل هجوم دشمنان صورت می‌گرفت.

در سراسر این سرزمین بقایای حصارهای محکم دهکده‌ها و قلعه‌های مسکونی را می‌توان یافت که متعلق به هزاره سوم پیش از میلاد است.

 

 

 

  • Like 1
لینک به دیدگاه

آشنایی با قلعه ضحاک (عجبشیر) - آذربایجان‌شرقی

 

قلعه ضحاک در استان آذربایجان‌شرقی، شهرستان عجبشیر، بخش قلعه چای، دهستان کوهستان، شرق روستای بارازلو قرار دارد

 

 

zahak-e-ajabshir.jpg&w=600&h=350&q=85

 

 

zahak-e-ajabshir.jpg1.jpg&w=600&h=350&q=85

 

 

zahak-e-ajabshir.jpg2.jpg&w=600&h=350&q=85

 

 

zahak-e-ajabshir.jpg4.jpg&w=600&h=350&q=85

 

zahak-e-ajabshir.jpg5.jpg&w=600&h=350&q=85

 

این قلعه که اغلب با قلعه ضحاک هشترود اشتباه گرفته می‌شود نیز از آثار دوران اورارتویی، اشکانی، ساسانی و قرون میانه اسلامی است.

نام دقیق این اثر تاریخی به درستی مشخص نیست اما احتمال می‌رود از قلعه ضحاک هشترود گرفته شده باشد. قدمت قلعه با توجه به پلان موجود و تکه سفال‌های پراکنده در سطح آن به دوره اورارتویی، اشکانی، ساسانی و قرون میانه اسلامی می‌رسد.

قلعه ضحاک عجبشیر 700 متر طول،300 متر عرض و80 متر ارتفاع دارد و دارای 3 حصار داخلی، میانی و بیرونی است.

این قلعه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

در قسمت جنوب‌شرقی قلعه، آثار دیواری خشک‌چین دوران اورارتویی به چشم می‌خورد و در انتها و شمال‌غرب آن بنایی به شکل برجک دیده می‌شود که از معماری آن به دوره اسلامی مربوط می‌شود.

قلعه ضحاک عجبشیر در سال 1386 توسط

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

قلعه بیرجند که با نام‌های قلعه ته ده و پایین شهر نیز شناخته می‌شود، بزرگترین و قدیمی‌ترین بنای تاریخی بیرجند به شمار می‌رود

 

 

ghaleh-birjand9.jpg&w=600&h=350&q=85

 

 

 

ghaleh-birjand.jpg11.jpg&w=600&h=350&q=85

 

 

ghaleh-birjand3.jpg&w=600&h=350&q=85

 

 

ghaleh-birjand10.jpg&w=600&h=350&q=85

 

 

12-3-26-125846ghaleh-birjand.jpg&w=600&h=350&q=85

 

این قلعه که از جمله نقاط گردشگری بیرجند و استان خراسان جنوبی است، بر فراز بلندترین نقطه غربی تپه ماهورهای شهر بیرجند قرار دارد.

 

این قلعه با وسعتی بالغ بر 3000 مترمربع در دوره صفویه ساخته شده و در واقع هسته اولیه شهر بیرجند محسوب می‌شود.

 

البته برخی نیز بنای این قلعه را به پیش از آن دوره نسبت می‌دهند. قلعه بیرجند از خشت و گل و چینه ساخته شده و از دوره صفویه تا قاجاریه مردم این شهر را در مقابل تهاجم دشمنان به ویژه ترکمن‌ها و ازبک‌ها محافظت می‌کرده است.

قلعه بیرجند در دوره قاجاریه به طور کامل بازسازی و مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به شواهد موجود به وسیله نقب های زیرزمینی به نقاط مهم شهر مثل ارگ بهارستان، ارگ کلاه فرنگی و قنات قصبه مرتبط بوده است.

این قلعه دارای 7 برج بوده که شش برج از آن باقی مانده است. مرمت این بنا در سال 1378 به وسیله شهرداری بیرجند شروع شد.

 

در روزگاران گذشته در بیرجند دو قلعه معتبر و چندین ارگ و ساختمان بزرگ وجود داشته که در آغاز سده چهاردهم خورشیدی آثاری از آن دو قلعه و نیز تعدادی ارگ و ساختمان بزرگ باقی است.

قلعه عظیم و قدیمی پایین شهر بیرجند یک قلعه کوهستانی از نوع نظامی می‌باشد. این قلعه نه جای سکونت بلکه مکانی برای انجام وظیفه نگهبانان بوده و ساکنان این قلعه نگهبانانی بودند که وظیفه آن ها رساندن اخبار، تأمین امنیت و حفاظت بود.

در این قلعه انبارهای آب و آذوقه پیوسته نگهداری می‌شد تا در مواقع حملات دشمن یا هجوم های سراسری، ساکنان شهر، تجار، پیشه وران، افراد مهم، فرماندهان با خانواده‌های خود و دارایی هایی منقول از طریق نقب‌هایی که تعبیه شده بود، به قلعه پناه برند.

این نقب‌ها از قلعه به خانه اشراف و افراد حکومتی، همچنین مرکز محلات (از جمله محله سرو) و مسیرهای متعددی همچون ارگ بهارستان، ارگ کلاه فرنگی را شامل می‌شد.

بنای قلعه را برج‌هایی دو طبقه در چهار طرف با حصار اصلی در میان گرفته بر فراز این برج‌ها که به شکل استوانه هستند.

روزنه‌هایی ایجاد شده که کاربرد آن دیدبانی برای دفاع از قلعه و ساکنان شهر می‌باشد و محل امنی برای تیراندازی و ضربه زدن به دشمن محسوب می‌شده، دیوار بنا با فرم آمده آن همچنین ضخامت آن امکان دیدبانی را بر فراز حصار به نگهبان بهتر می‌دهد.

این قلعه داراى دو در ورودى است که یکى از آنها در ضلع شمالى و دیگرى در ضلع غربى قرار دارد.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

قلعه تاریخی شوش، از آثار به جا مانده دوران قاجاریه، در خیابان طالقانی شهر شوش در استان خوزستان قرار دارد

 

shosh.jpg&w=600&h=350&q=85

 

 

shosh1.jpg&w=600&h=350&q=85

 

shosh4.jpg&w=600&h=350&q=85

 

 

shosh2.jpg&w=600&h=350&q=85

 

12-3-12-163534shosh.jpg&w=600&h=350&q=85

 

 

 

قلعه شوش که به قلعه اکروپل یا قلعه فرانسوی‌ها نیز شهرت دارد به دست هیئت باستان شناسی فرانسوی در سال ۱۸۹۷ میلادی روی بلندترین نقطه شهر شوش بنا شده. این قلعه شباهت بسیار زیادی به زندان باستیل فرانسه دارد که با استفاده از آجرهای به دست آمده از کاخ داریوش و تعدادی از آجرهای منقوش به خط میخی چغازنبیل به دست معماران دزفولی بنا شده است.

این قلعه بسیار زیبا یکی از منحصر به فردترین آثار تاریخی و دیدنی

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
و
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
است که روی تپه باستانی شوش و در کنار کاخ آکروپل ساخته شده است.

پلان قلعه ذوزنقه شکل است که قاعده کوچک آن در سمت شمال واقع شده است. دور تا دور آن را راهرویی احاطه کرده و ردیف اتاق‌هایی به سمت حیاط، برگرد آن قرار گرفته‌اند.

تقسیم بندی کلی قلعه با دو حیاط و فضاهای پیرامون این حیاط شکل می‌گیرد. قلعه دارای سه ورودی است که یکی از آنها در حال حاضر مسدود می‌باشد.

قلعه شوش که آن را قلعه آکروپل نیز می‌نامند، روى بلندترین نقطه شهر شوش بنا شده و شباهت بسیار زیادى به زندان باستیل فرانسه دارد.

نخستین حرکت‌های باستان‌شناسی در

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
در سال 1851 به وسیله کنت لفتوس انگلیسی آغاز شد.

این حرکت چندی بعد توسط ژان و مارسل دیولافوای فرانسوی ادامه پیدا کرد. به واسطه گسترش کاووش و کشف آثار ارزشمند و همچنین ناامنی، هیات فرانسوی تصمیم به ساخت مکانی در این محوطه تاریخی گرفت.

بالاخره در سال 1897 توسط ژان ژاک دومورگان قلعه شوش را بنا کرد. مصالح این

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
نیز از آثار و ابنیه‌ای که در حفاری‌های کشف شد، تهیه شده بود.

قلعه شوش همانند قلاع قرون وسطی اروپا از 2 حیاط تشکیل شده که حیاط دوم مرتفع‌تر از حیاط اول است. در زیر حیاط دوم 2 تالار (زیرزمین) تعبیه شده است.

این قلعه کلا دو اشکوبه می‌باشد. بافت اصلی دیوارها از خشت است با روکشی از آجر. آجرها مربوط به ادوار مختلف تاریخی است.

فرانسوی‌ها کاملا وقیحانه از آجرهای بناهای تاریخی مکشوفه، در ساخت این قلعه استفاده کردند. عناصر تشکیل دهنده معماری شامل طاق‌های رومی، درگاه‌های قوسی و تزئینات آجری است که تماما از معماری ایرانی مایه گرفته و کل بنا توسط 2 معمار دزفولی ایجاد گردیده‌اند.

از سال 1371 از این محل به عنوان پایگاه باستان‌شناسی و انبار نگهداری اشیای تاریخی استفاده می‌شود.

از دیگر قسمت‌های قلعه شوش می‌توان به اتاقک شیشه‌ای موسوم به کلاه فرنگی و برج استوانه‌ای که در ضلع غربی قرار دارد و به عنوان کبوترخانه مورد استفاده قرار می‌گرفت و همچنین برجی دیگر که در وسط حیاط اول قرار دارد، اشاره کرد.

از دیگر تزئینات این قلعه نیز، نعل درگاه‌های قوسی و ایجاد نماهای تزئینی با آجر و همچنین نقاشی‌هایی به سبک تلفیقی اروپایی و شرقی و آجرهای کتیبه‌دار چشمگیرتر هستند.

به دلیل وجود انواع آجر به ویژه آجرهای کتیبه‌دار با ابعاد مختلف و منقوش مینایی، می‌توان این قلعه را موزه آجر نامید.

در خلال

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
و در سال‌های 1359 تا 1360 بارها این اثر تاریخی مورد حمله دشمن قرار گرفت و آسیب‌های جدی به آن وارد آمد. از سال 1371 تا 1373 قلعه شوش چندین‌بار مرمت اصولی شد ولی در سال 1375 متاسفانه قسمتی از راهرو‌ها و اتاق‌ها توسط
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
رنگ‌آمیزی شد.

قلعه تاریخی شوش در سال 1380 توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 3983 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

قلعه اربابی یا مهری خانم در نزدیکی روستای ورکانه در حدود 20 کیلومتری جنوب شرقی شهر همدان قرار دارد

 

ساختمان این قلعه با پلان چلیپایی طراحی شده و متعلق به مهری خانم، ارباب روستا بوده است.

 

 

این بنا در ابعاد 12×20 متر و با زیربنای 330 مترمربع در 2 طبقه ساخته شده و طبقه دوم در قسمت مرکزی بنا ایجاد شده است.

 

 

ورودی بنا در طبقه همکف و طبقه اول و از ضلع شرقی بنا قرار داشته و دو پله از دو طرف ورودی طبقه همکف به طبقه اول منتهی می‌شود.

 

 

این بنا در فاصله 100 متری در ضلع جنوبی روستا و در بستر سبز کوهپایه و مشرف به روستا دراستان همدان واقع شده است.

 

 

arbabi.jpg

  • Like 1
لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...