رفتن به مطلب

آناتومی غذا ی آبزیان ودیگر مطالب در زمینه تغذیه آبزیان مختلف....


پسری از بابلسر

ارسال های توصیه شده

[h=2][/h]

با اينكه ماهي مورد علاقه من ديسكاس ميباشد ولي شناخت من از مسائل مربوط به تغذيه و سيستم گوارشي ماهي ها تنها به همين يك ماهي محدود نميشود به اين ترتيب كه درك عادات و نيازهاي غذايي يك ماهي كمك زيادي به درك كلي اين مبحث در مورد بسياري از ماهي ها ميكند چرا كه دستگاه گوارشي ماهي ها در مقايسه با ديگر مهره داران بسيار ابتدايي و ساده است.

بهر حال تفاوتهاي بيشماري ميان ماهيان وجود دارد. از جمله اين تمايزها ميتوان به ساختارهاي متفاوت دهان ماهي ها اشاره كرد كه در پي تفاوهتهاي نحوه و نوع تغذيه آنها ايجاد شده است.

 

 

به عنوان مثال دهان ماهيان شكارگر در طول دوران طوري تكامل يافته كه بتوانند طعمه هاي نسبتا بزرگ را بدام انداخته و ببلعند. اين نوع از ماهيان معمولا طعمه را از سر آن گرفته و درسته فرو ميدهند.برخي ماهي ها از همنوعان خود نيز تغذيه ميكنند مانند اسكار. اين ماهي در صورت شكار طعمه صرفنظر از نوع و اندازه آن را ميبلعد. البته اين عادت بد در برخي موارد هنگام بلعيدن لقمه ايي بسيار بزرگتر از دهانش حتي منجر به مرگ آن نيز ميشود!

 

برخي از ماهي ها دندان دارند و برخي فاقد دندان هستند. مثلا پيرانها( Piranha ) از روش بريدن و قطع كردن استفاده ميكنند از طرف ديگر پاكو( Pacu ) كه از خانواده همين ماهيست داراي دندانهاييست كه توان شكستن ميوها را نيز دارد.

به استثناي روش شكار و بلعيدن غذا بطور كلي نحوه گوارش و هضم غذا در ماهيان يكسان است. همانطور كه بعدا بيشتر توضيح خواهم داد بعضي ماهي ها معده و روده هاي بزرگي دارند كه به همان اندازه توانايي هضم مقداري زيادي غذا را در هر وعده دارند و برخي ديگر همچون ديسكاس وماهي Angel شكم كوچكي دارند بنابراين به همان نسبت بايد وعده هاي غذايي آنها بيشتر و در انداره هاي كوچكتر باشد.

غذاي بلعيده شده از معده به روده ها ميرود جاييكه عمل گوارش كامل شده و مواد غذايي جذب بدن ميشوند. نمكهاي صفرايي كه توسط كبد توليد شده اند در كيسه صفرا ذخيره شده و باعث خنثي شدن اسيد معده و حل شدن چربيها ميشوند. وجود برخي از اسيدها براي جذب ويتامينها ضروري است بهمين خاطر براي جلوگيري از آسيب ديدن كبد ماهي بايد از دادن ويتامين بدون اين اسيدها خودداري كرد. لوزالمعده نيز توليد آنزيمهايي ميكند كه باعث شكسته و جذب شدن كربوهيدراتها ميشوند.

 

مواد غذايي و فوايد آنها

پروتئينها و مواد انرژي زا: پروتئينها از جمله مواد اصلي و ضروري براي رشد ماهيها هستند و بطور كلي قسمت بيشتر وزن آنها را تشكيل ميدهند اما در تهيه برنامه رژيم غذايي مناسب براي بيشتر ماهيها لزومي ندارد كه پروتئينها را در درجه اول اهميت قرار دهيم.

 

از طرف ديگر پروتئينها خود داراي تركيباتي چون آمينو اسيدها هستند كه در بدن ماهي از آنها براي ساختن آنزيمها و بافتهاي جديد استفاده ميشود. با اين وجود درجه نياز ماهي به پروتئينها و طبعا اهميت آنها در طي رشد و تكامل ساختار بدن ماهيها با توجه به منبع و شكل آماده سازي غذا متفاوت است. طبق تحقيقات به عمل آمده اكنون ميدانيم كه ماهيهاي ديگر و بطور كلي غذاهاي دريايي بهترين نوع غذا براي ماهيهاي آكواريمي هستند چراكه آمينو اسيدهاي موجود در آنها براحتي هضم و جذب ميشوند. به ياد داشته باشيد كه غذاهايي كه در درجه حرارت بالا تهيه شده اند خواص غذايي خود را از دست داده اند زيرا در آمينو اسيدها بر اثر گرماي زياد با مواد ديگر تركيب ميشوند و ديگر براحتي قابل جذب نخواهند بود.

 

ساختار بيولوژيكي ماهيها كارايي بسيار بالايي در تبديل غذا به بافتها دارد بهمين خاطر است كه ماهيها نسبت به ديگر حيوانات براي رشد به غذاي كمتري نياز دارند. بنابراين زياد غذا دادن به ماهي نتنها به هدر دادن منابع مالي و زماني است بلكه باعث آلودگي و كاهش كيفيت آب آكواريمها نيز خواهد شد. اين مسئله و استفاده بيرويه از مواد و داروهاي شيميايي بويژه بر اي كساني كه از ماهيهاي نواحي گرمسير استوايي نگهداري ميكنند حائض اهميت است.

 

پروتئين براي نوزاد ماهيها

نوزاد از تخم در آمده ماهي بسرعت رشد ميكند و به همان نسبت نياز به وعده هاي غذايي سرشار از پروتئينها و مواد معدني دارد. در زيستگاه وحشي آنها در طبيعت پروتئينها بطور خالص تقريبا 50 درصد وعده هاي غذايي آنها را تشكيل ميدهد. پس ما بايد سعي كنيم تا در زيستگاه مصنوعي آنها - يعني آكواريمها - نيز اين مواد را در غذاي آنها بگنجانيم. هرچقدر كه ماهي از نظر سني و حجمي بزرگتر ميشود نياز آن به پروتئين كمتر ميشود بطوري كه 35 تا 40 درصد پروتين (در هر وعده) براي ماهيهاي جوان بالغ كافي است.

 

چربيها و اسيدهاي چرب

وظيفه اصلي چربيها توليد انرژي براي فعاليتهاي عضلاني است تا پروتئينها صرف رشد بدني ماهي شوند گرچه كربوهيدراتها نيز ميتوانند به جاي چربيها عمل كنند. اگر رژيم غذايي مناسب براي ماهي تهيه شود بطوري كه انرژي لازم به آن برسد بدون چاق شدن ، ماهي رشد كامل خود را هم خواهد كرد. بخصوص كه ماهيهاي آكواريمي استعداد بيشتري براي چاق شدن دارند زيرا براي بدست آوردن غذا انرژي زيادي صرف نميكنند.

 

رنگدانه هاي كاروتنويد

 

رنگدانه هاي كارتنويد كه در چربي حل ميشوند (كاروتين و زانتوفيليس) باعث رنگ بخشيدن به پوست ، گوشت و تخمهاي بسياري از ماهيها هستند. من مقاله اي خواندم كه حاكي از اهميت ويژه غذايي اين رنگدانه ها نيز بود.

حتي يكي از عوامل كه در بقاي تخمهاي لقاء يافته و خارج شدن لارو از آنها تاثير دارد تمركز همين ذرات در نطفه تخم و رژيم غذايي ماهي ماده قبل از تخم ريزي است. همچنين ذرات كاروتنويد بنوعي وظيفه محافظت از غشاء بسيار نازك و ديگر قسمتهاي حساس تخمها را دارند. فراموش نكنيد كه در صورت وجود رنگدانه هاي كاروتنويد در غذاي ماهي بايد مقدار ويتامين E و آنتي اكسيدان ها را نيز افزايش داد.

 

نكته اساسي ديگري در ضمينه غذاي ماهي بايد به آن توجه كرد اينست كه مقدار نامناسب برخي از مواد معدني و آمينو اسيدها و ويتامينها در برنامه غذايي ماهي ميتواند منجر به بروز آب مرواريد و در نهايت كوري ماهي شود كه مشكل بسياري از علاقه مندان به نگهداري ديسكاس است. آنها معمولا شكايت ميكنند كه حاله سفيد ابر مانندي بر روي چشم ماهي ظاهر شده و غالبا آنرا اشتباها نوعي انگل تصور ميكنند و سعي ميكنند كه آنرا با داروها و آنتي بيوتيكهاي مختلف درمان كنند. در صورتي كه حاله سفيد همان آب مرواريد است كه بر اثر سوء تغذيه ايجاد شده.

 

در آخر بايد بگويم نمونه يك برنامه غذايي متنوع و مقوي كه كليه مواد مورد نياز ماهي را به آن ميرساند ميتواند شامل مواد زير باشد:

 

ميگوي آب شور ، گوشت تازه ماهي بصورت ريز ريز شده ، جلبكهاي دريايي ، گوشت قلب گاو كه چربيها و رگها و اضافات آن كاملا جدا شده باشند. همچنين اضافه كردن سبزيجات به غذاي آماده سودمند خواهد بود.

براي داشتن ماهي اي سالم و تندرست تغذيه صحيح و مكفي همان اندازه اهميت دارد كه كيفيت آب در سلامت آن موثر است

آناتومی غذا

 

 

با اينكه ماهي مورد علاقه من ديسكاس ميباشد ولي شناخت من از مسائل مربوطبه تغذيه و سيستم گوارشي ماهي ها تنها به همين يك ماهي محدود نميشود بهاين ترتيب كه درك عادات و نيازهاي غذايي يك ماهي كمك زيادي به درك كلي اينمبحث در مورد بسياري از ماهي ها ميكند چرا كه دستگاه گوارشي ماهي ها درمقايسه با ديگر مهره داران بسيار ابتدايي و ساده است.

 

بهر حال تفاوتهاي بيشماري ميان ماهيان وجود دارد. از جمله اين تمايزهاميتوان به ساختارهاي متفاوت دهان ماهي ها اشاره كرد كه در پي تفاوهتهاينحوه و نوع تغذيه آنها ايجاد شده است.

 

 

 

به عنوان مثال دهان ماهيان شكارگر در طول دوران طوري تكامل يافته كهبتوانند طعمه هاي نسبتا بزرگ را بدام انداخته و ببلعند. اين نوع از ماهيانمعمولا طعمه را از سر آن گرفته و درسته فرو ميدهند.

 

 

 

برخي ماهي ها از همنوعان خود نيز تغذيه ميكنند مانند اسكار. اين ماهي درصورت شكار طعمه صرفنظر از نوع و اندازه آن را ميبلعد. البته اين عادت بددر برخي موارد هنگام بلعيدن لقمه ايي بسيار بزرگتر از دهانش حتي منجر بهمرگ آن نيز ميشود!

 

 

 

برخي از ماهي ها دندان دارند و برخي فاقد دندان هستند. مثلا پيرانها(
Piranha )
از روش بريدن و قطع كردن استفاده ميكنند از طرف ديگر پاكو
( Pacu )
كه از خانواده همين ماهيست داراي دندانهاييست كه توان شكستن ميوها رانيز دارد.

 

به استثناي روش شكار و بلعيدن غذا بطور كلي نحوه گوارش و هضم غذا درماهيان يكسان است. همانطور كه بعدا بيشتر توضيح خواهم داد بعضي ماهي هامعده و روده هاي بزرگي دارند كه به همان اندازه توانايي هضم مقداري زياديغذا را در هر وعده دارند و برخي ديگر همچون ديسكاس وماهي
Angel
شكم كوچكيدارند بنابراين به همان نسبت بايد وعده هاي غذايي آنها بيشتر و در اندارههاي كوچكتر باشد.

 

غذاي بلعيده شده از معده به روده ها ميرود جاييكه عمل گوارش كامل شده ومواد غذايي جذب بدن ميشوند. نمكهاي صفرايي كه توسط كبد توليد شده اند دركيسه صفرا ذخيره شده و باعث خنثي شدن اسيد معده و حل شدن چربيها ميشوند.وجود برخي از اسيدها براي جذب ويتامينها ضروري است بهمين خاطر برايجلوگيري از آسيب ديدن كبد ماهي بايد از دادن ويتامين بدون اين اسيدهاخودداري كرد. لوزالمعده نيز توليد آنزيمهايي ميكند كه باعث شكسته و جذبشدن كربوهيدراتها ميشوند.

 

 

 

مواد غذايي و فوايد آنها

 

 

 

پروتئينها و مواد انرژي زا: پروتئينها از جمله مواد اصلي و ضروري براي رشدماهيها هستند و بطور كلي قسمت بيشتر وزن آنها را تشكيل ميدهند اما در تهيهبرنامه رژيم غذايي مناسب براي بيشتر ماهيها لزومي ندارد كه پروتئينها رادر درجه اول اهميت قرار دهيم.

 

 

 

از طرف ديگر پروتئينها خود داراي تركيباتي چون آمينو اسيدها هستند كه دربدن ماهي از آنها براي ساختن آنزيمها و بافتهاي جديد استفاده ميشود. بااين وجود درجه نياز ماهي به پروتئينها و طبعا اهميت آنها در طي رشد وتكامل ساختار بدن ماهيها با توجه به منبع و شكل آماده سازي غذا متفاوتاست. طبق تحقيقات به عمل آمده اكنون ميدانيم كه ماهيهاي ديگر و بطور كليغذاهاي دريايي بهترين نوع غذا براي ماهيهاي آكواريمي هستند چراكه آمينواسيدهاي موجود در آنها براحتي هضم و جذب ميشوند. به ياد داشته باشيد كهغذاهايي كه در درجه حرارت بالا تهيه شده اند خواص غذايي خود را از دستداده اند زيرا در آمينو اسيدها بر اثر گرماي زياد با مواد ديگر تركيبميشوند و ديگر براحتي قابل جذب نخواهند بود.

 

 

 

ساختار بيولوژيكي ماهيها كارايي بسيار بالايي در تبديل غذا به بافتها داردبهمين خاطر است كه ماهيها نسبت به ديگر حيوانات براي رشد به غذاي كمترينياز دارند. بنابراين زياد غذا دادن به ماهي نتنها به هدر دادن منابع ماليو زماني است بلكه باعث آلودگي و كاهش كيفيت آب آكواريمها نيز خواهد شد.اين مسئله و استفاده بيرويه از مواد و داروهاي شيميايي بويژه بر اي كسانيكه از ماهيهاي نواحي گرمسير استوايي نگهداري ميكنند حائض اهميت است.

 

 

 

پروتئين براي نوزاد ماهيها

 

 

 

نوزاد از تخم در آمده ماهي بسرعت رشد ميكند و به همان نسبت نياز به وعدههاي غذايي سرشار از پروتئينها و مواد معدني دارد. در زيستگاه وحشي آنها درطبيعت پروتئينها بطور خالص تقريبا 50 درصد وعده هاي غذايي آنها را تشكيلميدهد. پس ما بايد سعي كنيم تا در زيستگاه مصنوعي آنها - يعني آكواريمها -نيز اين مواد را در غذاي آنها بگنجانيم. هرچقدر كه ماهي از نظر سني و حجميبزرگتر ميشود نياز آن به پروتئين كمتر ميشود بطوري كه 35 تا 40 درصدپروتين (در هر وعده) براي ماهيهاي جوان بالغ كافي است.

 

 

 

چربيها و اسيدهاي چرب

 

وظيفه اصلي چربيها توليد انرژي براي فعاليتهاي عضلاني است تا پروتئينهاصرف رشد بدني ماهي شوند گرچه كربوهيدراتها نيز ميتوانند به جاي چربيها عملكنند. اگر رژيم غذايي مناسب براي ماهي تهيه شود بطوري كه انرژي لازم به آنبرسد بدون چاق شدن ، ماهي رشد كامل خود را هم خواهد كرد. بخصوص كه ماهيهايآكواريمي استعداد بيشتري براي چاق شدن دارند زيرا براي بدست آوردن غذاانرژي زيادي صرف نميكنند.

 

 

 

رنگدانه هاي كاروتنويد

 

رنگدانه هاي كارتنويد كه در چربي حل ميشوند (كاروتين و زانتوفيليس) باعثرنگ بخشيدن به پوست ، گوشت و تخمهاي بسياري از ماهيها هستند. من مقاله ايخواندم كه حاكي از اهميت ويژه غذايي اين رنگدانه ها نيز بود.

 

حتي يكي از عوامل كه در بقاي تخمهاي لقاء يافته و خارج شدن لارو از آنهاتاثير دارد تمركز همين ذرات در نطفه تخم و رژيم غذايي ماهي ماده قبل ازتخم ريزي است. همچنين ذرات كاروتنويد بنوعي وظيفه محافظت از غشاء بسيارنازك و ديگر قسمتهاي حساس تخمها را دارند. فراموش نكنيد كه در صورت وجودرنگدانه هاي كاروتنويد در غذاي ماهي بايد مقدار ويتامين
E
و آنتي اكسيدانها را نيز افزايش داد.

 

 

 

نكته اساسي ديگري در ضمينه غذاي ماهي بايد به آن توجه كرد اينست كه مقدارنامناسب برخي از مواد معدني و آمينو اسيدها و ويتامينها در برنامه غذاييماهي ميتواند منجر به بروز آب مرواريد و در نهايت كوري ماهي شود كه مشكلبسياري از علاقه مندان به نگهداري ديسكاس است. آنها معمولا شكايت ميكنندكه حاله سفيد ابر مانندي بر روي چشم ماهي ظاهر شده و غالبا آنرا اشتباهانوعي انگل تصور ميكنند و سعي ميكنند كه آنرا با داروها و آنتي بيوتيكهايمختلف درمان كنند. در صورتي كه حاله سفيد همان آب مرواريد است كه بر اثرسوء تغذيه ايجاد شده.

 

 

 

در آخر بايد بگويم نمونه يك برنامه غذايي متنوع و مقوي كه كليه مواد مورد نياز ماهي را به آن ميرساند ميتواند شامل مواد زير باشد:

 

ميگوي آب شور ، گوشت تازه ماهي بصورت ريز ريز شده ، جلبكهاي دريايي ، گوشتقلب گاو كه چربيها و رگها و اضافات آن كاملا جدا شده باشند. همچنين اضافهكردن سبزيجات به غذاي آماده سودمند خواهد بود.

 

 

 

براي داشتن ماهي اي سالم و تندرست تغذيه صحيح و مكفي همان اندازه اهميت دارد كه كيفيت آب در سلامت آن موثر است

برگرفته از سایت اکواریوم ومروارید.

 

لینک به دیدگاه

[h=2]ویتامین ها و نقش آنها در جیره غذایی آبزیان

[/h]

ترجمه وگردآوری: دكتر پرویز روائی

 

 

 

وجود ویتامینها برای بقاء و رشد و تولید مثل طبیعی حیوانات ضروری است در جیره غذائی ماهی یازده نوع ویتامین محلول در آب و چهار نوع ویتامین محلول در چربی بكار می رود. نیاز های مربوط به ویتامینها در جیره غذائی تحت تاثیر اندازه ،سن،میزان رشد ،شرایط فیزیولوژیك ،وضعیت سلامتی ، تركیب جیره غذائی ،پایداری جیره در آب ،شرایط محیطی و همچنین دسترسی به ویتامینها از طریق مصرف مواد غذائی طبیعی و دخالت فلور میكروبی دستگاه گوارش قرار دارد. افت ویتامینهای محلول در آب در طول روند فرآوری و ذخیره اجزای جیره های نهائی و نفوذ آب در هنگام ورود آنها به آب ، از جمله عوامل تاثیر گذار بردسترسی به ویتامینها در آبزیان پرورشی هستند( 2).

 

به بطور كلی ویتامینهای به دو گروه ، ویتا مینهای محلول در آب كه شامل : ویتامینهای گروه B (تیامین ،ریبوفلاوین،پیریدوكسین، اسید پانتوتنیك، نیاسین ، بیوتین ،اسید فولیك، ویتامینB12 ) وكولین،اینوزیتول ،اسید آسكوربیك و ویتامین های محلول در چربی شامل: ویتامینهای A، D، K و E

 

ویتامینهای گروهB اگرچه فقط به مقادیر اندكی در جیره غذائی مورد نیاز هستند ولی نقش اصلی را در رشد ، فیزیولوژی و متابولیسم ماهی دارند.كولین ، اینوزیتول و اسید آسكوربیك در مقادیر قابل ملاحظه ای در جیره غذایی مورد نیاز هستند وبعضی وقتها بعنوان ویتامین نیستند بلكه مواد مقوی از لحا ظ تغذیه ای می باشند.

 

 

 

 

الف ) ویتامینهای محلول در آب

 

 

 

تیامین

 

 

 

بعنوان فعال كننده آنزیمی نقش مهمی در سوخت و ساز هیدراتهای كربن و چربیها دارد. وجود این ویتامین در فرایند های هضم،تولید مثل وفعالیتهای سیستم عصبی مركزی و محیطی ضرورت تام دارد ( 5). از دیگر اثرات تیامین كمك به سوخت و ساز سلولی گلوكز است كه باعث تولید انرژی در ماهیان می گردد. نشا نیهای كمبود تیامین در آزاد ماهیان شامل اختلال در متابولیسم كربوهیدرات ، اختلالات عصبی ، كاهش اشتها ، كاهش رشد می باشد ونیز یك مورد افزایش حساسیت به شوك با نشانی چرخش تنه در مار ماهی ها گزارش شده است( 1) بعلاوه خونریزی در قاعده باله ها،پرخونی پوست و خونریزی زیر پوستی اتفاق می افتد در ماهی كپور،آزاد ماهیان وگربه ماهی كه با جیره های عاری از این ویتامین تغذیه شده اند نشانه های كمبود شامل كاهش اشتها، كاهش رشد ،آتروفی عضلانی،تشنج،ادم و نا پایداری و عدم تعادل می باشد.همچنین كمبود تیامین درماهیان پهن دریایی كه از جیره های غذایی حاوی نرمتنان دو كفه ای(حلزون ،صدف) كه بمدت طولانی نگهداری شده اند تغذیه شوند بدلیل حضور آنزیم تیامیناز كه تیامین را تجزیه می كند كمبود با علائم مرگ ومیر سریع ،فلجی و تشنج گزارش شده است .

 

مقادیر مورد نیاز این ویتامین برای ماهی قزل آلای رنگین كمان 12-10 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن و برای كپور 3-2 میلی گرم به ازای هر كیلو گرم وزن بدن می باشد( 2) .منابع ویتامین شامل نخود خشكیده،لوبیا،سبوس و مخمر خشك شده می باشند.

 

ریبوفلاوین

 

ریبوفلاوین در كوآنزیمهای بافتی،فلاوین منو نوكلئوتید(FMN ) ،فلاوین آدنین دی نوكلئوتید( FADN )،كوآنزیمهای بسیاری از آنزیمها از جمله گلوتاتیون ردوكتاز و دی آمینو اكسیداز یافت می شوند كه وجود این آنزیمها برای تجزیه پیرووات،اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه و تبدیل تریپتوفان به اسید نیكوتینیك ضروری می باشند. بطور كلی در آزاد ماهیان تغذیه شده بمدت 10-12 هفته با جیره های عاری ازریبوفلاوین در درجه حرارت 10-15 درجه سانتی گراد، ریبو فلاوین بافتی مصرف می شود.

 

كاهش اشتها و كاهش فعالیت تغذیه ای اولین علامت هستند كه همراه با ترس از نور ، كاتاراكت یك یا دو طرفی چشم ،تشكیل عروق خونی جدید در قرنیه، خونریزی چشم ،عدم تعادل و آنمی عمومی ،تجمع رنگدانه تیره در بافتها،انقباض یا فشردگی شكم در آزاد ماهیان قابل توجه می باشند. آتروفی پوست برای برخی از انواع ماهیان همراه با تجمع رنگدانه بصورت غیر نرمال در پوست و عنبیه مورد توجه می باشد . جایگزینی ریبوفلاوین در جیره غذایی همه علائم بجز كاتاراكت گسترش یافته را كاهش می دهد.كاتاراكت یك طرفه بصورت برگشت ناپذیر بوده ودر طول زندگی ماهی باقی می ماند .كاتاراكت دو طرفی باعث گرسنگی طولانی ماهی و مرگ می گردد . اولین علامات در آزاد ماهیان ،كپورو گربه ماهی درگیری چشمی می باشد. علائم كمبود بطور خلاصه شامل تشكیل عروق خونی جدید در قرنیه ، كدورت عدسی چشم ،خونریزی چشمها،ترس از نور، تیرگی در دید ،فقدان هماهنگی ،تجمع رنگدانه های غیر طبیعی در عنبیه ، انقباض یا فشردگی شكم ، تیرگی رنگ ، فقدان اشتها ، كاهش رشد و آنمی می باشد.

 

مقادیر مورد نیاز برای ماهی قزل آلای رنگین كمان 30-20 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم ( 2) و برای كپور 10-7 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن است(1).منابع تامین كننده ویتامین شامل كبد،كلیه،شیر،قلب،مخمر،دان ه های جوانه زده ،بادام زمینی،سویا وتخم مرغ می باشند.

 

 

 

پیریدوكسین

 

وجود این ویتامین در بسیاری از واكنشهای آنزیمی ،متابولیسم اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب ،سنتز سروتونین،پورفیرین و RNA پیامبر ضروری است. آزاد ماهیان ،گربه ماهیان و اكثر كپور ماهیان جوان گوشتخوار هستند(1) مقدار پروتئین لازم برای حیوانات جوان شامل 40-45 درصد جیره است .با توجه به اینكه پیریدوكسین در متابولیسم پروتئینها و چربیها نقش عمده ای دارد. در آزاد ماهیان بعد از 14-21 روز تغذیه با جیره حاوی میزان بالایی از پروتئین وعاری از ریبوفلاوین، جمعیت ماهیان ظرف 28 روز در درجه حرارت 12-15 درجه سانتی گراد تلف می شوند.كمبودش با اختلالات عصبی و تغیییراتی در تجمع ملانوفورها همراه است جمود نعشی بعد از مرگ خیلی سریع اتفاق می افتد تنفس با دهان باز و سریع همراه با خم شدن سرپوش آبششی یك علامت عمومی است. تجمع مایع سروزی با ادم حفره پریتونئال در ماهیها اتفاق می افتد.آزاد ماهی ،ماهی قزل آلا،كپورماهی و ماهی دم زرد ژاپنی یك سفتی قبل از مرگ را نشان می دهند. بهبودی در پایان مراحل كمبود غیر محتمل است مگر اینكه پیریدوكسال فسفات تزریق شود . دستكاری ماهیان باعث صدمه به ماهیان می شود. بهبودی در بین ماهیانی حاصل می شود كه بطور چشمگیری پیریدوكسین هیدروكلراید در جیره غذایی دارند. كه علائم كمبود طی یك یا دو روز ناپدید می شود. فعالیت ترانس آمیناز پلاسما وضعیت كمبود را نشان می دهد. علائم كمبود بطور خلاصه شامل اختلالات عصبی ، حملات تشنجی ،حساسیت شدید به تحریكات خارجی ،عدم تعادل،آنمی ،كاهش اشتها، ادم حفره پریتونئال ، جمود نعشی سریع ،تنفس سریع و با دهان ، خم شدگی سرپوش آبششی می باشد.زمانی كه جیره غذایی فاقد پیریدوكسین باشد ، پیریدوكسین ذخیره شده بسرعت مصرف می گردد .

 

مقادیر مورد نیاز برای قزل آلای رنگین كمان 15-10 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن است و برای كپور 10-5 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن است(1). منابع شامل دانه كامل غلات،زرده تخم مرغ،بافتهای غده ای وكبد می باشند.

 

 

 

اسید پانتوتنیك

 

نقش مهمی را در راههای متابولیسمی عمومی ایفا می كند همچنین در اكسیداسیون و سنتز اسیدهای چرب،كلسترول وفسفولیپیدها، انتقال انرژی فسفات ، اكسیداسیون پیروات دخیل است.

 

تحت شرایط استاندارد آزمایشگاهی تغذیه آزاد ماهی و ماهی قزل آلا با جیره غذایی فاقد اسید پانتوتنیك در درجه حرارت 10-15 درجه سانتی گراد باعث مصرف شدن اسید پانتوتنیك ذخیره شده در ظرف 8-12 هفته می گردد.

 

آزمایش فیلامان های آبششی پرولیفراسیون بافت پوششی همراه با تورم و چماقی شكل شدن هر دو رشته های ثانویه آبششی یا تیغه های ثانویه را نشان می دهد.سرپوش آبششی متسع شده و سطوح آبششی با یك مایع اكسودایی پوشیده می شود. ماهی درمانده و ضعیف وتنبل می شود نكروز،زخم وآتروفی آبششها بهمراه آنمی بعد از كمبود بمدت طولانی گشترش می یابد.بیماری آبشش تغذیه ای بحد كافی توصیف شده و وابسته است به كمبود اسید پانتوتنیك. مشابه این علامتها در آزاد ماهی ،ماهی قزل آلا،مارماهی،كپور و گربه ماهی مشاهده میشود .بهبودی ماهیان در حال تغذیه سریع است وعلائم كمبود طی 4 هفته اصلاح جیره غذایی ناپدید می شود ولی زخم و نكروز باقی می ماند.علائم كمبود بطور خلاصه شامل چماقی شكل شدن آبششها ،سستی ،كاهش اشتها،زخم و نكروز،آتروفی سلولی،ترشح اكسودایی آبششها،تنبلی و كاهش رشد می باشند.

 

مقادیر مورد نیاز برای ماهی قزل آلا 50-40 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن و برای ماهی كپور 40-30 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن است( 2) منابع شامل سبوس غلات،مخمر،كبد،گوشت ماهی و طحال،قلب،ریه می باشند.

 

 

 

نیاسین

 

به شكل نیكوتینامید یك جزء تركیبی ضروری از دو آنزیم نیكوتینامید آدنین دی نوكلئوتید(NAD) و نیكوتینامید آدنین دی نوكلئوتید فسفات (NADP) میباشد هردو آنزیم به عنوان دهنده و گیرنده هیدروژن در آزاد كردن انرژی از هر سه ماده مغذی انرژی زا ( كربوهیدرات ،چربی،پروتئین ) دخالت دارند(4).

 

ذخایر نیاسین در مقایسه با سایر ویتامینها در شرایط آزمایشگاهی كمتر مصرف می شود و به آهستگی هم علامتهایش گسترش می یابد.كمبود نیاسین در ماهی كه در شرایط آزمایشگاهی و از جیره های غذایی حاوی نیاسین كم استفاده كرده بودند بین روزها ی 40 الی 50 ایجاد شد. كاهش اشتها وكاهش هضم غذا اولین علامتی بودند كه مورد توجه بودسپس ماهی تیره رنگ شده وبه سمت غذا نمی رود بدنبال این علائم ظهور زخمهایی در كولون، حركات نامنظم، ادم معده و كولون و اسپاسم عضلانی در حالتی كه ماهیها ظاهرآ خسته بنظر میرسند. كمبود این ویتامین زمینه ساز آفتاب سوختگی در ماهیانی كه در مكانهای باز و استخر های كم عمق یا نهرها پرورش می یابند ،می گردد .كپور معمولی پر خونی پوست همراه با خونریزی زیر پوستی را نشان می دهد. علامتهای عمومی كمبود نیاسین در اكثر ماهیان شامل ضعف واسپاسم عضلانی همراه با كاهش رشد واشتها توصیف شده اند.

 

مقدار مورد نیاز برای ماهی قزل آلای رنگین كمان 150-120 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن و برای كپور 50-30 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن است( 1).منابع ویتامین شامل مخمر،كبد،كلیه،قلب،بقولات ،شیر،تخم مرغ و.... میباشند.

 

بیوتین

 

در بسیاری از واكنشهای كربوكسیلاسیون و دكربوكسیلاسیون اختصاصی،حامل واسط دی اكسید كربن می باشد و برای بیوسنتز اسیدهای چرب با زنجیر طولانی و پورین ، در متابولیسم اسیدهای چرب با زنجیره های كربنی به تعداد فرد،تنظیم گلوكز خون و كاركرد غشای سلولی نیز دخالت دارد. برخی از علائم مربوط به كمبود بیوتین شامل اختلالات پوستی ، دیستروفی عضلانی، زخم هایی در كولون، فقدان اشتها، تشنجهای اسپاسمی، و قطعه قطعه شدن گلبولهای قرمزمی باشند. كاهش میزان رشد یك علامت عمومی بوده ودر آزاد ماهیان،كپور ماهی، ماهی قرمزو مار ماهی گزارش شده است.بیماری لعاب آبی در اثر كمبود بیوتین در قزل آلای جویباری نمونه بارز بیماری می باشد. ماهی كه پرورش داده می شود در درجه حرارت 15-10 درجه سانتی گراد ذخایر بیوتین در طول 12-8 هفته مصرف شده و علائم اولیه شامل بی اشتهایی ، كاهش هضم غذا و بی حال وضعف عمومی قبل از بروز علائم حاد قابل شناسائی است.

 

مقدار مورد نیاز برای قزل آلای رنگین كمان 5/1-1 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن و برای كپور 15-1 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن می باشد(1).منابع این ویتامین شامل مخمر،كبد،بافتهای غده ای،محصولات لبنی،زرده تخم مرغ می باشند.

 

 

 

اسید فولیك

 

وجود این ویتامین برای شكل گیری گلبولهای قرمزخون ضروری است. همچنین این ویتامین در مكانیسمهای انتقال تك كربنه مانند متابولیسم اسیدهای آمینه و بیوسنتز پورینها و پیریمیدینها دخیل است. در جیره های غذایی معدودی از حیوانات آزمایشگاهی(ماهی و...) كه عاری از اسید فولیك می باشند آنمی نورموكرومیك ماكرو سیتیك اتفاق می افتد(1) .افزایش شمار سلولهای پیر با پیشرفت كمبود مشاهده می شود تااینكه فقط تعدادی سلولهای پیر و دژنره در خون ماهی دچار كمبود مشاهده می شود.دربخش قدامی كلیه فقط سلولهای بالغ ظاهر می شوند كه قبلآ حضور نداشتند.سا یر علائمی كه مشاهده می شوند شامل كاهش رشد، بی اشتهایی، آنمی عمومی،بی حالی، شكنندگی باله ها،تجمع رنگدانه تیره در پوست و آنفاركتوس طحال می باشد. مقدار مورد نیاز برای ماهی 10-5 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن است( 2).منابع شامل مخمر،سبزیجات تازه، كبد،كلیه،بافتهای غده ای وبافتها و احشای ماهی ،همچنین حشرات حاوی گزانتو پروتئین هستند كه از فعالیت مشابهی با اسید فولیك برخوردار است.

 

 

 

ویتامین B12

 

این ویتامین حاوی كبالت به همراه اسید فولیك در خونسازی دخالت دارد و وجود آن برای بلوغ و رشد طبیعی گلبولهای قرمز،ساخت تركیبات متیلی تغییر پذیر،متابولیسم طبیعی كلسترول و سنتز پورین و پیریمیدین لازم و به عنوان عامل رشد از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

 

آنمی كشنده در آزاد ماهی كوهو و چینوك بصورت قطعه قطعه شدن اریتروسیتها و حضور شكلهای ناهنجار مشخص می شود سطوح هموگلوبین پایین می آید.سیانوكوبالامین ذخیره شده در بافت ماهی بطور آهسته مصرف می شود و فقط بعد از12-6 هفته آزمایش جمعیت آزاد ماهیان دچار كمبود، علائم ظاهر می شود.كاهش اشتها،كاهش رشد،كاهش هضم غذاوتیرگی رنگ پوست قبل از بروز آنمی از جمله علائمی هستند كه ظاهرمی شوند.مقدار مورد نیاز برای ماهی 015/0-02/0 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن ماهی است(1). منابع ویتامین شامل گوشت خرچنگ و احشاء ماهی ،كبد،كلیه،بافتهای غده ای،ضایعات كشتار گاهی و محصولات جانبی مربوط به طیورمی باشد.

 

 

 

 

 

 

 

اسید اسكوربیك

 

آزاد ماهیان قادر به سنتز آن از اسید گلوكورونیك روده نیستند.در سوخت و ساز تیروزین و نیز تبدیل هیدروكسی پرولین به پرولین نقش دارد. در مجاورت هوا و گرما به سرعت از بین می رود. در اثر اكسیداسیون اسید آسكوربیك به دهیدرو آسكوربیك اسید تبدیل می شود. اسید آسكوربیك همچنین در سنتز پرو كلاژن و تبدیل غضروف به استخوان نیز نقش دارد.این ویتامین در بلوغ گلبولهای قرمز نیز نقش دارد. علائم كمبود در ماهی به آسیب بافت كلاژنی مربوط بوده و ماهی مبتلا هیپرپلازی پوزه و فك را نشان می دهد.همین علامتها در قزل آلا،آزاد ماهی،ماهی دم زرد ژاپنی ،كپور،گوپی و شار دیده می شود.ازلحاظ هیستولوژیكی هیپرتروفی بافت غده فوق كلیوی همراه با خونریزی در قاعده باله ها در آزاد ماهی كوهو مشاهده شده است.علائم كمبود با جایگزینی اسید آسكوربیك در جیره متوقف می شود.آنمی سرانجام در ماهی بشدت درگیر گسترش می یابد و انحنای خلفی و جانبی ستون فقرات كه ترمیم هم نمی شوند مگر رشد دیواره ستون مهره كه با اضافه كردن دوباره اسید آسكوربیك در جیره بر طرف می شود.دیگر علائم شامل خونریزی در پوست،كبد،كلیه،روده و عضله،زخم چشمهاو تغییرات در ساختمان غضروفی می باشد. مقدارآسكوربات مورد نیاز برای قزل آلای رنگین كمان 150-100 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن و برای كپور 50-30 میلی گرم به ازای هر كیلو گرم وزن بدن می باشد(1). منابع ویتامین شامل مركبات،كلم،كبد،كلیه،حشرات تازه،گوشت ماهی و تمشك می باشند.

 

 

 

اینوزیتول

 

یكی از اجزای ساختمانی بافتهای زنده و جزئی از تركیب اینوزیتول فسفو گلیسیریدها است و از طریق جلوگیری از تجمع كلسترول دارای خاصیت لیپوتروپیكی می باشد. بدین ترتیب در حفظ متابولیسم طبیعی چربی و كاركرد غشاها از اهمیت بر خوردار می باشد.علائم كمبود در آزاد ماهی،قزل آلا،كپورو گربه ماهی تغذیه شده بمدت طولانی با جیره های عاری از اینوزیتول شامل كاهش رشد،افزایش زمان تخلیه معدی،ادم،تیرگی رنگ و اتساع معده می باشند.علامت اصلی كمبود شامل مشاهده ماهیان با شكم متسع بدلیل عدم مصرف و هضم غذا همراه با كاهش رشد می باشد. مقدار مورد نیازبه شكل میواینوزیتول برای ماهی قزل آلای رنگین كمان و كپور400-200 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن می باشد( 2).منابع شامل گندم،نخود خشكیده،مغز،قلب،بافتهای غده ای می باشند.

 

 

 

كولین

 

منبع گروههای متیل است كه در واكنشهای ترانس متیلاسیون دخیل هستند.همچنین به شكل فسفا تیدیل كولین،نقش ساختاری مهمی در غشاء های طبیعی و به عنوان استیل كولین كاركردهای مهمی بعنوان یك انتقال دهنده عصبی دارد.كولین همچنین یك عامل لیپوتروپیك و ضد خونریزی است كه وجود آن برای دستیابی به رشد و ضریب تبدیل غذایی مناسب لازم می باشد. علائم كمبود شامل كاهش رشد ،كاهش هضم غذا همراه با اختلال در متابولیسم چربیها . خونریزی در كلیه و روده و افزایش زمان تخلیه معدی در ماهی قزل آلا مشاهده شده است. مقدار مورد نیاز برای قزل آلای رنگین كمان 800-600 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن و برای كپور 600-500 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن می باشد( 2). منابع شامل جوانه گندم،بافتهای مغز و قلب می باشند.

 

 

 

 

 

 

 

ب) ویتامینهای محلول در چربی

 

ویتامین A

 

وجود این ویتامین برای محافظت از سلولهای مخاطی ضروری است . ویتامین A همچنین در ساختمان رنگدانه بینائی نقش مهمی را به عهده دارد. ویتامین Aموجب افزایش رشد سلولهای جدید شده و مقاومت را در برابر عفونتها افزایش می دهد ویتامین A در انتقال كلسیم از غشاء های طبیعی ،فرایند تولید مثل و رشد و نمو جنین و حفظ یكپارچگی غشای سلولی نقش دارد . نشانیهای كمبود این ویتامین شامل كاهش رشد،كاهش دید،شاخی شدن بافت پوششی،خشكی ملتحمه،شب كوری،خونریزی در اتاقك قدامی چشم ، خونریزی در قاعده باله ها، ناهنجاری استخوانی می باشند هنگامی كه ماهیها بمدت طولانی در معرض كمبود ویتامین A قرار بگیرند دژنراسیون سیستم عصبی را نشان خواهند داد.هیپر ویتامینوز یا افزایش ویتامین A با علائمی از قبیل بزرگی كبد وطحال،رشد غیر طبیعی،ضایعات پوستی،شاخی شدن بافت پوششی،هیپرپلازی غضروف سرو ناهنجاری استخوانی از قبیل متصل شدن مهره ها به همدیگر همراه خواهد بود.درهنگام افزایش ویتامین A میزان روغن كبدی و آنزیم آلكالن فسفاتاز خون افزایش می یابد. مقدار مورد نیاز برای قزل آلای رنگین كمان IU 2500-2000 به ازای هر كیلوگرم وزن بدن و برای ماهی كپور IU 2000-1000 به ازای هر كیلوگرم وزن بدن می باشد(1).منابع ویتامین شامل روغن كبد ماهی،روغن كبد كوسه و انواع روغنهای كبد ماهی می باشند.

 

 

 

ویتامین D

 

كوله كلسیفرول كارآمد ترین شكل ویتامین است. وجود این ویتامین برای حفظ تعادل كلسیم و فسفر غیر آلی و فعالیت فسفاتاز قلیایی ضروری است كمبود ویتامین D در ماهی باعث كاهش اشتها ،كاهش وزن و كاهش آنزیم آلكالن فسفاتاز خون می شود.در قزل آلای رنگین كمان تغذیه شده با مقادیر بالائی از ویتامین D علائم اختلال در رشد،بی حالی و تیرگی رنگ مشخص می شود. مقدار مورد نیاز برای ماهی IU 2000-1000به ازای هر كیلوگرم وزن بدن می باشد. (1 )منابع ویتامین شامل روغن كبد انواع ماهی می باشد.

 

 

 

ویتامین E

 

این ویتامین از تركیبات آلفا توكوفرولها تشكیل شده اند كه آلفا توكوفرول مهمترین آنها می باشد.ویتامین E بعنوان یك ماده آنتی اكسیدان خارج و داخل سلولی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و ویتامینهای قابل اكسیداسیون واسیدهای چرب غیر اشباع را محافظت می كند. اولین علامت كمبود شامل قطعه قطعه شدن اریتروسیتها و بدنبال آن آنمی،آسیت،خشكی ملتحمه چشم،كاهش رشد،كاهش هضم غذا،اپی كاردیت ، ظهور رنگدانه سروئید در كبد و طحال ودیستروفی عضلانی میباشد. خشكی ملتحمه چشم همراه با دیستروفی عضلانی در ماهی دم زرد ژاپنی و كپور توصیف شده است.شكل های اختصاصی از شرایط فساد در چندین نوع ماهی تغذیه شده با مقادیر بالائی از اسیدهای چرب غیر اشباع همراه با توكوفرول ناكافی در جیره توصیف شده است.افزایش ویتامین E با علائم كاهش رشد،واكنش سمی كبدو مرگ همراه است. مقدار مورد نیاز برای ماهی 50-30 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن می باشد( 2). منابع شامل روغنهای گیاهی می باشد.

 

 

 

ویتامینK

 

وجود این ویتامین برای رخداد مكانیسمهای لخته شدن خون،متابولیسم انرژی و تخفیف تاثیر آفلاتوكسین ضروری است. پروترومبین در ماهیهای تغذیه شده با جیره های عاری از ویتامین K 3تا 5 برابر افزایش می یابد ودر كمبود طولانی مدت علائم آنمی و مناطق خونریزی در آبششها،چشم و بافتهای خونی ظاهر می شود. ماهیهایی كه با مقادیر پایین ویتامین در جیره پرورش داده می شوند افزایش توده سلولهای خونی آشكار می شود.مناطق خونریزی در بافتهای حساس مانند آبششها آشكار می شود.علائم اولیه كمبود شامل كاهش توده سلولهای خونی،خونریزی،آنمی شدید و درنهایت مرگ ماهی مجروح میباشد. مقدار مورد نیاز برای ماهی 10 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن و برای میگو 20 میلی گرم به ازای هر كیلوگرم وزن بدن می باشد. ( 2)منابع ویتامین شامل سبزیجات تازه و برگدار،برگهای یونجه،سویا وكبد می باشند.

 

 

 

 

 

منابع:

 

1-Fish Food Technology – chapter 6، the vitamins - Lectures presented at the FAO/UNDP Training Course in Fish Feed Technology, held at the College of Fisheries, University of Washington, Seattle, Washington, U.S.A., 9 October-15 December 1978 and UNITED NATIONS DEVELOPMENT PROGRAMME FOOD AND AGRICULTURE ORGANIZATION OF THE UNITED NATIONS

Rome, 1980

 

2- دكتر افشار مازندران،نادر چاپ اول(1381)- راهنمای عملی تغذیه و نهاده های غذایی و داروئی آبزیان در ایران صفحات 71-58 انتشارات نور بخش

 

 

 

3- فصلنامه آموزشی آبزی پرور،شماره 25، صفحه آخر،دكتر بهیار جلالی جعفری ،چاپ بهار 1378 - معاونت تكثیر و پرورش آبزیان شیلات ایران

 

 

 

4- فصلنامه آموزشی آبزی پرور،شماره های 27و28 ،صفحه آخر،دكتر بهیار جلالی جعفری ، چاپ پاییز و زمستان 1378- معاونت تكثیر و پرورش آبزیان شیلات ایران

 

 

 

5- فصلنامه آموزشی آبزی پرور،شماره 29، صفحه آخر،دكتر بهیار جلالی جعفری، چاپ بهار 1379 - معاونت تكثیر و پرورش آبزیان شیلات ایران

 

 

لینک به دیدگاه

[h=2]رنگدانه های طبیعی در خوراک ماهیان

[/h]

رنگ ها به عنوان یک عامل مهم در زندگی همه موجودات زنده نقش عمده ای را ایفا می کنند. رنگ بدن موجودات زنده تابع 2 عامل ژنتیکی و تغذیه ای می باشد. در حال حاضر در پرورش انواع موجودات آبزی از انواع رنگدانه ها استفاده می کنند تا به این ترتیب از این افزودنی به عنوان یک عامل خوش رنگ کننده پوست بدن آبزیان، بهره های لازم تجاری برده شود.

کاروتنوئیدها (رنگدانه ها) یکی از منابع اصلی تامین رنگ بدن آبزیان به شمار می روند. رنگ های مختلف بدن آبزیان به وسیله کاروتنوئیدهای خاص و همچنین ترکیبی از مولکول های پروتئین – کاروتنوئید حاصل می شود. از انجایی که فقط گیاهان قادر به ساخت کاروتنوئیدها می باشند، حیوانات آبزی و بخصوص ماهی ها باید آن ها را از طریق جیره غذایی دریافت نمایند.

 

 

کاروتنوئیدها عمدتاً در طبیعت یافت می شوند. گروه بزرگی از این دسته از ترکیبات محلول در چربی هستند و تحت عنوان گزانتوفیل نامیده می شوند. کاروتنوئیدها عموماً در گیاهان سبز یافت می شوند و به دو شکل آلفا و بتا موجود می باشند. بتاکاروتن ها به عنوان پیش سازهای ویتامین a می باشند و تقریباً در بدن همه حیوانات این ترکیبات به ویتامین a تبدیل می شوند. گزانتوفیل ها در برگ سبز گیاهان ساخته می شوند و با شروع تابستان و پاییز در برگ گیاهان، میوه درختان، گل ها، ریشه ها و قارچ ها به رنگ زرد و قرمز یافت می شوند. از جمله مواد حاوی این دسته از ترکیبات می توان به گل همیشه بهار، گوجه فرنگی، فلفل قرمز، ذرت، هویج، ریشه چغندر و انواع قارچ های خوراکی اشاره نمود. کاروتنوئیدها در اعمال مربوط به تولید مثل، تنفس، جذب نور، سیستم ایمنی و در ساختمان غشاء سلول های آبزیان نقش عمده ای را ایفا می نمایند.

 

نوع عمده ای از کاروتنوئید که در محیط زندگی آبزیان وجود دارند عبارتند از رنگدانه های طبیعی لوتئین (زرد مایل به سبز)، زی زانتین (زرد مایل به نارنجی) و آلفاکاروتن (زرد روشن).

علاوه بر این منابع طبیعی، رنگدانه های سنتتیک هم می توانند در ساختار بدن آبزیان به کار روند. از این دسته از رنگدانه ها می توان به آستازانتین، کانتازانتین و سیترانازانتین اشاره نمود. نتایج تحقیقاتی که در آمریکا صورت گرفته است نشان داده است که رنگ پوست بدن در دسته ای از ماهی های تزئینی که از رنگدانه های طبیعی استفاده کرده اند، بسیار مطلوب تر از رنگ بدن ماهی هایی است که از رنگدانه های سنتتیک استفاده نموده اند. از جمله منابع طبیعی حاوی این رنگدانه ها می توان به ذرت، گلوتن ذرت، یونجه، فلفل قرمز، گل همیشه بهار و گل شقایق اشاره نمود.

متابولیسم و ذخیره کاروتنوئیدها در دیواره روده آبزیان، از گونه ای به گونه دیگر متفاوت است. در بعضی از گونه ها رنگدانه ها به همان شکل ذخیره می شوند ولی در برخی دیگر از گونه ها، این رنگدانه ها قبل از ذخیره شدن، دستخوش تغییراتی می شوند. رده سخت پوستان، قابلیت تبدیل لوتئین و زی زانتین به آستازانتین را دارند. بر عکس، در کپورماهیان، لوتئین و زی زانتین بدون هیچ گونه تغییری ذخیره می شوند. مجموعه تحقیقاتی که در ژاپن صورت گرفته است نشان می دهد که در پوست بدن آبزیان، زی زانتین می تواند به آستازانتین تبدیل شود. ماهی قزل آلا توانایی تبدیل سایر کاروتنوئیدها را به آستازانتین و کانتازانتین ندارد.

جذب و ذخیره کاروتنوئیدها به ساختمان شیمیایی، قابلیت انحلال و قابلیت باند شدن این ترکیبات به سایر مولکول ها بستگی دارد. به عنوان مثال، بتاکاروتن ها در بدن آبزیان به آرامی جذب می شوند و با ضریب بسیار پایینی به آستازانتین تبدیل می شوند. به نظر می رسد که فرم مولکولی آلفاکاروتن در بدن ماهی های تزئینی با قابلیت بالاتری ذخیره و جذب می شود. برخلاف کاروتنوئیدها، گزانتوفیل ها در بدن آبزیان به خوبی ذخیره و جذب می شوند. به عنوان مثال لوتئین که از خانواده گزانتوفیل هاست، ابتدا به فرم استر در سلول های رنگدانه ای ذخیره می شود و مقادیر اضافی آن به بخش های سفید رنگ ماهی نفوذ می کند (به عنوان یک صفت نامطلوب). به همین دلیل در مصرف رنگدانه های طبیعی در خوراک ماهیان تزئینی باید دقت نمود تا جیره غذایی حاوی مقادیر کافی رنگدانه را دریافت نمایند.

رنگدانه های طبیعی حاوی لوتئین و زی زانتین جهت خوش رنگ کردن پوست بدن آبزیان هم اکنون در بازار مصرف وجود دارند

لینک به دیدگاه

[h=2]انواع ویتامینها مورد نیاز ماهیان[/h]

کمبود ویتامینها تاثیر زیادی بر روی ماهیها می گذارند . نکته ای که باید دقت نمود وجود انواع واقسام ویتامینها به صورت قرص انسانی ستکه میتوان از آنها به مقدار کم و هر 10 روز یکبار به تناوب و با دوز کم به ماهیها خوراند . نکته قابل توجه دیگر استفاده از اسفناج که سرشار از ویتامینهای گوناگون است به عنوان غذاست. بهترین روش استفاده از اسفناج مخلوط کردن آن با دل گوسفندی میباشد

Vitamin A تاثیر: رشد سلولی نشانه کمبود : رشد کم – تغییرشکل باله ها وستون فقرات منبع : جگر – اسفناج – هویج

Vitamin B1

تاثیر: جداسازی کربوهیدرانها - تاثیر در رشد و باروری نشانه کمبود : ترسوشدن – رشد کم – بی اشتهایی منبع : فلفل قرمز – هویج – اسفناج

Vitamin B2

تاثیر: کنترل آنزیمها و پروتئینها نشانه کمبود : رشد کم – بی اشتهایی – تار شدن چشمها منبع : فلفل قرمز – هویج – اسفناج

Vitamin B3

تاثیر: جداسازی پروتئین از غذا نشانه کمبود : ضعیف شدن – حرکات غیرارادی - تومورمنبع : جگر – اسفناج – فلفل قرمز

Vitamin B5

تاثیر: تولید هورمون – متابولیسم نشانه کمبود : ضعیف شدن – چسبیدگی آبششها منبع : جگر – فلفل قرمز

Vitamin B6 and B12

تاثیر: سوخت وساز پروتئینها وآنزیمها نشانه کمبود : افزایش تنفس – از دست دادن اشتها – رشد کم – ترسوشدن منبع : جگر- فلفل قرمز

Vitamin C

تاثیر: درمان زخم – تاثیر بر گوارش –

نشانه کمبود : زخم وتغییرشکل پوستی وکبدی وماهیچه ای منبع : فلفل قرمز – اسفناج

Vitamin D3

تاثیر: استخوان سازی نشانه کمبود : پوکی وازبین رفتن استخوانها منبع : ماهی خوراکی – جگرماهی

Vitamin E

تاثیر: باروری – رشد اندام تناسلی نشانه کمبود : ناباروری منبع : حبوبات – تخم مرغ

Vitamin K

تاثیر: ساخت خون – لخته سازی خون نشانه کمبود : مرگ دراثر زخمها منبع : کاهو – اسفناج

Vitamin M

تاثیر: خونسازی- سوخت وسازنشانه کمبود : تجمع رنگدانه های پوستی وسیاه شدن

Choline

تاثیر: رشد – رنگ نشانه کمبود : بزرگ شدن کلیه ها وجگر

لینک به دیدگاه

[h=2]تولید لارو پشه برای تغذیه ماهی ها[/h]

تولید لارو پشه برای تغذیه ماهی ها:

 

امروزه توی بازار ماهی های زینتی انواع غذاها وجود دارد اما خیلی از ماهی دوستان علاقه به تغذیه ماهی ها با غذای زنده رو دارند که لارو زنده پشه گزینه خوبی برای برخی از ماهی ها خصوصا ماهی های کم خوراک و ریز جثه می باشد. (قابل توجه دی*** بازها)

تولید لارو پشه بسیار ساده ست و نیاز به لوازم و ابزار خاصی ندارد و برای اکثر ماهی دوستان میسر میباشد

در اب و هوای تهران پشه های معمولی از حدود اردیبهشت تا پایان شهریور در اب های راکد تخمگذاری میکنند پشه های ماده در دوران زندگی خود چندین مرتبه و در هر مرتبه در حدود 400 تخم میگذارد، تخمریزی در اب های راکد و همدما با محیط صورت میگیرد، و این تخمها بعد از حدود 3روز تبدیل به لارو شده و دوران لاروی خود را که در حدود 4 هفته میباشد را اغاز میکنند (دوران انکوباسیون و دوران لاروی به دمای اب ارتباط مستقیم دارد) لاروها از فیتوپلانکتونها و موجودات میکروسکوپی و مواد الی اب تغذیه میکنند این لارو ها در پایان رشد خود به حدود 15 میلیمتر میرسند، شایان ذکر است اندازه لاروها به گونه و واریته انها بستگی دارد.

 

 

تولید لارو پشه

 

برای تولید لارو پشه به یک مکان دنج ، سایه ، و ترجیحا کم رفت وامد نیاز دارید مثل گوشه حیاط و یا گوشه بالکون

لوازم مورد نیاز این کار فقط یک ظرف اب میاشد، هر ظرفی ابی جوابگوست اما پیشنهاد میشود که ظرفیت ظرف کمتر از 10 لیتر نباشد و هر چه سطح اب بیشتر باشد میزان موفقیت شما بیشتر خواهد شد

در این ظرف باید از اب کهنه استفاده شود، پیشنهاد میشود دو سه لیتر از اب اکواریوم برای چند روز در جلوی افتاب گذاشته شود تا میزان فیتوپلانکتون و موجودات میکروسکوپی ان افزایش یابد و یا به عبارتی اب سبز تولید شود تا غذای مورد نیاز لاروها تامین گردد.

معمولا در صورت مناسب بودن شرایط مورد نیاز بعد از دو سه هفته لارو ها کوچک پشه در سطح اب دیده میشوند

هر پشه ماده در هر نوبت تخمریزی در حدود 400 تخم میگذارد یعنی اگر شانس با شما یار بود و چند ماده پشه در ان اب تخمریزی کردند شما در چند هفته اتی دوسه هزار لارو پشه خواهید داشت، خوشبحال ماهی هاتون

 

دقت کنید که:

 

1 اب ظرف باید راکد باشد، لذا از **********و پمپ و.. استفاده نکنید

2 اضافه کردن چندین قطره شیر ترشیده باعث جذب بیشتر پشه های ماده میشود

3 دمای 22-28 بهترین دما برای تولید لارو پشه میباشد

4 افتاب به ظرف نتابد

5 از اب کلردار به هیچ وجه استفاده نشود

6 تخمها با چشم غیرمسلح دیده نمیشوند پس سعی نکنید که تخمها رو ببینید، اما لاروها بعد از یک هفته به راحتی دیده میشوند

 

امیدوارم که برای دوستان مفید واقع شود و با اطلاعات و تجربیات دوستان این مبحث تکمیل شود

 

 

 

لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...