بر سماع تنبور {نقد ادبیات عرفانی}

[پیرهاید 10193]

بروز خواهد شد

اگر خدا خواهد

[پیرهاید 10193]

وَإِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِن بَنِی آدَمَ مِن ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَى أَنفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّکُمْ قَالُواْ بَلَى شَهِدْنَا أَن تَقُولُواْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِنَّا کُنَّا عَنْ هَذَا غَافِلِینَ

یعنی زمانی که خدای دادار از نسل بشر پیمان بندگی و دوستی گرفتند همگان گفتند بلی

این یعنی آغاز شوریده حالی فراوان و بیدادگری بی حد ، عطار خود را موظف به ان میداند و بارها گفته است که :

ساقی جام ِ الست چون و سَقیهُم بگفت

ما ز پی نیستی عاشق ِ هست آمده ایم ¹

واضح و روشن است روشن فکری چون عطار در این بیت هست کمالی خود را در نیست شدن یعنی تمام شدن ، یعنی فنا شدن در جام الست و پیمان بندگی میداند ، او خشوع را در اشعار خود بدون لبیک نمیگذراد.

نه مثل غزالی در خوف و زهد است و نه مثل مولانا در عشق و شور ، او عارفیست که طریقتش خاص بود ؛ سخنش خاص بود آنگونه که لسان الغیب حافظ و دگر قدما از وی و اشعار و سخنان وی تقلید می نمودند ²

باشد چون او باشیم

------------------------------------------------------------------

"1 : دیوان عطار نیشابوری - ص 495

"2 : مقاله ی "مقامات شیخ نیشابور" - حامد سرلکی - ص