سيري در تاريخ نمايش - بخش اول

[mohammad 87 سبز 2382]

نمايش كهن

 

خاستگاه نمايش در غرب به قرن ششم قبل از ميلاد و در يونان قديم باز مي گردد. اگرچه شواهد از اين دوره تاريخي كاملاً گويا نيست اما حاكي از آن است كه Thespis شاعر يوناني شكل تازه اي از موسيقي را ابداع كرده است به گونه اي كه خود در قالب يك كاراكتر با گروه كر ديالوگ را بيان مي كنند. در اين شكل جديد كه تراژدي ناميده شد، وي را مي توان اولين آهنگساز و سوليست، اولين نمايشنامه نويس و بازيگر در نظر گرفت. از صدها اثري كه نمايشنامه نويسان تراژيك يوناني خلق كردند تنها 32 نمايشنامه از سه خالق اصلي به جا مانده است.

 

 

Aeschylus تفاوت بين كاراكترها را با معرفي بازيگر دوم در اين شكل ابداع كرده است. نام Sophocles سوفوكل را با نمايشنامه­هاي آنتيگونه، اديپ شهريار مي­شناسيم، نمايشنامه­ هايي كه به زبان­هاي مختلف ترجمه شده و امروزه نيز در كشورهاي مختلف اجرا مي­شود. از Euripides تعداد 18 يا 19 نمايشنامه از جمله زنان تروائي و الكترا به جا مانده است. جالب است بدانيم Euripides براي اولين بار كاراكتر مؤنث را وارد نمايشنامه كرده است.

از قرن پنجم ميلادي شكل ديگري از نمايش به نام كمدي پا به عرصه گذاشت و تا قرن دوم قبل از ميلاد به سه دوره كمدي كهن، كمدي ميانه و كمدي جديد تقسيم مي­شود.

يونانيان باستان از قرن چهارم ميلادي براي نوشتن نمايشنامه­ مسابقه برگزار مي­كردند و به بهترين نمايشنامه­ن ويس جايزه اهدا مي­كردند. Asechylus اولين جايزه بهترين نمايشنامه­نويس را براي يك نمايشنامه تراژدي تاريخي دريافت كرده است.

نمايش در قرون وسطي

 

نمايش قرون وسطي به تئاتر اروپا بين دوره سقوط امپراطوري روم و شروع دوره رنسانس بازميگردد. تئاتر قرون وسطي به اشكال مختلفي از نمايش اطلاق مي­شود زيرا اين دوره زماني در يك قاره تقريباً هزار سال بوده است. تئاتر قرون وسطي عمدتاً بخاطر متون بجا مانده بسيار كم، ميزان سواد مردم و مخالفت با كليسا و نيز انواع اجرا ، قابل استناد نيست.

 

در آغاز اين دوره زماني، كليساي كاتوليك روم اجراي نمايش را بيشتر بخاطر جلوگيري از رواج تئاتر روم ممنوع مي­كند. تئاتر روم رو به افول بود زيرا شرايط اقتصادي و سياسي نمي­توانست از بخش گسترده نمايش حمايت كند، نمايشي كه در امپراطوري رشد كرده و شامل سيرك، مسابقات اسب­دواني، جنگ گلادياتورها و كمدي­هاي روم بود.

از نمايش غيرمذهبي در اوايل قرون وسطي چيز زيادي بجا نمانده است. نمايشنامه­هايي باقي مانده كه كاملاً ظاهر تئاتر ندارد ، اما از فرهنگ غيرمذهبي نشأت گرفته است. شواهد نشان مي­دهد كه نمايش­هاي بدون كلام (چيزي شبيه پانتوميم امروزي)، نوازندگان سيار، آوازه­خوان­ها، قصه­گوها و شعبده­بازها براي يافتن تماشاچيان جديد و همچنين نياز مالي مسافرت مي­كرده­اند. متون بسيار كمي از اين دست باقي مانده است.

 

يكي از مشهورترين نمايشنامه­ هاي غيرمذهبي، موزيكال "بازي رابين و ماريون" است كه در قرن سيزدهم توسط آدام د لا هال (Adam de la Hall) نوشته شده است.