همـه‌چیز دربـاره مجمـوعه "شـام ایـرانی!"

[hamid_shahrsaz 28920]

بالاخره "برنامه بفرمائید شام" از نوع ایرانی با عنوان مجموعه "شام ایرانی" وارد شبکه نمایش خانگی شد. از مدت‌ها پیش خبر ساخت این برنامه به گوش می‌رسید و سرانجام بخش اول از سری اول این مجموعه عرضه شد. ساختار شام ایرانی الهام گرفته از مجموعه تلویزیونی Come Dine with Me است که در کشورهای مختلفی چون استرالیا، بلژیک، کانادا، کرواسی، چک، استونی، دانمارک، فرانسه، آلمان، یونان، مجارستان، ایرلند، مالزی، هلند، نروژ، لهستان، روسیه، اسلواکی، افریقای جنوبی، اسپانیا، سوئد، ترکیه، انگلستان، امریکا و … با شکل و فرمی مشابه و البته با نام‌های متفاوت ساخته و پخش شده است. فقط در انگلستان ۸۲۴ اپیزود از این برنامه در قالب ۲۵ فصل تاکنون تهیه و پخش شده است.

 

روال این برنامه به طور خلاصه و ساده به این ترتیب است که: "هر هفته چهار شرکت‌کننده که تا حالا هم‌دیگر را ندیده‌اند، برای هم شام درست می‌کنند و مخفیانه به هم امتیاز می‌دهند. هم خنده است، هم دعوا؛ گهگاهی هم خراب‌کاری!" برنامه در هر قسمت از تهیه غذا تا برگزاری مراسم مهمانی و صرف شام با میزبان همراه می‌شود و ساختاری مستندگونه دارد. یک گوینده هم روی تصاویر معمولا صحبت می‌کند که بار طنز برنامه را افزایش می‌دهد. Dave Lamb، کمدین انگلیسی، صحبت‌کردن روی برنامه Come Dine with Me انگلیسی را برعهده دارد.

 

حالا مجموعه شام ایرانی با تفاوت‌هایی نسبت به نمونه‌های جهانی آن به بازار آمده است. اولین تفاوت این است که در این مجموعه از هنرمندان نام‌آشنا و مطرح برای جذابیت بیشتر استفاده شده است. در هر سری از این مجموعه خوانندگان موسیقی پاپ و سنتی، بازیگران سینما و ورزشکاران رشته های مختلف با هم رقابت می کنند. از طرف دیگر این برنامه در شبکه نمایش خانگی عرضه می‌شود و قرار است هر هفته یک قسمت از آن با قیمت ۲۵۰۰ تومان عرضه شود. از آن‌جایی که هر سری چهار شرکت‌کننده دارد پس در مدت چهار هفته یک سری کامل می‌شود؛ یعنی ۱۰۰۰۰ تومان برای هر سری این برنامه! اولین نکته برای بینندگان این است که بهتر بود سری اول به طور کامل در یک بسته عرضه می‌شد تا با پایین‌آمدن هزینه‌ها، از نظر اقتصادی هم خرید آن برای بخشی از مخاطبان توجیه بیشتری داشته باشد. موسسه سینما 24 تهیه کنندگی این برنامه را برعهده دارد و سازنده این برنامه بیژن بیرنگ، تهیه‌کننده و برنامه‌ساز باسابقه تلویزیون است. بیژن بیرنگ کارگردانی مجموعه های "خانه سبز"، "همسران"، "محله بر و بیا"، "محله بهداشت" و "همچون سرو" را در کارنامه خود دارد.

در سری اول شام ایرانی که هدف آن نشان دادن فرهنگ و آداب درست کشور ایران می باشد، اشکان خطیبی، رامبد جوان، سروش صحت و مهدی پاکدل که همگی از هنرمندان مشهور عرصه سینما و تلویزیون هستند، با هم رقابت می‌کنند. در سری دوم که تصویربرداری و تدوین آن انجام شده است بهاره رهنما، شقایق دهقان، سحر زکریا و لادن طباطبایی حضور دارند.

اشکان خطیبی از بازیگران جوانی است که در آثار مختلفی حضور داشته و مخاطبان بیشتر او را با سریال "این راهش نیست" و فیلم "سوت پایان" به یاد می‌آورند. او میزبان شب اول برنامه شام ایرانی بود که تصمیم گرفت در رستوران خودش به نام نعناع در خارج از تهران از مهمانانش پذیرایی کند که همین موضوع برای مخاطبان برنامه شام ایرانی جای سوال دارد.

سروش صحت، کارگردان، نویسنده و بازیگر محبوبی است که بیشتر در زمینه طنز فعالیت کرده و مجموعه "ساختمان پزشکان" آخرین کاری بود که از او پخش شد. از فیلم‌های مهمی که او به عنوان بازیگر در آن‌ها حضور داشته می‌توان از "نان، عشق و موتور هزار"، "گاوخونی" و "تقاطع" نام برد و از بازی‌های تازه او نیز می‌توان به فیلم موفق "سن‌پطرزبورگ" اشاره کرد.

مهدی پاکدل بازیگر پرکار و توانایی است که بیشتر در دو عرصه تلویزیون و تئاتر فعالیت دارد. او به غیر از بازیگری در عکاسی، گرافیک و تدوین هم فعال است. مخاطبان تئاتر او را با نمایش‌های تحسین‌شده "خشک‌سالی" و "دروغ" (اجرای اول) و "نوشتن در تاریکی" (هر دو نمایش از محمد یعقوبی) به یاد می‌آورند و بینندگان تلویزیون نیز از نقش‌آفرینی او در سریال "اولین شب آرامش" خاطره خوشی دارند.

رامبد جوان هم نیازی به معرفی ندارد. نویسنده، کارگردان، بازیگر و مجری محبوبی که به غیر از ساخت سریال و نقش‌آفرینی در مجموعه‌های مختلف، تاکنون سه فیلم سینمایی با نام‌های "اسپاگتی در هشت دقیقه"، "پسر آدم، دختر حوا" و "ورود آقایان ممنوع" ساخته که این دو تای آخر با موفقیت تجاری عظیمی همراه بودند به طوری که فیلم ورود آقایان ممنوع با اختلاف فراوان با دیگر فیلم‌ها عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال ۹۰ را به خود اختصاص داد.

به هر حال سری اول مجموعه شام ایرانی با حضور این چهار هنرمند عرضه شده است. طبق روال این مجموعه ابتدا مهمانان درباره منوی میزبان نظر می‌دهند و مراحل آماده‌کردن غذا توسط میزبان نمایش داده می‌شود. سپس به مراسم شام می‌رویم و در نهایت مهمانان به میزبان برای کیفیت پیش‌غذا، غذای اصلی و دسر و البته مهمان‌نوازی‌اش امتیاز می‌دهند.

در قسمت اول اشکان خطیبی تصمیم گرفته که از مهمانانش در رستورانش پذیرایی کند که این جای سوال و انتقاد است؛ چرا که روال این برنامه به این ترتیب است که در خانه پذیرایی انجام شود چراکه همین آماده‌کردن شام در خانه جذابیت بیشتری دارد تا مثل یک رستوران از مهمانان پذیرایی شود. مهمانان هم به این موضوع چند بار اشاره کردند و به نظر می‌رسد باید پذیرایی در منزل به یکی از شروط اصلی این برنامه تبدیل می‌شد. اشکال دیگر این است که منوی اشکان خطیبی یک منوی بیش از حد مفصل بود که در اینجا هم باید این شرط در برنامه گذاشته می‌شد که فقط یک نوع غذا را می‌توان در منو قرار داد. انتقاد دیگر هم حضور رامبد جوان در زمان آماده‌سازی غذای اشکان خطیبی بود که معمولا در نمونه‌های جهانی تاکید می‌شود که میزبان غذا را به تنهایی بپزد. هرچند که حضور رامبد جوان در آشپزخانه رستوران بیشتر از آنکه به اشکان خطیبی کمک کند باعث زحمتش شد!

اشکال دیگر هم این است که بیژن بیرنگ نتوانسته به خوبی از پس گویندگی برنامه برآید و مثل نمونه‌های خارجی بامزه باشد. البته در نمونه‌های خارجی گوینده پس از ضبط برنامه روی آن صحبت می‌کند اما در شام ایرانی خود بیژن بیرنگ در زمان ضبط برنامه حضور دارد و شرکت‌کنندگان به او غذا هم تعارف می‌کنند!

اما جذابیت برنامه در شوخی‌ها و صحبت‌های رامبد جوان و سروش صحت است که در بعضی قسمت‌ها واقعا بامزه از آب درآمده و تماشاگر را حسابی می‌خنداند. حاضرجوابی‌های رامبد جوان و خاطره تعریف‌کردن‌ها و دسیسه‌های سروش صحت برای اول‌شدن در برنامه آن را جالب و جذاب ساخته است.

در نمونه‌های جهانی سعی بر این است که برنامه حالت نقش‌آفرینی نگیرد و طبیعی و مستندگونه باشد و به نظر می‌رسد برنامه شام ایرانی هم در این زمینه نسبتا موفق عمل کرده و شرکت‌کنندگان در مقابل دوربین راحتند.

یک تفاوت دیگر شام ایرانی با نمونه‌های جهانی این است که امتیاز شرکت‌کنندگان به میزبان، نقدی است و از ۱۰۰ هزارتومان محاسبه می‌شود؛ یعنی مثلا یک شرکت‌کننده می‌تواند به میزبان ۸۰ هزار تومان امتیاز بدهد. امتیازدادن هم با ریختن پول داخل یک قلک انجام می‌شود. البته قرار است مخاطبان شام ایرانی هم با ارسال پیامک به بهترین میزبان از نظر خودشان رای بدهند.

در هر حال باید منتظر ماند و دید در ادامه آیا شام ایرانی می‌تواند موفق باشد یا خیر. بدون شک برنامه‌هایی با این سبک و فرم مخاطبان زیادی دارند و شام ایرانی باید با توجه به نظرات مخاطبان، پیش برود تا در جذب مخاطب موفق باشد.