ازگیل(Mespilus germanica L)

[Himmler 22,171]

به طور كلی در ایران ازگیل گفته می شود و در مناطق شمال ایران كه به طور وحشی در جنگلها می روید با نامهای محلی شناخته می شود از جمله در آستار «ازگیل» در طوالش «سر، زر و ترشه سر»، در اطراف رشت «ترشه سر» در رامسر و شهصوار «ترشه كنس»، در رامیان «تالاس گور»، در گیلان و مازندران «كنس كنوس» و در گرگان و كجور «كندز و كندس» به عربی «نلكا»، «زعرور»، «كنوس طبری»، «ینی دنیا» و «مشملا» نامیده می شود. به فرانسوی Neflier و به انگلیسی Medlar و Medlar tree گفته می شود. درختی است از خانواده Rosaceae نام علمی آن Mespilus germanica L و مترادفهای آن Mespilus communis Guldenst و Pyrus germanica L و Mespilus vulgaris Rchb و Ostinia mespilus Clairv طرف گیاه شناسان مختلف نامگذاری شده است.

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

 

مشخصات :

ازگیل درخت كوچكی است كه ارتفاع آن حدود 6 متر ، شاخه های آن خاردارد، در جوانی خزی و رفته رفته صاف می شود. از مشخصات اختصاصی آن این است كه دارای ریشه ای عمودی و پوست خاكستری نقره ای است. برگهای آن بیضی كمی كشیده نوك تیز كناره برگها بی دندانه یا چند دندانه دارد و ابعاد آن 13-10 × 5-3 سانتی متر تغییر می كند. روی برگ سبز تیره پشت برگ سبز خاكستری گلهای آن سفید درشت منفرد بدون پایه و میوه آن گرد و كروی و گاهی گلابی شكل و قهوه ای رنگ است. روی پوست میوه كركهای نمدی مخملی و عدسكهای سفید دیده می شود. ابعاد میوه در حد گیلاس تا گردو می باشد. چوب آن سخت و بی رنگ حنایی روشن است . از چوب آن روستائیان عصا و داس و چوب دستی درست می كنند. چوب دستی پر گره درویشان معمولا از چوب ازگیل تهیه می شود.

 

ازگیل در تمام جنگلهای شمال ایران ارسباران تا گلی داغ و چناران از بجنورد و در تمام ارتفاعات سواحل دریا تا ارتفاعات بالای جنگل انتشار دارد. در دامنه های جنوبی البرز در دره كرج و مناطق استپی نیز دیده می شود.

 

در مناطق خشك برای تكثیر ازگیل از پیوند آن روی پایه زالزالك یا ولیك استفاده می شود. گاهی نیز در خاكهای غنی و قوی می توان ازگیل را روی پایه گلابی پیوند زد (البته بندرت ) و در زمینهایی كه خاك زیرین آن مرطوب است، روی پایه به پیوند می زنند. نوع پیوند شكمی است كه در تابستان انجام می شود.

 

تركیبات شیمیایی :

از نظر تركیبات شیمیایی در پوست درخت و برگ و میوه ازگیل مقدار زیادی تانن وجود دارد. به علاوه میوه ازگیل دارای لعاب و مقداری قند و در حدود 1 درصد اسیدهایی نظیر مالیك اسید و سیتریك اسید و... می باشد.

 

خواص و كاربرد:

 

ازگیل طبق نظر حكمای طب سنتی از نظر طبیعت سرد و خشك است و با تانن قابل ملاحظه ای كه دارد مقوی قابض است . ورم روده را كاهش می دهد و در رفع اسهالهای ساده بسیار موثر است. اگر نارس باشد بیشتر قابض است و برای جلوگیری از خونریزی مفید است. از جوشانده برگ ازگیل كه 50 گرم برگ را در هزار گرم آب بجوشانند بصورت غرغره برای فرونشاندن ورم مخاط گلو و ناراحتیهای حلق گلو استفاده می شود.

 

 

شربت ازگیل: در حدود 200 گرم ازگیل نارس را ، پوست و هسته خارج كرده و گوشت آن را قطعه قطعه می نمایند و در یك لیتر آب در حدود 20-15 دقیقه می جوشانند و پس از آن در حدود 50 گرم برگ تازه ازگیل به آن اضافه كرده به مدت 5-4 ساعت دم می كنند و بعدا قند اضافه می نمایند تا به شكل شربت غلیظ در آید،‌ از این شربت یكی دو فنجان در شبانه روز برای رفع حالت اسهالی و جمع شدن شكم به بچه ها می دهند و خیلی مفید است

 

درخت ازگیل (نام علمی: Mespilus germanica) که در گویش گیلکی به آن کونوس, کُنوس می‌گویند، و در گویش مازندرانی کنهس و کندس می‌گویند، میوه‌ای است از خانواده

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

از سرده ازگیل‌ها (Mespilus) هم خانواده با سیب و گلابی.

میوه کروی شکل و قهوه ای رنگ درخت ازگیل

 

 

 

ازگیل سه هزار سال پیش در جنوب دریای خزر در مناطق گیلان و مازندران در ایران کشت می‌شد. ۷۰۰ سال پیش از میلاد به یونان و در ۲۰۰ پ.م به روم رسید. کاشت این میوه از طریق رومیها در بقیه اروپا گسترش یافت.