رفتن به مطلب

ارسال های توصیه شده

دکتر اسحاق حسینی، فوق تخصص گوارش توضیحاتی درباره مشکل اسهال می دهند:

 

اسهال زمانی روی می‌دهد که:

 

- حجم مدفوع زیاد،

 

- قوام مدفوع نرم و آبکی و

 

- تعداد دفع مدفوع از 3 نوبت در شبانه‌روز تجاوز کند.

 

هر کدام از 3 فوق شرط نباشد، نمی‌توان از اصطلاح اسهال استفاده کرد، مثل بچه‌ای که فردا امتحان دارد و به دلیل استرس تعداد نوبت‌های اجابت مزاجش بیشتر می‌شود، اما حجم کلی مدفوع تغییری نمی‌کند. یا اگر مقدار زیادی مواد غذایی مصرف ‌کنیم حجم مدفوع بالا می‌رود، اما قوام آن تغییری نمی‌کند. پس هیچ‌کدام از این موارد اسهال نیست.

 

هر چند بسیاری از این حالت‌ها تحت عنوان اسهال کاذب، نیاز به بررسی دارند.

 

در یک نگاه کلی، علل شایع اسهال کدام‌اند؟

 

در ابتدا باید گفت که 90 درصد اسهال‌های حاد، به دلیل عوامل عفونی رخ می‌دهند. نکته مهم آن است که در اسهال‌های عفونی، اصلا نیازی به درمان آنتی‌بیوتیکی نیست. درمان فقط جایگزین کردن آب و الکترولیت‌هاست.

ترکيبات ors

 

بهترین روش جایگزین کردن مایعات هم، روش خوراکی است. ترکیبات ORS بسیار بهتر از سرم‌های رایج هستند و حتی جذب بهتری دارند.

 

استفاده بی‌حساب و کتاب از آنتی‌بیوتیک‌ها خودش می‌تواند موجب بروز نوعی از اسهال شود که به جای کمک به درمان، تنها دوره اسهال فرد را طولانی‌تر می‌کند.

 

بخشی از علل اسهال هم مربوط به نقص عملکرد دستگاه گوارش است. البته همیشه خود روده علت اسهال نیست، مثلا کمبود آنزیم‌های پانکراس (لوزالمعده) باعث اسهالی می‌شود که بیشترین حجم مدفوع را در میان سایر علل داراست، یا مثلا ممکن است جدار روده سالم باشد، اما فرد کمبود آنزیم لاکتاز داشته باشد؛ مشکلی که حدود 25 درصد جامعه ما به آن گرفتارند. برحسب میزان کمبود لاکتاز، افراد به محض مصرف شیر دچار اسهال می‌شوند و قار و قور شکمی پیدا می‌کنند. علاوه بر این، به علت آنکه اسهال آنها اسیدی است، اطراف مقعد این افراد هم زخم خواهد شد. باید یادآوری کنم که مصرف دوغ و ماست در این افراد بلامانع است.

 

در کل، اگر اسهال فرد بیشتر از 4 هفته طول بکشد، طیف گسترده‌ای از عوامل مطرح هستند که حتما نیاز به بررسی دارند.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

 

1) اگر اسهال شما همراه با احساس تشنگی، خشکی زبان و چروکیدگی پوست شما باشد.

 

2) اگر با گذشت 48 ساعت، هیچ‌گونه بهبودی در حال شما رخ نداده است.

 

3) اگر اطرافیان شما هم به اسهالی مشابه شما دچار شده‌اند.

 

4) اگر درجه حرارت بدن شما به 5/38 درجه یا بالاتر رسیده یا مدفوع شما به شدت خونی شده است.

 

5) اگر کودک شما دچار اسهال شده است. فراموش نکنید که اسهال ویروسی به ظاهر ساده، هنوز هم شایع‌ترین علت مرگ و میر کودکان شهری و روستایی است. خردسالان به سرعت حجم آب بدن خود را از دست می‌دهند.

 

6) اگر شما بالای 50 سال سن دارید و اسهال شما همراه با دردهای شدید شکمی است. به خصوص اگر به تازگی از سی‌سی‌یو یا آی‌سی‌یو مرخص شده‌اید.

 

7) اگر در حال مصرف کورتون یا سایر داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی هستید و دچار اسهال شده‌اید.

لینک به دیدگاه

اسهال و درمان آن

 

اسهال

 

افزایش غیر طبیعی دفعات اجابت مزاج که معمولا با تغییر در قوام و حجم مدفوع همراه است، اسهال نامیده می‌شود که می‌تواند به دو صورت حاد یا مزمن بروز کند.

 

اسهال می‌تواند در اثر ابتلا به عفونت های میکروبی، بیماری ها (نظیر التهاب‌های روده‌ای و ایدز)، ناسازگاری های غذایی، حساسیت به الکل یا مسمومیت ها بروز نماید.

 

 

 

اصولا اسهال خفیفی که با سایر علائم (تب، دفع خون و …) همراه نباشد، خودبخود بهبود می‌یابد، اما در صورتی که حالت آزاردهنده‌ای به خود بگیرد، می‌توان از فرآورده‌های ضد اسهال بهره گرفت. این فرآورده‌ها نیز تنها در درمان شرایط موقت و گذرا توصیه می‌شوند.

 

در صورتی که اسهال بیش از دو روز به طول بیانجامد، یا با تب بالا و از دست دادن پنج درصد کل آب بدن یا دفع خون همراه شود، هرگز خوددرمانی نکنید و فورا به پزشک مراجعه کنید.

 

ممکن است اسهال باعث از دست دادن مقدار زیادی از آب و املاح بدن شود. در این شرایط، دهان خشک شده و چشم ها گود می‌افتند. ضعف، کاهش میزان دفع ادرار و سرگیجه نیز از علائم دیگر این عارضه هستند. بنابراین جایگزینی آب از دست رفته برای افراد مبتلا به اسهال، خصوصا در اطفال، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این گونه موارد می‌توان با نوشیدن انواع مایعات و یا استفاده از محلول های خوراکی نظیر ors (او آر اس)، آب و املاح از دست رفته را جبران کرد.

 

 

 

در صورت عدم دسترسی به پودر بسته بندی شده ors ، می‌توان از دستور زیر برای تهیه آن استفاده کرد:

 

دو قاشق مرباخوری شکر

 

یک قاشق چایخوری نمک

 

نصف قاشق چایخوری جوش شیرین

 

چهار لیوان آب جوشیده سرد شده و یا آب میوه

 

تمامی مواد بالا را با هم مخلوط کرده و در پارچ بریزید و در یخچال قرار دهید تا خنک شود، به خصوص برای بچه ها حتما خنک کنید تا بتواند آن را بخورد.

 

 

 

روش های غیردارویی برای درمان اسهال

 

اسهال و استفراغ در اکثر موارد خود به خود بهبود می ‌یابند. اما لازم است همزمان با این بیماری، آب و املاح از دست رفته ی بدن جبران شود. خوردن مایعات، بهترین روش جایگزینی آب از دست رفته بدن است.

 

بنابراین لازم است فرد در حد تحمل و در فواصل معین از مایعات استفاده کند. در مجموع بهترین اقدام در مورد اسهال و استفراغ، جبران املاح از دست رفته ی بدن است.

 

ضمنا در مورد شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، به هیچ عنوان نباید شیر مادر را قطع نمود، اما برای کودکانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، طبق تجویز پزشک نوع مناسب‌تری از شیرخشک توصیه می‌شود.

 

روش های دیگر عبارتند از : استراحت، رژیم غذایی مناسب (مصرف مایعات، غذاهای کم حجم، ولی مقوی و پرهیز از مصرف سبزیجات و میوه‌جات خام) و خودداری از مصرف مواد ملین مثل آلو.

 

 

 

10 ماده غذایی مناسب برای درمان اسهال

 

1- دم کرده یونجه اسهال را درمان می کند. اما مصرف زیاد یونجه توصیه نمی شود، زیرا باعث ایجاد نفخ می شود.

 

2- علف هفت بند، برای درمان اسهال خونی، بواسیر و اسهال مفید است.

 

3- در طب سنتی هند موز کال، یبوست زا است و در درمان اسهال ساده و اسهال خونی مفید است و در بهبود زخم های روده کاربرد دارد. شیره گل های موز برای درمان اسهال خونی معجزه می کند.

 

4- چای ریحان برای رفع بی اشتهایی، درمان اسهال، نفخ و زخم معده به کار می رود.

 

5- گشنیز گاهی اوقات به عنوان یک ملین برای درمان یبوست و گاهی برای درمان اسهال استفاده می شود.

 

6- خرما در درمان اسهال و اختلالات روده ای نقش دارد.

 

7- ماست برای درمان اسهال کودکان مفید است. متخصصان در هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها، مصرف ماست را توصیه می کنند، زیرا اغلب آنتی بیوتیک ها باعث نابودی باکتری های مفید دستگاه گوارش و اختلال در کار آن و بروز اسهال می شوند.

 

8- گل های خشک شده انبه، برای درمان اسهال، اسهال خونی مزمن و برخی مشکلات مثانه مفید است. مغز هسته انبه، ضد اسهال است.

 

9- مصرف ازگیل خام موجب تقویت بدن می‌شود و برای درمان اسهال مفید است.

 

10- سیب را می توان برای برطرف کردن اسهال حتی برای کودکان به کار برد. بدین منظور سیب را باید رنده کرد و خورد.

لینک به دیدگاه

شرح بيماري

اسهال‌ حاد عبارت‌ است‌ از اجابت‌ مزاج‌ شل‌، آبكي‌، به‌ دفعات‌ زياد. اسهال‌ يك‌ علامت‌ است‌ نه‌ يك‌ بيماري‌. اسهال‌ ساده‌ در تمام‌ گروه‌هاي‌ سني‌ شايع‌ است‌.

علايم‌ شايع‌

درد شكمي‌ همراه‌ با دل‌ پيچه‌

اجابت‌ مزاج‌ شل‌ و آبكي‌

گاهي‌ ناتواني‌ در كنترل‌ اجابت‌ مزاج

گاهي‌ تب‌

علل‌

علل‌ متعددي‌ وجود دارند، از جمله‌ علل‌ عفوني‌ (ويروسي‌، انگلي‌، باكتريايي‌)

عوامل تشديد كننده بيماري

ناراحتي‌ عاطفي‌ يا استرس‌ حاد

مسموميت‌ غذايي‌

بيماري‌ كرون‌ (آنتريت‌ منطقه‌اي‌)

نشانگان‌هاي‌ سوءجذب‌

بيماري‌ يا تومور لوزالعمده‌ (بدخيم‌ يا خوش‌خيم‌)

ديورتيكوليت‌

غذاهاي‌ مثل‌ آلو يا حبوبات‌

سوء مصرف‌ الكل‌

مصرف‌ داروهايي‌ مثل‌ مسهل‌ها، داروهاي‌ ضداسيد، آنتي‌بيوتيك‌ها، كينين‌، يا داروهاي‌ ضدسرطان‌

آلرژي‌ غذايي‌

اشعه‌ درماني‌ براي‌ سرطان‌

بروز يك‌ بيماري‌ اخير

نشانگان‌ روده‌ تحريك‌پذير (كوليت‌ عصبي‌) يا بيماري‌ التهابي‌ روده‌

محيط‌ زندگي‌ شلوغ‌

سركوب‌ ايمني‌ به‌ علت‌ بيماري‌ يا داروها

مسافرت‌ به‌ كشورها ديگر

نوشيدن‌ آب‌ نهرها، چشمه‌ها، يا چاه‌ها كه‌ تصفيه‌ نشده‌اند

پيشگيري‌

اگر اسهال‌ مرتباً تكرار شود و بتوان‌ علت‌ آن‌ را فهميد، درمان‌ با اجتناب‌ از علت‌ اسهال‌ مي‌تواند از تكرار اسهال‌ جلوگيري‌ كند.

حمله‌ اسهال‌ مي‌تواند گهگاه‌ در هر كسي‌ به‌ علل‌ بي‌اهميت‌ بروز كند اما به‌ زودي‌ برطرف‌ مي‌شود و اثر پايداري‌ از آن‌ بر جاي‌ نمي‌ماند. غالب‌ موارد اسهال‌ حاد مدت‌كوتاهي‌ طول‌ مي‌كشند و جستجوي‌ علت‌ آنها ممكن‌ است‌ ضرورتي‌ نداشته‌ باشد.

از خوردن‌ غذاهاي‌ خام‌ و نيم‌پزي‌ مثل‌ غذاهاي‌ دريايي‌، غذاهاي‌ بوفه‌اي‌ يا پيك‌نيكي‌ كه‌ چندين‌ ساعت‌ در بيرون‌ رها شده‌اند، و غذاهايي‌ كه‌ فروشندگان‌ دوره‌ گرد مي‌فروشند خودداري‌ كنيد.

عواقب‌ مورد انتظار

بهبود خود به‌ خودي‌ در عرض‌ 48-24 ساعت‌

عوارض‌ احتمالي‌

كم‌ آبي‌ بدن‌ در صورتي‌ كه‌ اسهال‌ طول‌ بكشد، خصوصاً در شيرخواران‌

درمان‌

اصول‌ كلي‌

اقدامات‌ تشخيصي‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ بررسي‌ آزمايشگاهي‌ نمونه‌ مدفوع‌ باشد. گرفتن‌ يك‌ شرح‌ حال‌ دقيق‌ و كامل‌ در مورد علايم‌، زمان‌ و مدت‌ اسهال‌، شدت‌ اسهال‌، و وضعيت‌ سلامت‌ عمومي‌ بيمار مي‌تواند به‌ تعيين‌ علت‌ اسهال‌ كمك‌ كند. اگر شواهدي‌ دال‌ بر وجود بيماري‌ جدي‌ وجود داشته‌ باشد، امكان‌ دارد آزمايشات‌ بيشتري‌ انجام‌ شوند.

- اسهال‌ يك‌ علامت‌ است‌. در صورت‌ امكان‌، بيماري‌ زمينه‌ساز اسهال‌ بايد درمان‌ شود.

- اگر فكر مي‌كنيد كه‌ يك‌ دارو باعث‌ اسهال‌ شده‌ است‌، پيش‌ از توقف‌ مصرف‌ آن‌ با پزشكتان‌ مشورت‌ كنيد.

- اگر دل‌ پيچه‌ وجود دارد، روي‌ شكم‌ كمپرس‌ داغ‌، شيشه‌ آب‌ داغ‌، يا صفحه‌ گرم‌كننده‌ الكتريكي‌ بگذاريد.

- مايعات‌ زياد بنوشيد. در موارد اسهال‌ شديد ممكن‌ است‌ نياز به‌ دادن‌ آب‌ و الكتروليت‌ به‌ صورت‌ اورژانس‌ وجود داشته‌ باشد تا كم‌ آبي‌ جبران‌ شود.

داروها

در موارد خفيف‌ مي‌توان‌ از داروهايي‌ مثل‌ لوپراميد و پپتوبيسمول‌ استفاده‌ كرد.

امكان‌ دارد ساير داروهاي‌ ضداسهال‌ تجويز شوند.

در صورت‌ شناسايي‌ يك‌ انگل‌ يا باكتري‌ به‌ خصوص‌ به‌ عنوان‌ علت‌ اسهال‌، امكان‌ دارد آنتي‌بيوتيك‌ تجويز شود.

فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري

فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري خود را تا توقف‌ اسهال‌ كاهش‌ دهيد.

رژيم‌ غذايي‌

اگر همراه‌ اسهال‌ تهوع‌ وجود داشته‌ باشد، تنها قطعات‌ كوچك‌ يخ‌ بجويد.

اگر تهوع‌ نداريد، تنها مايعات‌ شفاف‌ را به‌ طور تدريجي‌ بنوشيد تا زماني‌ كه‌ اسهال‌ برطرف‌ شود، مثل‌ چاي‌، سوپ‌، يا ژلاتين‌

از مصرف‌ الكل‌، كافئين‌، شير و محصولات‌ لبني‌ خودداري‌ كنيد.

پس‌ از رفع‌ علايم‌، غذاهاي‌ نرم‌ مثل‌ غلات‌، برنج‌، تخم‌مرغ‌، و سيب‌زميني‌ پخته‌ شده‌، و نيز ماست‌ به‌ مدت‌ 2-1 روز ميل‌ كنيد.

دو تا سه‌ روز پس‌ از رفع‌ اسهال‌، رژيم‌ غذايي‌ عادي‌ خود را از سر گيريد. البته‌ بهتر است‌ از مصرف‌ ميوه‌، الكل‌، و غذاهاي‌ پر ادويه‌ تا چند روز ديگر پرهيز كنيد.

درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟

اگر اسهال‌ بيش‌ از 48 ساعت‌ طول‌ بكشد.

-اگر مخاط‌، خون‌، يا كرم‌ در مدفوع‌ ظاهر شود.

- اگر تب‌ به‌ 3/38 درجه‌ سانتيگراد يا بالاتر برسد.

- اگر درد شديدي‌ در شكم‌ يا راست‌ روده‌ به‌ وجود آيد.

- اگر علايم‌ كم‌ آبي‌ ظاهر شوند: خشكي‌ دهان‌، پوست‌ چروكيده‌، تشنگي‌ شديد، ادار كم‌ يا به‌ كلي‌ عدم‌ وجود ادرار

لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...