مقاله بام‌هايي سبز بر فراز تهران

[Neutron 60966]

تهران به لحاظ فضاي سبز شهري فقير محسوب مي‌شود، اقليمي نيمه خشك كه سرانه فضاي سبز آن در حال حاضر 12.9مترمربع است. پايتخت تهران انگار گم شده در هجوم در و ديوار. خالي مانده جاي درختان كهن در ذهن تهراني‌ها و هيچ عطري، شميم روح نواز ياس‌ها را به مشام شهروندان نمي‌رساند. چاره چيست اين فقر سبز را شايد فضاي سبز عمودي! به گزارش خبرنگار«شهر»، در تهران به علت کمبود زمين و قيمت بالاي آن، فضاي سبز افقي بسيار هزينه‌بر و گران است و اکثر زمين‌ها هم توسط ساختمان‌ها و خيابان‌ها اشغال شده اند، با تبديل بام ساختمان به باغ، مي‌توان طبيعت مورد نياز شهر را به تهران بازگرداند. همچنين استفاده از جعبه هاي گياهان ديوارهاي خشك و خالي را چشم نواز مي كند. مانند ساختمان مركزي سازمان پارك‌ها و فضاي سبز شهر تهران واقع در ميدان آرژانتين كه نگاهت را خيره مي كند به خود و محو زيبايي گياهاني مي شوي كه چون لباسي زيبا اين ساختمان را دربر گرفته‌اند.

 

فضاي سبز عمودي؛ راهكاري مناسب

 

فضاي سبز عمودي راهكاري است كه سازمان پارك ها و فضاي سبز تهران به كار برده تا تهران دوباره رختي رنگارنگ از گلها و گياهان بپوشد.

 

ساختمان ها،ديواره ها، بلوك هاي بتني مناظري يكنواخت هستند، كه تنها سبب خستگي چشم شهروندان مي شوند و بس. محدوديت هاي شهر تهران هم باعث شده كه نتوان در همه محلات فضاي سبز تدارك ديد. حالا فضاي سبز عمودي راه حلي است كه شهرداري در پيش گرفته است.

فضاي سبز عمودي، ايجاد و توسعه فضاي سبز بر بدنه ساختمانها و فضاهاي بلا استفاده واجد شرايط به لحاظ فني و شهرسازي، سبز نمودن ديواره ها و بلوك هاي سنگي موجود در شهر و همچنين سبز كردن پشت بام هاست.

تا امروز تنها 10 ساختمان عمومي مانند ساختمان مركزي سازمان پارك‌ها و فضاي سبز، ساختمان معاونت امور اجتماعي فرهنگي، ساختمان معاونت شهرسازي و ساختمان شوراي شهر به عنوان پايلوت انتخاب شدند و 16 منطقه از 22 منطقه شهرداري تهران هم قرار است يك پروژه را در جهت ايجاد بام، ديوار و نماي سبز اجرا كنند.

 

پشت بام هايي كه سبزند

در حدود 30 سال است که در کشورهاي پيشرفته براي جلوگيري از اثرات مخرب آلودگي هوا، به مسئله ايجاد بام‌هاي زندگي يا همان بام‌هاي سبز توجه شده است.

در 15 سال اخير نيز به علت کشف مواد ترکيبي جديد و ساده‌شدن مراحل ساخت باغ بر روي بام‌هاي منازل مسکوني، تجاري و اداري، اين کار به يک صنعت پر رونق و سودآور در بسياري از کشورهاي جهان تبديل شده است که نمونه آن را مي‌توان در صنعت باغ بام هلند، فرانسه و سوئيس مشاهده کرد.

«باغ بام»ها يا همان بام‌هاي سبز، علاوه بر نقش تصفيه‌کنندگي هوا، از پوسيده شدن و فساد عايق رطوبتي بام جلوگيري مي‌کنند. بدين ترتيب نياز به تعويض دوره‌اي عايق بام از بين مي‌رود.

 

پوشش گياهي فضاي سبز عمودي

 

در فضاي سبز عمودي از سه نوع پوشش گياهي استفاده مي‌شود روش سنتي يا فلاور باكس، گياهان بالا رونده يا ديوار زنده .

در سيستم متمركز به نام مقطع كم ارتفاع با ضخامت كم نيز شناخته مي‌شود، فقط يك يا دو نوع گياه با محيط كاشت كم عمق كاشته مي شود و معمولا هم اين سيستم براي زماني مورد استفاده قرار مي‌گيرد كه حداقل بار و وزن مدنظر باشد.

اين نوع بام‌ها مثل چمن‌هاي نروژي، بر روي بام‌هاي مسطح و شيبدار احداث مي شود و معمولا گياهاني به عمق 40 تا 100 ميليمتر بر روي آن کاشته مي‌شوند. ضمن اينکه مقدار بار نهايي بام تقريباً بين 50 تا 100 كيلوگرم بر متر مربع در حالت اشباع است.

در سيستم بام‌هاي گسترده كه به نام مقطع عميق يا باغ بام نيز شناخته مي‌شود، از انواع مختلفي از گياهان تشکيل مي‌شود و مشابه يك پارك طراحي مي‌گردد.

برخي بام‌هاي سبز داراي درختان بزرگ و آبنماهايي مي‌باشند كه اين موضوع خود احتياج به تقويت اساسي سازه دارد.

 

اما در روش فلاورباكس ، گياه و محيط كاشت آن در جعبه‌هاي مخصوصي كه تمام يا بيشتر بام سبز را مي پوشاند، نگهداري مي شود و محيط كاشت يك لايه پيوسته بر روي بام سبز ايجاد مي‌کند.

 

همچنين مي توان از گياهان رونده براي داشتن فضاي سبز در منازل و ادرات استفاده كرد. گياهان رونده بدون اينكه به مكان زيادي براي كاشت پياز گياه احتياج داشته باشند به ديوارها مي چسبند و نماي منازل را زيبا مي كنند. به خصوص در مكان هايي كه معاتبر تنگ است و امكان كاشت درخت وجود ندارد اين نوع گياهان مفيد هستند.

 

آبياري فضاي سبز عمودي

 

سيستم آبياري در نظر گرفته شده در فضاي سبز عمودي آبياري قطره اي است . با آبياري قطره اي نه تنها بار سنگيني بر شبكه آبرساني شهر تهران وارد نمي شود، بلكه با اين روش موجوديت فضاهاي سبز اين چنيني در صورت بروز بحران آب نيز دچار تهديد نمي شود.

البته براي اجراي اين روش ساختمان ها بايد مجهز به عايق هاي حرارتي،برودتي و صوتي باشند و بنابراين در مصرف انرژي هم از اين طريق صرفه جويي خواهدشد.

 

احداث بام سبز

 

داشتن يک باغ بام سبزاز نظر فني بسيار ساده و صد در صد هم عملي است. يک بام سبز، از گياهان، گل‌ها و مسيرهاي گردشي ايجاد شده و به شما امکان گردش، تماشا و نظاره باغ و پرورش گياهان دلخواهتان را مي‌دهد.

اين باغ از 3 قسمت تشکيل شده است:

1 - سقف ساختمان يا آن چيزي که هم‌اکنون بر بام همه ساختمان‌ها وجود دارد و بر روي آن عايق ساختمان مثل ايزوگام يا هر عايق ديگر کشيده و احيانا روي آن موزاييک نيز شده است.

2 - «باغ بام»‌ها كه يک لايه محافظت کننده هستند و سقف و عايق رطوبتي را از لايه خاک و گياهان جدا مي‌کنند.

3 - خاک و کود و سيستم آبياري باغ که هر کدام با دقت در محل خود قرار مي‌گيرند.

موادي که در ساخت «باغ بام» استفاده مي‌شود، داراي عمر بسيار طولاني هستند که اين خصوصيت آن‌ها، باعث مي‌شود نيازي به تعويض دوره‌اي نداشته باشند. اين مواد بين 30 تا 50 سال ماندگاري دارند.

 

شهرداري با بخشودگي عوارض، تخفيف در صدور پروانه‌هاي ساختماني و لحاظ کردن باغ بام در نقشه ساختمان ها مي‌تواند در ايجاد چنين فضاهايي برفراز ساختمان‌هاي شهر نقش موثري ايفا کند باشد كه چهره خشن تهران لطيف تر شود. source: aruna.ir