هورمونها و داروها و دوپینگ ..

[Himmler 22171]

-فرآورده های لبنی

لبنیات منابع پروتئین، با ارزش حیاتی بالا هستند و بخصوص از نظر كلسیم تا حد قابل توجهی غنی می باشند. كلسیم موجود در لبنیات بهترین شرایط جذب را دارد و با فسفر متعادل بوده و با مقدار كمی ویتامینd همراه است.

اگر فرد ورزشكار تمایل بیشتری به مصرف لبنیات داشته باشد، می توان بخشی از سهم گوشت را با لبنیات جایگزین كرد، ولی نمی توانیم به جای لبنیات گوشت را توصیه كنیم، چون ورزشكار دچار كمبود كلسیم می شود.

الف - شیر

در ایران شیر گاو بیشتر مصرف می گردد. شیر یك ماده غذایی تقریباً كامل است كه تنها از نظر ویتامینc و آهن فقیر است. مقدار پروتئین های آن 5/3 درصد، كربوهیدارت 5 درصد و مقدار استاندارد چری 5/3 درصد در نظر گرفته شده است. شیر غنی از كلسیم و فسفر و حاوی پتاسیم، سدیم، كلر، ویتامین های گروهb، ویتامینa و در تابستان كمی ویتامینd است. دارای آب خیلی زیاد است و ارزش انرژی زایی متوسط می باشد: 70 كیلوكالری برای 100 گرم شیر. بزرگترین مسئله در مصرف شیر بهداشت آن است.

* شیرهای تغییر داده شده: شیرهای تغلیظ شده و شیر خشك

- شیر تغلیظ شده بدون شكر – طریقه مصرف: یك حجم شیر را با یك حجم آب مخلوط نمایید. شیر بدست آمده، ارزش شیر معمولی را داشته و همان كاربرد را دارد.

- شیر تغلیظ شده شیرین – یك ماده غذایی با انرژی زیاد است. طریقه مصرف: یك حجم شیر را با دو حجم آب مخلوط كنید. از آن می توان برای تهیه مواد غذایی شیرین نیز استفاده كرد.

- شیر خشك: كمتر از 6 درصد آب دارد. انواع مختلفی از شیرهای خشك وجود دارد كه عبارتند از: شیرخشك كامل، شیر خشك بدون چربی، شیر خشك دارای شكر یا بدون شكر. برای مصرف آنها100 گرم شیر خشك را در 9/0 لیتر آب حل می كنیم. شیری كه بدین ترتیب تهیه می گردد دارای ارزش تغذیه ای شیر اولیه است و مصرف كردن این نوع شیرها برای غنی كردن پروتئین مصرفی ورزشكار كارایی زیادی دارد.

برخلاف اعتقادی كه هنوز به طور گسترده وجود دارد، ماست بدون كلسیم نمی باشد، بلكه ماست یك منبع كلسیم است كه همان ارزش شیر را دارد و می توان گفت ماست نوعی شیر اختصاصی است.

* دسرهای دارای شیر و بستنی

این دسته شامل خامه، دسرها، شیرینی های تهیه شده با آرد، شیرینی خامه ای ، كافه گلاسه و همچنین بستنی ها، بستنی تخم مرغی و بستنی میوه ای می باشد.

دسرها بر حسب تركیباتشان، كم و بیش منبع پروتئین و كلسیم هستند، اما تمام آنها دارای مقدار مهمی قند ساده نیز می باشند.

قابلیت هضم بستنی ها، بستگی به تركیب و درجه حرارت آنها دارد. مقدار زیاد خامه اغلب دارای هضم مشكل است. در صورتی كه سرد مصرف شود، هضم مشكل تری دارد. از خوردن این مواد غذایی در دوران مسابقات و مخصوصاً روزهای مسابقات باید خودداری كرد.

[Himmler 22171]

ب‌- پنیرها

پنیرها عملاً فاقد كربوهیدرات هستند. قسمت اعظم ویتامینهای گروهb پنیر، به استثناء ویتامینهایb2 و b12 وارد لاكتوسرم شده، از بین می رود. میزان ویتامینaپنیر زیاد است (غیر از پنیرهایی كه از نظر چربی فقیر هستند).

ارزش انرژی زایی پنیرها (از 100 تا 400 كیلوكالری بر حسب آنكه پنیر تازه باشد یا دارای بافت سفت ) متغییر است.

[Himmler 22171]

[h=2]جایگزینی مواد غذایی پروتئینی[/h]

مواد زیر دارای گرم پروتئین مساوی هستند:

- 100 گرم گوشت قرمز یا سفید یا امعاء و احشاء

- 100 گرم ماهی (وزن خالص)

- 2 عدد تخم مرغ

- نیم لیتر شیر یا معادل آن از لبنیات.

هیچ وقت نباید یك ماده غذایی لبنی را بدون جایگزین كردن با ماده لبنی دیگری كه بهتر قابل تحمل است، حذف كرد.

[Himmler 22171]

جایگزین های مواد غذایی لبنی:

یك چهارم لیتر شیر معمولی را می توان با مواد زیر جایگزینی كرد:

- 120 گرم شیر تغلیظ شده بدون شكر؛

- 80 گرم شیر تغلیظ شده دارای شكر؛

- 30 گرم شیر خشك؛

- دو فنجان كوچك ماست؛

- 4 بسته كوچك پنیر تازه؛

- 50 گرم پنیر با بافت سفت یا نیمه سفت؛

- دو سهم كوچك خامه

[Himmler 22171]

[h=2]ارزش مقایسه ای پروتئین های حیوانی و گیاهی:[/h]

با استفاده از مطالعات میشل می توان ارزش تغذیه ای پروتئین های مختلف را با هم مقایسه كرد. ارزش 100 به تمام پروتئین هایی داده می شود كه قادر باشند بدون افزایش ازت ادارای، تعادل ازت را در یك دوره كوتاه بدون دریافت پروتئین برقرار كنند.

نسبت پروتئین های حیوانی به گیاهی:

از این چند عدد می توان استنباط كرد كه ارزش بیولوژیكی پروتئین ها یی كه دارای تركیبی از اسیدهای آمینه ای هستند كه خیلی به پروتئین های ساختمانی بدن انسان نزدیك است، بالاتر از پروتئین های گیاهی می باشد. همچنین نتیجه گرفته می شود كه این پروتئین ها دارای ضریب هضمی بیشتری هستند. به این پروتئین های حیوانی «پروتئین های با ارزش بیولوژیكی بالا» گفته می شود.

از مجموع این اطلاعات مشخص می شود كه بایدروی مصرف مخلوط پروتئین های حیوانی و گیاهی تأكید كرد. همچنین پذیرفته شده كه در رژیم غذایی ورزشكاران لازم است نسبت زیر رعایت گردد:

پروتئین های حیوانی

1≤ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

پروتئین های گیاهی

با وجود این باید توجه شود مواد غذایی حیوانی مقدار زیادی چربی نداشته باشند.

[Himmler 22171]

[h=2]نقش پروتئین ها در كار عضلانی[/h]تجارب متعددی كه درمورد فیزیولوژی كار انجام گرفته، این نقش پروتئین ها را اثبات نموده است.

بررسی روی كارگران معدن مشاهده نمودند زمانی كه پروتئین مورد نیاز تأمین گرد، با نبض و فشار خون مشخص، میزان كار اندازه گیری شده با نیروسنج افزایش نشان می دهد.

یك محقق روی یك دوچرخه سوار، چهار نوع رژیم غذایی متفاوت از نظر مقادیر پروتئین ها را برای مدت چهار هفته آزمایش كرد. برای مدت یك مسابقه هشت ساعته، بازده مطلوب با بالاترین دریافت پروتئین ها (228 گرم در روز) دو برابر شد.

این تجارب نشان می دهند كه دریافت مقدار پروتئین ها باید خیلی بیشتر از حداقل نیاز كه در بررسی ها مشخص شده است، باشد

[Himmler 22171]

داروهای نیروزا

و دام ‌اعتیاد ورزشكاران

 

 

دكتر مسعود حاج رسولی اظهارداشت: "اعتیاد در بین قهرمانان قدیمی ورزش به دلایل روانی یا كمبود حمایت‌های اجتماعی و همچنین در ورزشكاران كنونی به علت افزایش مصرف داروهای نیروزا كه عمدتاً از نیازهای روانی و فیزیولوژیك ناشی می‌ شود،‌ در حالی رو به افزایش است كه متأسفانه اقدامات لازم برای مقابله با این امر انجام نمی‌ شود." وی ضمن هشدار نسبت به افزایش ورود داروهای نیروزای غیرمجاز به كشور،‌ تصریح كرد: "اعمال نكردن كنترل و نظارت لازم بر این بازار از سوی دستگاه‌های مسئول، گسترش اعتیاد در ورزشكاران را در پی داشته است، زیرا مصرف داروهای نیروزا گرایش به مصرف داروهای مسكن و مخدر را حتی در سطح قهرمانی افزایش می ‌دهد."

این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد همچنین به برخی از داروهای مورد سوء مصرف در ورزشكاران اشاره كرد و با بیان اینكه همه داروهای مخدر و مسكن مورد سوء مصرف ورزشكاران، به ویژه ورزشكارانی كه ورزش‌های تصادمی و برخوردی مانند بوكس انجام می ‌دهند، زمینه ساز اعتیاد به مسكن‌های بسیار قوی در آنهاست، افزود: "از جمله داروهای مخدر و مسكن مورد سوء مصرف در ورزشكاران،‌ داروهای ناركوتیكی یعنی داروهای ساخته شده از تركیبات كدئین، تریاك، حشیش و مرفین است كه ورزشكاران آنها را برای از بین بردن دردهای جسمی خود مصرف می‌ كنند."

[Himmler 22171]

نوشابه های انرژی زا اعتیادآورند؟

 

 

نوشابه های انرژی زا در واقع نوشیدنی هایی هستند که افزودنی هایی از قبیل محرک های مجاز، ویتامین ها (خصوصا ویتامین های گروه b) و مواد معدنی که تولید انرژی می کنند، در آنها به کار رفته است. دیگر مواد متشکله ی این نوشیدنی ها اغلب کافئین، گیاه گوآرانا(guarana)، دانه قهوه، ساخارین(قند مصنوعی) و کراتین هستند.

در برخی از آنها ممکن است مقدار زیادی گلوکز یا شکر نیز به کار رفته باشد. طرفدار این نوع نوشیدنی ها بیشتر جوانان، دانش آموزان، افراد پر تحرک و ورزشکاران هستند. برای اینکه این نوشیدنی ها هر چه بیشتر به نوشابه های عادی شبیه شوند، به اغلب آنها اسانس و رنگ اضافه می کنند.

 

[h=2]تاریخچه :[/h]

jolt cola ( نوشابه ای با میزان کافئین بسیار زیاد) به عنوان اولین نوشابه ی انرژی زا، از سال 1980 در آمریکای شمالی به بازار آمد. در این نوشابه درصد کافئین و شکر بیشتر از حد معمول بود و خریداران آن اغلب جوانان، افراد پر تحرک و متخصصین بودند.

هر چند خریداران می دانستند این نوشابه صد در صد سالم نیست، اما همین که به آنان امکان می داد ساعات بیشتری از روز را کار کنند برایشان کافی بود. بعدها این نوشابه درمیان افرادی که کارهای فنی انجام می دادند رایج شد.

امروزه در بین متخصصین کامپیوتر، هکرها و به طور کلی افرادی که ساعت ها مقابل کامپیوتر می نشینند و کمتر می خوابند، بیشترین مصرف را دارد. Jolt cola هنوز به عنوان یک نوشابه انرژی زای شناخته شده در سراسر دنیا به فروش می رسد. در حال حاضر red bull هفتاد درصد از بازار فروش این نوع نوشابه ها را در دست دارد. در کشور ژاپن قدمت این نوشابه ها به سال 1960 برمی گردد. در آن زمان این نوشیدنی در بطری های دارو به فروش می رسید و آن دسته از کارگران ژاپنی که مجبور بودند شب ها بیدار بمانند از آن استفاده می کردند.

[Himmler 22171]

[h=2]متفاوت با نوشابه های ورزشی :[/h]

 

نوشابه های انرژی زا با نوشابه های ورزشی (sports drinks) متفاوت هستند. اکثر نوشابه های انرژی زا شکر و کافئین فراوانی دارند، در حالیکه نوشابه های ورزشی برای متعادل کردن میزان مواد قندی، آب و مواد مغذی مصرف می شوند و درصد این مواد در آنها معادل مقداری است که در بدن موجود است.

 

 

[h=2]آیا این نوشابه ها اعتیاد آور است؟[/h]

مواد اعتیاد آوری که در این نوشابه ها وجود دارند، کافئین و گیاه گوآرانا (guarana) است که مصرف زیاد و طولانی مدتشان باعث می شود به آنها عادت کنیم (درصد این مواد در نوشابه های انرژی زا تقریبا با مقدار آنها در قهوه برابر است ، البته میزان کافئین در انواع مختلف قهوه ها بسته به میزان برشته شدن دانه هایش، متفاوت است). از آنجایی که ترک این مواد کار سختی نیست و سردرد از اصلی ترین عواقب آن است، اعتیاد به نوشابه های انرژی زا معمولا جنبه روانی دارد.

[Himmler 22171]

پرسش و پاسخي درباره هورمون هاي بدن سازي

 

 

[h=2]پرسش:

[/h]من مدتي است که به کلاس هاي بدن سازي مي روم. مي خواستم از هورمون هاي شيميايي براي عضله سازي بدنم استفاده کنم. لطفاً در صورت امکان هورمون هاي گياهي افزايش دهنده اين هورمون ها را به من معرفي نماييد تا عوارض کمتري در بدنم داشته باشند.

[h=2]پاسخ:

[/h]هورمون هاي شيميايي به ويژه استروئيدهاي آندروژنيک آنابوليک (AAS) بيش از چهل سال است که در هر دو گروه ورزش هاي رقابتي و غير رقابتي به کار مي روند. شايد نخستين استفاده از اين هورمون ها به زمان گلادياتورها باز گردد که در آن دوران شب قبل از مبارزه، گلادياتورها با مصرف بيضه گاو نر اميدوار بودند تا ويژگي هاي پرخاشگري و جنگ جويي را در خود افزايش دهند و در رقابت پيروز گردند.

از زمان توليد شيميايي اين ترکيبات، مصرف آن ها به شدت افزايش يافته و بيشترين گروهي که از اين ترکيبات استفاده مي نمايند، ورزشکاران پرورش اندام و وزنه برداران مي باشند. اين گروه ورزشکاران اميدوار هستند تا با استفاده از اين ترکيبات علاوه بر افزايش توان عضلاني، توده بدون چربي و حجم عضلات خود را افزايش دهند و به نتيجه ي بهتري در رقابت ها دست يابند، ولي اين ترکيبات عوارض قابل توجهي بر بدن دارند که از آسيب بافت هاي حساس نظير کبد و کليه تا ناباروري و عقيم شدن فرد گسترده مي باشند.

بر اساس اين عوارض و براي حفظ روح رقابت جوانمردانه، در سال 1974 براي نخستين بار مصرف اين ترکيبات توسط کميته بين المللي المپيک، دوپينگ تلقي شد، لذا مصرف اين ترکيبات به هيچ عنوان در ورزشکاران توصيه نمي گردد،

[Himmler 22171]

به تازگي مصرف برخي پروهورمون ها در بين ورزشکاران شايع گرديده است. اين ترکيبات که گاها ريشه گياهي نيز دارند، به عنوان محرک هايي براي ترشح هورمون هاي استروئيدي معرفي شده اند و در آمريکا به عنوان يکي از مکمل هاي ورزشي در سطح وسيع توزيع گرديده اند، البته توزيع اين مکمل ها در اروپا ممنوع مي باشد.

اگر چه تبليغات اين محصولات به اين امر اشاره دارند که اين ترکيبات در بدن به ميزان قابل توجهي به تستوسترون تبديل مي شوند و يا ترشح آن را تحريک نموده و مصرف اين ترکيبات اثراتي مشابه با مصرف استروئيدهاي آنابوليک را در بدن، بدون عوارض جانبي ايجاد مي کند، ولي تحقيقات هنوز در اثبات اين گفته ها موفق نبوده اند. در واقع بر اساس مطالعات علمي، تنها بخش اندکي از اين ترکيبات در بدن به هورمون ها تبديل مي شوند. به همين دليل است که توليد کنندگان اين محصولات به مصرف مقادير زياد اين ترکيبات به صورت روزانه توصيه مي کنند.

بر اساس يک مطالعه موجود، مصرف روزانه 100 ميلي گرمAndrostenedione به مدت 7 روز هيچ تاثير قابل توجهي بر غلظت تستوسترون سرمي ندارد. در حالي که با مصرف روزانه 300 ميلي گرم از اين ترکيب پس از 7 روز، غلظت تستوسترون تا حدود 34 درصد افزايش نشان داد، قابل توجه آن که با افزايش ميزان مصرف، عوارض جانبي مصرف اين ترکيبات نيز افزايش خواهد يافت.

لذا از يک سو مصرف هورمون ها به جز در مواردي که با تشخيص متخصص غدد و تحت نظر ايشان تجويز گردد، به هيچ وجه توصيه نگرديده و از سوي ديگر، هنوز اطلاعات کاملي در مورد پروهورمون هاي موجود در بازار مصرف، در دست نبوده و اثربخشي بسياري از آن ها هنوز تأييد نشده است