داروی فوروزماید یا لازکس ( FUROSEMIDE – Lasix )

[هادی ناصح 18,854]

داروی فوروزماید یا لازکس ( FUROSEMIDE – Lasix )

 

 

فروزماید یا فروسماید جزء داروهای ادرار آور ( Diuretic Drugs ) می باشد . این دارو در طرح ژنریک ایران فروزماید نامیده شده و در داخل ایران نیز تولید می شود. انواع مختلف از این دارو از جمله فرم های تزریقی و خوراکی در بازار موجود بوده و عرضه شده است. در این قسمت از این ستون به جای استروئیدها به داروهای غیر مجاز غیر استروئیدی پرداخته ایم. لازیکس نیز دارویی غیر مجاز و در عین حال غیر استروئیدی است.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، این دارو به دسته داروهای مدر و ادرار آور تعلق دارد. تاثیر این دارو در بدن آدمی را می توان در دفع سدیم، کلرید، پتاسیم و در نهایت آب خلاصه نمود. ورزشکاران از این قبیل داروها برای کم کردن وزن خود و برای رسیدن بر سر وزن و همین طور هم برای کم کردن از آب بدن خود و برای کات نمودن عضلات استفاده می کنند.

کسانی که از این قبیل دارو های ادرار آور استفاده می کنند باید به این مهم توجه داشته باشند که این ترکیبات علاوه بر دفع آب زیاد از بدن حتی یون های پتاسیم و یون های کلر و یون های سدیم را نیز از بدن دفع می کنند و همین مسئله نیز موجب بر هم خوردن تعادل الکترولیتی بدن می شود.

به دلیل اینکه مصرف فروزماید موجب کم شدن آب بدن می شود در علم پزشکی از این دارو برای درمان و برای از بین بردن «ادم» که به معنی ورم ناشی از احتباس آب در برخی اندام هاست استفاده شده است. پزشکان از این دارو برای کم کردن فشار خون افرادی که از عارضه فشار خون بالا رنج می برند نیز استفاده می کنند.

ورزشکاران رشته پرورش اندام معمولا قبل از آغاز رقابت ها از این دارو برای دفع آب زاید و همین طور هم برای کم کردن آب زیر پوست خود استفاده کرده و به کات عضلات خود اضافه می کنند.

فرم خوراکی این دارو ۱ ساعت پس از مصرف اثر کرده و تاثیر آن نیز درحدود ۳ الی ۴ ساعت در بدن آدمی باقی می ماند. بسته به میزان آب موجود در بدن ورزشکاران می توان از دزها و از تکرارهای متنوعی استفاده نمود. گفته می شود که ورزشکاران با مصرف این دارو در مدت زمانی بسیار کوتاهی می توانند وزن خود را به شدت کم کنند و به همین علت نیز این دارو در بین ورزشکارانی که با کم کردن وزن تمایل دارند تا در دسته وزنی پایین تر شرکت کنند محبوبیتی فراوان پیدا کرده است.

ورزشکاران معمولا فرم خوراکی این دارو را ترجیح می دهند اما مصرف فرم تزریقی این دارو در صبح روز مسابقه برای رسیدن به کات عضلانی بیشتر نیز دیده شده است. نمونه های تزریقی این دارو بلافاصله پس از مصرف عمل کرده و آناً از آب بدن کم می کند. البته ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که دفع شدید آب موجود در عضلات که در نتیجه مصرف دزهای بالای این قبیل داروهای رخ می دهد با کم شدن حجم عضلانی و با از دست رفتن حالت دم آن نیز همراه می شود که ورزشکاران در مصرف داروهای ادرار آور باید به آن توجه داشته باشند.

ناگفته نماند که به همراه آبی که از بدن دفع می شود مقدار زیادی از مواد معدنی و عناصر مورد نیاز بدن نیز دفع می گردد که همین مسئله نیز موجب بروز برخی عوارض می شود. ورزشکاران با تجربه ای که از این دارو استفاده می کنند معمولا برای جلوگیری از افت فشار خون و برای جلوگیری از افت قند خون و برای جلوگیری از افت دم عضلات در حین رقابت، قبل از رفتن بر روی سن مقادیری سرم قندی در خون خود تزریق کرده و برای جبران پتاسیم از دست رفته ناشی از مصرف فروزماید نیز از قرص های خوراکی کلرید پتاسیم استفاده می کنند.

البته ناگفته نماند که مصرف افراطی پتاسیم نیز با خطر ایست قلبی همراه بوده و ورزشکاران دوپینگی از این جهت نیز در خطر قرار دارند.

به نطر من شروع مصرف لازیکس باید از دو روز مانده به رقابت اعمال شود. دز مصرف و همین طور هم طول دوره مصرف لازیکس به حساسیت بدن به دارو و به تیپ و نوع بدنی وی بستگی داشته و از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده است.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، ورزشکاران رشته پرورش اندام که در مصرف داروهای شیمیایی در نوع خود حق استادی بر گردن همه دارند معمولا نصف یا یک قرص تمام ۴۰ میلی گرمی از این دارو را مصرف کرده و منتظر واکنش بدن می شوند.

برخی از ورزشکاران این عمل را یک یا دو بار نیز در طی ساعات آتی تکرار می کنند. ناگفته نماند که لازیکس دارویی قدرتمند و در عین حال خطرناک است که عوارض جانبی متعددی را نیز در پی داشته است که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود:

· اختلال در گردش خون

· سر گیجه

· از دست رفتن شدید آب بدن که در اصطلاح آن را دهیدراته شدن می نامند.

· کرامپ عضلانی که در مورد آن در مقاله ای جداگانه مفصلا بحث کرده ایم.

· استفراغ

· کلاپس رگ های خونی که به معنی مختل شدن خون رسانی به بافت ها و اندام هاست.

· اسهال

· غش

· افت شدید فشار خون و غیره

شاید خطرنا ترین و کشنده ترین حالت استفاده از این قبیل داروها افراط در مصرف آنها و یا استفاده همزمان این دارو با دیگر داروهای ادرار آور و یا همانگونه که به کرات نیز مشاهده شده است استفاده از این دارو در کنار محدود کردن شدید مصرف آب در طول روز بوده است که در این شرایط حتی خطر کم آبی بدن نیز فرد را تهدید می کند.

این دارو نیز از جمله داروهایی است که حتما باید زیر نظر پزشک مصرف شود. استفاده خودسرانه از این دارو سلامت و حتی جان عده ای از ورزشکاران را از آنها گرفته است.

موارد مصرففوروزماید در درمان خیز ( همراه با نارسایی احتقانی قلب ، سیروز کبدی و بیماری کلیوی ) و کم ادراری ناشی از نارسایی کلیوی و زیادی خفیف تا متوسط فشارخون و به عنوان داروی کمکی در درمان بحران زیادی فشارخون مصرف می شود .

 

 

مکانیسم اثر و هشدارها :

۱ – این دارو در موارد بی ادراری و عیب کار کلیه باید با احتیاط فراوان مصرف شود .

۲ – این دارو ممکن است سبب بروز کمی پتاسیم و سدیم خون شود .

۳ – بیماران سالخورده ممکن است به اثرات این دارو بر روی فشار خون و الکترولیت ها حساستر بوده و در معرض خطر بروز کلاپس گردش خون و حملات ترومبوآمبولی باشند .

فارماکوکینتیکتقریباً ۷۰-۶۰ درصد فوروزماید پس از مصرف خوراکی جذب می شود .

غذا ممکن است سرعت جذب را بدون تغییر اثر مدری ، کم کند . پیوند فوروزماید به پروتئین بسیار زیاد است . نیمه عمر دارو ۱-۵/۰ ساعت است . متابولیسم دارو کبدی است .

اثر دارو از راه خوراکی پس از ۶۰-۲۰ دقیقه و از را تزریق وریدی پس از ۵ دقیقه شروع می شود . زمان لازم برای رسیدن به اوج اثر مدر دارو ، از راه خوراکی ۲ – ۱ ساعت و از راه وریدی طی ۳۰ دقیقه است . اوج اثر کاهنده فشار خون این دارو تا چند روز پس از شروع دوره درمان ظاهر نمی شود .

طول اثر دارو از راه خوراکی ۸ – ۶ ساعت و از راه وریدی ۲ ساعت است . ۸۸ درصد فوروزماید از راه کلیه و ۱۲ درصد از راه صفرا و مدفوع دفع می شود .

موارد منع مصرف عوارض جانبی کمی سدیم خون ، کمی پتاسیم خون و کمی منیزیم خون ، آلکالوز ناشی از کمی کلرور خون ، افزایش دفع کلسیم ، کاهش فشار خون ، تهوع ، اختلالات گوارشی ، افزایش اوره خون و نقرس ، افزایش موقت غلظت کلسترول و تری گلیسیرید پلاسما با مصرف این دارو گزارش شده است .

تداخل های داروییمصرف همزمان لیتیم با فوروزماید ممکن است موجب بروز مسمومیت ناشی از لیتیم شود .

اثرات ضد انعقادی داروهای ضد انعقاد در صورت مصرف همزمان با فروزماید ممکن است افزایش یابد .نکات قابل توصیه۱ – مصرف این دارو حتی در صورت احساس بهبودی باید ادامه یابد .

۲ – این دارو افزایش فشار خون را درمان نمی کند ، بلکه آنرا کنترل می نماید . از اینرو مصرف این دارو ممکن است تا آخر عمر ضروری باشد .

۳ – درطول مصرف این دارو احتمال بروز کمی پتاسیم خون وجود دارد ، از اینرو مصرف این دارو ممکن است مصرف مکمل های پتاسیم ضروری باشد .

۴ – در هنگام ایستادن به مدت طولانی، انجام فعالیت جسمانی یا در هوای گرم ، به علت اثر کاهنده فشار خون در حالت ایستاده ، باید احتیاط شود .

۵ – به عنوان پایین آورنده فسار خون از مصرف سایر داروها بخصوص داروهای مقلد سمپاتیک که نیاز به نسخه پزسک ندارند باید خودداری شود .

۶ – اگر برنامه مصرف دارو یکبار در روز باشد ، به منظور جلوگیری از تکرر ادرار در طول شب این دارو باید صبح مصرف شود .

۷ – اگر فوروزماید به رژیم درمانی فشارخون اضافه شود ، به منظور جلوگیری از افت شدید آن ، کاهش مقدار مصرف سایر داروهای کاهنده فشارخون ممکن است ضروری باشد .

۸ – اگر کم ادراری با حداکثر مصرف این دارو به مدت ۲۴ ساعت ادامه داشته باشد ، توصیه می شود مصرف دارو قطع شود .

۹ – احتمال بروز حساسیت به نور با مصرف فروزماید وجود دارد . از تماس بیش از حد با نور خورشید باید خودداری کرد .

۱۰ – درصورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو ، به محض به یادآوردن ، آن نوبت باد مصرف گردد ، مگر اینکه تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرارسیده باد .

دراینصورت ، مقدار مصرف بعدی نباید دوبرابر گردد .

موارد مصرف

* فوروزماید یا فروسماید در درمان:

۱- ادم ناشی از نارسایی احتقانی قلب، سیروز کبدی و بیماری کلیوی

۲- کم‏ ادراری ناشی از نارسایی کلیوی و زیادی خفیف تا متوسط فشارخون و

۳- به عنوان داروی کمکی در درمان پُر فشاری خون مصرف می‏ شود.

* فارماکوکینتیک

تقریباً ۶۰ تا ۷۰ درصد فوروزماید پس از مصرف خوراکی جذب می ‏شود.

غذا ممکن است سرعت جذب را بدون تغییر اثر مُدری، کم کند.

پیوند فوروزماید به پروتئین بسیار زیاد است. نیمه‏ عمر دارو نیم تا یک ساعت است.

متابولیسم دارو کبدی است.

اثر دارو از راه خوراکی پس از ۲۰ تا ۲۶ دقیقه و از راه تزریق وریدی پس از ۵ دقیقه شروع می ‏شود.

زمان لازم برای رسیدن به اوج اثر مُدر دارو، از راه خوراکی ۱ تا ۲ ساعت و از راه وریدی طی ۳۰ دقیقه است. اوج اثر کاهنده ی فشارخون این دارو تا چند روز پس از شروع درمان ظاهر نمی ‏شود.

طول اثر دارو از راه خوارکی ۶ تا ۸ ساعت و از راه وریدی ۲ ساعت است.

۸۸ درصد فوروزماید از راه کلیه و ۱۲ درصد آن از راه صفرا و مدفوع دفع می ‏شود.

* هشدارها

۱- این دارو در موارد بی ‏ادراری و عیب کار کلیه باید با احتیاط فراوان مصرف شود.

۲- این دارو ممکن است سبب بروز کمی پتاسیم و سدیم خون شود.

۳- بیماران سالخورده ممکن است به اثرات این دارو بر روی فشارخون و الکترولیت ‏ها حساس تر بوده و در معرض خطر بروز کلاپس گردش خون و حملات ترومبوآمبولی باشند.

* عوارض جانبی

کمی سدیم خون، کمی پتاسیم خون و کمی منیزیم خون، آلکالوز ناشی از کمی کلرور خون، افزایش دفع کلسیم، کاهش فشارخون، تهوع، اختلالات گوارشی، افزایش اوره خون و نقرس، افزایش موقت غلظت کلسترول و تری ‏گلیسرید پلاسما با مصرف این دارو گزارش شده است.

* تداخل های دارویی

مصرف هم زمان لیتیم با فوروزماید ممکن است موجب بروز مسمومیت ناشی از لیتیم شود. اثرات ضدانعقادی داروهای ضدانعقاد مانند آسپیرین، در صورت مصرف هم زمان با فوروزماید ممکن است افزایش یابد.

* نکات قابل توصیه

* مصرف این دارو حتی در صورت احساس بهبودی باید ادامه یابد.

* این دارو افزایش فشارخون را درمان نمی ‏کند، بلکه آن را کنترل می‏ نماید. از این رو مصرف این دارو ممکن است تا آخر عمر ضروری باشد.

* در طول مصرف این دارو، احتمال بروز کمی پتاسیم خون وجود دارد، از این رو ممکن است مصرف مکمل‏ های پتاسیم ضروری باشد.

* در هنگام ایستادن به مدت طولانی، انجام فعالیت جسمانی یا در هوای گرم، به علت اثر کاهنده فشارخون در حالت ایستاده، باید احتیاط شود.

* به عنوان پایین ‏آورنده ی فشارخون، از مصرف سایر داروها به خصوص داروهای مقلد سمپاتیک که نیاز به نسخه پزشک ندارند، باید خودداری شود.

* اگر برنامه مصرف دارو یک بار در روز باشد، به منظور جلوگیری از تکرر ادرار در طول شب، این دارو باید صبح مصرف شود.

* اگر فوروزماید به رژیم درمانی فشار خون اضافه شود، به منظور جلوگیری از افت شدید آن، کاهش مقدار مصرف سایر داروهای کاهنده فشارخون ممکن است ضروری باشد.

* اگر کم ‏ادراری با حداکثر مصرف این دارو به مدت ۲۴ ساعت ادامه داشته باشد، توصیه می‏ شود مصرف دارو قطع شود.

* احتمال بروز حساسیت به نور با مصرف فوروزماید وجود دارد. از تماس بیش از حد با نور خورشید باید خودداری شود.

* در صورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو، به محض به‏ یاد آوردن، آن نوبت باید مصرف شود، مگراین که تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده باشد. در این صورت، مقدار مصرف بعدی نباید دو برابر گردد.

* مقدار مصرف

خوراکی بزرگسالان:

در درمان بی ‏ادراری:

ابتدا ۲۰ تا ۸۰ میلی‏ گرم به صورت مقدار واحد مصرف می‏ شود که سپس هر ۶ تا ۸ ساعت مقدار ۲۰ تا ۴۰ میلی‏ گرم به مقدار مصرف اضافه می ‏شود تا پاسخ مطلوب حاصل شود. مقدار نگه دارنده ی این دارو به صورت مقدار واحد یا در ۲ تا ۳ مقدار منقسم یک روز در میان یا ۲ تا ۴ روز متوالی، یک بار در هفته تجویز می ‏شود.

به عنوان کاهنده ی فشارخون:

ابتدا ۴۰ میلی‏گرم ۲ بار در روز و سپس مقدار مصرف بر اساس پاسخ بیمار تنظیم می ‏شود. بیشینه مقدار مصرف تا ۶۰۰ میلی گرم در روز است.

خوراکی کودکان:

ابتدا ۲ میلی گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن به صورت مقدار واحد مصرف می‏ شود و سپس هر ۶ تا ۸ ساعت ۱ تا ۲ میلی گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن به آن افزوده می‏ شود تا پاسخ مطلوب به دست ‏آید.

تزریقی بزرگسالان:

ابتدا ۲۰ تا ۴۰ میلی ‏گرم به صورت مقدار واحد تزریق عضلانی یا وریدی می‏ شود و سپس هر ۲ ساعت تا حصول پاسخ کافی، مقدار ۲۰ میلی گرم افزوده می ‏شود. مقدار نگهدارنده بر اساس اندازه ‏گیری غلظت سرمی تعیین می ‏شود (۱ یا ۲ بار در روز).

* در خیز حاد ریوی (بدون بحران زیادی فشارخون) به عنوان مقدار شروع ۴۰ میلی‏ گرم تزریق وریدی می ‏شود و در صورت عدم پاسخ کافی مجدداً پس از یک ساعت ۸۰ میلی ‏گرم تزریق می ‏شود.

* به عنوان کاهنده ی فشارخون در بحران زیادی فشارخون در بزرگسالانی که کلیه ی سالمی دارند، مقدار ۴۰ تا ۸۰ میلی‏ گرم و در بحران زیادی فشارخون همراه با خیز ریوی یا نارسایی حاد کلیوی، مقدار ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی ‏گرم به صورت وریدی تزریق می ‏شود.

تزریقی کودکان:

ابتدا ۱ میلی گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن به صورت مقدار واحد، تزریق عضلانی یا وریدی می ‏شود و هر ۲ ساعت ۱ میلی گرم به ازای کیلوگرم وزن بدن به مقدار مصرف افزوده می ‏شود تا پاسخ مناسب حاصل شود.

* مقدار مصرف کلاسیک ( خوراکی ) :

بزرگسالان :

در درمان بی ادراری ابتدا ۸۰-۲۰ میلی گرم بصورت مقدار واحد مصرف می شود که سپس هر ۸ – ۶ ساعت مقدار ۴۰-۲۰ میلی گرم به مقدار مصرف اضافه می شود تا پاسخ مطلوب حاصل شود . مقدار نگهدارنده این دارو به صورت مقدار واحد یا در ۳ – ۲ مقدار منقسم یک روز درمیان یا ۴ – ۲ روز متوالی ، یکبار در هفته تجویز می شود . به عنوان کاهنده فشار خون ، ابتدا ۴۰ میلی گرم ۲ بار در روز و سپس مقدار مصرف براساس پاسخ بیمار تنظیم می شود . بیشینه مقدار مصرف تا ۶۰۰ میلی گرم در روز است .

کودکان : ابتدا ۲ mg/kg به صورت مقدار واحد مصرف می شود و سپس هر ۸ – ۶ ساعت ۲ – ۱ mg/kg به آن افزوده می شود .

* مقدار مصرف ( تزریقی ) :

بزرگسالان :

ابتدا ۴۰ – ۲۰ میلی گرم بصورت مقدار واحد تزریق عضلانی یا وریدی می شود و سپس هر ۲ ساعت تا حصول پاسخ کافی ، مقدار ۲۰ میلی گرم افزوده می شود . مقدار نگهدارنده براساس اندازه گیری غلظت سرمی تعیین میشود ( ۱ یا دو بار در روز ) . در خیز حاد ریوی ( بدون بحران زیادی فشار خون ) به عنوان مقدار شروع ۴۰ میلی گرم تزریق وریدی می شود و درصورت عدم پاسخ کافی مجدداً پس از یکساعت ۸۰ میلی گرم تزریق می شود .به عنوان کاهنده فشار خون در بحران زیادی فشارخون در بزرگسالانی که کلیه سالم دارند ، مقدار ۸۰ – ۴۰ میلی گرم و در بحران زیادی فشارخون همراه با خیز ریوی یا نارسایی حاد کلیوی ، مقدار ۲۰۰-۱۰۰ میلی گرم به صورت وریدی تزریق می شود .

کودکان :

ابتدا ۱mg/kg به صورت مقدار واحد تزریق عضلانی یا وریدی می شود و هر ۲ ساعت ۱ mg/kg به مقدار افزوده می شود تا پاسخ مناسب حاصل شود .