آموزش کاربرد هورمون اتیلن در باغبانی

[morvaridtalaee 2591]

مدت ها پیش معلوم شده گاز اتیلن در بافته های گیاهی ساخته می شود و موجب فعل و انفعالات رشدی معین و همچنین واکنش های فیزیولوژیکی در گیاه می شود و معلوم شده است که این گاز همه ی صفات خاص یک هورمون را داراستاتیلن در درجه حرارت های معمولی به صورت گاز استدر نتیجه خواص معینی از خودشان نشان می دهد که در هورمون های دیگر دیده نمی شود.اتیلن همچنین ممکن است از گیاه خارج شود و رشد گیاهان مجاور را تحت تاثیر قرار دهد.

 

ماهیت شیمیایی اتیلن

اتیلن به صورت یک ترکیب دو کربنه با یک بند دوگانه می باشد.

مراکز عمده ساخته شده اتیلن

برخلاف هورمون های گیاهی دیگر که در نقاط خاصی تولید می شود این هورمون به صورت موضعی در هر نقطه از گیاه ممکن است تولید شود.

نحوه انتقال اتیلن

حرکت اتیلن در داخل بافت ها به صورت انتشار گاز می باشد.

[morvaridtalaee 2591]

کاربرد اتیلن در باغبانی:

رسیدن میوه ، ریزش میوه:

با بزرگ شدن میوه، ساخته شدن اتیلن شدت میابد و مقداری گاز اتیلن آزاد می شود. به کار بردن اتیلن روی میوه های خرمالو ، موز و طالبی که هنوز به حد کامل نرسیده اند، رسیده شدن میوه ها را تسریع می کند . در گردو و فندق استفاده از این هورمون موجب ترکیدن پوست و تسریع در شکاف خوردن پوست میوه ها می شود در صورتی که ده روز قبل از برداشت میوه های سیب و گلابی ، گیلاس ، آلو و هلو از هورمون اتیلن استفاده شود باعث تحریک ریزش میوه می شود.لازم به ذکر است که وقتی از اتیلن در باغ استفاده می شود، میوه از دم جدا شده ، دم میوه روی درخت باقی نمی ماند که این خود در صنعت کمپوت سازی از نظر اقتصادی با ارزش است.

[morvaridtalaee 2591]

افزایش کیفیت و کمیت محصول:

استفاده از اتیلن روی محصولات مختلف، میزان محصول و بازار پسندی آنها را افزایش می دهد.از جمله گوجه فرنگی که استفاده از این هورمون از مرحله گرد افشانی تا زمانی که میوه سبز و بالغ می شود باعث افزایش محصول می شود .اتیلن باعث رنگ پذیری بهتر کوجه فرنگی ، مرکبات ، هلو ، انگور،گیلاس، آلبالو و آلو می شود و در مورد سیب و انجیر یک تا دوهفته قبل از برداشت باعث رسیدن کامل و رنگ پذیری بهتر آنها می شود.

[morvaridtalaee 2591]

همزمان رسیدن محصول و افزایش کارایی برداشت:

با استفاده از این هورمون می توان میوه را به سهولت برداشت کردو کارایی برداشت مکانیزه را افزایش داد که این امر در برداشت میوه های آجیلی مثل گردو حائز اهمیت است.

گل انگیزی . نمو جوانه های گل :

هورمون اتیلن باعث نمو جوانه های گل در اناناس و سیب و انبه می شود.

به تاخیر انداختن باز شدن جوانه های گل :

اگر در ا.ایل پاییز این هورمون مصرف شود در میوه های هسته دار مانند هلو و گیلاس ، شگفتن جوانه ها در انها را به تاخیر می افتد و در نتیجه در مقابل سرمای بهاره محفوظ می ماند.

کنترل جوانه زنی و بذز و غده ها و پیاز ها:

این امر بسته به میزان غلظت اتیلن مصرفی دارد، به طوریکه اگر غلظت اتیلن مصرفی کم شود باعث تحریک جوانه زنی و اگر با غلظت بالا استفاده شود مانع از جوانه زنی خواهد شد

جایگزین طول روز:

این هورمون می تواند جایگزین طول روز بلند شود.مثلا در پیاز خوراکی که در شرایط روز بلند 12-6 ساعت پیاز تشکیل می دهد استفاده از این هورمون می تواند آنرا در شرایط روز کوتاهی وادار به تشکیل پیاز کند.

هرس شیمیایی :

از این هورمون می توان به عنوان یک ماده شیمیایی هرس کننده استفاده کرد. مثلا استفاده از این هورمون در اوایل تابستان روی آلوی ایتالیایی می توان هرس شیمیایی انجام داد ویا برای کوتاه نگه داشتن چمن ها که هم مانع از رشد چمن وهم مانع از تولید بذر آن می شود.

تنگ کردن :

در تنگ کردن شاخ و برگها ووادار کردن به ریزش شاخه و برگ ها کاربرد دارد و موجب زود رس کردن محصول سیب زمینی می شود.

[morvaridtalaee 2591]

سایر موارد.....

- باعث افزایش میزان شیرابه درختان کائوچو می شود که در صنعت لاستیک ساری اهمیت دارد.

- زود به بار نشاندن درختان میوه که با کوتاه کردن دوره نونهالی (ضغیری) انجام می شود.

- اتیلن باعث افزایش میزان مقاومت محصولات انباری در انبار می شود.

- اتیلن باعث افزایش تعداد شاخه های گل دهنده می شود.

منبع مطالب :مجله باغدار ، شماره 6 دی ماه 86