مقاله سيارك چيست؟

[Mohammad Aref 120,438]

سيارك‌ها سيارات بسيار كوچكي هستند كه از صخره و فلز ساخته شده‌اند. سيارك‌ها معمولاً اجسام نامنتظمي هستند و بر گرد خورشيد حركت مي‌كنند. هزاران سيارك در منظومه خورشيدي ما وجود دارند . بسياري از آنها ميان مدار مريخ و مدار هرمز مشتري قرار گرفته‌اند و گرد خورشيد مي‌گردند. دسته‌اي ديگر از آنها در مكان‌هاي ديگر منظومه خورشيدي يافت مي‌شوند.به نظر مي رسد علت اينكه اغلب آن‌ها در فاصلهٔ مريخ و مشتري ديده مي شوند اين است كه احتمالاً در مدار بين اين دو سياره، سيارهٔ ديگري نيز وجود داشته است كه به علت جاذبهٔ شديد مشتري متلاشي شده است و سيارك‌ها پديد آمده باشند.

به سيارك‌هايي كه بر اثر نيروي گرانش سياره‌ها در مداري گير افتاده باشند «سيارك اسير» مي‌گويند. در اين صورت سياره مزبور به گرد سياره بزرگ‌تر مي‌گردد.

 

سيارك 234Ida و قمر آن Dactyl

نزديك‌ترين سيارك به زمين، توتاتيس نام دارد. سنگ آسماني ״توتاتيس ״ داراي حدود۸ / ۴ كيلومتر طول و۴ / ۲ كيلومتر عرض است. اين سنگ آسماني تقريبا هر چهار سال يكبار به دور ستاره خورشيد مي چرخد و مدار آن از درون مدار سياره زمين به دور خورشيد آغاز شده و به خارج از مدار سياره مريخ ، ختم مي شود. از آنجا كه هم زمين و هم ״توتاتيس ״ به طور دائم در حركتند، فاصله ميان آنها نيز بسيار متغير است .به طور معمول اين سنگ آسماني را ميتوان در مناطق بدور از نور شهرها، با كمك دوربين دو چشمي ساده نيز رصد كرد.

 

سيارك 2004FH كه در مركز صفحه آنرا در حال حركت مي بينيد. شيي كه به صورت نور درخشان از مقابل دوربين به سرعت عبور ميكند يك ماهواره است.

در آغازين روزهاي ژانويه ۱۸۰۱ جوزپه پياتزي (۷ جولاي ۱۷۴۶ - ۲۲ جولاي ۱۸۲۶) جرمي را در آسمان رصدنمود كه ابتدا يك ‌دنباله‌دار به نظر مي‌رسيد ولي زماني كه مدار آن به درستي تعيين گرديد، مشخص شد كه سياره بسيار كوچكي است، آنقدر كوچك كه آن را در رده جديدي به نام سيارك‌ها دسته‌ بندي كردند. پياتزي آن را سرس ناميد. تا چند سال بعد سه سيارك جديد ديگر كشف شدند و تا پايان آن قرن صدها عدد از آنها شناسايي شده بودند. تا به امروز تعداد اين سياركها به چند صد هزار رسيده است و هنوز اكتشاف آنها ادامه دارد. تعدادي از سياركها چنان كوچكند كه از زمين قابل رؤيت نيستند اما بزرگترين آنها همان سِرِس است كه تاكنون شماره يك را بر پيشاني خود دارد.

 

 

نام گذاري سيارك‌ها

همينكه مدار سياركي مشخص مي‌گردد، عددي به ترتيب زمان كشف بدان نسبت داده مي‌شود و به دنبال آن نامي مي‌آورند كه نام را معمولاً كاشف بر مي‌گزيند مثلاً ۱ سرس. در آغاز نامهاي زنانه از اسطوره‌هاي يونان و روم انتخاب مي‌شد.بعدها نامهايي از نمايشنامه‌هاي شكسپير و اپراهاي واگنر برگزيده شدند. بسياري از سيارك‌ها را كاشفان به نامهاي زنان، دوستان و حتي سگها و گربه‌هاي خود ناميدند.همواره نامهايي مونث به كار رفته‌است، جز در مورد چند سيارك كه مدارهايي نامتعارف دارند نامهاي مذكر نهاده شده‌است.

 

تصوير فوق : كمربند اصلي سيارك ها (نوار سفيد )

ارزش اقتصادي

سيارك‌ها مي‌توانند براي تأمين مواد و آب مورد نياز براي ساخت تجهيزات فضايي و مداري به كار روند.هم‌اكنون بسياري از مراكز پژوهشي مرتبط با فناوري فضايي در حال مطالعه امكان سفر به سيارك‌ها و برداشت از ذخاير طبيعي آن‌ها هستند.

به تازگي و با كشف يخ آب بر سطح سيارك تميس-۲۴، ايده‌هايي به منظور برداشت آب از سيارك‌ها جهت توليد آب مصرفي فضانوردان و تأمين اكسيژن و هيدروژن توسط الكتروليز آب براي مصرف تنفسي و يا سوخت فضاپيماهاي آينده مطرح شده است. اگر مدار سفرهاي فضايي آينده را بتوان به گونه‌اي طراحي كرد كه هر بار سيارك داراي ذخاير يخ آب در مسير قرار داشته باشد مي‌توان به سادگي تأسيسات لازم براي يك ايستگاه سوختگيري فضايي را روي آن سيارك بنا نمود. تأسيساتي تمام اتوماتيك كه انرژي تابشي خورشيدرا توسط صفحات خورشيدي دريافت و به الكتريسيته تبديل خواهد كرد سپس با استفاده از اين انرژي الكتريكي، يخ آب موجود در خرده‌سيارك را با يك اجاق ميكروويو ساده ذوب كرده و در ادامه آب حاصله را با يك دستگاه ساده الكتروليز به هيدروژن و اكسيژن خواهد شكاند. در انتها هيدروژن و اكسيژن به دست آمده در مخازن جدا از هم ذخيره خواهد شد. اين طرح هنوز در مرحله ايده قرار داشته و عملياتي نشده است.

 

سيارك 951Gaspra اولين سياركي به حساب مي آيد كه با جزئيات دقيق و بالا مورد تصويربرداري قرار گرفت.

براي معدن‌كاوي بر روي سيارك‌ها بايد بتوان روي آن‌ها فرود آمد و اين كاري است سخت و شايد هم ناممكن. به اين خاطر دانشمندان در انديشه راهي براي بازايستاندن سيارك‌هاي پيرامون زمين از چرخش هستند. براي اين كار جيپ‌هايي در نظر گرفته شده كه با نيروي موشكي كار مي‌كنند. براي يك سيارك با قطر ۱۰۰ متر كه ۴ بار در روز حول محور خود مي‌چرخد، ۲۹ تن سوخت نياز است تا از چرخش بازداشته شود.

 

نويسنده: مينو ابراهيمي

منبع:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام