ردپای علم مکانیک در جام جهانی فوتبال

[EN-EZEL 13039]

ردپای علم مکانیک در جام جهانی فوتبال

...

نگاهی به ساختار توپ جدید و ویژگی های آیرودینامیکی آن

توپ فوتبال یکی از اصلی ترین عناصر این مسابقات جهانی است که هر دوره با تغییرات فراوانی مواجه شده و ابداعات جدیدی در زمینه بهبود عملکرد آن صورت می گیرد. مهندسی و نوآوری که در این دوره به توپ رسمی رقابتهای جام جهانی 2010 تبدیل شده است، Jabulani نام گرفته و محصول شرکت آدیداس است.آدیداس ادعا دارد کیفیت این توپ نسبت به توپ Teamgeist سال 2006 این شرکت بسیار بهتر بوده و دقیق ترین توپی است که تا کنون در رقابتهای فوتبال مورد استفاده قرار گرفته است.

به گفته آدیداس بازیکنان فوتبال توپی می خواهند که هنگام ضربه زدن پای آنها احساس راحتی داشته باشد و در مسیر حساب شده و تعیین شده حرکت کند. توپ Teamgeist با کاهش دادن تعداد قطعاتش از 32 به 12 قطعه که به واسطه حرارت خمیده شده و در کنار یکدیگر شکلی کروی به دست آوردند به این هدف دست پیدا کرد.

اما توپ Jabulani قدمی دیگر در مسیر تکامل برداشته است. این توپ از هشت قطعه EVA و TPU تشکیل شده است که سطح ضربه ای 70 درصد بزرگتر به وجود آورده است. با وجود اینکه توپ پیشین شرکت آدیداس برای شوت زنها بسیار عالی بوده است اما بسیاری از دروازه بانان از اینکه ویژگی آیرودینامیک آن از چرخش توپ در هوا جلوگیری کرده و حرکت آن را طی زمان نامنظم می کند شکایت کرده بودند.در ساخت Jabulani تلاش شده است با ایجاد دندانه گذاری خاص در میان قطعات توپ و آنچه آدیداس آن را کانالهای هوایی می خواند مسیر حرکت توپ تثبیت شود. کانالها توپ را به قطعات کاذبی تقسیم بندی می کند و با قالب گیری ویژه این کانالها آدیداس به شکل و موقعیتی ثابت دست پیدا کرده و بهترین رفتار پرواز را پس از وارد آمدن ضربه برای توپ به وجود آورده است. سطح توپ نیز از دانه های برجسته ای پوشش داده شده است تا با تماس با پای بازیکن حس لامسه فعال شود.این شرکت اعلام کرده است که ضربه های روباتیک و تونل باد در ...

تاریخچه توپ های جام جهان

در اولین فینال جام جهانی در سال 1930 به خاطر اصرار دو تیم فینالیست به استفاده از «توپ های مخصوص تیم خود» ، از دو توپ مختلف در هر دو نیمه استفاده شد اما از آن به بعد کشور میزبان اجازه یافت که توپ مسابقات را تامین کند.

 

در آن زمان توپ ها عمدتا از 12 تکه ساخته می شدند اما در جام جهانی 1954 از یک توپ 18 تکه ای در بازی فینال استفاده شد و از آن به بعد تا سال 1966 انواع توپ ها مورد استفاده قرار گرفتند.

 

به تدریج و با توجه به پیشرفت سریع فوتبال در چند دهه بعد ، کارشناسان تلاش های مستمری را برای تولید «توپ های بی نقص» انجام دادند.

 

نخستین بار آدیداس در سال 1970 یعنی 40 سال پیش و در شهر مکزیکوسیتی توپ جام جهانی را تولید و برای اولین بار آن را نامگذاری کرد. توپ «تلستار» ، توپی چرمی مرکب از 32 قطعه سیاه و سفید بود که به عنوان گردترین توپ آن دوره شناخته شد سپس توپ «دورلست» ساخته شد و بعد از آن نوبت به توپ «تانگو» رسید که در جام جهانی آرژانتین 1978 مورد استفاده قرار گرفت. این توپ به عنوان یک مدل برای پنج جام جهانی بعد نیز به کار رفت.

 

توپ «تانگو اسپانا» در جام جهانی 1982 عرصه ظهور توپ هایی از جنس مواد مصنوعی بود که گرچه اصولا از چرم ساخته می شد اما استفاده از یک لایه ضد آب پلی یورتن، آن را به یک محصول واقعی از عصر تکنولوژی تبدیل کرده بود. توپ های «آزتکا» ، «اتروسکو» و «کوئسترا» نیز به همین شکل ساخته شدند.

 

توپ «تریکالر» جام جهانی 1998 اولین توپ رنگی بود که استفاده شد در حالی که توپ های «فیورنووآ» و «تیمگیست» که در جریان مسابقات 2002 و 2006 مورد استفاده قرار گرفتند ، به دلیل گردی، دقت و مقاومت بیشتری که داشتند، انقلابی را در این زمینه به وجود آوردند.

 

 

نگاهی به ساختار توپ جدید و ویژگی های آیرودینامیکی آن

توپ فوتبال یکی از اصلی ترین عناصر این مسابقات جهانی است که هر دوره با تغییرات فراوانی مواجه شده و ابداعات جدیدی در زمینه بهبود عملکرد آن صورت می گیرد. مهندسی و نوآوری که در این دوره به توپ رسمی رقابتهای جام جهانی 2010 تبدیل شده است، Jabulani نام گرفته و محصول شرکت آدیداس است.آدیداس ادعا دارد کیفیت این توپ نسبت به توپ Teamgeist سال 2006 این شرکت بسیار بهتر بوده و دقیق ترین توپی است که تا کنون در رقابتهای فوتبال مورد استفاده قرار گرفته است.

به گفته آدیداس بازیکنان فوتبال توپی می خواهند که هنگام ضربه زدن پای آنها احساس راحتی داشته باشد و در مسیر حساب شده و تعیین شده حرکت کند. توپ Teamgeist با کاهش دادن تعداد قطعاتش از 32 به 12 قطعه که به واسطه حرارت خمیده شده و در کنار یکدیگر شکلی کروی به دست آوردند به این هدف دست پیدا کرد.

اما توپ Jabulani قدمی دیگر در مسیر تکامل برداشته است. این توپ از هشت قطعه EVA و TPU تشکیل شده است که سطح ضربه ای 70 درصد بزرگتر به وجود آورده است. با وجود اینکه توپ پیشین شرکت آدیداس برای شوت زنها بسیار عالی بوده است اما بسیاری از دروازه بانان از اینکه ویژگی آیرودینامیک آن از چرخش توپ در هوا جلوگیری کرده و حرکت آن را طی زمان نامنظم می کند شکایت کرده بودند.در ساخت Jabulani تلاش شده است با ایجاد دندانه گذاری خاص در میان قطعات توپ و آنچه آدیداس آن را کانالهای هوایی می خواند مسیر حرکت توپ تثبیت شود. کانالها توپ را به قطعات کاذبی تقسیم بندی می کند و با قالب گیری ویژه این کانالها آدیداس به شکل و موقعیتی ثابت دست پیدا کرده و بهترین رفتار پرواز را پس از وارد آمدن ضربه برای توپ به وجود آورده است. سطح توپ نیز از دانه های برجسته ای پوشش داده شده است تا با تماس با پای بازیکن حس لامسه فعال شود.این شرکت اعلام کرده است که ضربه های روباتیک و تونل باد در دانشگاه لافبرو در انگلستان و آزمایشگاه فوتبال این شرکت در آلمان نشان داده اند که این توپ دقیق ترین توپ فوتبالی است که تا کنون تولید شده است.

به گزارش فوتبال 3، بازیکنان قبلا پیش بینی کرده بودند که ارتفاع شهر ژوهانسبورگ و چند شهر دیگر میزبان جام جهانی روی توپ مسابقات تاثیر بگذارد.بر همین اساس مطالعاتی که شرکت آدیداس سال گذشته روی این مساله انجام داد،

نشان می‌دهد ارتفاع تا پنج درصد روی سرعت توپ تاثیر می‌گذارد، یعنی یک ضربه آزاد از فاصله ‪ ۲۰یاردی ۵ ‪ درصد سریع‌تر از همین ضربه در سطح دریا به خط دروازه خواهد رسید.

 

تستهای فیفا برای تاییدنهایی:

محیط دایره: استاندارد فیفا 68.5 تا 69.5 / محیط Jabulani در حدود 69.0

گردی: قطر توپ در 16 مرکز مختلف اندازه گیری می شود. استاندارد فیفا حداکثر 1.5 درصد اختلاف / Jabulani حداکثر 1.0 درصد اختلاف

جذب آب: توپ 250 بار در زیر آب فشرده شده و چرخانده می شود. استاندارد فیفا حداکثر 10 درصد افزایش وزن / Jabulani حداکثر 0 درصد افزایش وزن

وزن: استاندارد فیفا 420 تا 445 گرم / وزن Jabulani در حدود 440 گرم

یکنواختی جهش توپ: تنها تست حرکتی فیفا که در آن توپ 10 بار از ارتفاعی دو متری بر روی سطحی فولادی پرتاب می شود تفاوت میان پایین ترین سطح جهش و بالاترین سطح جهش نباید بیش از 10 سانتیمتر باشد. این میزان تفاوت در Jabulani در حدود 6 سانتیمتر بوده است.

افت فشار: فشار هوای توپ پس از باد شدن سه روز مورد بررسی قرار می گیرد. استاندارد فیفا حداکثر 20 درصد افت فشار / افت فشار Jabulani حداکثر 10 درصد

 

بیشتر درباره جابولانی:

این توپ «Jabulani» نام دارد که در زبان محلی آفریقای جنوبی به معنای جشن است.(در بعضی سایت ها به معنای تحسین شده یا منحد شدن یاد شده است )

طرح روی این توپ دارای ۱۱ رنگ متفاوت است. طراحان در توضیح تعداد این رنگ ها می گویند این یازدهمین توپ رسمی آدیداس است، در عین حال این ۱۱ رنگ نشان دهنده ۱۱ بازیکن هر تیم در زمین است. علاوه بر اینها در آفریقای جنوبی ۱۱ قبیله هست که به ۱۱ زبان مختلف صحبت می کنند. گفتنی است آدیداس در نامگذاری توپ ها به فرهنگ میزبان بازی ها توجه ویژه یی دارد. برای مثال توپ ۱۹۷۰ مکزیکو «Telstar»، توپ ۱۹۷۸ آرژانتین «Tangon» و توپ ۲۰۰۲ ژاپن «Fevernova» نام داشت. نقش روی توپ نیز یکی دیگر از عنصرهایی است که معمولاً آدیداس آن را از فرهنگ کشور میزبان طراحی می کند. توپ «فورنووای» ژاپن نمونه یی از این ملاحظات فرهنگی است.

انتقاد های ستارگان فوتبال از توپ جام جهانی 2010.

از زمانی که این توپ در اختیار تیم‌های حاضر در جام جهانی قرار داده شده است، به ندرت بازیکنی پیدا می‌شود که از آن راضی باشد.

لوئیس فابیانو، مهاجم تیم ملی فوتبال برزیل در مورد این توپ گفت: "این توپ خیلی عجیب و غریب است، ناگهان مسیرش را عوض می‌کند، مثل این که دوست ندارد کسی به آن لگد بزند."وی افزود: "باور نکردنی است، وقتی می‌خواهید به آن ضربه بزنید، انگار کسی دیگر آن را هدایت می‌کند.."

خولیو سزار، دروازه‌بان برزیل هم اولین بازیکنی بود که این توپ را با توپ‌های پلاستیکی سوپر مارکت‌ها مقایسه کرد و آن را وحشتناک توصیف کرد

جان لوئیجی بوفون دروازه بان تیم ملی ایتالیا در مورد توپ رسمی جام جهانی گفت: حرکت جابولانی غیر قابل پیش بینی است.

جامپائولو پازیانی، مهاجم تیم ملی فوتبال ایتالیا: "حرکت این توپ خیلی سریع است و همین کنترل آن را دشوار می کند، چرا که وقتی برای سر زدن به بالا می‌پرید، ناگهان توپ با سرعت عبور می‌کند و بازیکن آن را از دست می‌دهد.

خولیو باپتیستا، هافبک تیم برزیل نیز معتقد است، نمی‌توان پنهان کاری کرد، چرا که این توپ‌ها هم برای دروازه‌بان‌ها و هم برای بازیکنان خوب نیستند. وی گفت: "بازیکنان سعی می‌کنند آن را پاس بدهند، اما توپ به مسیر مخالف می‌رود."

ایکر کاسیاس، دروازه‌بان تیم اسپانیا گفت: "شرایط این توپ‌ها به عنوان عامل مهمی، در مسابقات با اهمیتی مثل جام جهانی ناراحت‌کننده است."

توستائو، از بازیکنان صاحب نام تیم برزیل نیز گفت: "همیشه بازیکنانی هستند که از توپ‌ها شکایت کنند. پیش از این همواره دروازه‌بانان گله می‌کردند، اما اکنون دیگر بازیکنان هم ناراضی هستند