اصول و ضوابط طراحی آرامستان

[آرانوس 6500]

دوستان این تاپیک برای طراحی قطعه های مختلف توی آرامستانها هست .:ws2:

میخوام بدونم اصلا قوانین و آیین نامه ای در بحث شهرسازی برای طراحی آرامستانها وجود داره .

اگه بشه بحث رو ادامه بدیم من فضای موجود برای طراحی رو بعد از برداشت اینجا میذارم تا بتونم گام به گام با کمک شما طراحیش کنم.

ولی اولش یه سری اصول رو اگه مطرح کنین ممنونم میشم.

امیدوارم یکی از اون تاپیکای کاربردی بشه:icon_gol:

[Neutron 60966]

تا اونجایی که من میدونم و یادم میاد تهیه و اجرای آرامستان ها بر عهده ی سازمان بهشت زهرا در تهران و سازمان قبرستان توی شهرداری های هر شهری است که ضوابتش رو باید از اونها گرفت.

[Neutron 60966]

ضمن اینکه در مورد طراحی فضاهاش بچه های شهرسازی میتونن بهتون مشاوره بدن اما در مورد مسائل طراحی قبرش و موارد دینی و عرفی اش باید از مرجع دیگه ای پرسید. ضمن اینکه قبرستان رو بعید میدونم نظریه پردازان شهری جزء فضاهای شهری به حساب بیاورند.

[آرانوس 6500]

تا اونجایی که من میدونم و یادم میاد تهیه و اجرای آرامستان ها بر عهده ی سازمان بهشت زهرا در تهران و سازمان قبرستان توی شهرداری های هر شهری است که ضوابتش رو باید از اونها گرفت.

 

درسته اصلا سازمان آرامستان یکی از سازمانهای تابعه شهرداریها هستش که تو هر شهری ممکنه به یه اسمی نام گذاری بشه:بهشت متقین،بهشت محمد،بهشت زهرا و ....

ولی به نظرم باید مثل خیلی از مسائل دیگه آیین نامه و یا ضوابط اجرایی داشته باشه که من متاسفانه هرچی دنبالش گشتم پیدا نکردم:JC_thinking:

ضمن اینکه در مورد طراحی فضاهاش بچه های شهرسازی میتونن بهتون مشاوره بدن اما در مورد مسائل طراحی قبرش و موارد دینی و عرفی اش باید از مرجع دیگه ای پرسید. ضمن اینکه قبرستان رو بعید میدونم نظریه پردازان شهری جزء فضاهای شهری به حساب بیاورند.

خوب ببینید منم میخوام همین طرحی که گذاشتم رو طراحی بشه مثلا این یه قطعه زمینی هست که توی فضای آرامستان قرار گرفته و قرار هست که از اون به عنوان قطعه فرهیختگان استفاده بشه حالا غیر از قبور و اینا هم که باید یه طراحی فضا داشته باشه اینکه ورودیش از کجا باشه بهتره برای طراحی قطعه فرهیختگان چه نیازاهای ضروذی تر هست و امثال این و اگه به نظرتون رشته های دیگه هم میتونن برای طراحی کمک کنن بگین تا من از اونا هم دعوت به همفکری کنم

[آرانوس 6500]

پس باید اسناد کاملتری بذاری... از نقشه ای که نشون میده این قسمت کجای شهر هست تا اینکه ابعاد این معابری که گذاشتی ، مساحت قطعه زمین و ... رو بهمون بدی.

باش هر چی لازمه بگید تا جایی که بتونم بذارم برای اینکه ببینید معابر دوروش رو یه عکس از گوگل ارث میذارم ببینید محدوده دید کافیه یانه؟

محدوده قرمز کل قسمت آرامستان هست و محدوده سبز منطقه پیشنهادی برای ساخت قطعه فرهیختگان(ببخشید دیه کیفیت خوب نیس سرعتم همین بود:icon_pf (34):)

 

 

اینم فاصله معابر

 

 

 

 

مساحت کل هم 2005 مترمبع هست

:flowerysmile:

[آرانوس 6500]

راستی جهت بله هم تقریبا اینجوریه

 

[farzan hasani 10]

salam matlabi dar in mored nadarii man payan namam inee mikham resalasho joor konam:icon_pf (34):

[farzan hasani 10]

manam payan name ham ghabrestane vay aslan too net motaleaat peyda nemikonam chekonam e nafar komak kooneh:sad0:

[arezoo bastani 10]

سلام.پایان نامه من راجبه طراحی ارامستان هست.سرانه های کاربریش رو میخوام ولی نیس جایی.اگه کسی راجب این موضوع چیزی داره ممنون میشم برام ایمیل کنه.چون هرجاسرمیزنم ندارن اطلاعاتی راجبش

[Mohammad Aref 120452]

آرامستان ها از منظر شهرسازی

اهمیّت آرامستان ها :

اهمیّت آرامستان ها در تاریخ بشریّت به حدی بوده است که در بعضی موارد تنها نشانه ای که از تمدن برجا مانده، همانا
مقابرند.حتی بعضی از تمدن ها مانند مصر را با مقابر آن می شناسند. در فرهنگ های مختلفِ دنیا احترام خاصی نسبت به آرامستانها به چشم می خورند به گونه ای که مثلآ در قرن 15 و 16 میلادی در اروپا، آرامستان ها به صورت فضای باز طراحی شدند که چه بسا از فضاهای پارک های شهر هم با اهمیّت تر و پُرجلوه تر بودند.و شاید بتوان گفت که در برنامه ها و طرح های بعدیِ شهری از آنها الهام گرفته شده است.در گذشته فرهنگیِ خودمان نیز، به دلیل اهمیّت خاصی که پیشینیان برای از دنیا رفتگان قائل بوده اند، معمولآ آرامستان ها در نقاط بالا دست و مرتفع تر نسبت به سکونت گاههای زیستی، طراحی می گردیدند.

جمع شدن عوامل فوق در کنار هم به همراه دیگر اصول و استانداردهای طراحی آرامستان ها، می تواند مجموعه ای بسازد که پاسخگوی نیازهای روحی روانی، با توجه به نوع اعتقادات مردم باشد.

مسائل مهم در طراحی آرامستان:

1:  آرامستان ها محل آرامش و سکون و یادآور خاطرات تلخ و شیرین اند.

2:  آرامستان مکانی است فرهنگی

3:  آرامستان مکان عبرت و تآمّل

4:  برداشت و تصوّر منفی ای که از آرامستان وجود دارد باید از بین برود.

5:  دخل و تصرف در آرامستان ها نباید به گونه ای باشد که باعث ازبین رفتن کلیّت فضای خاص آن باشد.

و...

عوامل مربوط به موقعیت آرامستان:

1:  فاصله

2:  دسترسی

3:  جهت توسعه شهر

4:  وسعت

5:  همجواری ها

عوامل مربوط به مکان آرامستان یا (موضع) :

1:  جنس خاک (نفوذپذیری)

2:  عمق آبهای زیرزمینی

3:  آبهای سطحی

4:  مالکیت اراضی

5:  همجواری

6:  دسترسی

7:  شیب زمین

و...

عوامل موثّر در مکان یابی آرامستان :

فاصله:

آرامستان باید در فاصله ای معیّن از شهر قرار گیرد، به طوری که هم اینکه امکان مراجعه مردم را به راحتی فراهم سازد و هم در توسعه ی 25-30 ساله ی شهر قرار نداشته باشد. بدین ترتیب بُعد فاصله ایجاب می کند تا مکانی در فاصله 10-20 کیلومتری محدوده ی شهر در نظر گرفته شود.( به استثنای شهرهای شمالی)

ازنظر فقهی فاصله آرامستان از شهر باید به گونه ای باشد که باعث شکسته شدن نماز و باطل شدن روزه مسلمانان نگردد.

ضرورت ایجاد فاصله بین شهر و آرامستان :

1:  جلوگیری از انتقال آلودگی

2:  افسردگی مردم

3:  ترافیک

4:  اشغال فضاهای شهری در سطح وسیع

5:  اجرای طرح های عمرانی و خدماتی

و.....

دسترسی :

دسترسی، عامل دسترسی از عوامل موثر در مکان یابی آرامستان است. مراجعه های مداوم مردم به ویژه در روزهای خاص و آخر هفته به آرامستان، ایجاب می کند آرامستان دسترسی مناسبی داشته باشد.

مساحت : با توجه به مشکلات جابجایی محل آرامستان لازم است سطح پیشنهادی برای حداقل 30 سال آینده در نظر گرفته شود.

سطح مورد نیاز آرامستان یک شهر

شهرهائیکه دارای جمعیت محدود بوده و اطلاعات دقیقی از نرخ رشدجمعیت و نرخ مرگ و میر وجود ندارد.

براساس اصول مذهبی شیعیان تا گذشت یک قرنِ شرعی که حدود 30 سال می باشد، و متلاشی و تجزیه کامل جسد، امکان استفاده مجدد برای دفن وجود ندارد، مناسب است که این حداقل زمان یعنی حدود 30 سال برآورد سطح مورد نیاز آرامستان ها لحاظ گردد.

برای محاسبه زمین مورد نیاز از دو روش می توان استفاده نمود :

روش اول : بر اساس جمعیّت شهر

تعداد افرادی که در شهر زندگی می کنند و سرانه مورد نیاز، مورد نظر قرار میگیرد به این صورت عمل می گردد که معمولآبرای هر فرد ساکن در شهر حدود 4/0تا  5/0 مترمربع سطح آب مورد نیاز آرامستان منظور می گردد. مثلآ اگر جمعیّت شهری 20000 هزارنفر باشد تعداد سطح لازم برای آرامستان آن شهر به شهر ذیل خواهد بود:

حدآقل سطح مورد نیاز:      مترمربع 8000=4/0×20000

حداقل سطح مورد نیاز:     مترمربع 10000=5/0×20000

این روش محاسبه بدلیل اینکه وضعیت مهاجرپذیری یاعکس آن و رشد جمعیّت لحاظ نگردیده است از دقّت کمتری برخوردار بوده و برای شهرهای کوچک و کم جمعیّت قابل استفاده است. نظر به اینکه سطح بدست آمده کمتر از نیاز واقعی می باشد بهتر است پیش بینی جمعیت شهر برای 20 سال بعد اعمال گردد.

روش دوم : براساس تعداد متوفیّات در سال

در این روش با مشخص کردن تعداد متوفیّات سال شهر و در نظر گرفتن میزان افزایش آن برآوردی از کل تعداد متوفیات در 30 سال آینده می گردد.براساس هر متوفی 5 مترمربع آرامستان در نظر گرفته می شود.

مثلآ در شهری که بطور متوسط در سال 100 نفر متوفی دارد مساحت آرامستان به شرح ذیل خواهد بود:

مترمربع 15000=100×5×30

جهت توسعه شهر:

مکان یابی آرامستان ها در جهت توسعه آینده شهر نباشد.

همجواری ها:

عدم تمایل به فعالیت های اقتصادی- اجتماعی در مجاورت محل آرامستان و تآثیر نامطلوب آرامستان به کارکرد آنها، ضرورت توجه به کاربری های موجود و حریم لازم در مکان یابی آرامستان را مطرح می سازد.

فضاهای باز، سبز و جنگل کاری ها مناسب ترین کاربری های همجوارآرامستان ها می باشند.

مکان آرامستان:

آرامستان باید در مکانی قرار گرفته باشد که از نظر دسترسی مشکلی برای مردم ایجاد نکند و به راحتی در دسترس باشد.

در مکان یابی آرامستان عناصر آب و هوایی، خاک، جهت باد و آل های زیرزمینی و سطحی نقش مهمّی برعهده دارند و نیازمند توجه خاصی هستند.

مهمترین عامل در مکان یابی آرامستان، بررسی های خاک شناسی است تا مشخص شود ماندگاری جسد در آن خاک به چه صورت است.

خاک هایی که به شدت جاذب آب هستند و خاک هایی که نفوذ پذیری اندکی دارند باعث باقی ماندن جسد به مدت طولانی تر می شوند.

بنابراین جنس خاک و ترکیبات آن به گونه ای باید باشد که موجب اختلال در امر تجزیه و تحلیل جسد نگرددو دارای ویژگی های زیر باشند:

_ متخلخل (نرم و جداشونده) باشند

_ آب را به نسبت از خود عبور دهند

_ قابلیت خروج گازها را داشته باشد

_ آب پذیری و نفوذپذیری آن زیاد نباشد

_ نسبتآ خشک و نرم باشند

زمین های زیر برای احداث آرامستان مناسب نیستند:

_ زمینهای سخت،و زمینهای شنی،

_ بستر رودخانه ها

_ بستر زمین های باتلاقی

_ زمین های صخره ای و سنگی

آرامستان ها باید مقاومت لازم را در مقابل فرسایش عوامل طبیعی مانند باد، باران و پدیده های طبیعی دیگر مانند: نشست، ریزش،رانشِ زمین و غیره داشته باشد.

بهتر است آرامستان ها در نقاط پائین دست زیستگاههای انسانی مکان یابی شوند تا باعث انتقال آلودگی به آنها نگردند.

بهتر است در پیرامون آرامستان کاربریهای فرهنگی مستقر گردد.

طراحی فضای آرامستان ها:

برای تعیین ضوابط طراحی آرامستان ها بایدازاعتقادات دینی و مذهبی کمک گرفت. و نیز آن را با مسائل علمی و بهداشتی مطابقت داد.

طراحی فضای آرامستان باید به گونه ای باشد که به تخفیف حِس تآلّمِ افراد داغدیده منجر شود و تصوّر منفی ای را که آرامستان می توان سهل ترین و سریع ترین خدمات را به مراجعه کنندگان ارائه کرد.

فضای آرامستان باید به گونه ای باشد که باعث گسستگی بین شهروندان و درگذشتگان نگردد و انسان را به تفکّر در مورد مرگ و عوالم بعد از مرگ وادارد.

مرگ، رفتن به دنیای جاوید است نه فنا و نیستی. برای اِلقای این تفکّر به شهروندان، باید فضای آرامستان و اجزا و عناصر به گونه ای طراحی گردند که بنیانگر تحرّک، پویایی و تداومِ حیات در شهرها باشد.

نصب تابلوها، نشان ها و علائم ویژه، ایجاد کاربری های فرهنگی و تفریحی، طراحی های محیطیِ مناسب و نظایر اینها، میتوان در جهت زدودن تصوّرات منفی از فضای آرامستان در اذهان عمومی اقدام نمود.

با توجه به اهمیّت آرامستان ها در کلیه جوامع، طراحی باید به گونه ای صورت گیرد که مکانی برای ارتباط معنویِ زندگان با مردگان باشد.

با توجه به ترسی که در مردم نسبت به آرامستان ها وجود دارد، باید در طراحی آنها یادآوری شود که مرگ ، فنای فرد نیست بلکه آغاز زندگی تازه ای است.

برای طراحی آرامستان در هر مکان باید، اعتقادات ملّی-مذهبی آن سرزمین را در نظر گرفت،و در درجه اول اهمیّت قرار داد.اگر کمی دقت کنیم و با نگاهی دقیق به آرامستان ها در فرهنگ خود بنگریم، چیزهایی در آن می بینیم که بازتابی از همان فرهنگ ایرانی- اسلامی است...

منبع: سازمان مدیریت آرامستان های شهرداری ساری

[Mohammad Aref 120452]

آيين‌نامه مقررات بهداشتي آرامستان‌ها

اين آيين‌نامه در راستاي اجراي تبصره 3 قانون اصلاح ماده 13 قانون مواد خوردني، آشاميدني، آرايشي و بهداشتي مصوب آذرماه 1379، بند 2 ماده (1) قانون تشكيلات و وظايف وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي مصوب سال 1367، آيين‌نامه بهداشت محيط مصوب سال 1371 هيات وزيران و بند 13 ماده 55 قانون شهرداري‌ها مصوب سال 1334 با عنوان آيين‌نامه مقررات بهداشتي آرامستان‌‌ها به شرح زير تهيه گرديد: 

فصل 1- مكان، موقعيت و مساحت آرامستان

ماده 1- فاصله آرامستان تا محدوده شهر كمتر از 10 كيلومتر نباشد. 
تبصره 1: در مناطقي كه شهرها فاصله كمتري نسبت به هم دارند فاصله آرامستان تا محدوده شهر با در نظر گرفتن ساير موارد مربوط به مكان‌يابي مي‌تواند در فاصله كمتري قرار گيرد.
تبصره 2: در روستا خارج از بافت روستا و به فاصله 1000 متر باشد.

ماده 2- آرامستان بايد در محلي انتخاب شود كه امكان توسعه شهر در آن جهت وجود نداشته باشد.

ماده 3- آرامستان نبايد در اراضي سيل‌گير، رانشي و يا در مجاورت رودخانه، چشمه‌، قناعت، مراكز آموزشي و تربيتي، مراكز صنعتي و توليد مواد غذايي احداث شود.
تبصره 1: دفن متوفيان در جوار اماكن مذهبي و مقبره‌هاي مقدسي مانند امامزاده‌ها و امثال آن بايد با نظر موافق شهرداري يا سازمان آرامستان وابسته به شهرداري و مسئولين بهداشتي هر شهر انجام گيرد.
تبصره 2: فاصله آرامستان از نزديكترين كارگاه و كارخانه توليد مواد غذايي انساني و خوراك دام و طيور نبايد از 500 متر كمتر باشد.
تبصره 3: آرامستان نبايد در بالادست منابع آب سطحي (رودخانه، چشمه، قنات) و فاصله كمتر از 200 متر احداث شود.
تبصره 4: حداقل فاصله توصيه شده و حداقل فاصله مجاز كف قبر از سطح سفره آب زيرزميني به ترتيب 13 و 4 متر مي‌باشد.
تبصره 5: در صورت فراهم نبودن مفاد تبصره 4، ايزولاسيون قبر و زهكشي اصولي و فني آن كه مورد تاييد معاونت بهداشتي و مراكز بهداشت تابعه باشد، الزامي است.

ماده 4- آرامستان نبايد در جهت وزش بادهاي غالب به طرف شهر انتخاب شود.
تبصره: اطراف آرامستان براي كنترل باد بايد با درختان بلند و پر شاخ و برگ محصور گردد.

ماده 5- آرامستان بايد در محلي انتخاب شود  تا دسترسي به آن آسان باشد و راه‌هاي ارتباطي از حداقل تقاطع ممكن برخوردار باشد تا رفت و آمد در شرايط كاملا ايمن صورت گيرد.

ماده 6- آرامستان بايد در محلي انتخاب شود كه جنس خاك آن باتلاقي، صخره‌اي، گسلي و دج نباشد.

ماده 7- اگر آرامستان و مجتمع زيستي در يك شيب قرار دارند، آرامستان بايد در ارتفاع پايين‌تر از مجتمع زيستي قرار گيرد تا آب‌هاي آلوده به طرف مجتمع جريان نيابد.

ماده 8- آرامستان براي تخليه سريع و رواناب‌هاي سطحي بايد شيب مناسب و سيستم تخليه آب‌هاي سطحي داشته باشد.

ماده9- مساحت آرامستان با در نظر گرفتن 2 متر مربع براي هرمتوفي و براي 30 سال انتخاب شود.
تبصره 1: سطح لازم براي ايجاد فضاها و تاسيسات از جمله خيابان‌كشي، محوطه‌سازي، فضاي سبز، ساختمان اداري، غسالخانه، سردخانه، سنگ‌تراشي و پاركينگ به متراژ اضافه گردد.
تبصره 2: تعداد متوفيان با توجه به نرخ رشد جمعيت، جمعيت موجود در هر منطقه و با استفاده از روش‌هاي آماري محاسبه گردد.

ماده 10- مقررات مندرج در اين فصل ناظر به آرامستان‌هايي كه قبل از اجراي اين آيين‌نامه ايجاد شده‌اند، نمي‌گردد.

فصل 2- شرايط عمومي و ملزومات آرامستان

ماده 11- آرامستان بايد داراي نقشه مورد تاييد شهرداري در مناطق شهري و يا بخشداري در مناطق روستايي محل باشد.

ماده 12- آرامستان بايد بطور كامل (بهتر است حتي‌المقدور با ديوار) محصور گردد.

ماده 13- در آرامستان بايد خيابان‌بندي، محوطه‌سازي، ايجاد فضاي سبز، درخت‌كاري و گل‌كاري انجام گيرد.

ماده 14- آرامستان بايد غسالخانه، سردخانه، نمازخانه و سرويس بهداشتي مناسب داشته باشد.

ماده 15- در آرامستان بايد آب آشاميدني سالم و بهداشتي از نظر كمي و كيفي براي براي مصرف مراجعين و پرسنل وجود داشته باشد.

ماده 16- در صورت وجود سيستم جداگانه آب مورد نياز فضاي سبز نصب تابلوهاي هشدار دهنده به تعداد كافي و در محل مناسب و در معرض ديد مردم مبني بر آنكه «آب غير شرب مي باشد»‌ الزامي است. (بهتر است شير برداشت آب براي فضاي سبز قابل دسترس براي عموم نباشد).

ماده 17- وجود سيستم جمع آوري و دفع بهداشتي آب‌هاي سطحي و فاضلاب تمام قسمت‌ها الزامي است.

ماده 18- وجود سرويس بهداشتي (توالت و دستشويي) به تعداد كافي، زنانه و مردانه مجزا از هم الزامي است.
تبصره 1:شستشو، نظافت و گندزدايي سرويس‌هاي بهداشتي بايد روزانه انجام شود.
تبصره 2: وجود سطل زباله داخل سرويس بهداشتي الزامي است.
تبصره 3: نصب سيستم صابون مايع يا مواد شوينده و تميز كننده در محل سرويس‌هاي بهداشتي الزامي است.

ماده 19- نصب سطل زباله بهداشتي در محوطه عمومي و قسمت‌هاي مختلف آرامستان به تعداد كافي الزامي است.
تبصره: زباله‌ها بايد روزانه تخليه و سطل‌هاي زباله شستشو و گندزدايي شوند.

ماده 20- پاركينگ وسايط حمل و نقل متوفيان در صورت وجود به موقع شستشو و گندزدايي شود.

ماده 21- كليه مراكز تهيه، توليد، نگهداري و عرضه مواد غذايي فعال در آرامستان‌ها بايد مقررات  بهداشتي مربوطه را مطابق آيين‌نامه اجرايي قانون اصلاح ماده 13 قانون مواد خوردني، آشاميدني، آرايشي و بهداشتي را رعايت نمايند.

ماده 22- عرضه و فروش هر گونه مواد خوردني و آشاميدني بصورت دوره‌گردي در آرامستان و اطراف آن ممنوع است.

ماده 23- رعايت كليه شرايط و مقررات بهداشتي كارگاه‌هاي فني، سنگ‌تراشي و مشابه موجود در محوطه آرامستان مطابق آيين‌نامه‌هاي مربوط الزامي است.

فصل 3- حمل و نقل متوفي

ماده 24- براي جابجايي متوفي بايد از برانكارد يا تابوت به شرطي كه باعث انتقال آلودگي به تشييع‌كنندگان نشود استفاده گردد.
تبصره1: دسته برانكارد با تابوت بايد از جنس مقاوم، مجهز به روكش قابل شستشو بمنظور جلوگيري از عرق كردن دست و سقوط احتمالي جسد باشد.
تبصره 2: كف برانكارد، كف و ديوار تابوت از جنس مقاوم، صيقلي، قابل شستشو و ضدعفوني و غيرقابل نفوذ در مقابل آب و ترشحات بدن از قبيل خونابه باشد.

ماده 25- برانكارد و تابوت مورد استفاده براي جابجايي متوفي بايد پس از هر بار استفاده شستشو گندزدايي گردد.

ماد 26– برانكارد مورد استفاده براي جابجايي متوفي تحت هيچ عنوان نبايد مورد استفاده‌هاي ديگر از قبيل جابجايي افراد بيمار، مصدوم و امثال آن قرار گيرد.

ماده 27- حمل متوفي منحصرا بايد با خودروي مخصوص حمل متوفي صورت گيرد.

ماده 28- خودروي حمل متوفي بايد داراي شرايط زير باشد:
1-سرپوشيده و كابين عقب آن از اتاقك راننده جدا باشد.
2- كف كابين عقب بايد از فلز ضد زنگ صيقل شده با روكش مقاوم و قابل‌شستشو باشد.
3- كابين عقب خودرو بايد داراي تجهيزات تهويه هوا باشد.
4- درنگ خودروي حمل متوفي با رنگ آمبولانس حمل بيمار متمايز باشد.
5- وجود كپسول ضدحريق در خودروي حمل متوفي الزامي است.
6- روي بدنه خودرو عبارت «‌خودروي حمل متوفي»‌ درج گردد.
7- در صورت حمل متوفي از شهري به شهر ديگر بايد خودرو مجهز به سيستم خنك كننده مناسب باشد.

ماده 29- كابين حمل استقرار متوفي بايد پس از هر باز استفاده شستشو و با مواد گندزداي مجاز شستشو گردد.

ماده 30- مامورين حمل متوفي بايد لباس متحدالشكل بهداشتي و مناسب داشته باشند.

ماده 31- عوامل اجرايي آرامستان اعم از رانندگان خودروي حمل متوفي، كمكي آن‌ها، غسال و غساله و قبركن‌ها بايستي داراي كارت معاينه دوره‌اي باشند.

ماده 32- حمل جسد از مبداء ‌تا آرامستان الزاما بايستي با استفاده از كاور حمل جسد انجام شود.

ماده 33- در مواردي كه متوفي بر اثر بيماري‌هاي عفوني واگير فوت شده باشد متوفي ابتدا با پارچه كتاني دو لايه و آغشته به ماده گندزداي مجاز بايستي پيچيده شود و سپس بوسيله نايلون بايستي با استفاده از چسب، بسته‌بندي و دفن گردد.
تبصره 1: انتقال متوفي از غسالخانه به محل خاكسپاري در كوتاه‌ترين زمان ممكن انجام شود.
تبصره 2: در تمام موارد جابجايي، غسل و دفن متوفي استفاده از لباس كار يكسر (بيلرسوت) غيرقابل‌نفوذ با زوايد كم (مثل جيب)، ماسك، پيش‌بند ضد آب و نيم‌چكمه غيرقابل نفوذ الزامي است.
تبصره 3: محل و وسيله‌اي كه با فرد متوفي در تماس بوده بايد گندزدايي شود (مواد گندزدا: هيپوكلريت كلسيم 100 پي پي ام- هيپوكلريت سديم 5/0 درصد – فرمالين 10 درصد – هالاميد 10 گرم در ليتر)

ماده 34- ذر صورتيكه متوفي در اثر ابتلا به عفونت‌هاي عصبي مانند كروتزفلد ژاكوب و هاري، عفونت تهاجمي استرپتوكوكي گروه A و تب خونريزي‌دهنده ويروسي، مرده باشد جسد نبايد شستشو گردد.

ماده 35- در صورتيكه متوفي در اثر ابتلا به عفونت‌هاي روده‌اي مثل اسهال خوني، تيفوئيد، پارتيفوئيد و وبا مرده باشد توزيع مواد خوردني، آشاميدني در مراسم خاكسپاري ممنوع است.

ماده 36- پزشك صادر كننده گواهي فوت موظف است موارد فوت شده بر اساس مواد 33 ، 34 و 35 اين آيين‌نامه را بصورت كتبي و تلفني به نزديكترين مركز بهداشت گزارش نمايد و مامورين بهداشت موظفند در تمام مراحل تغسيل، تفكين و تدفين در محل حاضر و نظارت كامل را داشته باشند.

ماده 37- كليه افرادي كه در حمل و نقل اجساد دخالت دارند بايد در مقابل هپاتيت و كزاز واكسينه شوند.

ماده 38– كليه وسايل فردي يكبار مصرف بايد به روش بهداشتي دفع گردد.

ماده 39– لباس كار و وسايل حفاظت فردي قابل شسشو پس از هر بار عمليات بايد شسشو و گندزدايي شوند.

فصل 4- شرايط غسالخانه بهداشتي

ماده 40- غسالخانه بايد بنا به مقتضيات محلي و به تناسب نيازمندي داراي بخش‌هاي زير باشد:
1- تعداد كافي اتاق يا سالن براي نگهداري متوفي قبل از غسل
2- اتاق‌هاي مخصوص شستشو و غسل
3- سرويس بهداشتي (حمام توالت و دستشويي) ويژه كارگران غسالخانه به تفكيك زنانه و مردانه
4- اتاق استراحت با امكانات مورد نياز  مخصوص كارگران به تفكيك زنانه و مردانه

ماده 41- اتاق مخصوص شستشو و غسل بايد همواره داراي آب سرد و گرم با فشارهاي كافي و مجهز به شيلنگ باشد.

ماده 42- فاضلاب غسالخانه بايد به روش بهداشتي جمع‌آوري و دفع گردد.

ماده 43- ديوار و سقف غسالخانه محكم و مقاوم به نفوذ عوامل زيان‌آور مانند گرما، سرما، صدا، رطوبت و امثال آن باشد.

ماده 44- پوشش ديوار غسالخانه بايد از كف تا زير سقف از جنس كاشي، سراميك و يا سنگ بدون ترك خوردگي، شكستگي، شكاف و به رنگ روشن باشد.

ماده 45- پوشش سقف غسالخانه بايد صاف و از جنس رنگ روغن قابل شستشو و به رنگ روشن باشد.

ماده 46- كف غسالخانه و حوضچه شستشو و سكوهاي مخصوص غسل و كفن‌پيچي اجساد بايد از جنس مقاوم، بدون ترك‌خوردگي، شكاف، فرو رفتگي و از جنس كاشي، سراميك و يا سنگ باشد.
تبصره:‌ كف غسالخانه و حوضچه شستشو بايد داراي شيب مناسب به طرف كف‌شوي فاضلاب‌رو مجهز به توري باشد. به نحوي كه از جمع شدن پساب جلوگيري نمايد.

ماده 47- تمام قسمت‌هاي غسالخانه بايد همه روزه شستشو و با مواد گندزداي مجاز گندزدايي شود.

ماده 48- كف سكوي تغسيل اجساد بايد قوسي، مقعر و ابعاد آن بشرح زير باشد:
1-ارتفاع سكو از كف سالن 100 سانتي‌متر باشد.
2- طول سكو بايد 220 سانتي‌متر باشد.
3- عرض سكو بايد 120 سانتي‌متر باشد.
4- اختلاف ارتفاع به سكو از مركز قوس آن 30 سانتي‌متر باشد.

ماده 49- غسالخانه بايد مجهز به تعداد كافي هواكش جهت ايجاد تهويه مناسب باشد.

ماده 50- ميزان نور طبيعي و مصنوعي در قسمت‌هاي مختلف آن در حد استاندارد باشد.

ماده 51- در و پنجره هاي غسالخانه بايد سالم، بدون ترك‌خوردگي و همواره تميز و مجهز به توري مناسب باشد.

ماده 52- شستشو و غسل متوفيان در غير از غسالخانه بهداشتي ممنوع است.

ماده 53- شستشو و غسل متوفيان فقط بايد توسط افرادي كه داراي مجوز از شهرداري يا سازمان آرامستان وابسته به شهرداري هستند صورت گيرد.

ماده 54- غسالخانه جهت نگهداري احتمالي متوفي به مدت بيش از دو ساعت بايد سردخانه زير صفر سالم، مناسب و با ظرفيت كافي باشد.
تبصره: نگهداري متوفي در محلي غير از سردخانه ممنوع است.

ماده 55- متصديان غسل و كفن بايد هر دفعه پس از انجام كار دست‌هاي خود را تا آرنج با آب و صابون شسته سپس در يكي از محلول‌ها ضدعفوني‌كننده مجاز فرو برده و هر روز پس از اتمام كار استحكام نمايند.

ماده 56- كليه متصديان غسل و كفن بايد از لباس كار يكسر (بيلرسوت) با زوايد كم (جيب) غيرقابل نفوذ در برابر آب، چكمه لاستيكي ساق بلند، دستكش لاستيكي ساق بلند، ماسك و پوشش حفاظتي از جنس غيرقابل نفوذ در مقابل آب براي پوشش ناحيه سر و گردن استفاده نمايند.
تبصره: متصديان غسل و كفن نبايد با لباس كار از غسالخانه خارج شوند.

ماده 57- متصديان غسل و كفن نبايد تحت هيچ شرايط در مشاغل تهيه، توليد، نگهداري، عرضه و فروش مواد غذايي اشتغال داشته باشند.

ماده 58- ورود اشخاص متفرقه و بستگيان متوفيان به اتاق غسل و كفن ممنوع است.

فصل 5- موارد متفرقه

ماده 59- اجراي مفاد اين آيين‌نامه براي آرامستان‌هاي پيرو اديان و اقليت‌هاي مذهبي نيز الزامي است و در مورد متوفيان اقليت‌هاي مذهبي مقررات خاص آنان حاكم خواهد بود.

ماده 60- بمنظور رعايت موازين بهداشتي حضور و نظارت نماينده مركز بهداشت در زمان نبش قبر الزامي است.
تبصره:‌ در صورت انتقال متوفي بايد با نظريه پزشك قانوني و حضور و نظارت نماينده مركز بهداشت انجام شود.

ماده 61- متصدي آرامستان لازم است اطلاعات مورد نياز دستگاه‌هاي ذيربط از جمله وزارت بهداشت را در اختيار آن‌ها قرار دهد.

ماده 62- آرامستان‌ها لازم است با همكاري وزارت بهداشت نسبت به آموزش عوامل اجرايي اقدام نمايند.

ماده 63- مرجع ناظر بر اجراي اين آيين‌نامه معاونت‌هاي بهداشتي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي و خدمات بهداشتي‌درماني و مراكز تابعه آن‌ها مي‌باشد.

ماده 64- اين آيين‌نامه در 8 صفحه مشتمل بر 5 فصل ، 64 ماده، 15 بند و 22 تبصره توسط وزارت كشور و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تصويب گرديد و از زمان ابلاغ لازم الاجرا خواهد بود.