زنگ ورزش

[MOJTABA 77 8304]

زنگ ورزش

 

ورزش و تربیت بدنی در کشور ما رشته نوپایی است که هنوز هم تقریبا به شکل سنتی دنبال می‌شود اگر چه تغییر و تحولاتی در این زمینه ایجاد شده است ولی تا رسیدن به معیارها و استانداردهای جهانی فاصله بسیار وجود دارد. تاسیسات و اماکن ورزشی نیز از این قاعده مستثنی نیست و هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی برای دستیابی به استانداردهای معمول و مرسوم بین‌المللی، راه درازی در پیش دارد.

 

در بسیاری از نقاط کشور سالن‌هایی اجاره‌های یا ملکی در اندازه‌های متعدد وجود دارد که توسط بخش خصوصی یا دانشکده‌ها و یا مدارس از آنها برای ارایه خدمات ورزشی استفاده می‌شود. شیوه استفاده از این سالن‌ها به‌‌طور‌معمول تک منظوره و یا چند منظوره است.

 

● انتخاب محل اماکن ورزشی

 

اولین قدم در ساخت اماکن ورزشی، انتخاب محل مناسب است. بنابراین هم‌جواری‌های مطلوب و همچنین دوری از همسایگی‌های نامطلوب، از خصوصیات مهم انتخاب زمین برای احداث این فضاها است.

 

● مشخصات ساختاری

 

منظور از مشخصات ساختاری، ویژگی‌های اجزای ساختمانی اماکن و فضاهای ورزشی یعنی کف، دیوارها و سقف است. هر کدام از این اجزا دارای شرایط و ویژگی‌هایی هستند که در زمان طراحی و ساخت امکان ورزشی باید مدنظر قرار گیرند.

 

▪ کف سالن:

 

کف‌هایی که فعالیت ورزشی روی آنها انجام می‌شود، مهم‌ترین بخش مکان ورزشی هستند، نتیجه مطلوب و کارایی بیشتر تسهیلات مربوط به ورزش‌های داخل سالن به میزان زیادی به تناسب کف سالن با ورزشی که قرار است انجام شود، بستگی دارد.

 

● در و دیوار سالن

 

در طراحی و ساخت دیوارها باید مسایل مهمی را در نظر گرفت که بعضی از آنها عبارتند از:

 

▪ کنترل نور شدید:

 

رسیدن به این هدف با حذف پنجره‌های دیواری و سقفی ودر نظر داشتن قدرت بازتاب سطوح مواد مورد استفاده دست یافتنی است.

 

▪ جذب صدا:

 

سطوح دیوارها، در ارتفاع بیش از سه متر می‌تواند دارای جاذب صدا باشد، اما باید در مقابل برخورد توپ‌ها نیز مقاوم باشند.

 

▪ فاصله بین دیوارها:

 

وجود فضاها و فاصله‌هایی بین دیوارها برای ورود و خروج آتش، انبار وسایل، شبکه‌های ورود و خروج هوا، کپسول آتش‌نشانی و.... ضرورت دارد.

 

▪ مسایل مربوط به گرما:

 

در سالن‌هایی که نیاز به گرم شدن هست، دیوارها باید طبق معیارهای استاندارد ساختمانی عایق‌بندی شوند.

 

▪ مشخصات درها:

 

درهای خروجی در هنگام آتش‌سوزی باید مناسب فرار باشند. درهای داخل سالن نیز باید به گونه‌ای طراحی شوند که به طور خودکار بسته شوند و در مقابل آتش‌سوزی مقاوم باشند.

 

▪ سقف سالن:

 

سالن‌های ورزشی با بام‌هایی به شکل تخت، شیبدار و یا با شیب یک‌طرفه ساخته می‌شوند. امروزه اقتصاد ساختمان‌سازی ایجاب می‌کند که از نوع چارچوب فولادی استفاده شود.

 

▪ رنگ در و دیوار، کف و سقف سالن:

 

رنگ کف‌ها باید در تضاد کافی با دیوارها باشد، برای کف‌ها از رنگ تقریبا روشن استفاده می‌شود. دیوارها باید دارای رنگ یک دست و بدون هرگونه گسستگی در رنگ باشد. برای دیوارها از رنگ تقریبا تیره استفاده می‌شود. سقف‌ها نیز باید دارای رنگ روشن یک‌دست باشند چون موجب پخش شدن بهتر نور می‌شود.

 

● شرایط محیطی اماکن ورزشی

 

هدف از بررسی شرایط محیطی، توضیح و تشریح شیوه تامین نور و روشنایی اماکن ورزشی، تنظیم دمای سالن‌های ورزشی، عایق‌کاری صوتی و جلوگیری از آلودگی صوتی و نیز پیش‌بینی و کنترل رطوبت سالن‌ها و فضاهای ورزشی است.

 

▪ نور:

 

نور سالن‌های ورزشی را می‌توان از سه طریق طبیعی (نور خورشید)، مصنوعی (لامپ‌ها و چراغ‌ها) و یا تلفیقی از هر دو تامین کرد.

 

▪ تنظیم دمای سالن ورزشی:

 

دمای سالن‌های ورزشی باید میان ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتی‌گراد باشد. تنظیم و کنترل دمای سالن‌های ورزشی، اغلب از طریق سیستم حرارت مرکزی انجام می‌شود.

 

● عایق‌کاری صوتی

 

سر و صدای ایجاد شده در سالن‌های ورزشی به خوبی کنترل نشود ممکن است موجب اختلالات عصبی و روانی از جمله بر هم خوردن تمرکز حواس، خستگی فکری، ذهنی و حتی ضعف شنوایی بازیکنان و دیگران شود برای رفع این مشکل از عایق‌کاری صوتی استفاده می‌شود. عایق‌کاری‌ها به سه دسته عمده یعنی عایق‌کاری، حرارتی و صوتی تقسیم می‌شوند.

 

▪ رطوبت: کنترل رطوبت بیش از حد فضای سالن‌ها، استخرها و دوش‌ها عامل بسیار مهمی در انتخاب مصالح و مواد مورد نیاز ساخت و احداث آنها است.

 

● فضاهای جانبی اماکن ورزشی

 

به فضاهایی همچون رختن، سرویس‌های بهداشتی، سرویس‌های رفاهی و خدماتی مانند پارکینگ، اتاق کمک‌های اولیه، تلفن عمومی و... امکانات و فضاهای جانبی گفته می‌شود. این امکانات و فضاها، در کنار زمین‌ اصلی‌بازی، سالن ورزش و یا سالن استخر قرار گرفته‌اند که باید به آنها توجه کرد.