معرفی شهر خوانسار

[Mohammad Aref 120452]

اين شهرستان درشمال غرب استان اصفهان واقع وازسمت شمال به گلپايگان ازسمت شرق به شهرستان تيران وكرون ونجف آبادوازجنوب وغرب به شهرستان فريدن محدوداست اين شهرستان باوسعتي حدود900كيلومترمربع در منطقه مرکزی ایران ودردامنه رشته کوه زاگرس (کوه خوانسار)واقع است شهر خوانسار در33درجه و13 دقيقه عرض شمالي و50 درجه و19دقيقه طول شرقي قراردارد.فاصله این شهرستان ازمرکز استان 160 کیلومتروازمرکزکشور380 کیلومتر می باشد.

خوانساردرمنطقه ای كوهستاني واقع وداراي 2250متر ارتفاع ازسطح درياست.

طول راههای شهرستان خوانساربه 5/254 کیلومتربالغ می گردد که کلاًآسفالت بوده وازاین میزان حدود166 کیلومترراههای اصلی و5/88 کیلومترراههای روستایی را تشکیل می دهد.

 

تاریخچه شهر

تاريخچه اين شهرستان به قبل ازاسلام مي رسدوجودآثاري ازآتشكده تير و معبدي بنام هيكل دركوه تيردرحوالي روستاي تيدجان وسنگ قبري به خط پهلوي درقريه قودجان دليلي براين مدعاست.مداركي كه ازسابقه تاريخي خوانساردردست است تاريخ مهاجرت دسته اي از اقوام يهودبه خوانسار وسر گذشت آنهاست. كه به زمان سلطنت كورش مي رسد. دربعضي نوشته ها قدمت خوانساربه زمان اسكندرمي رسد ومعتقدندكه اسكندر هنگام رفتن به اصفهان از آنجاگذشته است ويكي ازميدانهاي جنگ اسكندرو داريوش سوم درمنطقه اي بين خوانسار-كهرود و اصفهان بوده است.

 

همچنين گفته مي شوددرزمان حمله افغانهابه ايران اشرف افغان با سپاهي عظيم قصدتصرف اين شهررا داشت ولي مردم غيرتمندوجوانان سلحشوراين شهرماهها درمقابل او مقاومت نمودندوناچارازمحاصره شهردست كشيد.

 

خوانسارازدوكلمه خوان به معني چشمه وسار(پسوندكثرت)به معني چشمه سار تشكيل شده قديمي ترين مدارکي که از سابقه ي تاريخي خوانسار در دست است تاريخ مهاجرت دسته اي از قوم يهود به خوانسار و سرگذشت آنها است که به زمان سلطنت کورش مي رسد و مدارک و گزارش هاي مزبور در همدان محفوظ مانده است.

 

يهوديان مهاجر به خوانسار تا قبل از تشکيل دولت صهيونيست اسرائيل،در محله اي به نام جهودا(جيدا)که همان محله شهرک کنوني است زندگي مي نمودند.

 

بعد از تشکيل دولت اسرائيل بتدريج از خوانسار به اسرائيل مهاجرت نموده و تا قبل از انقلاب اسلامي ايران تعداد آنان انگشت شمار گشته و امروزه در خوانسار پيروان مذهب يهود وجود ندارند.خوانسار در دوره ي صفويه يکي از مراکز مهم علم وادب و صنعت بوده است.

 

اين موضوع که:در تمام بازارهاي ايران نوع چيت رابه نام چيت خوانساري مي ناميدند خود دليلي بر اين مدعاست.

 

سلاطين صفوي توجه خاصي به اين سرزمين داشته اند و به خاطر همين توجهات صنايع دستي و کارگاهي در خوانسار رونق يافته و کارگاه هايي نظير عصارخانه(کارگاه هاي روغن کشي)،چيت بافي،کوزه گري،پشم زني،قالي بافي،قاشق تراشي(قاشق چوبي)،گيوه دوزي،خوانسار شهرت خاصي داشته است و از سويي ديگر بناي مدرسه ي مريم بيگم صفوي از سوي همسر شاه طهماسب نيز به اوج رونق فرهنگي خوانسار افزود.بعد از سقوط سلسله صفويه رونق و پيشرفت خوانسار رو به انحطاط نهاد و بعد از آن در هيچ دوره اي ديگر رونق و پيشرفت دوران صفويه به خوانسار باز نگشت.

 

قديمي ترين آثار باقي مانده در خوانسار دو مقبره به نام مقبره ي باباترک(tarak) در شرق خوانسار و مقبره ي بابا پير در جنوب غربي شهر )پارک سرچشمه) است که هر دو مقبره داراي گنبد دو پوش و نماي خارجي منشوري است که قاعده ي آن دوازده ضلع است(دوازده ضلع نشانه اي از دوازده امام و دوازده ترک(tarak)کلاه صفويه بوده است.

[Mohammad Aref 120452]

آب و هوا

به علت ارتفاع زياداين شهرازسطح درياهوادر تابستان معتدل وزمستان نسبتاً سرداست وبه همين دليل داراي شرايط ييلاقي است وجودچشمه هاي آب فراوان وباغات سرسبزشرايط بسيارمساعدي براي جذب توريسم فراهم نموده است. درفصول سردسال دماي هواتا 20 درجه زيرصفركاهش مي يابدودرگرمترين روزهاي فصل تابستان درجه حرارت به 38 درجه سانتيگرادافزايش مي يابد ودرجه رطوبت نسبي 2/32 مي باشد.

 

بطورمتوسط ميزان بارندگي درسال 354 ميلي مترمي باشدوطي ده سال گذشته كمترين وبيشترين ميزان بارندگي به ترتيب240 و560 ميلي مترنيزگزارش شده است.

 

میزان جمعیت

بنابر آخرین سرشماری مرکز آمار جمهوری اسلامی ایران، جمعیت شهرستان خوانسار در سال ۱۳۸۵ برابر با ۳۲۵۱۵ نفر بوده است.

 

زبان و گویش

مردم خوانساردارای لهجه خاصی نبوده ولیکن دارای گویش مستقل خوانساری می باشندکه این گویش ریشه درزبان فارسی قدیم داشته وازقبل ازاسلام دراین شهرستان رایج بوده است درکتب تاریخ نقل است شهربانو همسرامام حسین (دختر یزد گرد سوم) درهنگام اسارت درمجلس عمرخطبه ای به زبان وگویش خوانساری ایراد نموده است که این جمله معروف ازاوست اُف برابرویزبوکه نامه پیغمبرش بدرا (یعنی اف برخسرو پرویز باد که نامه پیغمبررا پاره کرد)

 

سوغاتی

سوغاتی خوانسار عسل و خشکبار مانند گردو و بادام وانواع سبزیهای کوهی می باشد و گز انگبین خوانسار بهترین رهاورد این شهر می باشد.

[Mohammad Aref 120452]

محصولات کشاورزی

محصولات اصلي به ترتيب سطح زيركشت عبارتنداز: گندم- جو- علوفه- سيب زميني- حبوبات و محصولات باغي شامل : انگور- گردو- بادام- زرد آلو

 

شركت سرمايه گذاری صنعتی خوانسار(صنايع فلزی)

يكي از واحدهاي توليدي صنعتي شهرستان خوانسارمي باشدكه بامشاركت انجمن خوانساريهاي مقيم مركزوسرمايه گذاري مردمي وتسهيلات بانكي درسال 1379 تأسيس وبابكارگيري بالغ بر65 نفرنيروي كاردرحال حاضردرزمينه توليدمفتولهاي پيش تنيده كه درصنايع راه آهن- سدسازي- پل سازي وسازه هاي پيش ساخته مورداستفاده قرارميگردفعاليت مي نمايد. تعدادي ديگرازصنايع اين شهرستان دربخش توليدنخ- ريسندگي وبافندگي ومصالح فرش- دوچرخه سازي- توليدموادغذايي- لوله هاي پلي اتيلن- مارپيچ فرمان- كارتن سازي- رشت بري- صنايع چوب... مشغول بكارمي باشند.

[Mohammad Aref 120452]

پارک سرچشمه

يكي ازمراكزتفرجگاهي وگردشگري خوانسارپارك سرچشمه اين شهرمي باشد اين پارك باوسعتي حدود15 هكتاردرجنوب شهر خوانسار ودر دامنه كوه خوانسارقرارداردپارك زيبا كه درطول سال ودرفصول مختلف پذيرايي ميهمانان وگردشگران زيادي ازشهرهاي استان وديگرنقاط كشور مي باشدوبدليل وجودچشمه هاي آب متعددازجمله چشمه مرزنگوش- چشمه شترخون- چشمه پيركه درجنب آرامگاه شيخ اباعدنان قرارداردازطراوت وزيبائي خاص برخوردارشده همچنين وجود جنگل انبوه ازدرختان مختلف دردامنه كوه ومحلهاي استراحت وسكوهاي مخصوص مسافران وميهمانان برجاذبه طبيعي اين پارك زيباافزوده است.

 

چشمه اصلي اين پارك ضمن افزايش برزيبائي پارك تأمين كننده آب كشاورزي خوانساربوده وانهار11 گانه خوانسارازآن بهره مندمي شوند.

 

گلستانکوه

منطقه اي است درجنوب شهرستان خوانساردرفاصله 10 كيلومتري شهر خوانسار اين منطقه سرسبزوبسيارخوش آب وهواوداراي شرايط ييلاقي مناسب مي باشدسرتاسرمنطقه گلستانكوه پوشيده از گونه هاي گزانگبين- پياز وحشي (موسير)وانواع گلهاي زيباكه ازآن جمله مي توان گلهاي لاله اشك مژگان انواع لاله هاي سرنگون- سرنگوني ايراني- حنائي- لاله بيشه زار- لاله آتشي- لاله كوهي رانام برد.

 

گلستانكوه ازمناطق ديدني وزيباي خوانساراست كه درفصل بهارپرازگلهاي اشك مژگان ولاله سرنگون مي شوداين گلها درميان بوته هاي گزانگبين وحتي به روي صخره هامي رويندوخاصيت داروئي نيز دارندوبازيبائي خودهربيننده اي را مجذوب ومسحورخود مي كند. مسافران خسته ومشتاق طبيعت بـراي ساعتي هم كـه شده خودرا به آغوش گرم وباصفاي گـلستانكـوه مي سپارندوازيبائي هاي آن لذت مي برند.اوج زيبائي اين منطقه باصفا ازاواسط فروردين تا اواسط خردادماه مي باشد.

 

باعنایت به مواردفوق ووجودآب وهوای مطلوب وطبیعت دلپذیر وبسیارمطبوع دراین منطقه یکی ازبهترین راههای رونق اقتصادی خوانسارگسترش صنعت توریسم وتبدیل آن به یکی از قطبهای گردشگری استان می باشد.

[Mohammad Aref 120452]

بقعه پير (بابا پير)

بقعه پير خوانسار که از باستاني ترين آثار تاريخي سرزمين زيباي خوانسار مي باشد در اوايل سلطنت صفويه بنا به امر پادشاه وقت ساخته شد.صاحب بقعه که پايه گذار مذهب حقه جعفري در اوايل قرن هفتم در اين حدود و اطراف از اصفهان تا کرهرود و بروجرد و نهاوند و لرستان و خوزستان که اکثرا جزو فرقه هاي مجسميه و مجبره و مشبه بوده اند مي باشد.

 

مقبره حليمه و نرگس (دختران بکر)

 

در خوانسار سه عدد سنگ قبر(يک عدد در شهر خوانسار،يک عدد در روستاي قودجان و يک عدد در روستاي بيدهند)به نامهاي دختران بک يا دختران بکر وجود دارد که داراي شکل خاص و بر روي آنان پنج منشور مربع القاعده به طور برجسته حجاري شده است.امام زاده حليمه و نرگس در ۹ کيلومتري شهر خوانسار در روستاي قودجان قرار دارد و خطوط سنگ قبر آنان به خط کوفي و مربوط به قرن سوم هجري است.

 

در خوانسار چند تيمچه و کاروان سرا و نيز دو تالار آينه کاري و نقاشي وجود داشته است که در سالهاي اخير توسط مردم و به اشکال مختلف ديگر تخريب گشته است.

 

امامزاده سيد صالح قصير (اول)

امامزاده سيد صالح قصير واقع در بيدهند خوانسار با هفت واسطه به امام هفتم شيعيان حضرت امام موسي بن جعفر(ع) مي پيوندد.امامزاده سيد صالح قصير را از آن جهت ملقب به قصير ساخته اند که خود و فرزندانش کوتاه قد بوده اند.ساختمان امامزاده سيد صالح در حدود سال ۱۳۵۱ به سبک نوين تعمير و نوسازي گرديده است.

[Mohammad Aref 120452]

مسجد جامع شهر

مسجد جامع در جنوب شرقي خوانسار با سيصد و پنجاه سال قدمت،قديمي ترين مسجد شهر با مساحتي حدود سه هزار متر مربع و گچ بري هاي بسيار نفيس به ويژه در محراب مي باشد.درب شمالي مسجد داراي ارزش تاريخي است و داراي منبت هاي بسيار نفيس مي باشد.

 

مسجد آقا اسدالله

مسجد مرحوم آقا اسدالله رحمةالله تعالي عليه در سال ۱۲۵۸ قمري قسمتي از آن توسط اسدالله خان و قسمت ديگر آن پس از ده سال به کوشش محمدباقر خان ساخته شده است.اين مسجد در ميدان اصلي شهر واقع است.

 

پل ساسان

پل ساسان در شمال شرقي روستاي تيدجان خوانسار قرار دارد.اين پل يکي از پل هاي عظيم قديمي خوانسار است.طول دهانه ي پل،ارتفاع آن و پهناي بنا بيش از هشت گام مي باشد.در مورد وجه ي نامگذاري آن اطلاع دقيقي در دست نيست.سنگ نوشته اي که در بناي پل بکار رفته است در سيل عظيم مردادماه۱۳۶۶ از بناي پل جدا گشته و در چند صد متري شمال آن افتاده و بخشي از آن شکسته شده است بر اساس حجاري ها موجود بر روي سنگ تاريخ بناي و باني ساخت آن ذکر نگرديده است.

 

مدرسه مريم بيگم صفوی

 

مريم بيگم صفوي زوجه شاه طهماسب مدرسه اي در خوانسار ساخته که هنوز باقي مانده است و قديمي ترين مدرسه علميه مي باشد.اين مدرسه در سال ۱۳۰۶ توسط حاج ميرزا محمدتقي خوانساري و در سال ۱۳۵۴ توسط مرحوم آيةالله سيدحسين علوي رحمة الله عليه تعمير و نوسازي گرديده است.اين مدرسه بعد از تعمير به مدرسه ي علوي مشهور گشت.