رفتن به مطلب

ضوابط طراحی مکانهای تربیتی ( مدرسه- دانشگاه- مهدکودک)


ارسال های توصیه شده

کودک محور طراحی مهد کودکدر طراحی ساختمان مهد کودک،کودک محوری اولویت دارد. به این معنی که ساختمان باید برای نگهداری موقت کودکان طراحی شود

 

 

DSC03786.JPG

نادیده گرفتن عادتمان شده است. حتی اگر پای کودکانمان درمیان باشد. شاید در این هنگام بیشتر از مواقع دیگر. چه کودکان زبان اعتراض ندارند.

شهر باید انسان محور باشد. این را بیشتر کارشناسان شهری می گویند. شهر بزرگ شده ، رشد پیدا کرده اما توسعه هنوز غایب است . زنان، راهی محیط های کاری شده اند، اما از ملزومات حضور اجتماعی آنان در شهر خبری نیست.

کودک جزیی از جامعه انسانی شهرنشین است و توجه به او از اصول شهرنشینی. با این حال گویا این بخش از جامعه در شهرهای ما چندان جدی گرفته نمی شوند. مگر به مناسبت روز جهانی کودک آن هم با پخش چند کارتون. از آموزش اصول شهروندی گرفته تا رعایت ضوابط استاندارد محیط های ویژه آنها. چند مدرسه یا

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
را سراغ دارید که با شرایط جسمی کاربر آن یعنی کودک همخوانی داشته باشد؟

 

 

pattern3.php?image=6703503.jpg

 

یک مهد کودک استاندارد در آلمان

 

ضوابط مهد کودک سازی

 

شورای عالی معماری و شهرسازی سال قبل ضوابطی را برای طراحی مهد کودک به تصویب رساند.

شاید این تنها ضابطه موجود از سوی متولیان امر ساختمان برای ساخت مهد کودک به عنوان فضای مختص کودکان باشد. گو این که بر این ضابطه نیز نقدهای فراوانی وارد است، با این حال همین ضوابط ناقص نیز اغلب نادیده گرفته می شود. چه بیشتر مهدکودک ها، خانه های قدیمی هستند که تنها با رنگ کردن و چسباندن چند نقاشی به در و دیوار تغییر کابری داده اند.

در این ضابطه که با نام ضوابط طراحی معماری مهد کودک نامیده می شود، آمده است،« اجرای مصوبه حاضر و پیوست آن در تمام طرح های آتی و در دست تهیه انواع مهد کودک اعم از دولتی ، خصوصی و خود کفا از این تاریخ ( 14/2/1383) در سرار کشور الزامی بوده و تمام مراجع مسوول تهیه، بررسی و تصویب و اجرای طرح های مهد کودک موظفند در مراحل مختلف تصویب ، صدور پروانه ونظارت بر اجرا ضوابط مذکور را رعایت کنند.»

با این همه از تصویب ضوابط طراحی مهد کودک تاکنون اتفاق خاصی در زمینه ساخت مهد کودک نیافتاده است.

هر چند بندها ی این مصوبه چندان با شرایط کودکان انطباق ندارد.

علاوه بر ضوابط شورای عالی شهرسازی و معماری سازمان بهزیستی نیز ضوابطی را برای ساختمان مهد کودک لحاظ کرده که در اغلب بند های‌ آن با عنوان کلمه " حتی المقدور " بیشتر جنبه توصیه ای پیدا کرده تا مصوبه ای.

برای مثال در این ضوابط آمده است : ساختمان مهد کودک حتی المقدور یک طبقه باشد. در غیر این صورت طبقه دوم به نگهداری شیرخواران و اطفال نوپا اختصاص یابد.

 

pattern3.php?image=73515306.jpg

 

pattern3.php?image=39542809.jpg

 

pattern3.php?image=32419508.jpg

 

pattern3.php?image=75348907.jpg

استاندارد دور از دسترس

« هر ساختمان باید سرپناه محکمی، کارآمد و زیبا باشد.» این یک تعریف ساده است که محمود نجاری سی سی ، کارشناس ارشد معماری و مدرس معماری دانشگاه هنر از ساختمان ارایه می دهد.

وی می گوید: « در طراحی ساختمان مهد کودک، کودک محوری اولویت دارد. به این معنی که ساختمان باید برای نگهداری موقت کودکان طراحی شود. بنابراین ایمنی کودکان در مدت زمان حضورشان در مهدکودک اصلی ترین نکته و دستورالعمل در ضوابط طرح و اجرای ساختمان است.»

گو اینکه به زعم سی سی ، منظور از ایمنی تنها استحکام ساختمان نیست ، بلکه رفتار شناسی کودک و توجه ظریف به روحیات و اخلاق کودکانه و تامین امنیت و بهداشت او باید مورد توجه قرار گیرد.

« در کشورهای توسعه یافته و قانونمند مانند آلمان مسوولیت سنگین پذیرش کودک سبب شده تمام نکات و ضوابط ساختمانی، بهداشتی ، آموزشی و مراقبتی مورد مطالعه قرار گرفته و در طراحی ساختمان مهدکودک لحاظ شده است.»

مهندس سی سی درباره ضوابط ساخت مهد کودک در کشورهای توسعه یافته می گوید:« ساختمان های مهدکودک در مناطق شهری باید در نقاطی اجرا شوند که سرعت خودروها در آن نقاط حداکثر 30 کیلومتر باشد. ساختمان از شریان های اصلی تاسیسات شهری ، برق فشار قوی ، ترن و مترو و مراکز آلوده کننده دور باشد. در مسیرهای اطراف ساختمان مهد کودک تفکیک مسیر پیاده رو از سواره رو انجام شده باشد. ورودی مهد کودک نباید مجاور خیابان باشد. همچنین محدوده امنیتی برای کنترل عبور و مرور کودکان وجود داشته باشد.»

گذشته از نکات قابل ملاحظه در مکانیابی ساختمان مهدکودک ، ضوابط دیگری نیز باید در خود ساختمان رعایت شود.

برای مثال مسیر حرکت کودک از خارج ساختمان تا داخل و داخل ساختمان نباید اختلاف سطح داشته باشد.استفاده از اشیا تیز و برنده در محوطه سازی و فضاسازی مهدکودک مجاز نیست.سطل های جمع آوری و تفکیک زباله باید به لحاظ ترشح و نفوذ زباله کنترل شده و از دسترس کودکان دور باشد.طراحی فضای باز باید به شکلی باشد که در والدین احساس نگرانی ایجاد نکند. عناصر محیط باید به شکلی طراحی شود که احتمال بالا رفتن کودک از او سلب شود. طراحی ***** ورودی برای کنترل دمای داخل و خارج و تمیز کردن کفش ها ضروری است. دستگیره در ورودی که در حالت معمول در ارتفاع یک متر طراحی می شود. در مهدکودک از سمت داخل باید ارتفاع بیش از یک متر و 50 سانتیمتر داشته باشد. تا کودک نتواند آن را باز کند.

 

 

pattern3.php?image=10301702.jpg

 

pattern3.php?image=58552004.jpg

نمونه وطنی

 

 

نجاری سی سی به همراه دانشجویان معماری خود تحقیقی را در ارتباط با طراحی مهدکودک در ایران به انجام رسانده است. این تحقیق نشان می دهد در بیشتر مهد کودک های وطنی ضوابط استاندارد رعایت نمی شود. برای مثال در یکی از مهدکودک های زنجان، حیاط مهدکودک با ساختمان آن به اندازه ای اختلاف سطح دارد که ناچار چندین پله این دو فضارا به هم مرتبط می کند. آن هم پله هایی با بدنه فلزی و پوشش سنگی. فضاهای ناامن داخل ساختمان ، ساختمان های دو طبقه و پله های متعدد، روشویی ها و دستشویی های نامتناسب با قد کودکان و موارد متعدد این چنینی از دیگر مشکلات طراحی ساختمان مهد کودک در ایران است.

 

 

آن سویی رویا

محمود سی سی می گوید:« در طراحی ساختمان مهدکودک باید سه بخش مورد توجه قرار گیرد. 1_ قسمت کودک 2_ قسمت کارکنان 3_ قسمت والدین. در طراحی مهد کودک ، توجه به فضای کارکنان و مدیریت مهدکودک و تفکیک فضاهای استراحت ، کاری ، بهداشتی و کارکنان و جلوگیری از تداخل این فضاها با فضای کودکان حایز اهمیت است. فضاها باید با توجه به وسعت برنامه ها و تعداد کارکنان طراحی شود. فضای انتظار نیز باید در طراحی مهدکودک لحاظ شود.( فضایی که در آن والدین به انتظار کودکان می نشینند.) این فضا باید در مجاورت ***** ورودی و بخش مدیریت ساختمان قرار گیرد. در این فضا باید وسایل اندکی برای سرگرمی کودکان تعبیه شود. »

به گفته سی سی در طراحی ساختمان مهد کودک نکات دیگری از جمله کوتاه بودن ارتفاع تابلوهای مخصوص کودکان و مرتفع بودن تابلوهای مخصوص بزرگسالان در نظرگرفته می شود.

« در این محیط باید از رنگ های ملایم در کف ودیوار و رنگ های اصلی زرد ، آبی و قرمز در وسایل دیگر استفاده کرد. درها باید امکان خروج سریع را برای کودکان فراهم کند. سرویس های بهداشتی کودکان باید به تناسب قد آنها طراحی شود.این نکات راباید در طراحی محل آویزان کردن وسایل شخصی کودکان نصب لگوهای هر کودک ( در مهد کودک های کشور های پیشرفته هر کودک لگویی را برای خود انتخاب می کند که معرف وسایل شخصی اوست. برای مثال یک شخصیت کارتونی .) در این فضا در محل قرار گیری کلید پریزها باید دقت کرد تا از دسترس کودکان دور باشد.»

 

 

به اعتقاد سی سی پارکت به دلیل حفظ دمای محیط و تمیزی برای پوشش مهد کودک مناسبتر است.

وی ادامه می دهد:« ساخت این اتاق ها برای یک مهد کودک الزامی است. 1_ ***** ورودی 2_ هال مرکزی 3_ اتاق مدیریت همراه با محلی برای گفت و گو با والدین 4_ فضای انتظار والدین 5_ فضای سرگرم شدن موقت کودکان 6_ رخت کن کارمندان 7_ سرویس کارمندان 8_ آشپزخانه و انبار 9_ سالن ورزش و بازی دسته جمعی 10_ انبار وسایل بازی 11_ کارگاه نقاشی و کار با رنگ و کاردستی 12_ فضای مربوط به نظافتچی و انبار مربوط به آن 13_ کلاس های گروهی 15 تا 20 نفره کودکان ( فضاهای گروهی باید برای اوقات قصه گویی ، نقاشی و بقیه فعالیت های مرتبط عملکردی باشد.) 14_ فضای سرویس هر گروه 15_ فضای استراحت کودک ( در مهد کودک های استاندارد فقط یک مکان برای استراحت کودک آن هم برای کودکی که نیاز به استراحت دارد تعبیه می شود. چه خواب دست جمعی کودکان معمول نیست. کودک به ذات اهل تحرک است نه خواب!) محوطه بازی کودکان باید پاکیزه باشد و در طراحی آن ایمنی کودک در نظر گرفته شود.»

 

 

wubclub.gifعکس های بیشتر

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

برگرفته از

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 10
لینک به دیدگاه
  • 1 سال بعد...

 

 

مهد کودک

 

 

kind.jpg

 

 

مهدکودک جاییست که عشق به دانستن را در کودکان به وجود بیاورد، دانش عمومی آنها را زیاد کند و قابلیت آنها برای کنار آمدن با بقیه را افزایش دهد و علاقه آنها را به جهان و طبیعت برانگیزد. مهم است که در آن کودکان هنوز کودک باشند. آماده شدن برای مدرسه به این معنی نیست که به جای بازی بچه ها را مجبور به یادگیری کنند یا اینکه بچه ها مجبور به یادگیری مهارتهای مربوط به دبستان باشند و یا به تستهای استاندارد برای بررسی موفقیت دانش آموزان تکیه کنند.

 

برنامه آموزشی مهدکودک در واقع باید اینطور مسائل را به عنوان یک زنگ تفریح در کنار فعالیتهای گروهی و فردی که به آن چه ما آموزش سنتی می گوییم بپردازد. ( متوجه شدید؟ در کنار بازیها و فعالیتهای فردی وقتی که برای یادگیری مهارتهای مدرسه صرف می شود در حد یک زنگ تفریح خواهد بود) کلاسهای یک مهدکودک مناسب ، رشد ارزشمندی در کودکان ، هویت فرهنگی آنها را، استقلال و نیروهای فردی آنها را تشویق می کند.

بچه های مهدکودک نحوه کنترل رفتارهای خودشان را در معیت راهنمایی بزرگسالان گرم و با توجه یاد می گیرند. در این مرحله بچه ها واقعا مایل به یاد گرفتن هستند و کنجکاوی مادرزادشان هم به آنها کمک می کنند. مربی ها – با زمینه تحصیلی مناسب در زمینه آموزش به کودکان پیش دبستانی و رشد کودکان – می توانند آن چه که بچه ها برای رشد فیزیکی ، احساسی و هوشی کودکان نیازمندند ، در اختیارشان بگذارند. اینجا ده نشانه یک کودکستان مناسب را می بینید :

مهدکودک های مناسب با همدیگر متفاوت هستند. برنامه آموزشی با توجه به زمینه ها و علائق بچه های مهدکودک متفاوت است. ولی تمام مهدکودکهای خوب در یک مساله مشترک هستند : توجه به توسعه کودکان در تمامی ابعاد. ۱- بچه ها با متریالهای مختلف کار می کنند یا با بچه های دیگر بازی می کنند. بچه ها بی هدف مجبور به نشستن و ساکت ماندن برای مدت طولانی نیستند. ۲- بچه ها در طول روز به فعالیتهای مختلف دسترسی دارند مانند بلوکهای خانه سازی ، بازیهای تخیلی ، کتابهای عکس ، نقاشی ها و ابزار هنری و اسباب بازیهای رو میزی نظیر لگوها و پازلها. همه بچه ها در زمان یکسان ، کار یکسانی را انجام نمی دهند. ۳- مربی ها در زمانهای مختلفی از روز ، با بچه ها به صورت گروههای کوچک یا به طور فردی هم کار می کنند. مربی ها تمام وقتشان را با تمام گروه سپری نمی کنند. ۴- کلاس با کاردستی های خود بچه ها تزیین شده است. با دست نوشته های خود آنها و قصه هایی که خود بچه ها ساخته اند. ۵- بچه ها اعداد و الفبا را در زمینه فعالیتهای روزمره خود می آموزند. در خلال فعالیتهایی مانند کشف طبیعت و دنیای گیاهان و حیوانات ، آشپزی. مراقبت کردن از حیوانات و گیاهان و آماده کردن میان وعده ها همه فعالیتهایی با معنی و مفید برای بچه ها هستند. ۶- بچه ها مدت کوتاهی صرف فعالیتهای نشستنی می کنند ( حداکثر یک ساعت ) و بقیه وقتشان به بازی و کشف کردن می گذرد. پر کردن کاغذها نباید فعالیت اصلی آنها باشد. ۷- بچه ها هر روز شانس بازی کردن در فضای بیرون را با توجه به شرایط هوای بیرون داشته باشند. بازی در فضای آزاد هیچ وقت نباید قربانی فعالیتهای آموزشی شود. ۸- مربی ها برای بچه ها در طول روز کتابهای قصه بخوانند و این فعالیت مختص زمان خواب بچه ها نباشد. ۹- برنامه آموزشی ، بین کودکانی که در آموزش جلوترند و آنهایی که نیاز به کمک دارند ،قابل تطبیق باشد. برای اینکه کودکان در زمینه ها و تجربه ها با همدیگر متفاوتند و همه آنها در زمان یکسان ، مسائل یکسان را فرا نمی گیرند. ۱۰ – والدین باید از فرستادن کودکانشان به مهدکودک احساس خوبی داشته باشند. بچه ها باید شاد باشند. آنها نباید گریه کنند یا اینکه معمولا مریض باشند.

طراحی اتاق کودک می بایست با روحیه کودکان در تطبیق باشد و باید طوری طراحی شود که تا مدرسه رفتن کوک مورد استفاده قرار گیرد از این رو در طراحی فضاهای کودکان , شناخت کودک اهمیتی خاص می یابد.و از آنجائی که کودکان دنیای تخیلی خاص خویش را دارند , بسیاری از آنان در سنین زیر ۷ سال , دنیا را آنطور که باید باشد مجسم می کنند , نه انگونه که هست.و همین امر باعث میشود محیط کودکان آن فضائی نباشد که معمار بدون شناخت , آن را طراحی می کند.آنچنان که وقتی معماری بر نمود های سنتی زندگی از طریق تفاوتهای مفهومی تاثیر می گذارد , بر خوردهایی مطرح می شود که قبل از آن بطور کامل پنهان بودند و این چنین است که آشکار و هویدا می شوند.شکل کلی فضای معماری کودکان از عناصری منحصر بفرد , برجسته و آنچه بر انگیزنده احساسات وی است , سرچشمه می گیرد.اشکال خالص هندسی رفتار ادراکی کودک را مورد توجه قرار می دهند و اجازه نمی دهند تا مفاهیم گوناگون در جزئیات تصوری کودکانه مدفون بماند.نقاشیهای کودکان نشان میدهد که کودکان در تصوراتشان , فضا را چگونه می بینند.آنها بطور دقیق و کامل , ( بعنوان کاربر ) فضا را قبول کرده و آن را با جزئیات در ترسیماتشان بیان می کنند , که خود مایه تعجب است.کودکان معمولآ دوست دارند در مورد اینکه کهاتاقشان چگونه دیده میشود , بحث کنند.آنها اظهارات مهمی می نمایندو نظراتی در باره رنگ اتاق و دیوارها و مبلمان مناسب خود را بیان می کنند و میخواهند در مورد آنها تصمیم پذیری شود.بدینگونه کودکان فرضیه طراحان را قطعی خواهند کرد.این فرضیه اساس طراحی خواهد بود که تصور کودکانه , اشکال معماری و شاخص مخصوص به خود را بر می انگیزد , مثل آنچه که , اینگونه توسط کودک بیان می شود : شبیه به ماهی است , سر و چشم دارد , مثل قایق است اما بدون پارو.اتاق کودک قلمروئی مخصوص به آنان است.آنجا برای آنان همچون جهان بزرگ تصور می شود.آنان در آنجا به موسیقی گوش فرا می دهند , بازی می کنند , در رویاهای خود فرو می روند , کتاب می خوانند و…… از این رو کودک هواره در حال جنبش و جنبیدن است و دوست دارد کنجکاوی و کاوش را همراه با بازی در دنیای خود انجام دهد , بنابراین محیط اطرافش باید مطابق با فعل و انفعال درون کودک باشد و حواس و حس کنجکاوی او را بر انگیزد. از این رو بهترین فضا ها جهت کودکان می بایست , رنگارنگ , جاذب , پر مشغله و منظم , پر نشات ولی با این حال آرامش بخش و در عین حال بی خطر باشد.نائل گشتن بدانها تنها بوسیله برنامه ریزی دقیق میسر خواهد بود. از این رو با مد نظر گرفتن المان های زیر خواهیم توانست در ایجاد محیطی مناسب و متناسب با حال و هوای آنان و هر آنچه در رشد و تعالی آنان تاثیر گذار است , فائق گردیم.

مشورت : با کودک خود صبحت کنید.و فعالیتهای مورد علاقه او را بیابید و توجه نمائید او از چه چیزهائی لذت می برد.ازصفات منحصر بفرداو به دقت مطلع شوید.و بیابید که دوست دارد محیطش چگونه آراسته شود.کودکان باید کمک کنند تا محیط خود را بیا فرینند , بدین کونه آنها یاد می گیرند , مسئولیت پذیر بوده و برای بثمر رساندن کیفیت استعداد و جودی خود کوشش نمایند.

قیاس و مبلمان : طراحی فضا ی منطبق با شرایط کودکان به طور قطع بستگی به شناخت کافی از ویژگی های رشد آنان دارد.خصوصیات جسمی و روانی کودکان در مراحل مختلف رشد , اساس برنامه ریزی فضا و طراحی برای آنان است.اندازه میز و صندلی , کمد های اسباب بازی و نیز ارتفاع مناسب دستگیره درها , دستشوئی ها , شیر ها و .. ضروری است.اگر فضا و عناصر آن متناسب با اندازه های کودکان باشد , آن ها به سادگی می توانند از فضا ها و وسایل مربوط به خود استفاده کنند.قطعات متنوع مبلمان , نیمکت , میز و صندلی , تابلوها , قفسه ها و غیرهای که با مقیاس و در حد و اندازه آنان ساخته می شود , اغلب برای هر بازی شکل ویژه ای بخود می گیرند.

تقسیمات فضا : اتاق کودک باید به طریقی چند منظوره طراحی شود و از آنجائی که کودکان از اتاقشان برای بسیاری از فعالیتها در کنار استراحت و خواب استفاده می کنند , تقسیمات و قلمرو های خاص و مشخص خود را طلب می کند. از قبیل فضائی برای مطالعه و بازیهای مهیج و همچنین فضائی برای سرگرمی.فضای بازی باید در کنار فضای خواب و استراحت کودک و در ارتباط مناسب با آن طراحی شود .تجهیزات مورد نیاز در فضای بازی شامل :قفسه و صندلی , پارک کودک و …. است.

محدودیت ها : کودک در این مرحله کنجکاو و بی باک است.تا آنجائیکه آنها هیچگونه اطلاعی از خطر ندارند.از این رو با ایجاد قفسه ها نه تنها اشیا ئی مانند بطری و دارودر ارتفاعی مناسب و بدور از دست کودک در امان است بلکه محیط نیز نظمی دوچندان می یابد.

رنگ: رنگهای روشن به چشم بچه ها با شکوه هستند.برای دیوارها از کاغذ دیواری رنگی و یا رنگ شاد استفاده کنید.و رنگ و بافت را به آنها اضافه نمائید.میتوانیم حریم ها و همچنین لبه های دیوار را مشخص و بر جسته نمائیم.و ابر ها و ستارگان را بر سقف اضافه نمائیم.کودکان رنگهای تابناک و درخشنده را دوست دارند.اما شما میتوانید با به کار بردن رنگهای شاد و تابناک در روی هر دیوارمحدوهای رنگی را نیز معین کنید.رنگهای شاد و شفاف و آزاد , تصور کودکانه را بر می انگیزند و آنان را به آفرینش و خلاقیت را تشویق می کنند.همچنین پیدایش یا ظهور دیوارهای روشن از قبیل استفاده ازکارکترهای کارتونی و مانند آن در دیوارهای اتاق های کوچک می تواند بسیار مفید باشد. ۶

روشنائی : فضاهائی با نور طبیعی و شفاف اثر مثبت بر کودکان دارند.بعبارت دیگر اتاق های تاریک با نور مصنوعی و نامناسب اثر منفی در پی خواهند داشت.از این روگزیدن نحوه و میزان روشنائی در اتاق کودک اهمیتی بس مهم را ایفا مینماید و تاثیر مهمی در خواندن و نوشتن و ایجاد آرامش و تمرکز آنان دارد.نور مناسب فضا را جهت محیطی آرام و مناسب جهت مطالعه محصور می نماید.بررسی تاثیر میزان نور در شب نیز در روحیه آنان حائز اهمیت است.

پنجره ها : پنجره و جهت آن در اتاق کودک اهمیتی ویژه دارد.از طریق آن نور شمالی به داخل می تابد و شادابی و سحرخیزی را به بار می آورد. کودکان پنجره هایی را که در تقابل و مرتبه چشمانش است را بیشتر دوست میدارد , بطوریکه ایشان مجبور نیستند برای نگاه کردن به خارج قد بکشند.از سوی دیگر کودکان از میان پنجره ها حرکت خورشید را دنبال می کنند تا زمانیکه به محل مشخصی برسد و غروب کند , فعالیت های خود را خاتمه می دهند. در گرداگرد این عناصر کودکان بازی می کنند و از این طریق از تصوراتشان بهره می برند تا دنیای خودشان را بیافرینند.از این رو با ایجاد کنش و واکنش و ایجاد کنجکاوی خواهیم توانست کودک خود را به فکر فرو بریم .ایجاد کنش دنیای جدیدی را بر روی کودک خواهد گشود.و او را در شناخت هر چه بیشتر پیرامون و دنیای پر رمز و راز خود تشویق خواهد نمود. آنچنانکه که معماری و عناصرشبرانگیزنده نیروی حرکتی و تشویقی خواهند بود و آن هنگامدیگر پایانی بر این باور نخواهد بود

کودکان و رنگ هارنگ ها در شخصیت انسان ها،بخصوص کودکان تاثیر بسزایی داشته، باعث ایجاد تجربه های هیجانی از قبیل شادی، خنده،غم، اندوه، آرامش، تحریک پذیری، سکون و هیجان می شود. در کودکان این خصیصه شدت مییابد، آنان به سبب روح پاک و بی آلایش و شاد و پر طراوت خویش رنگ های زنده و مرکبکه در ترکیبی مناسب با هم قرار گرفته باشند را ترجیح می دهند این موضوعی است که ردطراحی و تزئین و رنگ آمیزی فضاهای داخلی و ترکیبات مناسب رنگی فضاهای طبیعی بایدمورد توجه قرار گیرد با رنگ‌های مختلف می توان اندازه و وزن یک شی معین را کوچک یابزرگ ، سبک یا سنگین جلوه داد. اصولاً رنگ های گرم و روشن باعث توسعه اشیاء شده بهآنها وسعت می دهند و بالعکس رنگ‌های سرد و تیره باعث می شوند اشیاء کوچکتر ازاندازه خود به نظر آیند.

کودکان وروانشناسی رنگ هارنگ ها سه دستهاند:

۱- اصلی که شامل سه رنگ قرمز – آبی و زرد می شوند.

۲- فرعی کهاز ترکیب سه رنگ اصلی به دست می آیند مثل سبز – نارنجی – بنفش

۳- رنگ های میانهکه از ترکیب رنگ اصلی به علاوه رنگ فرعی بدست می اید که ۶ عدد هستند زرد مایل بهسبز و غیره – آبی مایل به سبز و …

ازرنگ به ۲ طریق استفاده می کنند:

۱- نمونه سازی طبیعی و عینی- مثلاً دریابه رنگ آبی و چمن به رنگ سبز رسم می شود.

۲- استفاده از رنگ هایی که به طورناخودآگاه به ذهن می رسند و قانون خاصی ندارند.

در مبحث هنر، رنگ به خودیخود وسیله پر قدرتی برای بیان و نشان دادن حالت های عمیق درونی است نقاشی کودکاننمونه روشنی از ارائه رنگ های متنوع در سطح وسیع می باشد. فقدان رنگ در تمام یاقسمتی از موضوع نقاشی کودکان نشانگر خلاء عاطفی و یا گاهی دلیل بر گرایش های ضداجتماعی اوست کودکان سازگار در نقاشی های خود از ۵ رنگ استفاده می کنند در حالی کهکودکان گوشه گیر و یا‌آنها که ارتباط با دنیای خارج را دوست ندارند بیشتر از یک یادو رنگ بکار نمی برند.

رنگ های گرم تحریک کننده ، سبب فعالیت، جنب و جوش، الهامدهنده روشنی، شادی زندگی و مولد حرکتند، در حالی که رنگ های سرد بر عکس موجد حالتهای انفعالی، سکون، بی حرکتی و تلقین کننده غم و اندوه هستند. تماشای رنگ های گرممیزان ضربان قلب را تشدید می کند و برای فضای پر هیجان کاربرد دارند در میان رنگهای گرم، رنگ سرخ بقدری نافذ و سریع الحرکت است که از هر رنگ دیگر زودتر به چشم میخورد.

دریافت‌ رنگ‌هاکودکان‌توجه‌ بیشتری‌ به‌ رنگ های‌ اشباع‌ شده‌ اولیه‌ دارند. چنین‌ به‌ نظر می‌رسد که‌عکس‌ العمل‌های‌ اولیه‌ کودکان ‌نسبت‌ به‌ رنگ ها در اثر خصوصیات‌ عاطفی‌ بروزمی‌کند ولی‌ با گذشت‌ زمان،‌ کودک‌ یاد می‌گیرد که‌ آنها را مشاهده‌ نماید و دقیقاًآنها را درک‌ کند. با این‌ وجود باید اذعان‌ کرد که‌ در یک‌ آزمایش‌ نوزادان‌ ۱۵روزه‌، آنها توانستند نورهای‌ رنگی‌منعکس‌ شده‌ برروی‌ دیوار را از همدیگر تمیزدهند. رنگ‌ قرمز اولین‌ رنگی‌ است‌ که‌ کودکان‌ بطور صحیح‌ از آن‌ نام‌ می‌برند وبعضی‌ اوقات‌ رنگ‌ آبی‌ را کودکان‌ بعنوان‌ رنگ ‌ضد قرمز می‌ دانند. در بعضی‌مواقع‌ کودکان‌ رنگها را با اشیایی‌ که‌ بدان‌ رنگها هستند بخاطر می‌آورند و مثلامی‌گویند زرد مانند زرده‌ تخم‌مرغ‌.

موضوع‌ فوق‌ نشان‌ می‌دهد که‌ کودک‌ به‌کندی‌ قادر خواهد بود که‌ رنگها را از اشیاء انتزاع‌ نموده‌ و آنها را بعنوان‌خصوصیات‌ مستقلی‌ بخاطر آورد.

تاثیر شرایط محیطی :

۱- نور و روشنایی: نور یکی از اصول معماری در تامین آسایش بصری فضا میباشد که تاثیرات روانی آن در انسان ها متفاوت است. تحقیقات ثابت کرده است که نورطبیعی و شفاف بر روی حواس کودکان تاثیر مبتنی وارد از دید کودکان این فضاها دوستانهو با نشاط هستند . نور کافی و نورپردازی مناسب در فضاها موجب می شود که میل و رغبتکودکان افزایش یابد.

۲- دقت عمل و تمرکز حواس افزایش یابد و سلامتی چشم و قدرتبینایی محفوظ مانده و از خستگی اعصاب جلوگیری می کند.

۳- باعث ایجاد تنوع وتاکید فضایی می گردد.

از آنجا که کودکان در پذیرش تنش و خستگی تحمل کمتریدارند، از نور پردازی های ادارای تضاد شدید ، چه بصورت مصنوعی و چه به صورت طبیعیکه باعث ایجاد خستگی و تنش می شود، باید پرهیز کرد.

در نتیجه نور ملایم ویکنواخت در مورد فضاهای کودکان مطلوب به نظر می رسد. البته به جز در مواردی که باتنوع در نور پردازی سعی در تاکید فضایی داریم.

سر و صدا: کودکان صداها را دوستدارند و به طور کلی صداهای ملایم زمینه ، به تخیل کودکان کمک می کند و آنها را بهزندگی بیرون مرتبط می سازد سر و صدای ناشی از ترافیک کاربری های تجاری و کارگاه هایصنعتی از اصوات نامطلوب فضاهای کودکان هستند. این فضاها نباید از لحاظ آگوستیکیمرده باشند.

تهویه برای کار کردن با حداقل خستگی و تامین سلامت کودکان،تهویه خوب در فضاهای آموزشی، مخصوصاً در کلاس درس ضروری است.

۱- تعیین صحیح محلوقوع بازشوها نسبت به جهت وزش باد.

۲- استفاده از مصالح مناسب در جداره ها.

۳- استفاده از گیاهان و درختان جهت تهویه طبیعی محیط پیرامون.

  • Like 11
لینک به دیدگاه
  • 3 ماه بعد...

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

 

معماری مدارس اقلیم «گرم و مرطوب» و «سرد» الگو سازی شد که به‌ عنوان نمونه ارتفاع کلاس در مناطق سردسیر حداکثر 3 متر و در مناطق گرمسیری به 50/3 متر می‌رسد.

بر اساس تحقیق دانشکده معماری دانشگاه شهید بهشتی در جهت الگو سازی طراحی مدارس برای اقلیم «گرم و مرطوب» و «سرد» فضاهاى آموزشی مدارس ابتدایى و راهنمایى به دو گروه فضاهاى بسته و فضاهاى باز تقسیم‌بندى شده‌اند که فضاهاى بسته در مدارس ابتدایى شامل فضاهاى تدریس کلاس‌هاى نظرى، تجربى و فضاهاى پرورشى است.

فضای پرورشی مدارسی که تعداد کلاس‌هایشان از 10 کلاس پایین‌تر باشد شامل نمازخانه و سالن چند منظوره اجتماعات، سخنرانى، امتحانات، فیلم و ورزش است و سالن‌های ورزش، کتابخانه، پرورشى و اتاق مشاوره برای مدارس دارای 10 کلاس به بالا در نظر گرفته ‌می‌شود.

فضاهاى رفاهى و خدماتى در داخل ساختمان مدرسه شامل خانه معلم، موتورخانه در مدارس شهرى، انبار اصلى، انبار وسایل نظافت و سرویس‌هاى بهداشتى کارکنان می‌شود و امکانات رفاهی دانش‌آموزان در محوطه شامل سرایدارى در مدارس شهرى، بوفه، اتاق تغذیه و آبدارخانه است.

فضاهاى ادارى شامل اتاق‌هاى مدیر، معاونان، دفترداران، بایگانى و آموزگاران می‌شود و فضاهاى ارتباطى شامل راهروها و پله‌هاست.

فضا‌های اصلی آموزشی کلاس درس از اهمیت ویژ‌ه‌ا‌ی برخوردار بوده و انعطاف، مهمترین خاصیت فضاهاى اصلى آموزشى کلاس درس است و از طرف دیگر وجود کلاس درس به عنوان مکانى ثابت که کودکان، هویت مکانى خود را از طریق آن تشخیص می‌دهند، در جهت ایجاد احساس امنیت در کودکان الزامى است. بنابراین بهتر است فضاى کلاس را به صورت فضاى چند عملکردى در نظر گرفته شود.

کلاس درس باید در آرام‌ترین مکان ممکن قرار گیرد و از سر و صداى بیرون به دور باشد تا دسترسى مناسب و سریع به سایر فضاهاى آموزشى از قبیل کتابخانه، کارگاه‌ها و کلاس‌هاى ویژه براى کلاس درس فراهم شود ضمن اینکه باید دسترسى مناسب به امکانات مخصوص، خارج از واحدهاى آموزشى نیز براى آن فراهم باشد.

 

* وجود کلاس‌ درس نزدیک در اصلی ورودی به پایه‌اولی‌ها احساس امنیت می‌دهد

کلاس‌هاى کودکان در سال‌هاى اول و دوم دبستان بهتر است نزدیک ورودى اصلى باشند و دسترسى سریع به حیاط و فضاى باز براى آن فراهم باشد تا کودکان به راحتى کلاس خود را پیدا کنند و احساس اطمینان و امنیت در آنها ایجاد شود.

کلاس‌هاى درس سال‌هاى اول و دوم دبستان بهتر است از سال‌هاى سوم، چهارم و پنجم جدا شود؛ فضاى کلاس‌هاى پایین نسبت به کلاس‌هاى بالاتر در جهت آرامش کودکان کوچکتر بوده و کودکان مى‌توانند در فضاى که به آنها اختصاص داده شده با کودکان هم سن و سال خود راحت‌تر باشند.

فضای بسته مدارس راهنمایی شامل فضای تحصیلی، کلاس‌های نظری، کارگاه‌های حرفه‌ و فن برای پسران و کلاس خیاطی و خانه‌داری برای دختران است که به صورت سمعی و بصری و آزمایشگاه ایجاد می‌شود.

فضاهای پرورشی شامل نمازخانه، سالن چند منظوره اجتماعات، سخنرانی، امتحانات، نمایش فیلم، سالن ورزش، اتاق بهداشت و کمک‌های اولیه است؛ حداقل عرض مفید کلاس با توجه به اینکه برای فعالیت‌های مختلف درسی قابلیت اجرای فراهم شود برابر 5/6 متر و اندازه بهینه آن 7 تا 8 متر است باید بیشتر از یک سمت کلاس پنجره وجود داشته باشد.

حداقل طول کلاس 7 متر و اندازه بهینه آن 8 تا 9 متر است و ارتفاع کلاس 3 متر در مناطق سردسیر بوده و این حداکثر در مناطق گرمسیری از 20/3 تا 50/3 متر افزایش پیدا می‌کند.

علاوه بر طراحی کلاس دروس عمومی باید یکسری کلاس ویژه به منظور اجرای فعالیت خاص آموزشی و پرورشی در مقطع دبستان طراحی شوند تا آن دسته از فعالیت‌های دانش‌آموزان که نیازمند فضای ویژه هستند، فراهم باشد.

در مقطع راهنمایی، کارگاه‌های حرفه و فن به صورت کارگاه عملی، سمعی و بصری برگزار می‌شوند و آموزش این درس در مدارس پسرانه به صورت کارگاه عملی و در مدارس دخترانه شامل خانه‌داری و خیاطی است.

فعالیت آزمایشگاه‌ها در این کارگاه‌ها باید طوری ساماندهی شود که فرصت زیادی به منظور مشاهده و پرسش فراهم شود؛ آزمایشگاه باید به نحوی طرح‌ریزی شده که برای کارهای گروهی یا انفرادی مناسب باشد و مکان آزمایشگاه نیز باید به گونه‌ای طراحی شود که در کنار کلاس‌های درسی یک پایه تحصیلی قرار گرفته تا بتواند جوابگوی فعالیت ویژه در ارتباط با هر پایه باشد.

  • Like 7
لینک به دیدگاه

* کتابخانه قلب فضای آموزشی است

از نظر فیزیکی و آموزشی، کتابخانه باید مانند مرکز و قلب فضاهای آموزشی عمل کرده تا به طور یکسان در محدوده کلاس درس، آزمایشگاه، کارگاه‌ها و اتاق‌های اداری قرار گرفته و به سهولت قابل دسترسی باشد.

 

* سالن چند منظوره بازده مدارس را بالا می‌برد

سالن چند منظوره برای اجرای فعالیت‌های متنوع آموزشی طراحی می‌شود تا علاوه بر برگزاری جلس‌های امتحان، فعالیت عمومی مدارس و فعالیت‌های فوق برنامه نیز در آن سالن برگزار شود تا این امر موجب بالا رفتن بازده و کارایی فضای مدارس شود.

مهمترین ویژگی سالن چند منظوره خاصیت انعطاف‌پذیری آن است تا فضای مناسبی برای تغییر عملکردها فراهم شود.

هال عمومی، فضای سرپوشیده بسته یا نیمه بسته با مساحت کافی است که جهت فعالیت اجتماعی، تفریحی و ورزشی و بازی کودکان در زنگ‌های تفریح و همچنین در هنگام نامناسب بودن اوضاع جوی استفاده می‌شود.

سالن عمومی مدارس استفاده چند منظوره دارد. در زمستان و تحت شرایط هوای نامناسب برای تفریح کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای تشکیل اجتماعات، غذاخوری دانش‌آموزان، آشنایی و تشکیل گروه‌ها و برقراری ارتباطات بیشتر و مکانی برای همبستگی بیشتر گروه‌های سنی به شمار می‌آید.

مهمترین راه ایجاد سالن عمومی، استفاده چندمنظوره از مکان‌های مرکزی مانند سالن ورودی، فضای مکث و تقسیم راهرو و سرسراها و سالن است.

 

* گنجایش نمازخانه هر مدرسه 30 درصد کل جمعیت مدرسه است

برای دانش‌آموزان دختر که از کلاس سوم به حد تکلیف رسیده‌اند یا مدارس پسرانه در مواقع خاصی باید نمازخانه‌ای در نظر گرفت؛ گنجایش نمازخانه باید به میزان 30 درصدی تعداد کل دانش‌آموزان در نظر گرفته شود.

مکان نمازخانه بهتر است در مجاورت دیگر فضای پرورشی، مخصوصا سالن چندمنظوره در نظر گرفته شود.

فضای مشاوره باید دارای ورودی جداگانه‌ای بوده و دسترسی سریع به این فضا از ورودی اصلی مجموعه به راحتی فراهم باشد و والدین و دیگر مراجعه کنندگان به راحتی به فضا دسترسی داشته باشند.

فضای مشاوره باید نزدیک فضای اداری ولی جدا از آن قرار گیرد تا از طریق بایگانی اداری دسترسی به مدارک و خدمات دفتری برای آن ممکن باشد؛ این فضا همچنین باید با ورودی مستقیم از راهرو قابل دسترس باشد.

ارتباط بوفه و فضای باز با فضای سبز مدرسه به بهتر شدن فضای مدرسه کمک می‌کند. تلفیق فضای تغذیه با فضای استراحت با ایجاد سکوها و صندلی به راحتی بیشتر دانش‌آموزان منجر می‌شود و همچنین ایجاد فضای سرپوشیده و آلاچیق و تراس باز در این فضا ممکن است بر کارآیی و کیفیت این فضا بیفزاید.

 

* هر 15دانش‌آموز باید یک سرویس بهداشتی داشته باشند

هر 20 دانش‌آموز یک آبخوری، هر 15 نفر یک چشمه توالت و هر 40 نفر یک دستشویی نیاز دارند که به استاندارد نزدیک است و از تجمع دانش‌آموزان جلوگیری به عمل می‌آورد.

امروزه در ایران سرویس دانش‌آموزان به علل بهداشتی در خارج از ساختمان اصلی و در محوطه ساخته می‌شوند و به طور کلی این فضاها باید در محلی قرار گیرند که در عین دسترسی سریع از فضاهای پر رفت و آمد دور بوده و کنترل آنها نیز راحت باشد و همچنین لازم است سرویس‌های بهداشتی کارکنان در داخل ساختمان اصلی و نزدیک قسمت اداری جدا از سرویس دانش‌آموزان ساخته شود.

فضای کوچکی متناسب با تعداد پرسنل جهت پذیرایی از کارکنان در طبقات باید پیش‌بینی شود؛ از این فضا خدمتگزاران مدرسه نیز جهت استراحت استفاده می‌کنند.

انبارها شامل انبار مدرسه و وسایل نظافت است که انبار نظافت در کنار سرویس بهداشتی و به میزان سه مترمربع در نظر گرفته و با افزایش تعداد دانش‌آموزان بر تعداد انبارهای نظافت افزوده می‌شود.

به جهت لوازم و تجهیزات مصرفی مثل میز و نیمکت‌های مستعمل، نجاری و قطعات یدکی لازم است مساحت موردنظر با توجه به ظرفیت هر مدرسه در حدود 2 متر مربع برای هر کلاس پیشنهاد ‌شود و فضای موتورخانه با توجه تأسیسات و عوامل اقلیمی میزان فضای مورد نیاز متفاوت خواهد بود.

 

* فضای ارتباطی افقی راهرو باید حدود 30 متر باشد

فضای اداری در یک مدرسه به عنوان مرکز کنترل، نظارت مدرسه و نقطه ارتباط والدین با دانش‌آموزان و معلمان به شمار می‌آید و در این فضا مدارک مدرسه نگهداری، بودجه‌ها محاسبه شده و کتاب‌ها و وسایل نگهداری می‌شوند و این فضاها شامل دفتر مدیر مدرسه، اتاق‌های معلمان، معاونان و اتاق اداری و اتاق کنفرانس است.

فضای ارتباطی افقی از نظر ایمنی طول راهرو یا حداکثر فاصله هر کلاس تا خروجی ساختمان یا راه‌پله در حدود 30 متر است.

حداقل عرض راهرو در حالتی که فقط یک طرف آن کلاس باشد 5/2 متر است و در حالتی که دو طرف آن کلاس باشد این اندازه به 30/3 تا چهار متر می‌رسد و حداقل عرض راهرو در فضای اداری دو متر و حداقل ارتفاع راهرو 6/2 متر است.

 

* فضای ارتباطی عمومی

در صورتی که فضاها در طبقات طراحی شده باشند حداکثر 8 کلاس می‌توانند از یک راه‌پله استفاده کنند.

حیاط مدرسه نخستین محل برخورد کودک با مدرسه است که اگر حیاط مدرسه مناسب با ضوابط اصول فنی محوطه‌ بازسازی شده باشد؛ باید وسایل تفریحی و ورزشی مناسبی در آن تعبیه شده تا دلنشین و زیبا دیده شود تا از این طریق به رفع خستگی کودک به ویژه در زنگ تفریح بینجامد و تخلیه انرژی دانش‌آموزان و تجدید قوا ذهنی و بدن آنها را برای حضور در کلاس بعدی آماده ‌سازد تا در نتیجه بازدهی آنان افزایش ‌یابد.

این فضاها شامل محل تجمع و صف، فضای سبز، زمین‌های ورزشی، پارکینگ وسایل نقلیه و راه‌های ارتباطی است.

 

*مناسب‌ترین تراکم در کلاس‌های درس دبستانی 24 نفر است

مناسب‌ترین تعداد در هر کلاس درس از 22 تا 24 نفر در کلاس‌های دبستانی و در نهایت تعداد 28 تا 30 نفر است و این تعداد در کلاس‌های راهنمایی به 23 تا 25 نفر و در نهایت 28 تا 30 نفر در هر کلاس درس است.

تنظیم شرایط محیط آموزشی مناسب با ترکیب درست نور، صدا و تهویه و دما به دست می‌آید که این شرایط جزء مهم‌ترین اصول و لازمه آموزش و پرورش صحیح است چون تا زمانی که شرایط محیطی لازم در هر فضای آموزشی برقرار نشود، آموزش و پرورش درست در آن فضا نمی‌تواند شکل گیرد و بهتر است فضای آموزشی از طریق پنجره‌ها دارای دید مناسب به خارج و فضای بیرون باشند تا بهداشت روانی کودک تأمین شود و به جهت تأمین نور کافی در فضای آموزشی، علاوه بر نور طبیعی استفاده از نور مصنوعی نیز الزامی است.

میزان روشنایی مناسب برای محیط‌ های آموزشی بین «300 تا 500 » لوکس است که از طریق نورپردازی می‌توان در فضا تنوع ایجاد کرد و یا در جهت تأکید در فضا از نور بهره جست.

شنیدن درست از مهمترین اصول آموزش است چون دانش‌آموز بر اثر سر و صدا نمی‌تواند به خوبی تمرکز کند؛ در کلاس درس تراز «50 دی‌سی‌بل» صدای زمینه عادی است ولی اگر سر و صدا به حد «60 دی‌سی‌بل» یا بیشتر برسد، باعث حواس‌پرتی دانش‌آموز می‌شود.

موقعیت مکانی مدارس و همجواری نادرست آنها با مناطق پر سر و صدا موجب کاهش بازدهی آموزشی در کلاس درس می‌شود بنابراین در مکان‌یابی مدارس باید تدابیر لازم به منظور کنترل سر و صداهای داخلی از طریق گروه‌بندی فضاهای مدرسه و پرهیز از همجواری فضاهای نیازمند آرامش با زمین بازی شود.

  • Like 7
لینک به دیدگاه
  • 1 ماه بعد...
  • 4 هفته بعد...
  • 11 ماه بعد...
* v e n o o s * مهمان
بچه هااااااااااا

من برنامه فيزيكي دبيرستان ميخواااااااام:4564:

استانداردهای طراحی دبیرستان وهنرستان

بررسی شرایط اقلیمی :

 

آب و هوا:

شرايط مناسب آب و هوا متاثر از وضعيت اقليمي يعني حرارت، رطوبت و سرعت حركت هوا خواهد بود.

 

باد:

محيط آموزشگاه از نظر همجواري با ساير ساختمانها و عوامل جغرافيايي بايد به گونه‌‌اي باشد، كه امكان حركت و نتيجتا تهويه هوا وجود داشته باشد، ‌نحوه استقرار آن به نحوي باشد كه اثرات بادهاي مزاحم كاهش يافته و برخورداري از بادهاي مناسب افزايش يابد. به طوري كه حداكثر استفاده از جريان هواي مناسب براي تهويه طبيعي كلاس بوجود آيد.

در صورتي كه محيط آموزشگاه در معرض وزش بادهاي شديدي قرار داشته باشد بايد امكان ايجاد فضاي سبز توسط درختان و بوته ها براي مقابله با آن فراهم باشد. با توجه به جهت عمومي وزش باد در منطقه، احداث واحد آموزشي نبايد در مسير انتشار دود و بوهاي زننده كارخانجات، ‌كانالهاي روباز، عبور فاضلاب، محل زباله داني و… قرار گيرد .

 

تابش آفتاب:

به طور كلي جهت ساختمان مدارس بايد به گونه‌‌اي باشد كه حداكثر تابش آفتاب در كلاسها هنگام زمستان و جلوگيري از نفوذ تابش مزاحم در تابستان فراهم آيد. بر اين اساس ميزان نور گيري هر نقطه با توجه به زوايه تابش و جهت تابش مشخص مي‌گردد. همچنين بايد دقت داشت عوامل شهري و جغرافيايي نبايد در روشتايي محيط نقصان يا خللي وارد نمايد. بايد دقت داشت كه حداقل در قسمتي كه ساختمان مدرسه احداث مي‌گردد نبايد سايه عوامل فوق وجود داشته باشد. هر چند بهتر است در نواحي سردسير اصولا از سايه در محيط آموزشگاه پرهيز نمود و بالعكس در نواحي گرمسير وجود سايه در فضاهاي باز نيز مطلوب مي‌باشد.

 

صوت:

اصوات نامطلوب در فضاي آموزشي سه دسته اند:

الف- سرو صداي ناشي از ترافيك هوايي و زميني

ب- سر و صداي ناشي از كارگاههاي صنعتي- مراكز تجاري

ج– سر و صداي بازي بچه ها در فضاي باز و ساير كلاسها


قسمت دوم

 

تقسیمات فضایی :

ورودی :

ورودي اولين مكاني است كه دانش آموز به آن برخورد كرده و آخرين مكاني است كه در هنگام خروج با آن ارتباط دارد . پس يك عنصر مهم در طراحي مي‌باشد. در واقع اين مكان مرزي هم فزيكي و هم رواني ايجاد مي‌كند، ‌كه دانش آموزان را متوجه درون و بيرون مدرسه مي‌كند و آنان احساس مي‌كنند كه وارد فضايي متفاوت شده اند. در نتيجه ورودي بايد خوانا و شاخص طراحي شود. همچنين بايد داراي خاصيت دعوت كنندگي باشد .

 

 

راهرو طبقات (ارتباطی افقی) :

يك راهرو در مدرسه مي‌تواند علاوه بر عملكرد تسهيل دسترسيها ، براي كاربريهايي چون آموزشي، نمايشگاهي، ‌اجتماعي(‌مكث و صحبت كردن ) و… نيز مورد استفاده قرار گيرد. راهروها در مدارس بايد روشن و نوراني و دلباز باشند. همچنين به جاي فرمهاي ايستا براي اين فضا، ‌مي توان از فرمهاي منحني و محرك در طراحي آن استفاده نمود. تلفيق آن با فضاي باز و سبز به زنده كردن هر چه بيشتر آن مي‌انجامد. در گشادگي ها و تورفتگيهاي راهرو مي‌توان از وسايلي چون مبل، ‌قفسه لباس و وسايل، ‌تابلوي (اعلانات)‌تابلويي كه كارهاي دانش آموزان بر آن نصب مي‌شود استفاده كرد. براي رنگ آميزي ديوار راهرو مي‌توان در قسمت پائين از رنگهاي تندتر و در قسمت بالا از رنگهاي ملايم تر استفاده نمود. اين كار نه تنها باعث تنوع مسير مي‌شود. بلكه در خوانايي ميسر نيز بسيار موثر مي‌باشد. چون اين فضاها حائل ميان حياط و كلاس هستند و مكاني هستند كه دانش آموزان پس از استراحت در زنگ تفريح شاد و پر انرژي به كلاس بر مي‌گردند، بنابر اين اگر رنگ اين فضاها، ‌رنگهاي سرد و آرام باشد، ‌در كنترل هيجانات روحي آنان بسيار موثر است. حداقل عرض راهرو اگر در يك طرف آن كلاس باشد، ‌5/0 تا 5/1 متر است.

ارتفاع آن نيز حداقل 4/2 متر مي‌باشد. حداكثر فاصله هر كلاس تا خروجي ساختمان و يا راه پله حدود 30 متر مي‌باشد. نتيجتا طول هر راهرو كمتر از طول معادل سه كلاس خواهد بود.

 

راه پله ( ارتباطی عمودی) :

حداكثر 8 كلاس مي‌توانند از يك راه پله استفاده كنند، مشروط بر اينكه حداكثر فاصله طي شده براي رسيدن به پله توسط دانش آموز از 20 متر تجاوز نكند. چنانچه در ساختمان مدرسه از چند راه پله استفاده شده باشد راه پله‌‌اي كه جنب ورودي اصلي قرار دارد، عريض ترين انتخاب مي‌شود.

حداقل عرض راه پله ها 3/1 متر و حداكثر 8/1 متر پيش بيني مي‌شود. اگر عرض آن از 8/1 متر بيشتر باشد، ‌در هر دو طرف پله دست انداز نصب گردد.

وجود يك پاگرد به طول حداقل 40/1 متر پس از حداكثر 11 پله ضروري است. ارتفاع هر پله 15 و حداكثر 18 مي‌باشد. سرعت راه رفتن دانش آموزان در مقطع سني ابتدايي و متوسطه در پله ها 40/0 و در هنگام دويدن 10-4 متر بر ثانيه مي‌باشد.

 

 

 

 


قسمت سوم

 

بخش آموزشی (کلاس) :

 

انواع چيدمان در كلاس :

 

رديفي و ستوني: اين سنتي ترين وضعيت مي‌باشد. در حقيقت تا زماني پيش و شايد امروزه در بعضي مدارس، نيمكتها به شكلي به زمين متصل بودند. اين قرار گيري براي زماني مناسب است كه معلم مي‌خواهد دقت ها به چيزي متمركز شود.

 

فرم دايره‌‌اي شكل:

فرم‌هاي دايره‌‌اي شكل براي مباحث كلاسي و تكليف كلاسي مناسب هستند. البته اين نوع سازماندهي مشكلي كه دارد اين است كه تعدادي از دانش آموزان به ناچار يا پشت معلم يا نيمرخ او روبرو مي‌شوند و نمي توانند ارتباط بصري مناسبي با او داشته باشند.

 

گروهي:

نشستن گروهي در گروههاي 4 تا 6 نفري براي مباحثه گروهي و يادگيري مشاركتي و تكاليف گروهي كوچك مناسب مي‌باشد. براي نظارت بر تمام فعاليتها در چيدمان گروهي، معلم بايد قادر باشد كه ببيند در مراكز فعاليتي هر گروه چه اتفاقي مي‌افتد. بنابر اين موانع بايد كم باشد و گروهها نبايد دور از ديد باشند.]كم اثر ترين سازماندهي و مرتبط ترين آن با رفتار نامناسب هنگام مباحثه، ‌نيمكت‌هاي رديفي است. به نظر مي‌رسد كه نيمكت‌هاي رديفي بيشتر از گروهي يا دايره‌‌اي با كناره گيري دانش آموزان ارتباط دارد. بعلاوه سازماندهي دايره‌‌اي بيشتر از رديفي و گروهي با رفتار مناسب و نظريات خارج از موضوع در ارتباط است.

 

مكان قرار گيري کلاس :

كلاس درس بايد در آرامترين مكان قرار گيرد و از سر و صداي بيرون دور باشد. دسترسي سريع و مناسب به ساير فضاهاي آموزشي (از قبيل كتابخانه، كارگاهها، كلاسهاي ويژه و…)‌بايد براي آن فراهم شود.

 

فرم كلاس :

تحقيقات نشان مي‌دهد كه كلاسهاي با فرم مربع يا نزديك به مربع جوابگوي نيازهاي آموزشي مي‌باشد .

 

شکل :

تقلیل فاصله استاد و دانشجو به حداقل ممکن می تواند مهمترین ضابطه برای طرح اتاق درس باشد چون باعث می شود که ارتباط بین دو نفر بهتر شود,به طوریکه:

احتیاج به صدای آرام تر و فشار فیزیکی کمتر

به وسائل سمعی بصری کمتر و کوچکتر و ارزانتری نیاز است.

استانداردهای متداول جهانی برای عناصر موجود درکلاس درس,فواصل و اندازه هایی را که در ارتباط و تابعی از یکدیگر می باشند,به شرح زیر مشخص می نماید تا مد نظر طراح قرار گیرد:

میز و صندلی ها به صورت یکپارچه باشند.

فاصله از دیوار جلو تا پشت صندلی های ردیف اول m 3 باشد.

 

فاصله صندلی ها پشت تا پشت cm90 و با فاصله مرکز تا مرکز تا مرکز cm 60

 

تعداد صندلی ها در هر ردیف تابعی از زاویه مخروط دید است

عرض ردیف کمتر از 7 صندلی : عرض کل راهروهای داخل کلاسm 1.80

عرض ردیف بیش از 7 صندلی :عرض کل راهرو های داخل کلاس m 2.40.

اگر بیش از 50 صندلی در کلاس وجود داردباید درب دومی نیز وجود داشته باشد.

در مواردی که بیش از 7 صندلی در عرض و تعداد درب ها 2 می باشد,m 0.90 عرض اضافی در انتهای کلاس باید وجود داشته باشد و در غیر این صورت فاصله صندلی عقبی با دیوار بیش از m0.60 باشد.

کف کلاس بعد از ردیف هشتم باید شیب دار بوده و ارتفاع آن برای دید مناسب باشد.

میزان نور در کلاس ها باید با ابعاد و مساحت آن متناسب بوده و مصالح سقف و دیوارها و کف طوری انتخاب شود که از نظر انعکاس نور و یا صوت مشکلاتی پیش نیاید.


قسمت چهارم

 

محل قرارگیری :

ترجیحا باید که کلاس های درس درطبقه همکف وحداکثر تا طبقه دوم قرار گیرد,به دلایل:

1- عدم استفاده از آسانسور برای حجم بالای استفاده کنندگان( در مدت کولاهتر از min10)

2- برای کلاس ها با ظرفیت زیاد,شیبدار نمودن و یا سکو بندی کف الزامی است که سهولت اجرای آن در طبقه همکف بر این ایجاب می افزاید.

 

بررسي نور در كلاس :

مسائلي كه از نظر نور براي ديد و مطالعه در كلاس درس با توجه به محيط ديد سالم حائز اهميت مي‌باشد، به شرح زير است:

-تاثير نور طوري باشد كه منبع نور در حوزه ديد دانش آموز قرار نگيرد.

-به منظور ايجاد نور كافي در كلاس در صورتي كه پنجره‌هاي نورگيري در يك سمت واقع شده باشد، ‌سح كل پنجره ها نبايد از يك پنجم الي يك هفتم سطوح كلاس كمتر باشد.

-براي آنكه تاثير نور خورشيد كه منبع نور طبيعي كلاس محسوب مي‌شود، بطور مستقيم به كلاس وارد نشود، بكار بردن سايبانهاي مناسب از قبيل سايبان بالاي پنجره و يا سايبان كركره‌‌اي و جانلي توصيه مي‌شود.

 

براي استفاده از نور مصنوعي بايد نكات زير را در نظر داشت:

-براي روشن نمودن كلاس درسي میتوان از نور مستقيم- نيمه مستقيم و يا يكنواخت استفاده کرد.

-چراغهاي سقفي در كلاس بايد طوري نصب شود كه خيرگي ایجاد نکنند و همچنين بايد از چراغ مخصوص براي روشن كردن تخته سبز استفاده كرد.

-حداقل مقدار شدت روشنايي الكتريكي كلاس درس 200 و حداكثر 500 لوكس تعيين شده است.

تابش نور از سمت چپ برای نوشتن و از سمت راست برای طراحی و نقشه کشی

 

تجهیزات کلاس

 

شرح پشت تا پشت

(cm) محور تا محور

(cm) سطح

(m*m)

صندلی ثابت و میزچه متحرک 104 58 0.60

صندلی تئاتری (تاشو) و میزچه لولایی 104 56 0.58

صندلی تئاتری (نئاتر) وپیشخوان لولایی 91 56 0.51

پیشخوان یکپارجه ثابت و صندلی گردان 109 66 0.72

پیشخوان یکپارچه ثابت و صندلی آزاد 109 58 0.63

میز دو نفری و صندلی گردان محوری (با راهرو طولی) 91(86) 61 0.73

میز متصل با پشتی ردیف جلو و صندلی تاشو 86 53 0.45

صندلی ثابت و میزچه لولایی 99 61 0.60

پیشخوان یکپارچه و صندلی کشویی گردان 114 66 0.75


قسمت پنجم

 

 

این سرویس ها اتاق های تهیه و آماده کردن و نگهداری وسائل آزمایش مدل ها و... می باشد.که معمولا به صورت آزمایشگاه و یا کارگاه وانبار کوچک است. استانداردهای مختلف برای تعیین سطح این فضا با یکدیگر هم قول نیستند.

استاندارد سطح ارائه شده برای این فضا در ایالات متحده 0.18 -0.09 در انگلستان 0.28-0.21 و در جمهوری فدرال آلمان 0.3-0.2 متر مربع بر نفر توصیه گردیده است.

 

 

آتلیه :

این کارگاه ها شامل مکان های متعدد مورد نیاز برای دروس فنی از جمله معماری ، آکادمی های هنری شامل نقاشی و کلاس مجسمه سازی می باشند .

تجهیزات اصلی :

میز مناسب نقشه کشی با اندازه ی

A0 :92*127 cm

A1:65*90 cm

A2:47*63 cm

A3 :37*44 cm

 

 

 


قسمت ششم

 

درها :

وضعیت قرار گرفتن در های داخلی باید به گونه ای باشد که بتوان از فضای اتاق ها نهایت استفاده را برد .

یک در متعادل برای راهرو ها نیازی به وارد کردن فشار زیادی برای باز کردن ندارد . عرض در نیز به نحوه ی استفاده از آن و اتاقی که در به داخل آن باز می شود بستگی دارد. حداقل پهنه ی داخلی در 50سانتی متر و استاندارد آن 1 متر است .

حداقل ارتفاع در 185 سانتی متر و و ارتفاع معمول آن بین 195 تا 200 سانتی متر است .

 

پنجره ها :

زمانی که نیاز به داشتن یک اتاق روشن وجود دارد پنجره ها از اهمیت خاصی برخوردار می شوند . در تمام محیط های کاری باید پنجره ای وجود داشته باشد که افراد بتوانند از آنجا بیرون را ببینند.

در یک دفتر کار محیط پنجره ای که نور را انتقال می دهد باید 20/1 محیط سطح کف اتاق باشد. عرض کلی تمام پنجره ها باید در حدود 10/1 پهنای کلی دیوارها باشد . در اتاق های کار با ارتفاع بیش از 3.5 متر سطح پنجره های انتقال دهنده ی نور باید 30 درصد سطح دیوارهای خارجی باشد.

حداقل ارتفاع پنجره 3/1 متر و اکابه ی پنجره حدود 0.9 متر ارتفاع کلی تمام پنجره ها باید معادل 50 درصد عرض دفاتر کار باشد .

 

کتابخانه :

کتابخانه شامل یک کتابخانه ی معمولی برای استادان و دانشجویان بوده و دارای کتاب ، مجله ، امکانات قرض دادن کتاب و مکانی برای مطالعه و کار است .

مرکز رسانه ها بخش ضمیمه ی کتابخانه است و امکاناتی برای ضبط ، فیلم و تلوزیون را دارد مثل تجهیزات سمعی و بصری ، امکانات نرم افزاری ، میکرو فیلم و میکرو فلش .

 

تقسیم فضاها :

تحویل و باز پس گرفتن کتاب ، هر یک از مکان های کاری مساحت

5 متر مربع فضای بخش راهنمای پذیرش 20 تا 40 متر مربع

اطلاعات شامل مسئول کتابخانه ، مشاور رسانه تکنسین رسانه

برای هر نفر 10 تا 20 متر مربع در هر 1 متر مربع از انبارهای

فشرده ی کتاب 20 تا 30 جلد کتاب جا می گیرد .

قفسه ی کتاب ها به مساحت تقریبی 4 متر مربع دارای ورودی آزاد بوده و شامل فضای ارتباطی ، مکان مطالعه و راهنما است .

مساحت منطقه ی مطالعه برای هر 1000 جلد کتاب مرجع 20 تا 40 متر مربع است و به طور کلی هر 1000 جلد کتاب مرجع مساحتی حدود 25 متر مربع را به خود اختصاص می دهد .

در هر 2 متر مربع باید حداقل 30 مکان مطالعه وجود داشته باشد . مثلا اتاقک مطالعه ی خصوصی به مساحت 60 * 2.5 (3) متر مربع .

 

 

سالن کنفرانس :

بهتر است سالن های کنفرانس بزرگتر برای سخن رانی های اصلی ، در مجموعه های جداگانه گروه بندی شوند .

صندلی های سالن به تعداد 100 ، 150 ، 200 ، 300 ، 400 ، 600 ، 800 می باشند .

ارتفاع سقف سالن های بیش از 200 صندلی 3.5 متر است .

نهوه ی چیدن صندلی به نوع درس تعداد دانشجویان و روش تدریس بستگی دارد .

فضای لازم برای قرار دادن صندلی راحت هر دانشجو 65 * 75 سانتی متر است و هر دانشجو به 0.6 متر مربع فضا نیاز دارد .

 

 

مجموعه ورزشی :

زمین بسکتبال : 26 * 14 متر

زمین هندبال : 34 * 18 متر

زمین والیبال : 18 * 9 متر

که معمولا یزرگترین زمین را برای کل مجموعه در نظر می گیرند .

 

 

 

 

 

 

آبدار خانه :

اين فضاها ابعادي كوچك داشته و جهت پذيرايي از كاركنان استفاده مي‌شوند. براي سرويس دهي بهتر به قسمت اداري، بهتر است در نزديك آن قرار گيرند.

 

نمازخانه :

نماز خانه فضايي است كه نياز به سكوت دارد و اگر در محيطهاي آموزشي طوري طراحي شود كه زيبا و جذاب باشد، ‌افراد را به خود بيشتر و بهتر دعوت خواهد كرد. سالن چند منظوره مي‌تواند به عنوان نماز خانه مورد استفاده قرار گيرد. همين طور مي‌توان نماز خانه‌‌اي جداگانه داشت كه در اين حالت اگر نماز خانه به سالن چند منظور متصل باشد، در مواقع لزوم مي‌توان براي برپايي مراسم بزرگ آنها را به هم پيوسته كرد و استفاده نمود. مطلبي كه مي‌تواند در زيباتر ساختن فضاي معنوي نمازخانه به طراح كمك كند، استفاده از عنصر نور طبيعي مي‌باشد .

 

بوفه و سالن غذاخوری :

قفسه های فروشگاه نباید بلند تر از 1/8متر و یا کوتاهتر از 0/3 متر از سطح زمین باشد .

مراكز سرويس دهي غذايي عمدتا به دو بخش، يكي جهت سرويس دهي به مسؤولان و ديگري جهت دانش آموزان تقسيم مي‌شوند كه هريك بايد در محل مناسب خود قرار گيرند و يا اينكه مي‌توانند در تلفيق با يكديگر باشند. يك سالن غذا خوري و سلف سرويس مي‌تواند براي آنان وجود داشته باشد، ‌بهتر است اين سالن با فضاي باز و سبز درارتباط بوده و از سمت ديگر نزديك در خروجي قرا رگيرد تا دسترسي خدماتي (تهيه مواد غذايی) به آن به آساني انجام گيرد.

 

سرویس بهداشتی :

دسترسي آسان به اين فضا بايد ميسر باشد. معمولا سرويسهاي بهداشتي كارمندان جدا از دانش آموزان بوده و در داخل ساختمان اصلي قرار مي‌گيرد اين سرويسها بهتر است نزديك قسمت اداري باشد. محل سرويسهاي بهداشتي دانش آموزان در ساختماني جدا و در محوطه مدرسه با دسترسي نزديك به ساختمان اصلي منظور گردد در هر صورت تهويه طبيعي يا مكانيابي اين بخش بايد مورد توجه قرار گيرد. در مدارس پسرانه سرويسهاي بهداشتي به ازاي هر 40 نفر دانش آموز پسر و در مدارس دخترانه به ازاي هر 25 نفر دانش آموز دختر بايد يك چشمه توالت پيش بيني گردد. ضمنا به طور معمول به ازاي هر چشمه توالت بايد يك واحد دستشويي منظور گردد. فراموش نبايد كرد كه در زمان طراحي جهت توالت ها رو به قبله قرار نگيرد .

 

فضای سبز :

براي فضاي سبز مي‌توان سه نقش مهم قائل گشت:

- با توليد اكسيژن و افزايش رطوبت و كاهش گرماي تابش، هوا را لطیف کنیم و با تعيين نوع و محل گياهان مي‌توان تا ميزان تهويه ی فضاهاي داخلي را افزايش دهیم

- فضاي سبز محيط را در مقابل وزش بادهاي شديد منطقه، گرد و غبار و سرو صدا محافظت نمايد.

- از نظر جلوگيري از خميدگي نور و تامين محيط زيبا، داراي عملكرد رواني قابل توجهي مي‌باشد. به طوري كه ميزان فضاي سبز كه در فضاهاي آموزشي مورد نظر مي‌باشد، بستگي مستقيم به اقليم، موقعيت و عوامل محلي و منطقه‌‌اي دارد. (به ازاي هر نفر ، 3 تا 5 متر مربع توصيه مي‌شود. ) لازم به ذكر است كه استاندارد بين المللي، 1 متر مربع به ازاي هر نفر مي‌باشد.

لینک به دیدگاه
* v e n o o s * مهمان
بچه هااااااااااا

من برنامه فيزيكي دبيرستان ميخواااااااام:4564:

به این لینک هم یه نگاهی کن؛ اگه تونستی دانلود کنی خوبه؛ من دانلود منیجرم فعلا خرابه:5c6ipag2mnshmsf5ju3

 

 

http://www.rasekhoon.net/Forum/ThreadShow-224934-1.aspx

لینک به دیدگاه
  • 1 سال بعد...

ضوابط و معیارهای طراحی فضاهای آموزشی که توسط سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور تهیه شده رو از لینک زیر می تونید دانلود کنید:

 

بخش اول: جداول برنامه فیزیکی فضاها

بخش دوم: استاندارد تجهیزات و مبلمان فضاها

بخش سوم: ضوابط و استانداردهای کلی فضاها

بخش چهارم: ضوابط اقلیمی

بخش پنجم: خلاصه ای از تحقیقات انجام شده در زمینه فضاهای آموزشی

بخش ششم: هویت بخشی مدارس

 

دانلود ضوابط

 

منبع: easyarc.org

  • Like 4
لینک به دیدگاه
  • 8 ماه بعد...
  • 1 سال بعد...

اصول و مبانی طراحی فضاهای آموزشی تحقیقی هست که توسط دکتر علی غفاری تهیه شده. فایل pdf این تحقیق رو در 11 صفحه از فایل پیوست می تونید دانلود کنید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

تحقیق انتخاب رنگ مناسب برای فضاهای آموزشی توسط دفتر مرکزی جهاددانشگاهی و به همت بهرام صالح صدق پور در سال 1377 تهیه شد. فایل pdf این تحقیق در 11 صفحه برای دانلود در پیوست قرار داده شده است.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

تحقیق انعطاف پذیری معماری فضاهای آموزشی توسط دکتر محمدمهدی محمودی در سال 1384 انجام شد. فایل pdf آن را در 7 صفحه از لینک داده شده می تونید دانلود کنید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

تاریخ تحولات مدارس در ایران تحقیقی است که توسط دکتر علیرضا سمیع آذر در سال 1376 تهیه شده. فایل pdf این تحقیق رو در 5 صفحه از پیوست می تونید دانلود کنید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

تحقیق فضاهای آموزشی از دیدگاه روانشناسی محیط توسط دکتر شهرناز مرتضوی در سال 1376 انجام شد. فایل pdf این تحقیق در 16 صفحه از فایل پیوست در دسترس است و می توانید دانلود کنید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

تحقیق فضای باز در مدارس ابتدایی در سال 1377 توسط محمدمهدی هرندی و غلامرضا اکرمی تهیه شد. فایل pdf این تحقیق در 5 صفحه از پیوست قابل دانلود هستش.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه
  • 4 هفته بعد...

ضوابط کلی فضای مدارس رو هم در 28 صفحه pdf از پیوست می تونید دانلود کنید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

ضوابط فنی ابتدایی هم در سه صفحه بیان شده که به صورت pdf از پیوست می تونید دانلود کنید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...