معرفی شهر لامرد

[Mohammad Aref 120,438]

 

شهرستان لامرد با مساحت 3932 كیلومتـرمربع درفاصله 446 کیلومتری از مـرکز استان در جنوبـی ترین نقطه استان فارس و همجوار با دو استان هرمزگان و بوشهر واقع شده است.

از شمال با شهرستان لارستان از جنوب و شرق با استان هرمزگان، از جنوب غرب با شهرستان مهر و استان بوشهر همسایه می باشد.

عوارض طبیعی:

دو رشته كوه عمده در شهرستان لامرد وجود دارد كه یكی لامرد را از نوار ساحلی جنوب كشورجدا ودیگری لامـرد را به دودشت جدا از هم به نام دشت مركزی و علامرودشت تقسیم می كند.

رشته کوه علامرودشت بصورت رشته ای به طول 124 کیلومتر و به عرض 4 تا8 کیلومتر از روستای شلدان درغرب لامرد آغاز شده و به سوی جنوب شرقی تا روستای پاقلات امتداد می یابدارتفاع آن در بلندترین نقطه 1430متر از سطح دریا است این رشته کوه لامرد را به صورت دو بخش جدا تقسیم می کند.

کوه گاولت نیز با ارتفاع 2165 متر ارتفاع ار سطح دریا در شمال روستای پاقلات و کال واقع شده است.

دو رشته كوه عمده در شهرستان لامرد وجود دارد كه يكي لامرد را از نوار ساحلي جنوب كشور جدا و ديگري لامرد را به دو دشت جدا از هم به نام دشت مركزي و علامرودشت تقسيم مي كند.

دو رودخانه فصلي مهم در شهرستان لامرد عبارتند از :

رودخانه مهران (شور) كه از كوههاي چك چك ، مشكل آوزير و نار در غرب شهرك امام و سرگاه اسير از توابع بخش گله دار شهرستان مهر سرچشمه مي گيرد و پس از طي طول شهرستان مهر و لامرد در كنار بندر خمير به خليج فارس مي ريزد.

رودخانه علامرودشت اين رودخانه بزرگترين و طولاني ترين رودخانه فصلي شهرستان مي باشد كه نهايتاً به خليج فارس سرازير مي شود.

اين رودخانه از دو شاخه اصلي فداغ و چاهورز تشكيل شده كه شاخه چاهورز از ارتفاعات شمالي كال و شرق روستاي بالاده و آبكنه سرچشمه گرفته و شاخه فداغ كه در شهرستان لارستان مي باشد از جنوب لار و شرق هرمز سرچشمه مي گيرد.

 

تاریخچه شهر

در بیان وجه تسمیه لامرد نظرات متفاوتی ارائه شده است.

بنابر اظهار معمرین گروهی هزار نفری از قبائل دامدار کهکیلویه و بویر احمد به رهبری ملافریدون در پی سیاست های کوچ عشایر در زمان شاه عباس اول به این سرزمین مهاجرت کرده اند.

از این روس که مردم این منطقه از لحاظ فرهنگ و زبان با مردم ناحیه لرستان شباهت های فراوانی دارند به عنوان مثال در زبان لری بختیاری واژه (لامردون) به معنای پیشخوان و اعیان چادر ذکر شده است.

برخی از مورخین بر این عقیده اند که در زمان قاجار، همزمان با تقسیمات کشوری توسط خارجی ها این شهرستان را (لامرز) به معنای مکانی که مرز نیست نامیده اند. زیرا در آن زمان ۷۲ کیلومتر مانده به مرز جزء بوم کشوری محسوب می شده است.

این شهر نیز نزدیک مرز بود اما در بوم کشور قرار داشت.

برخی معتقدند که در دوره صفویه گروهی از دامداران ترکمن به ناحیه ای که امروز به تراکمه شمالی و کوشی شرقی معروف است.

مهاجرت کرده اند ودر میان درختان این منطقه ساکن شده اند ولی پس از مدتی بخاطر اختلافاتی که بین آنها بوجود آمد به دو گروه تقسیم شده و در ناحیه ای که (لامرد) نام داشت ساکن گشتند.

این شه در دوره قاجار و پهلوی به دلیل آمدن قشون دولتی گسترش یافت و لامرد نام گرفت.

عده ای نیز می گویند که لامرد برگرفته از واژه (لایمرد) است. اینان می گویند انگلیسی ها که در زمان قاجار جهت کشف نفت و باستان شناسی به این سرزمین آمده اند، آن را لایم رود نامیده اند زیرا در جنوب این شهر یک راه مال رو قرار داشت که قافله ها از آن عبور می کردند و به آن لایم رود به معنی جاده با دره گچی گفته می شده که به مرور زمان به لامرد تغییر لفظ داده است.

[Mohammad Aref 120,438]

راه های ارتباطی

مسيرهاي دسترسي و ارتباطي اين شهرستان عبارت اند از:

- راه لامرد - لار به طول 220 كيلومتر است.

- لامرد- كنگان به طول 150 كيلومتراست.

- لامرد- اوز به طول 180 كيلومتر است.

شهرستان لامرد نزديکترين معبر عبوري واتصال دهنده استان به خليج فارس مي باشد و همانطـور که مشخص و واضح است راهها و شبکه حمل و نقل شاهرگ هاي اصلي اقتصاد يک جامعه را تشکيل مي دهند و مي توان ادعاکرد که بدون وجود مسيرهاي ارتباطي مطمئن و ايمن و در عين حال سريع و با کيفيت بالا نمي توان اقتصاد پويا داشت و نقش مفيد و کاربردي در عرصه فعاليت هاي اقتصادي داخلي و خارجي ايفا کرد.

اما در اين رهگذر و با توجه به شرايط فوق و برآوردهاي جمعيتي و حمل و نقلي با رشد بيش از پيش بيني هاي انجام شده در اين شهرستان و با توجه به قدرت اقتصادي و تأثير گذاري بالاي اين شهرستان نياز به بهسازي راههاي موجود و ايجاد مسير هاي ارتباطي جديد مي باشد.

پروژه هاي پيشنهادي در اين رابطه به شرح زير مي باشد:

1- احداث بزرگراه لامرد – رکن آباد

2- احداث بزرگراه لامرد – عسلويه

3- احداث بزرگراه لامرد – احشام - خيرگو

4- احداث راه اصلي خيرگو – خليلي – هنگويه

5- احداث بزرگراه لامرد - لار- بندرعباس

6- بهسازي راه خيرگو – علامرودشت(فرعي به اصلي )

7- بهسازي راه رکن آباد - محور ساحلي (فرعي به اصلي)

8- بهسازي راه احشام – چاهورز(فرعي به اصلي)

9- بهسازي راه رکن آباد – اشکنان - بيرم

 

فرودگاه بین المللی

فرودگاه بین المللی لامرد یکی از فرودگاههای استان فارس می باشد که در فاصله 120 مایلی فرودگاه شیراز و در موقعیت 23 22 27 شمالی و 17 11 53 شرقی و به ارتفاع 407 متر و یا 1336 پا از سطح دریا و در شمال شهر لامرد در 6 کیلومتری از مرکز شهر قرار گرفته است.

در سال 1356 توسط دولت وقت با توجه به شناسایی و پی بردن به نیاز احداث فرودگاه در منطقه جنوب استان فارس پس از شناسایی موقعیت مناسب عملیات راه اندازی این مجموعه در پهن دشت لامرد آغاز شد.

اولین نشست و برخاست هواپیما در سال 1363به مقصد شیراز انجام شد که این مساله سرآغازی بود بر فعالیتهای گسترده هواپیمایی در لامرد.

در سال 1369، مجموعه امور اداری و عملیاتی نوپای فرودگاه برای رسیدن به اهداف عالیه و کمک به برنامه ریزی های کشوری به سازمان هواپیمایی کشوری واگذارشد.

در سال 1372عملیات احداث ترمینال پروازهای داخلی به مساحت 500متر مربع به همراه برج مراقبت فرودگاه با اعتبارات استانی و کمک خیر اندیشان مقیم کویت آغاز و در سال 1374افتتاح و به بهره برداری رسید.

پس از آغاز به کار ترمینال جدید فرودگاه، ترمینال قدیم این مجموعه با اعتبارات استانی بازسازی و به عنوان مجموعه اداری مورد استفاده قرار گرفت. همچنین در سال 1375عملیات اجرایی ترمینال پروازهای خارجی به مساحت 900متر مربع از محل اعتبارات ریاست جمهوری آغاز و در سال 1379 با حضور ریاست سازمان هواپیمایی کشوری و مدیر عامل شرکت فرودگاههای کشور به بهره برداری رسید.

در این سال در پی سفر ریاست جمهوری به شهرستان و به دنبال پیگیریهای مستمر مسئولین وقت شهرستان ، فرودگاه لامرد به عنوان مرز هوایی شناخته شد واین مساله باعث آغاز پروازهای برون مرزی در این فرودگاه گردید.

اولین پروازهای خارجی فرودگاه لامرد به مقصد دُبی در مردادماه 1375 همزمان با عید مبعث پیامبر اکرم (ص) انجام شد.

در پی این سفر ، سفرهای این فرودگاه به کشورهای قطر و کویت نیز آغاز شد موقعيت مكاني: مجموعه فرودگاه لامرد در زمینی به مساحت 420هکتار دایر شده که 3150متر از این وسعت به باند فرودگاه ( شرقی- غربی،29-11) با عرض 60 متر و 1600 متر پارکینگ هواپیمااختصاص یافته است.

فرودگاه در جهت تسریع در امورات مسافران از دو ترمینال پروازی ، داخلی - خارجی، به وسعت 1400متر مربع بهره می برد.

همچنین برای تامین ایمنی پروازهای فرودگاه، واحد ایمنی زمینی در سال 1379با زیربنای 500متر مربع از محل اعتبارات استان و برای تامین امنیت پروازها ساختمانها ی پلیس و سپاه حفاظت فرودگاه به مساحت 450و670متر مربع درسال 1382به بهره برداری رسیدند.

همچنین ساختمان مسجد فرودگاه در سال 1379به همت بانی خیر با زیر بنای 240متر مربع به بهره برداری رسید ودر سال 87 کاملا نوسازی گردیده و گنبد طلایی رنگ آن طی مراسمی در سالروز تولد مولا علی(ع) در سال 1388 نصب گردید.

خاطر نشان می شود عملیات احداث ساختمانهای ترمینال بین المللی جدید فرودگاه به مساحت 5500متر مربع و از آذرماه 1386 و سوختگیری هواپیما به مساحت 6000 متر مربع از بهمن ماه 1386 در حال اجرا می باشد.

فرودگاه بین المللی لامرد در حال حاضر با انجام نزديك به 30 پرواز در هفته بصورت رفت و برگشت به مقصدهای شيراز ، اهواز ، كيش ، تهران ، اصفهان و كشورهاي حاشيه خليج فارس ، قطر ، كويت و دبي به عنوان يكي از فرودگاههاي فعال كشوربه فعاليت خود ادامه مي دهد وآماده پذیرش انوع هواپیما تا رده بدنه متوسط در هر زمان از شبانه روز میباشد .

[Mohammad Aref 120,438]

آب و هوا

شهرستان لامرد از نظر آب و هوایی جزء مناطق گرم و خشک محسوب می شود.

حداقل درجه حرارت صفر و حداکثر ان در تابستان به ۵۰ درجه سانتیگراد می رسد.

گرم ترین ماه سال مرداد با معدل ۲۶/۳۴ سانتیگراد و سردترین ماه، دی با معدل ۰۶/۱۳ درجه سانتیگراد است.

بارندگی در این شهرستان مانند بسیاری از مناطق ایران منشاء مدیترانه ای داشته که حرکت آنها عمدتاً از غرب به شرق بوده و جبهه های مرطوب پس از برخورد با ارتفاعات زاگرس، رطوبت خود را تخلیه می کنند.

متوسط بارندگی در شهرستان لامرد ۴۵۰ میلی متر در سال است که با ویژگی بارش سیل آسا در مدت کوتاهی از سال (سه ماه در سال) رخ می دهند و حداکثر بارندگی (حدود ۷۰%) در ماههای دی و بهمن و حداقل بارندگی نیز در شهریور ماه است.

حداکثر رطوبت نسبی شهرستان ۵۶% و حداقل رطوبت نسبی ۲۰% است.

این شهرستان بدلیل عرض جغرافیایی خاص که دارد و واقع شدن در ناحیه گرم و خشک از پتانسیل بالایی از تبخیر برخوردار است که بیشترین آن در تیر ماه 435 و کمترین آن در دی ماه 88 و متوسط تبخیر سالانه نیز 26 است.

 

زبان و گویش

اهالی شهرستان لامردآریایی نژادند

و عموما به زبان فارسی با گویش محلی سخن می گویند.که بسیار شیرین است.

ساكنان شهرستان لامرد عموما مسلمان و شیعه و سنی مذهب هستند.

 

میزان جمعیت

شهرستان لامرد در سال 1365جمعیتی بالغ بر 47358 نفر معادل 5/1 درصد جمعیت استان را به خود اختصاص داده است.

در سرشماری سال 1375 جمعیت به 62976 نفر افزایش یافته که نسبت به سرشماری سال 1365 نرخ رشد سالانه آن معدل 64/1 درصد و 89/2 درصد جمعیت کل استان را در این دوره شامل بوده است.

2/43 درصد جمعیت در سال 1375 در نقاط شهری و 99/56درصد در نقاط روستایی ساکن بوده اند.

براساس سرشماری سال 1385 نیز جمعیت شهرستان لامرد‌78692 نفراست كه از این تعداد 36217 نفر در مناطق شهری و 42452 نفر در روستاها سكونت دارند.

براین مبنا 46 درصد در چهار نقطه شهـری ( لامرد ، اشكنان ، اهل ، علامرودشت ) و 54 درصد نیز در روستاها سكونت دارند .

طبق سرشماری فوق درصد جمعیت شهرستان نسبت به استان 8/1 درصدمی باشد.

براساس این سرشماری ، بخش مركزی با 44713 نفر بیشترین جمعیت را در خود جای داده است .

بخش اشكنان با 18890 نفر و بخش علامرودشت با 15066 نفر در رتبه های بعدی قرار دارند.

[Mohammad Aref 120,438]

محصولات کشاورزی

اساس اقتصاد بخش لامرد بر پايه كشاورزی و كارگری در بنادر و كشورهای حوزه خليج فارس است.

عمده ترين فرآورده های كشاورزی لامرد عبارتند از: گندم، جو، تنباكو، تره بار، كنجد، خرما.

آب كشاورزی از چاه های نيمه عميق، چشمه، كاريز و آب باران تامين می شود.

به علت گرمی هوا و نا مساعد بودن مراتع در اين شهرستان دام داری به ندرت انجام می گيرد.

 

صنعت

قبل از پيروزي انقلاب اسلامي به دلايلي چون عدم وجود امكانات زيربنايي ، عدم شناخت قابليتهاي منطقه ،‌عدم تناسب سطح تقسيماتي منطقه با وسعت وجمعيت آن سبب شده بود كه هيچگونه زمينه صنعتي در لامرد بوجود نيايد و تا دهه 1350 هيچ اثري از واحدهاي توليدي حتي به شكل سنتي آن نيز يافت نشود.

خوشبختانه پس از پيروزي انقلاب اسلامي و تبديل بخش لامرد به شهرستان ،توجه و دلسوزي مسئولين محلي و حمايت دولت خدمتگزار و به دنبال آن فراهم شدن زيرساختهاي اوليه اقتصادي، وجودمعادن غني گازدر شهرستان ،مجاورت با منطقه عظيم اقتصادي عسلويه و پالايشگاه پارسيان ، حضور فعال سرمايه گذاران بخش خصوصي ، شرايط بالقوه اي هستند که زمينه را جهت تبديل شهرستان لامرد به يک قطب صنعتي فراهم کرده است.

آنچه از مطالعه طرح هاي موجود و آينده شهرستان لامرد استنباط مي گردد تحول عظيمي است كه از بعد اقتصادي در آينده نزديك درلامرد رخ خواهد داد .

موقعيت استراتژيكي شهرستان لامرد در مجاورت بنادرجنوبي و ساحل ، وجود منابع عظيم گاز ، تاسيس و راه اندازي پالايشگاه گازي پارسيان در جوار اين شهرستان ، نزديكي به پالايشگاه بزرگ عسلويه و دسترسي آسان به آب هاي آزاد خليج فارس ، تاسيس كارخانه سيمان وكارخانه ذوب آلومينيوم جنوب، سايت صنايع انرژي بر و صنايع پايين دستي واحدهاي فوق الذكر از عواملي هستند كه منطقه را به يك قطب اقتصادي صنعتي استان فارس تبديل خواهد نمود

و مي تواند نقطه جهش فارس به سمت توسعه و پيشرفت باشد به شرطي كه مسئولين محلي واستاني مطابق پتانسيل ها و توانايي هاي منطقه ، حمايت لازم و برنامه ريزي مطلوب داشته و روز به روز بر تقويت بنيان هاي اقتصادي و زيرساختهاي اوليه آن همت گمارند .

ناحيه صنعتي :

به منظور آماده سازي و فراهم كردن بستركار براي سرمايه گـذاري و استفاده بهينه از امكانات و صرفه جويي در زمينه آماده سازي ، برق رساني و خدمات ، در سال 1369 توسط جهاد كشاورزي ناحيه صنعتي تاسيـــس كه در زميني به مساحت 12 هكتار در سال 1376 به بهره برداري رسيد . اكنون 3 واحد توليدي فعال ، 8 واحد در دست احداث در اين ناحيه وجود دارد و تاكنون تعداد 25 قطعه از اراضي آن به متقاضيان واگذار شده است .

در طرح توسعه اين ناحيه نيز حدود 8 هكتار ديگر آماده سازي شده كه مجموعاً مساحت آن به 20هكتارمي رسد اين ناحيه براي واگذاري زمين به صنايع كاني غيرفلزي و سلولزي با محدوديت مواجه است .

شهرك صنعتي :

شهرك صنعتي لامرد در زميني به مساحت 20 هكتاردر كمارجي زنگنه واقع در غرب شهر لامرد واقع است و تا امروز اقدامات تملك واخذ سند رسمي آن ، حفر يك حلقه چاه آب و موتورخانه ، آماده سازي و تفكيك وخيابان كشي آن صورت گرفته است و آب و برق آن نيز تأمين گرديده است.

[Mohammad Aref 120,438]

کارخانه ها

کارخانه سيمان لامرد:

گسترش روز افزون ساخت و ساز هاي مسکوني و صنعتي در استان فارس و مناطق مجاور بويژه در منطقه ويژه عسلويه، نياز به تأمين مصالح مورد نياز و مواد اوليه مصرفي را ضروري مي سازد .

به همين دليل با همت شرکت توسعه سرمايه گذاري جنوب و همکاري استانداري فارس و علاقه مندي بخش خصوصي اين واحد توليدي با حجم سرمايه بالغ بر 1500 ميليارد ريال با مشارکت سرمايه گذاران خارجي و داخلي با ظرفيت توليد 3800 تن در روز با پيمانکاري شرکت خدمات مهندسي سيمان فارس و خوزستان در کيلومتر 35 جاده لار اشکنان غرب روستاي کشکو در حال احداث مي باشد.

در مرحله ساخت 8400 نفر نيز مشغول به کار شده و مي شوند و در دوران راه اندازي حدود 400 نفر مشغول به کار خواهند شد.

کارخانه ذوب آلومينيوم جنوب:

اين واحد توليدي با ميزان سرمايه گذاري 6/1 مليارد دلار با ظرفيت توليد يک ميليون تن در سه فاز با مشارکت شرکت خارجي (چيني) در شمال فرودگاه لامرد احداث خواهد شد در حال حاضر برق و آب و مطالعات زمين شناسي ،فنس کشي، احداث ساختمان اداري مسکوني در شهر لامرد، جاده دسترسي به جاده اصلي لامرد به شيراز آن انجام شده است.

با احداث و راه اندازي آن زمينه اشتغال بيش از 4 هزار نفر فراهم شود.

شهرک صنعتي صنايع انرژي بر: شهرک صنعتي صنايع انرژي بر در زميني به مساحت 1700 هکتار در نزديکي کارخانه آلومينيوم

سايت صنايع انرژي بر به عنوان قطب رشد در مطالعات مکان يابي صنايع انرژي بر از مزاياي مکاني بدين شرح :

قرار گيري در مرز استان هاي فارس و هرمزگان ،

نزديکي به سايت گازي عسلويه ،

وجود گاز شيرين و ... برخوردار است .

برنامه توسعه و استقرار صنايع انرژي بر در پهنه هاي کوشکنار - لامرد با هدف ايجاد چشم اندازي مناسب براي يک قطب رشد صنعتي وزيستگاهي با سمت گيري توسعه پايدار اقتصادي ، اجتماعي فرهنگي تهيه شده است .

از اهداف اين طرح:

1- توليد فولاد برابر 10 ميليون تن در سال که معادل 3/18 در کل هدف پيش بيني شده توليد فولاد کشور تا سال 1404 است .

2- هدف تعين شده براي توليد آلومينيوم 2/1 ميليون تن در سال است .

3- پيش بيني مي شود در منطقه کوشکنار - لامرد 10 واحد يک ميليون تني سيمان تا سال 1404 ايجاد شود .

فعاليت هاي صنعتي پيش بيني شده در منطقه استقرار صنايع انرزي بر موجب اشتغال 50 هزار نفر خواهد شد .

همچنين 25000 نفر در بخش خدمات مستقيم مربوط به صنايع مزبور فعال خواهند شد.

اين طرح در سال جاري با اعتباري حدود 95 ميليارد ريال فنس کشي ، احداث جاده اطراف و تملک زمين آن در حال انجام مي باشد .

 

منابع گاز

در سالهاي اخير با تحقيقات انجام شده منابع و ذخائر ارزشمندي در شهرستان لامرد كشف شده است و برخي از آنها نيز در حال بهره برداري است .

سه منبع عظيم گاز طبيعي ،‌ معادن عظيم سيمان و معادن گچ را مي توان از منابع مكشوفه شهرستان لامرد نام برد

منابع گاز:

1- حوزه گازي تابناك ( تراكمه ) ميدان عظيم گازي تابناك از نظر جغرافيايي در جنوب شهر لامرد و جنوب شرقي ميدان گازي عسلويه غربي در ناحيه اي صعب العبور كوهستاني قرار دارد.

اين ميدان ، بزرگترين ميدان گازي كشف شده پس از انقلاب درخشكي و بزرگ ترين ميدان گازي شيرين در طول تاريخ اكتشافي ايران است . ميدان تابناك داراي 16 تا 18 بشكه مايعات گازي در هر ميليون فوت مكعب گاز است و هرچاه توان توليد روزانه 50 ميليون فوت مكعب گاز را دارد و در مجموع نيز توان توليد روزانه اين ميدان بين 5/1 تا 2 ميليارد فوت مكعب گاز است .

مايعات گازي قابل استحصال آن هم بين 24 تا 32 هزار بشكه در روز است ارزش اين ميدان با فرض قيمت مايعات گازي ( 20 دلار در بشكه ) و گاز ( به ازاء هر ميليون )) B.T.u معادل 75 سنت ) حدود 5/16 ميليارد دلار است .

ويژگي اصلي اين ميدان علاوه برذخيره خوبي كه دارد شيرين بودن گاز آن است كه نياز به تاسيسات شيرين سازي ندارد.

 

2-مخزن گازي شانول ( كوه خليلي ) تاقديس شانول شمالي ترين نقطه شهرستان لامرد حد فاصل شهرستان لامرد در 220 كيلومتري جنوب شيراز 90 كيلومتري پالايشگاه كنگان واقع است .

اين مخزن داراي يك ميدان گازي بزرگ از نوع گاز شيرين با ظرفيت بيش از 10 تريليول فوت مكعب و حدود 100 ميليون بشكه مايعات گازي است .

باتوجه به شرايط مخزن و بهره دهي چاه شماره يك آن كه از آذر سال 72 عمليات حفاري آن شروع و در تيرماه 74 وجود گاز در آن اثبات شد امكان توليد 60 ميليون فوت مكعب در روز از هر چاه وجود دارد.

منابع ديگر گاز نيـــز در همجوار و نزديكي اين شهرستان وجود دارد كه موقعيت ويژه اي از اين نظر براي اين شهرستان و شهرستان مهر بوجود آورده است كه عبارتند از

: 1- مخزن گاز وراوي اين مخزن در 20 كيلومتري شمال غربي شهر لامرد واقع شده است.

2- مخزن گاز آغار اين ميدان گازي به ابعاد تقريبي 8*75 كيلومتر در جنوب فارس و در نزديكي شهرستان قير قرار دارد.

3- مخزن گازي دالان اين مخزن به ابعاد7*45 كيلومتر در جنوب غربي شهر فراشبند قرار دارد.

4- حوزه گازي پارس جنوبي

5- حوزه گازي پارس شمالي

6- مخزن گازي عسلويه بدليل وجود منابع گازي اين شهرستان و منابع همجوار علاوه برپالايشگاه گازي عسلويه اقدامات تاسيس و راه اندازي پالايشگاه گازي پارسيـان درشهرستان مهر ونزديكـي اين شهرستان در حال انجام مي باشد.

 

معادن مهم

معادن سيمان :

براساس تحقيقات انجام شده در شهرستان لامرد ، معادن عظيم سيمان با كيفيت بسيار بالا وجود دارد و مراحل اجرايي كارخانه سيمان لامرد در حال انجام است .

ظرفيت توليدي كارخانه مذكور حدود 3800 تن و سالانه 1000000 تن برآورد شده است .

معادن سنگ گچ :

از ديگر معادن موجود در شهرستان لامرد معدن سنگ گچ است كه مردم از قديم الايام آن را مي شناخته و با استفاده از كوره هاي باستاني ( چاهي ) به گچ ساختماني تبديل كرده و از آن استفاده مي كردند .

در حال حاضر يك معدن گچ در روستاي پاقلات بخش اشكنان بنام واحد توليدي صنعتي گچ اهل فعال است كه بخش اعظم توليدات آن به كشورهاي عربي صادر مي شود.

معادن شن و ماسه :

در حال حاضر تعداد 6 واحد توليدي شن و ماسه در شهرستان فعال هستند كه از معادن موجود بهره برداري مي كنند. معادن فوق الذكر از منابع شناخته شده است ولي باتوجه به پتانسيل هاي موجود ، شناخت معادن موجود از طريق يك مطالعه همه جانبه مي تواند نقش موثري در ايجاد افزايش توليد داشته باشد.

بررسي محدوده زمين شناسي شهرستان لامرد ، معادن ناشناخته موجود درشهرستان را به ما معرفي مي كند:

محدوده زمين شناسي شهرستان لامرد پهنه هاي جنوبي استان فارس را شامل مي شود .

محور پستي و بلنديهاي منطقه عمدتاً‌شمال غربي جنوب شرقي ( روند اصلي زاگرس ) است و ضريب كشيدگي اين عوارض بسيار قابل توجه است .

محدوده مذكور در برگيرنده قسمت هايي از بخش شرقي كمربند چين خورده - رانده زاگرس است و در تقسيمات فرعي زمين ساختي در منطقه چين خورده ساده زاگرس قرار مي گيرد .

در ناحيه ،‌ سازنده هاي مختلف باسنگ هاي مختلف مشاهده مي شود از جمله واحدهاي كربناته گروه نيكستان ، واحدهاي مارني - آهكي سازند ، گورپي ، آهكهاي ريغي ، واحدهاي گچي - مارني - دولوميتي سازند ساچون ، واحدهاي آهكي - دولوميتي ، سازنده هاي آسماري - جهرم واحدهاي مارني - تبخيري - آهكي - دولوميتي سازند گچساران ، واحد مارني ميشان كنگلومرا و يسلت استونهاي آغاجاري ، واحد كنگلو مرايي - مارني بختياري و آبرفتهاي كواترنري .

از نظر گسترش جغرافيايي ،‌كوهزايي ميوسن ، پليوسن موجب چين خوردگي و خروج از آب در ناحيه زاگرس شد باتوجه به شواهد زمين شناسي فوق و وجود فسيل هاي برجامانده برروي سنگهاي موجود در منطقه همگي نشانگر اين است كه محدده زمين شناسي منطقه روزي بستر دريا بوده و در كل يك محيط رسوبي تبخيري است كه وجود مخازن گاز و نفت اين مسئله را كاملاً‌تاييد مي كند.

از طرفي باتوجه به بحث سن شناسي در زمين شناسي و معدن ،‌ دريك محيط رسوبي تبخيري وجود معادن مختلف با شرايط مذكور محتمل مي باشد كه بعضاً‌در منطقه نيز ديده شده است كه عبارتند از :

1- وجود كاني هاي تبخيري شامل سيلويت و بوراكس . عنصر مذكور در صنايع رنگ سازي و عكاسي كاربرد دارد.

همچنين كاني زئوليت كه به مقدار زياد در صنايع پتروشيمي ، در صنايع رنگ سازي در فراواني در تصفيه آبها ،‌كاربرد زيادي دارد كه باتوجه به بخش صادرات و نزديك بودن اسكله بندر عسلويه و همجواري با كشورهاي خليج فارس اين مسئله به خوبي توجيه مي شود.

2- وجود كانسار آهن و فسفات در محدوده شهروراوي و ايجاد مراكز صنعتي از جمله ذوب آهن در كنار آن توجيه پذيرا است .

3- وجود نفت گيرهاي موجود در منطقه كه بستر گنبد نمكي مي باشد و اين گنبدهاي نمكي خود منبع نمك و گوگرد مي باشد نمك هم قسمت اعظم آن در صنايع پتروشيمي به مصرف مي رسد كه اين در صنايع پتروشيمي بخوبي نمايان است .

و همچينن در قسمت غربي منطقه حوالي دارالميزان توده هاي نمكي ديده مي شود.

4- وجود لايه هايي با كانيهاي گچ شامل اپندريت ، ماتريس كه در منطقه كارخانه گچ فعال اهل داريم و مصرف آن در كارخانه سيمان بصورت مواد اوليه و ساير مصارف ديگر بخوبي مشخص است .

5- وجود لايه هايي از كاني كربناته منيژيت با فرمول شيميايي ( mgco3 ) در منطقه ديده مي شود كه بعنوان خاك نسوز در كوره ها ، بعنوان كمك ذوب و در صنايع رنگ سازي بكار مي رود .

6- وجود لايه هاي مارني و آهكي و همچنين فراواني ماسه در منطقه ، ايجاد كارخانه هاي آجر ماسه - آهكي بخوبي توجيه مي شود.

7- باتوجه به شناخت نسبـي از منطقه وجود كاني هاي فلزي و غيـرفلزي ديگر نيز در منطقـه محتمل مي باشد كه در اين راستا با تشكيل گروه فني تحقيقاتي مي توان آنها را پي جويي و براي مراحل كاري بعدي تصميم گيري كرد.

[Mohammad Aref 120,438]

اماکن تاریخی

در شهرستان لامرد تاكنون تحقيقات جامعي پيرامون شناسايي آثار تاريخي و باستاني صورت نگرفته است ولي براساس اطلاعات جمع آوري شده اماكني در شهرستان وجود دارد كه داراي قدمت بسياري است و نشانگر هويت فرهنگي اين جامعه است.

1- مرقد سيد ميراحمد فرزند شاه سيف الله قتال معروف به پيركامل از صوفيان قرن هشتم هجري در روستاي كال از توابع بخش اشكنان

2- مرقد ميراحمد فرزند شاه سيف اله قتال مشهور به سيدجلال الدين در روستاي كال

3- حوهاي سنگي، قنات و پل ساروجي با چهل ستون طاقي از سنگ تراش به سبك اماكن دوره ساسانيان در حدود 10 كيلومتري روستاي كال 4- تاسيسات علي خان مربوط به علي خان اشكاني شامل : حمام، مسجد، قلعه و آب انبار مربوط به دوره قاجاريه

5- آثار آتشگاههاي مربوط به دوره ساساني در روستاي ركن آباد از توابع بخش اشكنان

6- آثار سد و آسيابهاي دوره ساساني در روستاي ركن آباد

7- قبر سيد محي الدين معروف به محيا در روستاي كال، نامبرده شاعر قرن يازده است كه فايز دشتستاني از شعرهاي ايشان تقليد مي كند.

8- باغ خفرويه داراي رشته قنات، كتيبه و نوشته در هشت كيلومتري غرب علامرودشت

9- قريه سبزپوش باسنگ قبرهايي از قرن هفتم هجري در علامرودشت

10- قبرشاه فرج اله داراي شجره نامه در روستاي كهنويه از توابع بخش علامرودشت

به جز آثار فوق آثار ديگري هم وجود دارد كه يا شناسايي نشده و يا در مورد قدمت آنان تحقيقي صورت نگرفته است و تعدادي از ابنيه هاي فوق به علت عدم رعايت اصول نگهداري در حال تخريب بوده و نياز به مرمت و بازسازي دارند.

این پل که در تصویر است پل آب بر اهل نام دارد.که به تازگی در سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسیده است.

 

آسیاب های آبی ترمان

ثبت آسیاب های لامرددرآثارملی آسیاب های آبی ترمان مربوط به دوران قاجاریه در شهرستان لامرد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

این دو آسیاب در مسیر شیب زمین قرار گرفته و با مصالحی چون سنگ و ساروج ساخته شده اند.

آسیابهای ترمان دارای حوض بزرگ آبی به شکل دایره ای و با ضخامت دیواره 40 سانتی متر و عمق یک متر و 80 سانتی متری هستند.

ارتفاع دیواره ای که آب را از حوض به تنوره هدایت می کند نسبت به شیب از یک تا 4 و نیم متر متغیر است و تنوره آب با شکل دایره ای از پایین به بالا باریک تر می شود و در نمای کلی مخروطی شکل است.

از دیگر جلوه های این آسیاب ها وجود 18 طاق نما با معماری آن دوره تاریخی است.

این مجموعه تاریخی که در سال 1387 شناسایی شد به شماره 27522 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.

 

حمام علیخان اشکنان

حمام عليخان را رئيس علي خان اشکناني در سال 1292 هجري قمري بنا کرد که در سال 1296 هجري قمري به بهره برداري رسيد

و در مدت 85 سال مورد استفاده قرار گرفت واز 45 سال پيش تاکنون از کار افتاده‌است.

این حمام از دو فضای اولیه، سربینه و گرمخانه تشکیل شده که در قسمت گرمخانه تون حمام نیز قرار دارد.

معماري حمام عليخاني شبيه به حمام گنج علي خان در كرمان است.

گفتني است سازمان ميراث فرهنگي استان فارس كه چندي است مرمت حمام و مسجد عليخاني را آغاز كرده است تغييرالت بسيار خوبي در جهت استحكام اين بناها اتفاق افتاده است كه با قول مساعد مسئولان استاني ميراث فرهنگي اين حمام به موزه مردم شناسي تبديل خواهد شد.

حمام عليخاني كه در حال حاضر مرود توجه گردشگران بسياري قرار رگفته است از آثار ديدني در شهر اشكنان و شهرستان لامرد به شمار مي رود.

گفتني است:يكي از طرح هاي بسيار خوب شهرداري اشكنان راهگشايي از خيابان اصلي به سوي حمان عليخاني و مسجد عليخان است كه در حال حاضر فاز اول آن يعني راه گشايي و روشنايي آن نزديك به اتمام است كه در صورت تكميلي اين طرح، دسترسي گردشگران به اين مكانهاي تاريخي بيش از گذشته خواهدشد.

هم اکنون اين حمام با مرمت‌هاي صورت گرفته از طرف اداره ميراث فرهنگي به عنوان مکان زيبا و جذاب براي بازديدکنندگان مي‌باشد.