رفتن به مطلب

ارسال های توصیه شده

به درخواست یکی از دوستان مقالاتی در مورد ویژگی های شهر اسلامی و شهر اروپایی در دوره های مختلف ( از تمدن یونان تا باروک) تهیه شده است.

در ضمن از اين به بعد تمامي مقالات مربوط به تاريخ شهرسازي چه ايران و چه جهان در اين تاپيك قرار ميگيره.



شهرهای دوره اسلامی
گردآورنده : جواد جمشیدی
دریافت مقاله

تمدن یونان
گرد آورنده : محمد عارف خیابانی
دریافت مقاله

تمدن روم
گرد آورنده : جواد جمشیدی
دریافت مقاله

قرون وسطی
منبع : جزوه درسی دکتر جهانشاه پاکزاد
دریافت مقاله

رنسانس
منبع : جزوه درسی دکتر جهانشاه پاکزاد
دریافت مقاله

باروک
منبع : جزوه درسی دکتر جهانشاه پاکزاد
دریافت مقاله

  • Like 18
لینک به دیدگاه

در این تحقیق نوعی از شهرهای دوره اول قبل از اسلام یعنی دوره مادها و هخامنشیان که دوره شهرهای پارسی است بررسی شده است . ابتدا دوران مادها و وضع اجتماعی ، اقتصادی و کالبدی آن دوران بیان شده است و یکی از شهرهای نمونه آن دوران یعنی شهر هگمتانه مورد بررسی واقع شده است . در ادامه دوران هخامنشیان و وضع اجتماعی ، اقتصادی و کالبدی آن زمان و نمونه ای از شهرهای هخامنشی از جمله پاسارگاد ، تخت جمشید و شوش آورده شده است .

گردآورنده : محمد عارف خیابانی
دریافت مقاله

  • Like 7
لینک به دیدگاه

سیکستوس پنجم عنوانی بود که فلیکس پرتی از فرقه فرانسیسکان وقتی به مقام پاپ رسید برای خودش انتخاب کرد.
مقاله زیر درباره اقدامات سیکستون پنجم در شهر رم می باشد.

تهیه کننده : سحر خلیلی

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 5
لینک به دیدگاه

ابداع مجدد مفاهیم شهرسازی ،قبل از تشکیل دولت صفوی در دل حکومت های قره قویونلو وآق قویونلو نطفه می بندد. حضور اولین سلاطین صفوی در دربار" اوزون حسن"اولین مفاهیم از شهر آرمانی را در ذهن آنها به وجود آورد .که اولین بازتابش به هنگام حکومت شاه طهماسب و پایتخت شدن قزوین بروز میکند.
تغییر پایتخت از قزوین به اصفهان و شکل گیری دولت قاهرمرکزی و استیلای سیاسی- عقیدتی آن سبب می گردد تا این دولت به مادیت بخشیدن به مفاهیم سیاسی ،عقیدتی ،فرهنگی و اقتصادی واجتماعی خود بپردازد وبه شهر چون نماد و تجسد کالبدی – فضایی این مفاهیم بنگرد.
اجرای شار جدید اصفهان به مدت 25سال ،ازاولین سالهای قرن11هجری قمری (17میلادی)نشانه ای از این نمادگرایی می باشد که مکتب اصفهان نام گرفته است.
مقاله زیر در مورد ویژگی ها و دستور زبان مکتب اصفهان در شهرسازی و مقایسه آن با دوره هم عصرش در اروپا میباشد.

تهیه کننده : آرزو بشارتی

دانلود مقاله مکتب اصفهان در شهرسازی

  • Like 7
لینک به دیدگاه

در این مقاله که هر دو فایل WORD و PDF آن می باشد، بعد از بررسی شرایط سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی سلسله های اشکانیان و ساسانیان به بررسی شرایط کالبدی شهرها و ساختار شهرهای پارتی در این دو دوره پرداخته است. در پایان نیز چند نمونه از شهرهای پارتی را مورد بررسی قرار داده است.

تهیه کننده:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.


برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
دانلود مقاله

  • Like 6
لینک به دیدگاه
  • 3 ماه بعد...

نقش دهي صنعتي به شهرهاي ايران در دوران معاصر

اسماعيل شيعه

چکيده:
تحولات صنعتي دوران معاصر و تاثير پذيري شهرهاي ايران از اين پديده، نقطه عطفي در حيات اقتصادي و تحول شهرنشيني در اين کشور محسوب مي شود. در اين مقاله، سعي بر آن است که نحوه پديدار شدن کارخانجات بزرگ صنعتي در ايران مورد بررسي قرار گرفته و به اختصار به نگرش ها،
نظرات و طرز تفکر برنامه ريزان و عوامل موثر بر مکان يابي و ايجاد کارخانجات صنعتي به ويژه صنايع سنگين پرداخته شود. با توجه به آنکه صنعتي شدن ايران از دهه ۱۳۴۰ خورشيدي وسعت گرفته و به عنوان يک اصل در برنامه هاي توسعه اي کشور همواره مورد توجه بوده است، عمده تاکيد مقاله، اين دوره به بعد را در بر مي گيرد.
کلمات کليدي: صنعت، بافت شهري، مکان يابي، کاربري زمين

دریافت فایل

  • Like 6
لینک به دیدگاه

ویژگی های شهرسازی در شهرهای دوره صفویه

فیروز مهجور

چکیده:
دوران صفویه بویژه عهد شاه عباس از لحاظ شهرسازی و توسعه شهری در ایران، دورانی طلایی بحساب می آید. در شهرسازی آن دوران که اوج شکوفایی اش در اصفهان به ظهور می رسد، سه رابطه انسان با خدا، انسان با انسان و انسان با طبیعت مورد توجه خاص قرار می گیرد.

با توجه به اینکه معمولاً مهمترین ویژگیهای شهری و شهرسازی هر حکومتی در پایتخت آن حکومت بطور بهتر و شفاتر تجلی می یابد، در دوره صفویه سه شهر تبریز، قزوین و اصفهان به ترتیب به پایتختی برگزیده می شوند و شهر > یا بهشهر کنونی نیز عنوان تابستانی آن دولت را پیدا می کند؛ بنابراین با بررسی آنها می توانیم به اصول شهرسازی صفویه پی ببریم.
واژگان کلیدی: شهر، شهرسازی، پایتخت، صفویه، اصفهان، قزوین، میدان


برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 6
لینک به دیدگاه

جریان شکل گیری محیطهای کهن شهری در ایران در بستر تاریخ

دکتر منوچهر طبیبیان

چکیده:

شهرهای ایران و فضاهای آن سابقه طولانی و شکوفا دارند – فضاهای شهری همیشه به عنوان یک عامل پیوند دهنده در سازماندهی کالبدی شهرها به حساب می آیند.
محقق است که یک سونگری درباره شهرهای ایران، در بهترین شرایط ممکن کار پر مخاطره ای است. زیرا طیف وسیعی از نیروهای تاریخی و طبیعی در سراسر کشور نقش خود را بازی کرده اند و شرایط کالبدی مخصوصی را در هر الگوی سکونتی بوجود آورده اند. اما درکنار این حقیقت که هر شهر ایران خصوصیت و محیط طبیعی خود را دارد، یک نفر به اسانی می تواند ببیند که این تفاوتها در چهار چوبی اتفاق می افتد که به طور بارزی از دو جهت یعنی، یکی مبانی پایه ی و دیگری جزئیات، با یکدیگر شباهت دارند. در حال حاضر تغییرات عمده و اساسی دیگری در حال وقوع است که بعضی از آنها شهرها و فضاهای آن را در ورای تمیز تغییر داده اند. این تغییرات مقیاس جدیدی به شهرها می دهند که خارج از مقیاس و کنترل انسان است. اگر گریزی از این تغییر و مقیاس جدید نیست، بر مسولین و شهرسازان فرض است که ضمن حفظ مقیاسهای موجود در بکارگیری مقیاس جدید، تعریف مقیاس انسانی با تشریح سیستمهای شهری و جزئیات آن که متجاوز از 5000 سال شهر نشینی اتفاق افتاده است نقطه نظرهایی برای مدیران و برنامه ریزان شهری یادآور شود.

در مقاله حاضر هر چند به صورتی گذرا، بعضی فاکتورها که توسعه شهرهای ایرانی و فضاهای درون آن شکل داده اند، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. با این اعتقاد که نیروهای تاریخی در ایران یک سیستم شهری عقلائی و متفاوت از یکدیگر را بوجود آورده اند و مشکل موجود شهرهای ایران جابجایی این نیروها و یا به عبارتی استفاده از تکنولوژی جدید که در تقابل با بخش کهن و نیروهای تاریخی قرار دارند.


دریافت فایل

  • Like 5
لینک به دیدگاه

تمدن اسلام ؛ شناسه زيبايي سيماي نصف جهان

مينا هرندي ، الهام فدوي

چكيده:

همان گونه كه مي دانيم با ورود اسلام به ايران و تغيير قوانين زندگي شهرنشيني ، روابط اجتماعي و اقتصادي جوامع شهري متحول گشت.
همچنين از سه اصل مهم تغييرات كالبدي مي توان از استقرار مسجد كه مهمترين ويژگي شهرهاي اسلامي است، ارگ و بازار كه به ترتيب رشد نظامي و اقتصادي را به دنبال داشته نام برد كه همه و همه منجر به گسترش امپراطوري اسلامي گرديد.
پس مي توان نتيجه گرفت كه اسلام، تمدني شهري وسازنده است و بهترين تجلي آن را در اصفهان مي توان يافت. چرا كه اسلام به نوعي يك برنامه شهرسازي كامل را در اصفهان پياده كرد.

سيماي شهر كه همان تصوير خصوصيات كالبدي شهر است و در هر زمان از رشد و توسعه شهر شكل خاص به خود مي گيرد، در اصفهان پس از اسلام به اوج زيبايي، عظمت و شكوه خود مي رسد كه مي توان با تكيه بر پنج عامل خوانايي لينچ در سيماي شهر، نقش تمدن اسلام را در پر رنگ كردن و خواناتر كردن هر چه بيشتر اصفهان به وضوح مشاهده نمود كه طي مقاله به آن خواهيم پرداخت.

دریافت فایل

  • Like 3
لینک به دیدگاه

ميدان نقش‌جهان، بخشي از هويت تمدّن ايراني

دكتر محمّد نقي‌زاده

چكيده:
“هوبت” از موضوعات و مفاهيم بنياديني است كه مراتب و جلوه‌هاي مختلف آن براي همة انسانها (افراد و جوامع) به صورت يك نياز جدّي و اصلي مورد توجّه است. يكي از زمينه‌ها و عوامل احراز هويّت جامعه و به ويژه وجه تمدّنيِ آن، آثار انسان‌ساخت است كه بارزترين جلوه‌هاي اين آثار، شهر و به تبع آن، فضاها و عناصر شهري هستند. شناسايي ويژگيها و عوامل هويت‌بخش ميدان نقش‌جهان، به عنوان يك فضاي شهريِ تمدّن ايراني، موضوع اصلي و مورد نظر مقالة حاضر مي‌باشد.
اهم عناويني كه مباحث مورد نظر، ذيل آنها انجام خواهد شد، پس از ذكر مقدمه‌اي كوتاه عبارت از: “جايگاه و ارزش هويّت شهري”، “عوامل هويّتيِ ميدان نقش‌جهان” و نتيجه‌گيري خواهند بود.
كليدواژه‌ها: اصفهان، ميدان نقش‌جهان، تمدّن ايراني، هويت، معماري، شهرسازي


برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 6
لینک به دیدگاه

چگونگی روند توسعه و تکامل شکل گیری شهر کاشان در بستر تاریخ

ثریا بیرشک

چکیده:
مقاله ای که اکنون پیش رو می باشد چکیده مطالعات و تحقیقات مفصلی است که چگونگی روند شکلگیری و توسعه فیزیکی فضایی یکی از شهرهای با هویت و ارزشمند تاریخی ایران یعنی کاشان را بیان می نماید.روش تحقیق و مطالعه بدین ترتیب بوده است که در مقاطع مختلف تاریخی از قبل از اسلام تا قرن اخیر به تفکیک دوره ها و با توجه به نظام اقتصادی اجتماعی جامعه و فرهنگی جامعه ، تغییر شکل فیزیکی و کالبد شهر دیده شده و تاثیر متقابل کلید عوامل توسعه علاوه بر شرایط فیزیکی شهر در هر دوره پس از انجام مطالعات و تحقیقات اقتصادی اجتماعی و فرهنگی آن دوره با توجه به رویش شهر تا دوره قبلی طراحی شده و عناصر شهری مربوط به هر دوره یا بهتر بگوییم آثار با ارزش معماری و شهرسازی هر دوره تاریخی در جایگاه خود در کالبد شهر قرار گرفته است.

با توجه به مطالب فوق خلاصه نمودن چنین مطالعه ای از نظر محقق کلیه موارد را با ارزشهای خاص و متفاوت در مطالعات و تحقیقات انجام شده، مطرح نموده، مسلماً کار آسانی نبوده و در برخی موارد ضرورت حذف مطالب یا مختصر نمودن آن به جهت طولانی شدن مقاله ایجاب نموده است.


دریافت فایل

  • Like 7
لینک به دیدگاه

معاني معماري اسلامي و توسعه شهري در دوره صفويه

بهـرام شاهـدي-الهـام حسينـي

چکیده
معنا فرايندی است فعال که در تعامل با زمينه ها و ارزشهای جمعی همچون فرهنگ، تاريخ، قوم، اعتقادات مذهبي و ساير مرسومات، همواره خلق، کشف و تجربه درک از معماری را در پی داشته است. اين امر انگيزه تفحص در زمينه معانی معماري سبک اصفهانی در دوره صفويه را موجب گرديد.
در اين زمينه عدم تمرکز و وجود پراکندگی در پردازش مستندات، خلأيست رنجش آور در شناخت و ارائه تعاريف جامع از معانی معماری در سبکهای مختلف ايران زمين که در تمامی ادوار همواره احساس شده است؛ لذا انجام اين مطالعه با نيل به اين مهم که آيا شاخصهای معماري صفويه توانسته اند در مولفه های خاص خود معرف ارزش و غنای معاني خود باشند، انجام پذيرفت.

طرح مطالعه در اين زمينه بر مبنای متدولوژی تحقيق کيفی با تکيه بر شيوه جستجوگرانه به جمع آوری داده ها در زمينه های نوشتاری، بصری و تاريخی در مقطع زمانی ذکر شده پرداخته است.
نتايج حاصل از داده ها در چهار گروه با عناوين بنا، فضا، معماری و پيوند طبقه بندی گرديده، که هر يک با ويژگيهای خاص خود در ارائه استدلال مفاهيمي چون رياضيات، هندسه، عمود گرايی، تسلسل فضايی، محوريت، تعاملات انسان با طبيعت و قدرتنمايی در هنر و سياست در جهت شناخت معانی عناوين فوق مورد پردازش قرار گرفت.
در نتيجه پردازش داده های نوشتاری، بصری و تاريخی و کشف جايگاه آنها در عناوين فوق، قابليتهای معانی در زمينه های مختلف از جنبه های تئوری و پديده شناسی آشکار گرديد.


دریافت فایل

  • Like 6
لینک به دیدگاه
  • 5 ماه بعد...
  • 3 سال بعد...
  • 4 ماه بعد...

چکیده:

ساخت مجموعه های معماری و فضاهای مستقل شهری تحت عنوان ابواب البر ـ با الهام از امکان مقدس، مشاهده قبور ائمه اطهار و سایر بزرگان دینی و عرفانی ـ و نیز مراکز آموزشی که در واقع ترکیبی از مجموعه های علمی و مذهبی اند، عمده ترین تحول در معماری و شهرسازی دوره ایلخانی می باشد. متأسفانه به سبب وقوع حوادث طبیعی و غیرطبیعی بسیار در طول زمان، دسترسی به این شهرها و مطالعه مستقیم آن ها به راحتی میسر نیست؛ از این رو، برای بررسی این شهرها و تعیین نحوه ساختار آن ها، ناگزیر باید به منابع مکتوب ـ کتاب ها، نسخ و متون ارزشمندی که می توان تاریخ گمشده معماری و شهرسازی را از لابه لای سطور آن ها به دست آورد ـ رجوع کرد. نوشتار حاضر، به بررسی ویژگی های معماری و شهرسازی مجموعه های غازانیه، ربع رشیدی و سلطانیه به عنوان نمونه هایی از شهرهای ابواب البر ایلخانی می پردازد. روش این تحقیق تفسیری ـ تاریخی مبتنی بر دقت در مطالب و نکات موجود در متون تاریخی است و رهیافت راهبردی آن بر روش اکتشافی استوار است.

مشخصات مقاله:مقاله در 17 صفحه به قلم عبدالحسین نقره کار (دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران)،محمد علی کی نژاد(استاد دانشگاه عمران دانشگاه تبریز)،آزیتا بلالی اسکویی(دانشجوی دکتری معماری،دانشکده معماری و شهرسازی و شهرسازی علم و صنعت ایران،مسول نویسنده).

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
.منبع:ensani.ir




برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 2
لینک به دیدگاه
  • 4 سال بعد...

تاریخ شهر

اولین گام برای برنامه ریزی شناخت وضع موجود است و برای این شناخت باید گذشته را در نظر گرفت و آن را تحلیل کرد. در تاریخ شهر با هفت تمدن اولیه مواجه هستیم و این تمدن ها از آنجا معنادار می شوند که شهر شکل می گیرد. چرا که تمدن با شهر زنده می شود و خود را در مکانی تعریف می کند که شهر نام دارد. توجه به ریشه واژه تمدن در لاتین یعنی Civitization نیز همین معنا را می رساند.

 

 

از طرف دیگر شهر نیز حافظ تمدنی است که به وجود آمده است. بسیاری از تمدن ها با شهر از بین رفته اند و بسیاری با شهر تبلور یافته‌اند. شهر می تواند زوال و اوج تمدن را تعریف کند ، یا بیان حال تمدنی باشد که در برگرفته است. در امروز شهر ، تمدن های گذشته مستقر است و تمدن های آینده مستتر. پس باید تاریخ شهر را شناخت تا بتوان برای امروز و فردا برنامه ریزی کرد.

 

 

با تفاسیر فوق در بررسی تاریخ دوران نوسنگی را کنار گذاشته و از عهد برنز یعنی ۴۵۰۰ سال پیش آغاز می کنیم تمدن هایی به وجود آمده اند که شهر داشته اند ، در حالی که اسناد پیش از این تاریخ هم بیانگر وجود تمدن هستند اما مبنای ما تمدن هایی است که شهر در آن به وجود آمده است. البته استثنائاتی هم وجود دارد ، تک شهرهایی مانند چتل هویوک (در ضمیمه کتاب جیمز موریس ، تاریخ شکل شهر) با قدمتی ۱۰۰۰۰ ساله که چون تک شهر بوده‌اند و نه تمدن در بررسی های ما محسوب نمی شوند.

vo7oc8yv9tf15g0co9f.jpg

 

بدین ترتیب باستان شناسی ها به کمک آمده و در حدود ۵۰۰۰ سال پیش را آغاز تمدن های شهری – تمدن هایی آمیخته با اسطوره ها و افسانه ها را در بین النهرین اثبات می کنند. پس از بین النهرین – تمدن مصر ، تمدن در هند ، تمدن در چین ، تمدن در مکزیک ، تمدن در گواتمالا ، و تمدن در هندرواس بدین شکل شناسایی شده‌اند.

 

 

به هر حال هر چند اسناد زیادی از آغاز این تمدن ها وجود ندارد اما در افول آن ها اسناد بیشتری وجود دارد و از این رواژه تمدن های مرده برای تمدن هایی که جای خود را به تمدن های دیگر داده‌اند و یا کلاً حذف شده‌اند به کار می رود.

 

 

بجز تمدن چین با بخش ژاپن که خودش را به دنیای امروز رسانده و حتی تا اوایل قرن بیستم (۱۹۲۵) بدون تغییر بوده است و تمدن های ایران و یونان که با تغییرات بسیار خود را به این زمان رسانده اند باقی تمدن ها مرده محسوب می شوند.

 

 

عبارات مرتبط دیگر در این باره عبارت اند از

۳ تمدن اصلی: بین النهرین ، مصر و هند که به ترتیب منشأ تمدن های شرق میانه (خاورمیانه) ، تمدن هند و اروپایی و تمدن آسیای غربی می باشند. و این ۳ تمدن اصلی منشأ تمدن های امروزی غرب و تمدن های یونانی و ایرانی هستند. تمدن لاتین هم به تمدن‌های مناطق مکزیک گواتمالا ، هندرواس گفته می‌شود که به ترتیب آزتک ، مایا ، اینکا نامیده می شوند. به غیر از این ۳ تمدن باقی تمدن های هفت گانه ، تمدن های رودخانه ای هستند یعنی در اثر وجود رودخانه به وجود آمده اند که به آن ها تمدن های میان دو آب ، بین دو رود نیز گفته می شود. رودهای سند و گنگ مربوط به تمدن هند ، زرد به چین ، دجله و فرات به بین النهرین ، و نیل به تمدن مصر هست. این تمدن ها با رودخانه زاده شده و در کنار رودخانه وجود دارند و رودخانه جنبه تقدس برای آن ها دارد.

 

 

روند دوره های تاریخی نیز به شکل زیر بوده است

پالئوتیک (۱۰۰۰۰ سال) ، پروتونئولتیک ، نئولتیک (دوره رفاهی که کشاورز و دام پروری شکل می گیرد ) ، عهد برنز (اولین تمدن‌های شهری ) . تا قبل از دوران نئولتیک زندگی انسان مانند حیوان بوده به شکار و جمع آوری میوه می پرداخته واحد اجتماعی ، خانواده بوده است.

 

 

هیچ واحد پایدار فیزیکی تا قبل از ۱۴۰۰۰۰ سال پیش نبوده و اجتماع متحرک بوده است تا زمان آخرین عصر یخبندان که غارها نخستین ساکن حقیقی انسان گشته اند.

 

17oaf7r07ij2tne1k2rv.jpg

 

انقلاب کشاورزی در دوران نئولتیک رخ می دهد و موجب تولید افزون طعام می شود که پایه معیشت است. این مازاد تولید ابتدایی باعث شکل گیری واحد اجتماعی قبیله و دوام سکونت در یک محل یعنی دهکده است. لینچ ، معتقد است که نخستین بار زن مرد را وادار به یکجانشینی نموده و در شکل گیری دهکده های ابتدایی نقش داشته است. پس از آن مردان به شکار و زنان به کشاورزی می پرداختند.

 

 

بدین ترتیب پرورش دام و کشت گیاهان موجب قطع وابستگی انگل گونه انسان با طبیعت شده و با آب شدن یخ ها محیط مناسب برای کشت گندم ایجاد می شود.

 

 

در عصر برنز انقلاب شهری رخ می دهد که ارکان آن در مقالات تاریخ شهر و شهرسازی بعدی می آید.

 

 

اصطلاح هلال حاصل خیز عبارتی است که توسط برستد اولین بار مطرح شده و مترادف با عبارت گهواره تمدن است. این منطقه داسی شکل منطقه بین النهرین و اطراف رود نیل را در بر گرفته و در واقع منطقه ای است که همگان معتقدند موقعیت مساعد برای انقلاب کشاورزی در آن رخ داده است و اولین سکونتگاه ها شکل گرفته است.

 

fuw959318xtcz5zfw5y7.jpg

 

منبع: کیمیافکر بزرگ

لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...