علايم بيماري ايدز چیست؟

[spow 44197]

نخستين مورد ابتلا به ويروس hiv در جهان در سال 1981 ميلادي مشاهده شد و تا به امروز، هر سال سه ميليون و 600 هزار نفر به شمار مبتلايان به اين بيماري در جهان افزوده مي شود و يك ميليون و 800 هزار نفر از مبتلايان نيز در سال، جان خود را از دست مي دهند.

اين ويروس، تاكنون نزديك به بيش از 68 ميليون نفر را در جهان آلوده ساخته كه عده زيادي از آنان كه در مراحل شناخت اوليه اين ويروس به آن مبتلا شدند، جان خود را از دست داده اند.

امروزه به علت دسترسي به امكانات درمان موقت يا افزايش دهنده عمر، تعداد مبتلايان به اين ويروس در جهان و ايران در حال كاهش است، اما اين در حاليست كه الگوي ابتلا به اين بيماري در حال تغيير و سبب نگراني جامعه پزشكي شده است.

متخصصان در اين زمينه عنوان مي كنند كه در ابتداي شناخت اين ويروس، اعتياد تزريقي عمده علت ابتلا به ايدز بود در حاليكه امروزه، اين الگو به سمت تماس جنسي نامطمئن در حال تغيير است.

به دليل اهميت اين بيماري واگير، هر ساله اول دسامبر بنام روز جهاني مبارزه با ايدز نامگذاري شده است.

شعار امسال سازمان جهاني بهداشت در روز جهاني ايدز ‘ دسترسي به آموزش، پيشگيري، مراقبت و درمان ايدز حق هر انسان است ‘ مي باشد كه شعار بسيار گسترده اي است.

دهم آذر مصادف با اول دسامبر و بهانه خوبي براي شناسايي بيشتر بيماري كشنده ايدز به همگان است.

از اينرو به گفته كارشناسان، مشاركت در اطلاع رساني، گسترش خدمات پيشگيري و درمان و پرهيز از انگ و تبعيض تا حدود زيادي در شناسايي و درمان مبتلايان به بيماري ايدز و كنترل ويروس hiv موثر مي باشد.

پزشكان با تاكيد بر اينكه رفتارهاي پرخطر احتمال ابتلا به ايدز را در افراد ايجاد مي كند نه زندگي دركنار افراد مبتلا به hiv ، معتقدند افراد مي توانند با محافظت در برابر اين ويروس، گام مهمي در راستاي كنترل بيماري ايدز درجامعه بردارند.

واكسن و درمان قطعي براي بيماري ايدز وجود ندارد و بايد پيشگيري و مراقبت در دستور كاري تمامي افراد به منظور عدم ابتلا به اين بيماري قرار گيرد.

همچنين از نقش برجسته خدمات مشاوره اي درخصوص بيماري ايدز كه هم اكنون در تمامي مراكز مشاوره بيماريهاي رفتاري در تمام مناطق كشور ارايه مي شود، نمي توان غافل شد، چرا كه اين مراكز با انجام محرمانه مشاوره با افراد و انجام تست hiv از آنان بصورت رايگان، نقش مهمي در شناسايي و كنترل اين بيماري در جامعه و در ميان افراد دارند.

كارشناس مسوول بيماريهاي واگير مركز بهداشت استان كرمانشاه روز پنجشنبه درخصوص بيماري ايدز به خبرنگار ايرنا گفت: ويروس hiv با ارتباطات عمومي از قبيل روبوسي، دست دادن، خوردن و آشاميدن، نيش حشرات و … منتقل نمي شود، پس نبايد افرادي كه عموما هم بصورت بي گناه به اين ويروس hiv مبتلا شدند مانند كودكان، همسران افراد مبتلا و … از جامعه طرد شوند.

دكتر حسين بيگلري درخصوص علايم اين بيماري، اظهاركرد: ويروس hiv در ابتدا در ظاهر هيچ فردي مشخص نيست و ماهها طول مي كشد تا اين ويروس تكثير يابد و پس از سالها بتواند خودش را در مقابل تستهاي آزمايشگاهي نشان دهد.

وي ادامه داد: ممكن است فرد مبتلا، سالها با اين ويروس بدون هيچگونه علامتي زندگي كند، اما به مرور زمان اين ويروس در داخل گلبولهاي سفيد بدن تكثير پيدا مي كند و اين گلبولها كم كم از بين رفته و علايم پيشرفت hiv شامل كاهش توانايي سيستم ايمني، ابتلا مكرر افراد به عفونتهاي فرصت طلب قارچي، برفكي و هوازي، خوب نشدن زخمها و كم شدن تعداد گلبولهاي سفيد بطور شاخص cd4 در بدن مشاهده مي شود.

بيگلري گفت: اگر تعداد اين cd4 ها كه معمولا بطور طبيعي 1500 عدد در بدن است به زير 200 عدد برسد، فرد وارد فاز ايدز شده است.

وي افزود: ورود به فاز ايدز، مرحله نهايي ابتلا به اين بيماري است كه در اين مرحله انواع و اقسام علايم باليني در فرد مبتلا بروز مي كند.

اين پزشك كرمانشاهي ايجاد دانه هاي سياه رنگ در داخل دهان و بدن، عفونتهاي تنفسي با ميكروبهاي ناشايع و فرصت طلب، ابتلا به بيماري سل، بروز انواع سرطانهاي مرتبط با كاهش سيستم ايمني و بروز ديگر بيماريها در بدن را از مهم ترين علايم ابتلا به بيماري ايدز در افراد عنوان كرد.

وي با تاكيد بر اينكه فرد مبتلا به ايدز بواسطه خود اين بيماري جان خود را از دست نمي دهد، افزود: مبتلايان به ويروس hiv بواسطه بروز ديگر بيماريها و ناتواني سيستم دفاعي بدنشان در مقابل اين بيماريها فوت مي شوند كه سل، سرطانها و انواع عفونتهاي فرصت طلب، قارچي وانگلي شايعترين اين بيماري هاست و فرد مبتلا به ايدز به تابلوي اين بيماريها جان خود را از دست مي دهد.

وي با بيان اينكه تاكنون راه درمان قطعي براي درمان بيماري ايدز كشف نشده است ، گفت: دارويي ايراني بنام ‘ آيمد ‘ ساخته شده كه اين داروي گياهي از قابليت بالا بردن سلولهاي cd4 (كه نقش بسيار مهمي در مبارزه با ميكروبها دارد) برخوردارست و مي تواند طول عمر اين بيماران را افزايش دهد.

بيگلري افزود: همچنين داروهاي ضد ويروس ديگر هم بمنظور افزايش طول عمر در بيماران مبتلا به ايدز تجويز مي شود كه باعث افزايش تعداد گلبولهاي سفيد در بدن اين افراد بطور موقت و بالا بردن طول عمر و كيفيت زندگي آنها به طرز محسوسي مي شود.

وي گفت: گاهي اوقات نيز درمان پيشگيري از هفته 24 بارداري در زنان حامله ايي كه مبتلا به ويروس hiv هستند، صورت مي گيرد كه اين امر سبب مي شود نوزادان اين مادران به اين ويروس كشنده مبتلا نباشند.

وي افزود: بكارگيري اين روش در ايران از موفقيت چشمگيري برخوردار بود و تا حدود زيادي از تولد نوزدان hiv مثبت، پيشگيري كرده است.

اين پزشك درخصوص ميزان طول عمر بيماران مبتلا به ايدز گفت: طول عمر افراد از زمان ورود ويروس hiv به بدن آنها با توجه به سيستم ايمني فرد، كپي برداري ويروس و دسترسي به درمانهاي مختلف از 10 تا 20 سال در ميان بيماران متفاوت است.

بيگلري انتقال از طريق خون آلوده، از مادر آلوده به نوزاد و برقراري تماسهاي جنسي نامطمئن را از مهم ترين راههاي ابتلا و انتقال ويروس hiv خواند و افزود: بواسطه پالايش فرآورده هاي خوني و تجويز داروهاي ضد ويروس براي مادران باردار آلوده، ميزان انتقال ويروس hiv از طريق اين دو عامل تا حدود زيادي كنترل شده و انتقال از طريق تماسهاي جنسي پرخطر و بدون حفاظ نگران كننده است.

وي آموزش، اطلاع رساني و آگاه سازي مردم درخصوص ماهيت بيماري ايدز و خودداري از مصرف مواد روانگردان و الكل بعنوان پيش زمينه رفتاريهاي غير معقولانه را از مهم ترين راههاي پيشگيري از ابتلا به بيماري ايدز عنوان كرد.

كارشناس مسوول بيماريهاي واگير مركز بهداشت استان كرمانشاه درخصوص وضعيت كنترل بيماري ايدز در ايران، گفت: در طي سالهايي كه اقدامات غربالگري و تشخيصي درخصوص اين بيماري در كشورانجام مي شود، تعداد زيادي از بيماران مبتلا شناسايي شدند، اما به تدريج با افزايش آگاهي و اطلاع رساني به مردم در زمينه ايدز، سير شناسايي موارد جديد كمتر شد و الگوي ابتلا به اين ويروس نيز تغيير يافت.

وي گفت: اين بدان معناست كه اين بيماري به سمت رفتارهاي فرد در حال حركت است و تعداد بيماران مبتلاي شناسايي نشده، ممكن است بسيار بيشتر از آمار اعلام شده باشد كه بخاطر انگ اين بيماري تاكنون براي انجام تست مراجعه نكرده و شناسايي نشده اند.

كارشناس مسوول بيماريهاي واگير مركز بهداشت استان كرمانشاه ، آمار مبتلايان شناسايي شده در ايران را 21 هزار و 980 نفر عنوان كرد و گفت: تعداد 2900 نفر از اين افراد مربوط به استان كرمانشاه هستند.

اين در حاليست كه سرپرست دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه، آمار مبتلايان شناسايي شده در استان را يك هزار و 982 نفر عنوان كرد.

دكتر صمد نوري زاد گفت: 94 درصد مبتلايان به ايدز در استان را مرد و مابقي را زنان تشكيل مي دهند.

وي ادامه داد: يك هزار و 475 نفر از مبتلايان به ايدز استان كرمانشاه مجرد و مابقي متاهل هستند.

وي در خصوص نحوه ابتلاي اين افراد به اين بيماري، گفت: 90 درصد اين بيماران از طريق تزريق سرنگ هاي آلوده و بيش از 5/5 درصد نيز از طريق آميزش جنسي كنترل نشده به ايدز مبتلا شده اند.

نوري زاد بيشترين كانون ابتلا به بيماري ايدز در استان را زندان ها و مراكز بازپروري عنوان كرد.

وي گفت: در برنامه شمارش cd4 كه قابليت تعيين علل اصلي ابتلا و وضعيت آتي بيماران را نشان مي دهد، به بررسي وضعيت بيماران ايدزي استان پرداخته ايم كه تاكنون براي يك هزار و 350 نفر اين شمارش انجام شده است.

سرپرست دانشگاه علوم پزشكي، شهرستان كرمانشاه را با يك هزار و 787 مبتلاي به ايدز، آلوده ترين نقطه استان عنوان كرد و در عين حال شهرستان پاوه را به دليل عاري بودن از بيمار ايدزي، پاكترين شهرستان استان عنوان كرد.

وي گفت: هم اكنون در كشور21 هزار و 890 نفر مبتلا به ايدز وجود دارد كه اين رقم در جهان به 33 ميليون نفر مي رسد.

اما آنچه در زمينه بيماري ايدز داراي اهميت است افزايش سطح آگاهي افراد از راههاي پيشگيري و كنترل بيماري ايدز در جامعه مي باشد ، چراكه همه با هم تا ريشه كني اين بيماري، بايد پيشگام شويم.

[pashaa 3249]

از زمان آلوده شدن بدن به HIV تا بروز ایدز ممکن است ۶ ماه تا ده سال و یا بیش‌تر طول بکشد در این مدت گرچه فرد به ظاهر سالم به نظر می‌رسد، اما ناقل بیماری است و می‌تواند افراد دیگر را آلوده کند.AIDS مخفف عبارت «نشانگان نقص ایمنی اکتسابی» به زبان انگلیسی است. بر اثر تخریب یاخته‌های دستگاه ایمنی بدن ناشی از اچ آی وی، برخی بیماریها و عفونتها فرصت مبتلاء کردن انسان را پیدا می‌کنند که موجب نشانه‌ها و علائم متنوعی در بدن می‌شود. برخی از این نشانه‌ها اولین بار در سال ۱۹۸۱ میلادی در افراد بالغ جوانی دیده شد که دچار نقص‌های ایمنی مادرزادی نبودند و این تعجب پزشکان را برانگیخته بود. به همین لحاظ مجموعة این علائم را «نشانه‌های نقص ایمنی اکتسابی» یا ایدز نام نهادند، چون نمی‌توانستند آن را به بیماری مشخصی نسبت دهند و هنوز اچ.آی.وی شناخته نشده بود. بنابراین ایدز مرحله‌ای است که اچ.آی.وی مدتها (چندماه تا چند سال) در بدن حضور داشته و موجب تخریب اکثر یاخته‌های دستگاه دفاعی بدن شده است و فرد مبتلاء مستعد بروز بیماریهای عفونی، سرطانها و مشکلات دیگر می‌گردد.اهمیت

اچ.آی.وی/ایدز معضلی پزشکی-بهداشتی است که ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن بسیار گسترده‌اند. از آغاز کشف اولین مبتلایان آن در خرداد سال ۱۳۶۰ تاآواخر سال ۱۳۸۳ در سراسر جهان بیش از ۶۳ میلیون نفر مبتلا شده‌اند و ۲۳ میلیون نفر فوت کرده‌اند. در حدود نیمی از کسانی که دچار ایدز هستند قبل از ۲۵ سالگی آلوده شده‌اند و بدون دارو اغلب قبل از ۳۵ سالگی می‌‌میرند. هر روز ۱۴۰۰۰ نفر جدید به مبتلایان اضافه می‌شود که نیمی زن هستند و نیز نیمی ۱۵ تا ۲۵ ساله هستند. زنان و دختران به دلائل زیستی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیش از مردان در معرض خطر ابتلاء و آسیب ناشی از ایدز هستند. در کشور ایران تعداد افراد مبتلای ثبت شده ۱۱۹۳۰ نفر تا اول فروردین ماه ۱۳۸۴ است که در طی ۳ سال گذشته بیش از دو و نیم برابر شده است، و رشدی لگاریتمی از خود نشان می‌دهد. تخمین زده می‌شود که بین ۶۰ تا ۱۲۰ هزار نفر مبتلای ناشناخته در ایران حضور داشته باشند. بنابراین لازم است همه و به ویژه نوجوانان و جوانان آموزشهایی در راستای پیشگیری ببینند چون تاکنون واکسن و یا علاج قطعی برای این مشکل کشف نشده است و در آینده نزدیک نیز امکان‌پذیر نیست.

ایدز در ایران

در تاریخ ۲۷ مهر ۱۳۸۵ رئیس اداره ایدز وزارت بهداشت اعلام کرد که براساس آخرین آمار موجود در کشور، تعداد افرادی که تا اول مهرماه امسال (۱۳۸۵) در کشور به ویروس ایدز مبتلا شده و شناسایی شده‌اند ۱۳ هزار و ۷۰۲ نفر هستند. وی همچنین افزود که: “البته همچنان تخمین زده می‌شود که همکنون حدود ۷۰ هزار نفر در ایران ناقل این بیماری باشند”.

راه‌های انتقال

اچ آی وی در مایعات داخلی و مترشحه بدن انسان مبتلاء (بجز عرق و تا حدودی بزاق) وجود دارد، اما فقط از راه آمیزش جنسی، تبادل خون یا فرآورده‌های آن و از مادر مبتلاء به جنین قابل سرایت از فردی به فرد دیگر است.

۱) آمیزش جنسی اگر زن یا مردی به ویروس ایدز آلوده باشد، می‌تواند ویروس را از راه تماس جنسی به دیگری منتقل کند. تماس جنسی موقعی ممکن است منجر به سرایت اچ.آی.وی شود که یک طرف دچار اچ.آی.وی/ایدز باشد و تبادل یا تماس مایعات بدن طرفین رخ دهد. بنابراین تماس جنسی مرد با مرد، مرد با زن، زن با زن در این شرایط ممکن است موجب سرایت شود. لازم به ذکر است در مقاربتها حتی اگر انزال (خروج منی از آلت مرد) هم رخ ندهد امکان سرایت وجود دارد چون مایعات مترشحة قبل از آن هم حاوی ویروس هستند.

۲) تبادل خون انتقال خون و فراورده‌های آن اگر بدون اقدامات تشخیصی و ویروس زدایی انجام شود به احتمال بسیار زیادی موجب سرایت اچ.آی.وی می‌شود. امری که در کشور ما نیز برای بیماران هموفیلی و تالاسمی رخ داده است. لازم به ذکر است اهداء خون خطری برای سرایت به فرد اهداءکننده ندارد و فقط دریافت کنندگان خون در معرض خطرند. همچنین علیرغم انجام آزمایش‌های تشخیصی بر روی تمام نمونه‌های خون در حال حاضر اگر دوره پنجره را در نظر بگیریم که در آن نتیجه آزمایش منفی خواهد بود، بنابراین هر دریافت خون و فرآورده‌های آن باید برای آزمایش اچ.آی.وی اقدام کند. راه دیگر تبادل خون استفاده از سرنگ و ابزارهای تزریق مشترک (مانند پمپ دست ساز) است که مصرف کنندگان مواد مخدر تزریقی به ناچار یا ناآگاهانه از آنها استفاده می‌کنند. استفاده از هر نوع وسایل تیز و برنده‌ای که به خون فرد مبتلا به اچ.آی.وی/ایدز آغشته شده باشد، مانند سرنگ، سوزن، مسواک (در صورت ایجاد خونریزی لثه) و وسایل خالکوبی ممکن است ویروس را منتقل کند. راه دیگر هم سرایت از طریق پیوند اعضاء (کلیه، کبد، لوزالمعده و …) است.

۳) مادر به جنین یا نوزاد مادران باردار اگر مبتلاء به اچ.آی.وی باشند محتمل است که در حین بارداری یا هنگام زایمان ویروس به فرزند آنان سرایت کند. همچنین شیردادن مادران اچ.آی.وی مثبت به فرزندانشان ممنوع است چون ویروس درون شیر نیز ترشح شده و منتقل می‌شود. انتقال در مراحل مختلف بارداری بدون داروهای پیشگیرانه در ۲۵% تا ۴۰% رخ می‌دهد. در صورتی که خانم‌های اچ.آی.وی مثبت باردار بشوند لازم است داروهایی مصرف کنند که احتمال سرایت به فرزندشان را کم می‌کند. همچنین نوزاد متولد شده از این مادران باید مدتی داروی ضد اچ.آی.وی بگیرد و شش هفته و ۱۸ ماه پس از تولد آزمایش اچ.آی.وی بشود تا وضعیت ابتلائش مشخص گردد.

صورت ارتباط جنسی با شخص مبتلاء (مرد با زن / مرد با مرد)، احتمال آلوده شدن کدام یک بیشتر است؟

خطر انتقال ویروس اچ.آی.وی در مردان همجنسگرا بیشتر و تقریباً دو برابر مردان غیر همجنسگرا ست. درضمن خطر دریافت ویروس در بین مردان همجنسگرا در فرد مفعول بیشتر است. احتمال انتقال آلودگی در هر بار آمیزش جنسی از مرد به زن(نزدیکی مهبلی) در حدود ۱/۱ درصد است و احتمال انتقال آلودگی از زن به مرد (نزدیکی مهبلی) در حدود .۰٫۳ درصد است. اما حتی یکبار تماس جنسی هم ممکن است منجر به سرایت اچ.آی.وی شود (این ارقام احتمال آماری است) بنابراین با این که احتمال سرایت در یک رابطه جنسی خیلی کم است اما صفر نیست!! و حتی مردانی وجود دارند که تنها با یک نزدیکی با زن اچ.آی.وی مثبت مبتلاء شده‌اند یا زنانی که با یکبار آمیزش با مردان اچ.آی.وی مثبت دچار شده‌اند.

در چه مواقعی احتمال سرایت از راه جنسی بیشتر می‌شود؟

اگر زخم یا عفونت تناسلی وجود داشته باشد، اگر تماس جنسی با خشونت یا اجبار باشد، اگر فردی شرکای جنسی متعدد داشته باشد و نیز در مقاربت خشک خطر سرایت بیشتر است. همچنین در آمیزش جنسی مقعدی (مقاربت از راه پشت) احتمال سرایت بیشتر از راه مهبلی است. ازدواج موقت (متعه، صیغه) چون معمولاً طرفین سابقه ازدواج‌های منجر به طلاق یا موقت متعدد با دیگر افراد هم دارند یک عامل گسترش بیماریهای مقاربتی و از جمله ایدز می‌تواند باشد.

آیا معاشقه (بدون آمیزش جنسی) باعث سرایت می‌شود؟

اچ.آی.وی از راه تماس‌های سطحی (بوسیدن، در آغوش گرفتن، لمس بدن) که عشق بازی یا معاشقه خوانده می‌شود و کارهایی مثل غذا خوردن در ظروف مشترک،انتقال نمی‌یابد.

آیا در اعمال پزشکی امکان سرایت وجود دارد؟

هرگونه عمل جراحی، اندوسکوپی، دیالیز با دستگاه، دندانپزشکی، ختنه، حجامت، تزریقات و طب سوزنی که در آن شرایط سترون سازی کامل رعایت نشود ممکن است موجب سرایت اچ.آی.وی و سایر ویروسها از یک فرد مبتلاء به دیگران شود. در این موارد لازم است تا حد ممکن از وسایل سترون یک بار مصرف استفاده شود، ابزارهای مقاوم به حرارت‌ (مثل برخی ابزارهای فلزی جراحی و دندانپزشکی) در اتوکلاو یا فور و ابزارهای غیرمصرفی نامقاوم (مثل آندوسکوپ) با مواد شیمیایی ضدعفونی شوند که این کارها باید برای هر بیمار انجام شود. البته با توجه به رعایت دقیق این احتیاطهای همه جانبه مواردی که ثابت شده باشد اچ.آی.وی از مکانهایی مانند دندانپزشکی سرایت کرده باشد در تمام جهان انگشت شمار است.

آیا کارکنان بیمارستانها و درمانگاه‌ها در معرض خطراند؟

پزشکان و پرستارانی که با بیماران اچ.آی.وی مثبت سر و کار دارند ممکن است در اثر تماس اتفاقی (فرو رفتن سوزن سرنگ یا تیغ جراحی) به اچ.آی.وی دچار شوند. در ضمن احتمال سرایت از بیمار اچ.آی.وی مثبت به پزشک بسیار بسیار بیشتر از احتمال سرایت از پزشک اچ.آی.وی مثبت به بیماران است. در هر صورت با مصرف به موقع داروهای ضدویروسی این احتمال به شدت کم می‌شود. در مواقعی که فرو رفتن سوزن یا موارد مشابه رخ می‌دهد باید در عرض ۳ روزشروع به مصرف داروهای ضد ویروسی شود. این امر با مراجعه به کلینیک‌ها و بخش‌های تخصصی بیماریهای عفونی امکان‌پذیر است. اره

آیا در آرایشگاه‌ها امکان سرایت وجود دارد؟

تراشیدن مو، خالکوبی، سوراخ کردن گوش که در آن شرایط سترون سازی کامل رعایت نشود ممکن است موجب سرایت اچ.آی.وی و سایر ویروسهای خطرناک از یک فرد مبتلاء به دیگران شود. در این موارد لازم است مشابه اقدامات پزشکی از وسائل یک بار مصرف (مانند تیغ) برای هر فرد استفاده شود یا ابزارها بطور کامل سترون شوند. توصیه می‌شود هر فرد هنگام مراجعه به آرایشگاه‌ها وسایل شخصی خود را به همراه ببرد (تیغ، قیچی، شانه، حوله و …) تا از سرایت بیماریهای عفونی جلوگیری شود. اپیلاسیون (کندن موها) ممکن است موجب آسیب به پوست و ایجاد زخم‌های بسیار ریز در محل کنده شدن موها بکند، بنابراین بهتر است از وسایل یکبار مصرف برای آن استفاده شود.

راه‌های پیشگیری

با توجه به آنکه اچ.آی.وی برخلاف برخی ویروسهای بیماریزای سرماخوردگی یا اسهال راه انتقال محدودی دارد پیشگیری از آن با رعایت برخی اصول آسان است

خویشتنداری- پرهیز از هر گونه تماس جنسی پیش از ازدواج رسمی

وفاداری- پایبندی به تک‌همسری و حریم خانواده

کاربرد مداوم کاندوم- استفاده از کاپوت در هر بار تماس جنسی (و با هر نوع شریک جنسی یا همسر)

پرهیز از مصرف مواد و اعتیاد- هر گونه مواد روان‌گردان، توهم زا، شادی آور، محرک و مخدر حتی برای یکبار

در ضمن همیشه از وسائل شخصی مخصوص خودتان (مسواک، تیغ، ریش‌تراش و….) استفاده کنید.

پیشگیری پس از مواجههPost exposure Prophylaxis

برنامه‌ای شامل چند داروی ضد ویروسی است که چندین باردر روز پس از تجاوز جنسی یا مواجهه شغلی مصرف می‌شود. این داروها باید حداکثر در ۷۲ ساعت پس از مواجهه شروع شوند تا از آلوده شدن فردی به HIV چلوگیری شود. پیش از آغاز استفاده از PEP یک آزمایش HIV باید گرفته شود تا وضعیت فرد تعیین شود. اطلاعات و مشاوره باید به فرد داده شود تا وی را قادر به فهمیدن داروها، لزوم تحمل و پیگیری، لزوم تماس‌های جنسی سالم تر و آزمایش‌های HIV بعدی بکند .

جلوگیری از سرایت مادر به فرزند

انتقال HIV از مادر مبتلا به HIV به فرزند متولد نشده در سه مرحله اصلی اتفاق می‌‌افتد: وقتی مادر باردار است، زمان تولد یا هنگام شیر دهی.

انتقال در ۲۵% تا ۴۰% بدون درمان پیشگیرانه رخ می‌دهد. دو رژیم دارویی برای جلوگیری از انتقال مادر به فرزند در دسترس است. در افریقای جنوبی رژیم رایج، مصرف Nevirapine می‌‌باشد که معروف به NVP یا Viramune است و قرصی است که بانوان حین زایمان مصرف می‌کنند و به نوزاد بین ۲۴ تا ۷۲ ساعت بعد از تولد تجویز می‌شود. اگر مادر در طول دوران بارداری AZT مصرف کند و از شیردهی هم خودداری کند، میزان انتقال تا ۱۰ % کاهش می‌‌یابد. داروهای دیگر نیز برای جلوگیری از سرایت از مادر به فرزند در حال تهیه هستند. یک برنامه PMTCT مؤثر شامل: تأمین مشاوره و آزمایش آگاهانه، تهیه داور و مشاوره با زنان در مورد تغذیة نوزاد (بدون شیر مادر) می‌‌باشد.

ارتباط اعتیاد یا مصرف مواد با اچ.آی.وی/ایدز چیست؟

مواد روانگردان از دو جهت ممکن است فرد را در معرض ابتلاء به اچ.آی.وی ایدز قرار دهند:

اختلال در قوه ادراک: در این مورد هیچ تفاوتی ندارد که ماده مخدر (مثل هروئین،تریاک)، محرک (مثل اکستازی=اکس)، توهم زا (مثل حشیش، گرس، علف) یا انواع دیگر موادی (مثل مشروبات الکلی) باشد که مورد سوء مصرف قرار می‌‌گیرند. موقعی که قوای ذهنی انسان مختل باشد ممکن است رفتارهای پرخطری مانند انجام یک رابطه جنسی بی محابا انجام دهد که او را در معرض ابتلاء به اچ.آی.وی قرار دهد. طبق آمار رسمی بیش از ۴ میلیون نفر در کشور به مصرف انواع مختلف مواد می‌پردازند. در ضمن افرادی که در اعتیاد غرق شده‌اند مطمئناً به بروشورهای پیشگیری از ابتلا و انتقال اچ.آی.وی/ایدز توجهی نخواهند کرد.و راهکارهای برخورد با آنها تخصصی است.

استفاده از سرنگ مشترک در اعتیاد تزریقی: استفاده از سرنگ مشترک یا هر گونه ابزار تزریقی دست ساز (پمپ، لوله و …) برای تزریق مواد فعلاً در کشور ما بیشترین خطر را در انتقال اچ.آی.وی دارد. در حال حاضر حدود ۴۰۰۰۰۰ مصرف کننده تزریقی مواد (بویژه هروئین و مورفین) در کشور وجود دارد که تخمین زده می‌شود حدود ۴۰۰۰۰ نفر آنان به اچ.آی.وی دچار شده باشند.

فعلاً بیشترین افراد مبتلاء به اچ.آی.وی/ایدز ثبت شده در کشور ما مصرف کنندگان مواد تزریقی هستند (حدود ۶۱ درصد).

درمان

داروهای ضد رتروویروس (ARV) نخستین روش درمان HIV هستند. ARVها یکی از دو آنزیم ضروری برای تکثیر HIV را مهار می‌کنند. داروهای ضد ویروسی، HIV/AIDS را علاج قطعی نمی‌کنند اما زندگی مبتلایان به HIV را طولانی می‌کنند. درضمن برای جلوگیری از مقاوم شدن ویروس به دارو معمولاً چند دارو هم‌زمان به فرد مبتلا داده می‌شود. ۴ دسته داروهای ضد ویروسی برای استفاده درمانی وجود دارد: شبه نوکلئوزیدهای مهارکننده reverse transcriptase، مهارکننده‌های reverse transcriptase غیر نوکلئوزیدی، مهارکننده‌های پروتئاز و مهارکننده‌های ورود ویروس به باخته ها

مهارکننده‌های پروتئاز Protease Inhibitors

یک نوع ضد ویروس هستند که تکثیر HIV را متوقف می‌کنند. آنها قسمتی از HIV را که آنزیم پروتئاز نامیده می‌شود، مهار می‌کنند. وقتی آنزیم مهار شد HIV، نسخه‌های ناقصی از ویروس می‌سازد که نمی‌توانند یاخته‌های جدیدی را آلوده کند. معروفترین داروهای این گروه عبارت‌اند از indinavir،saquinavir،nelfinavir

بازدارنده‌های غیر نوکلئوزیدی ترانسکریپتاز معکوس

یک دسته داروهای ضد ویروسی می‌‌باشند که تکثیر HIV را به وسیله دخالت در یک آنزیم حیاتی ویروس کاهش می‌‌دهد. این آنزیم برای HIV ضروری است تا ماده ژنتیک خود را درون یاخته‌ها ترکیب کند. برخی داروهای NNRTI عبارت‌اند از nevirapine,delavirdine , efavirenza

Nucleoside anlogues (شبه نوکلئوزیدها)

نظیرهای نوکلئوزیدی مهارکنندة ترانسکریپتاز این آنزیم HIV را مورد هدف قرار می‌‌دهند و از تبدیل RNA ویروس به DNA ویروسی جلوگیری می‌کنند. معروفترین داروهای این گروه عبارت‌اند از zidovudine ،lamivudine، zalcitabine، abacavir،didanosineو stavudine

مهار کننده‌های ورود

این دسته اخیرا ابداع شده‌اند و جلوی ورود ویروس را به گویچه‌های سفید می‌گیرند. از این جهت متفاوت با سه گروه قبلی هستند چون آنها پس از این که ویروس یاخته‌ها را آلوده کرد جلوی تکثیر آن را می‌گیرند. تنها یک دارو از این دسته مورد تأیید مؤ‌سسه غذا و داروی ایالات متحده است که انفیوورتاید (تجاری- Fuzeon) نام دارد.

 

 

 

 

 

 

 

 

“ سایت پزشکان بدون مرز ”

 

 

[Mohammad Aref 120452]

مراحل عفونت ایدز (HIV) عبارتند از عفونت حاد، دوره نهفتگی و ایدز.

عفونت حاد برای چند هفته به طول می‌انجامد و علائمی مانند تب، لنفادنوپاتی، فارنژیت، راش، درد عضله، ناراحتی و گلودرد به همراه دارد. دوره نهفتگی بدون علائم یا با علائم کم است و بسته به فرد، از دو هفته تا بیست سال ممکن است طول بکشد.

مرحله آخر ایدز (HIV) (ایدز) زمانی معنی پیدا می‌کند که شمار سلول‌های CD4+ T به کمتر از ۲۰۰ سلول در هر میکرولیتر برسد یا بیماری‌های خاص مرتبط با عفونت ایدز (HIV) رخ دهد.

علایم بیماری ایدز در روزهای اول

دوره اولیه ایدز (HIV)، عفونت حاد ایدز (HIV) یا سندرم حاد ویروسی نامیده می‌شود. بسیاری از افراد ۲ تا ۴ هفته پس از در معرض قرار گرفتن این بیماری، دچار بیماری‌هایی مانند شبه‌آنفلوآنزا یا مونونوکلئوز می‌شوند و برخی دیگر هم هیچ نشانه قابل توجهی در آن‌ها دیده نمی‌شود. علایم بیماری ایدز در ۴۰ تا ۹۰ درصد موارد رخ می‌دهد و معمولاً شامل تب، لنفادنوپاتی، فارنژیت، خارش پوست، سردرد و/یا زخم دهان و اندام تناسلی می‌شود. خارش پوست که در ۲۰ تا ۵۰ درصد موارد رخ می‌دهد، خود را بر روی بالاتنه نشان می‌دهد و به شکل لکه‌های نوک تیز می‌باشد. همچنین در این مرحله برخی از افراد دچار عفونت‌های فرصت‌طلب می‌شوند. ممکن است در دستگاه گوارش علائمی مانند تهوع، استفراغ یا اسهال رخ دهد، و همچنین علائم عصبی نوروپاتی محیطی یا سندرم گیلان باره. طول دوره این علائم متفاوت است، اما معمولاً یک یا دو هفته می‌باشد.

در حدود ۲۰ درصد موارد علائم بیماری ایدز به گونه‌ای است که فرد به پزشک مراجعه می کند، ولی معمولا تشخیص داده نمی شود و حتی اگر تست HIV آنتی بادی در این موقع انجام شود ممکن است هنوز مثبت نباشد.
طی این مرحله مقدار زیادی HIV در خون محیطی فرد وجود دارد و سیستم ایمنی با تولید پادتن ها (آنتی بادی ها) و لنفوسیت های سلول کش (لنفوسیت های سیتوتوکسیک) شروع به پاسخ در برابر ویروس می کنند.

دوره نهفتگی

پس از علایم اولیه بیماری ایدز، بیمار وارد مرحله‌ای به نام دوره نهفتگی یا ایدز (HIV) بی‌نشانه یا ایدز (HIV) مزمن می‌شود. این مرحله از ایدز (HIV) می‌تواند بدون هیچ گونه درمانی از حدود سه سال تا بیش از ۲۰ سال (به‌طور متوسط حدود هشت سال) به طول بینجامد. اگرچه معمولاً در ابتدای بیماری هیچ علائمی مشاهده نمی‌شود یا علامت‌های خیلی کمی دیده می‌شود، اما در نزدیکی پایان این مرحله بسیاری از افراد دچار تب، کاهش وزن، مشکلات گوارشی و دردهای عضلانی می‌شوند. همچنین ۵۰ تا ۷۰ درصد از افراد دچار لنفادنوپاتی ماندگار می‌شوند، بطوری که چند گروه از غدد لنفاوی (به جز در کشاله ران) به مدت بیش از سه تا شش ماه بدون هیچ درد و به‌طور توجیه‌ناپذیری بزرگ می‌شود.

اگر چه بسیاری از مبتلایان ایدز (HIV)، قابل تشخیص هستند و در صورت عدم درمان نهایتاً به ایدز منجر خواهد شد، ولی درصد کمی از آن‌ها (حدود ۵٪) سطح بالای سلول‌های CD4+ T خود را بدون هیچ درمان ضدویروسی تا بیش از ۵ سال حفظ می‌کنند. این افراد به عنوان کنترل کننده‌های ایدز (HIV) طبقه‌بندی می‌شوند، و آنهایی که مقدار کم یا غیرقابل محسوسی از ویروس را بدون درمان ضدویروسی در بدن خود نگه می‌دارند به عنوان «کنترل کنندگان ممتاز» یا «سرکوبگران ممتاز» شناخته می‌شوند.

سندرم نقص ایمنی اکتسابی

سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) زمانی معنی پیدا می‌کند که شمار سلول‌های CD4+ T به کمتر از ۲۰۰ سلول در هر میکرولیتر برسد یا بیماری‌های خاص مرتبط با عفونت ایدز (HIV) رخ دهد. در غیاب درمان، حدود نیمی از افراد مبتلا به ایدز (HIV) در عرض ده سال مبتلا به بیماری ایدز می‌شوند. رایج‌ترین وضعیت‌هایی که هشداری بر وجود ایدز هستند التهاب ریه ناشی از پنوموسیستیس (۴۰٪)، نزاری به شکل سندرم اتلاف اچ‌آی‌وی (۲۰٪) و کاندیدیاز مری می‌باشند. سایر علائم شایع شامل عفونت‌های دستگاه تنفسی در یک دوره زمانی معین می‌شود.

عفونت فرصت‌طلب ممکن است توسط باکتری، ویروس، قارچ و انگل به وجود بیاید که معمولاً توسط دستگاه ایمنی بدن کنترل می‌شود. اینکه کدام عفونت رخ می‌دهد تا حدودی به این بستگی دارد چه عواملی در محیط اطراف فرد قرار دارد. این عفونت تقریباً می‌تواند هر دستگاهی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد.

افراد مبتلا به ایدز خطر آلودگی به ویروس‌های سرطانی مختلفی را دارند از جمله: سارکوم کاپوزی، سرطان لنفوم، دستگاه عصبی مرکزی لنفوم، و سرطان گردن رحم. سارکوم کاپوزی، شایع‌ترین سرطانی است که در ۱۰ تا ۲۰ درصد از افراد مبتلا به ایدز (HIV) اتفاق می‌افتد. پس از آن سرطان لنفوم شایع‌ترین سرطان است و علت مرگ نزدیک به ۱۶ درصد از افراد مبتلا به ایدز می‌باشد و جزء نشانه‌های اولیه ۳ تا ۴ درصد از آن‌ها است. هر دوی این سرطان‌ها با ویروس هرپس ۸ انسانی همراه هستند. خیلی اوقات مبتلایان به ایدز به دلیل ارتباطی که با ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) دارد، دچار سرطان گردن رحم می‌شوند.

علاوه بر این، آن‌ها به‌طور مکرر دچار علائمی مانند تب طولانی، تعریق شبانه، تورم غدد لنفاوی، لرز، ضعف، و کاهش وزن می‌شوند. اسهال یکی دیگر از علائم شایعی است که ۹۰٪ از افراد مبتلا به ایدز دچار آن می‌شوند.

منبع: 1پزشک