معرفی اتین کابه

[bpcom 10070]

اتین کابه (Etienne cabet)

اتین كابه، جامعه‌شناس فرانسوی، در سال 1788 در دیژون به دنیا می‌آید. كابه نخست استاد دانشگاه و سپس وكیل دادگستری می‌شود. در سال 1831 در انقلاب كبیر فرانسه شركت می‌كند و به سمت دادستان كل جزیره كرس منصوب می‌شود. در 1834 روزنامه‌ای به نام «توده» منتشر می‌كند و به علت مقالات تندش در آن روزنامه محكوم می‌شود ولی به انگلستان پناه می‌برد. در آنجا با افكار رابرت اوون (1771-1858)، كارگر پیشین و سوسیالیست اهل ویلز، كه «هماهنگی تازه» را به منزله الگویی برای توسعه جهان تصور می‌كند، آشنا می‌شود.

كابه در نوشته‌های متعد‌ّدی كه مهم‌ترین آن همین رمان است،‌ به بیان عقاید آرمانشهری خود می‌پردازد. او رمان «سفر به آرمانشهر» (ایكاری) را در سال 1840 به رشته تحریر درمی‌آورد. در پيشگفتار كتاب مى گويد كه محال است انسانِ موجود بر كره خاكى، با اين همه ثروت هاى طبيعى و برخوردارى از فهم و خرد، سرنوشتى جز ابتلا به بدبختى، اغتشاش و بى نظمى اجتماعى، جنگ و جنايت و غيره نداشته باشد، عيب از طبيعت نيست، بلكه در ناصحيح بودن سازمان جامعه بشر است و عامل اصلى، نابرابرى است. به عقيده كابه، اگر اصل هميارى مادى و معنوى در تشكيلات جامعه دموكراسى اعمال شود، همه مردم به خوراك، پوشاك، مسكن، ازدواج و...مى رسند و رذايلى چون حرص، جاه طلبى، رقابت، درگيرى، حسادت، تبهكارى و... از جامعه انسان ها رخت برمى بندد و به برابرى كه آرمان همه فلاسفه و پيامبران و طرفداران اصلاح دين بوده است مى رسيم.

وی در سال 1848 به ایالات متحده آمریكا مهاجرت می‌كند و بر اساس عقایدش سعی می‌كند كه مدینه فاضله‌ای در تگزاس و سپس در ایلی نویز بنا كند. ولی موفق نمی‌شود. وقتی در سال 1850 جوزیا وارن و پل اندروز در جزیره لانگ آیلند، در شرق نیویورك، شهرك اشتراكی‌ای را با پول خود به وجود می‌آورند، اتین كابه، باز به این جریان علاقه نشان می‌دهد.

وی در سال 1856 درشهر سن لویی در آمریكا، حیات را بدرود می‌گوید.

این کتاب در ایران با نام سفر به آرمانشهر ( ایکاری) توسط محمد قاضی ترجمه و در سال 1372 و توسط انتشارات دیبا به چاپ رسیده است.

کابه نظریه خود را با عنوان سفر به ایکاری ( ایکاریا ) چاپ کرد. وی در این نظریه کشور خیالی به نام ایکاریا و پایتخت آن ایکاری را توصیف می کند که یک اجتماع کمونیستی است و در آن از مالکیت خصوصی بر زمین و ابزار تولید خبری نیست و یک دموکراسی مستقیم بر آن حاکم است. همه اعضای اجتماع در آن مشارکت کامل دارند یعنی یک جامعه اشتراکی است.خلاصه داستان بدین گونه است که لردی از كشور انگلستان به سرزمین خیالی «ایكاری»، كه توانسته است با همیاری گروهی یك مدینه فاضله سوسیالیستی را با موفقیت پایه‌گذاری و توسعه بخشد، سفر می‌كند، و طی اقامتش در این كشور با نظام سیاسی (مجلسها، قوه مجریه، مطبوعات) اقتصادی (مسكن، كشاورزی، صنعت و …) و نظم اجتماعی (خانواده، آموزش، بهداشت، ‌شهرسازی و ... ) این كشور آشنا می‌شود و آن را بی‌عیب و نقص می‌یابد.

برای جذابیت بیشتر داستان، نویسنده عاشق شدن این مسافر را به یك دوشیزه ایكاریایی،‌ چاشنی قصه می‌كند.

این شهر آرمانی یک کلانشهر است که باید دارای جمعیتی در حدود 10 تا 20 هزار نفر باشد و همچنین یک شهر صنعتی است که در آن خردگرایی، بهداشت و سلسله مراتب فضایی جریان دارد. این شهر از شصت محله با شصت نوع معماری تشکیل شده است که هر کدام وسعت و جمعیت یک شهر کوچک را دارد و هر محله دارای ساختمانهای عمومی مانند مدرسه، آسایشگاه، پرستشگاه، فروشگاه و سالن اجتماعات مربرط به خود را دارد. در مورد کاربری بناها اینگونه تصور شده که رنگها نشان دهنده کاربری ها هستند. مدرسه، معبد، آسایشگاه به رنگ سرخ ، کارگاههای کوچک و بزرگ به رنگ زرد ، مغازه های بزرگ به رنگ آبی و بناهای یادواره ای و موزه ها به رنگ بنفشباشند.

تشکیلات سیاسی این شهر جمهوری مردمی است و مردم سالاری حاکم است.نظام سیاسی ایكاری، شامل سه مجلس (توده‌ای، ملی،‌ایالتی) و قوه مجریه شامل یك رئیس و پانزده وزیر است، كه همگی تابع مصوبات مجلس ملی هستند. قوه قضاییه، به علت كمبود جرایم، از اهمیت كم‌تری برخوردار است. انتخابات هر ساله برگزار می‌شود، و نیمی از اعضای مجلس و دولت، تعویض یا تجدید می‌شود. هیچ حزب و گروه سیاسی (چه مستقل و چه وابسته به حكومت) وجود ندارد. تعداد روزنامه‌ها سه تاست، كه همگی از طرف حكومت منتشر می‌شوند و گردانندگان آن به وسیله خود ملت یا نمایندگان ملت انتخاب می‌شوند. روزنامه‌ها فقط اخبار و حوادث را می‌نویسند، و نباید چیزی را به عنوان شرح و تفسیر، به آن اضافه كنند. روزنامه‌نگاران، مانند سایر مردم، اگر عقیده‌ای دارند، می‌توانند به مجلس ایالتی عرضه كنند؛ ولی اجازه نشر آن را در روزنامه ندارند. اتین كابه، برای هر مبحث سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، یك فصل از داستان را اختصاص داده است و در مورد آنها، توضیح كافی یا حتی بیش از حد می‌دهد. فقط در مورد ادیان و مذاهب، توضیح مستقل داده نمی‌شود.در كل كتاب، فقط چند جمله وجود دارد كه نشان می‌دهد در كشور ایكاری كشیش و كلیسا نیز وجود دارد.سؤالات متعددی مانند «آموزش مسائل مذهبی چگونه است؟ آیا به جز مسیحیت،‌ ادیان دیگری نیز مورد قبول حكومت هست؟»، «كشیشان مجاز هستند چه مسائلی را عنوان كنند؟»، «مهاجرین آیا موظفند دین خود را تغییر دهند؟» و غیره بدون جواب می‌ماند.

شهر ایکاری گرد بوده که رودخانه ای با گذر از میان شهر آن را به دو قسمت تقریبا مساوی تقسیم می کند و دارای شبکه های شطرنجی با خیابانهای سر راست است. در شهر تمامی بناهای عمومی به گونه ای پخش شده اند که در همه خیابانها وجود داشته باشند و اینکه همه خیابانها به یک اندازه خانه کم و بیش متعدد و گسترده را دارا هستند. در نقشه خیابانها 16 خانه در هر سمت با یک بنای عمومی در وسط و در بنای عمومی دیگر در انتها دیده می شود. نمای خارجی 16 خیابان یکسان هستند ولی هیچ خیابانی شبیه به دیگری نیست.

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

 

[Mohammad Aref 120452]

پاورپوینت زیر هم درباره اتین کابه و نظریاتش می باشد که توسط دانشجویان دانشگاه تهران برای درس سیر اندیشه های شهرسازی دکتر حبیبی تهیه شده:

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Mohammad Aref 120452]

کابه، اتین (Cabet, Etienne) (دیزون 1788- سنت لویس 1856)، اصلاح طلب سوسیالیست فرانسوی. مارکس او را پایه گذار کمونیسم تخیلی می داند. در جو انقلابی و جناح سوسیالیستی آن زمان فرانسه پرورش یافت. کابه در انقلاب ژوئیه سال 1830 که به سرنگونی شارل دهم و بوربون ها انجامید. نقش فعالی داشت و در زمان لویی فیلیپ – معروف به همشهری شاه – به دادستانی کل جزیره کورس نیز منصوب گشت. اما بسیار زود با دولت اورلئان درگیر شد که به تبعید او به انگلستان (1834-1839) انجامید. در آنجا با اوئن آشنا شد. او نظریه اشتراکی خود را در رمان تخیلی اش با عنوان سفر به ایکاری (Icarie) نوشت که در 1840 و همزمان با عفو عمومی که منجر به بازگشت او به فرانسه گشت، انتشار یافت.

 

کابه برنامه سیاسی خود، یعنی کمونیسم جامعی که باید از راه متعاقد کردن و نه خشونت، به آن رسید را در مجله لوپوپولار انتشار داد و هواداران بسیاری یافت. کابه هواخواه این بود که دولت بر همه کارهای اقتصادی و اجتماعی نظارت کامل داشته باشد. در 1847 مانیفستی را به نام به ایکاریا (Icaria) برویم چاپ و هم هنگام با آن، جزوه ای نیز به اسم تحقق اجتماع ایکاری منتشر نمود. در دسامبر 47 مردم را دعوت به مهاجرت به تگزاس و ایجاد اجتماع ایکاری نمود و خود نیز در دسامبرسال بعد، به آمریکا مهاجرت کرد. کابه کوشید تا با مهاجران اروپایی، اجتماعات اشتراکی بر پایه الگوی خود را در مهاجرنشین موقتی در ایالت ایلینوا، تحقق بخشد. او در سال 1856 در حالیکه کلانشهر ایده آلش تنها 260 نفر عضو داشت و از هم می گسست، در سنت لویس میسوری در گذشت.

[Mohammad Aref 120452]

اتین کابه اندیشمند پیش شهرسازی ترقی گرا یا آرمان گرا

اتین کابه اصلاح طلب سوسیالیست فرانسوی است. مارکس او را پایه‌گذار کمونیسم تخیلی می داند. اتین کابه برنامه سیاسی خود را به صورت کمونیسم جامعی که از راه متقاعد کردن و نه خشونت به دست می آید، ارائه داد. عقاید اتین کابه ادامه جریان اندیشه آرمان شهر خواهی در فرانسه است که با سن سیمون آغاز شده و از طریق شارل فوریه و بوناروتی به کابه رسیده است.

 

چنین می نماید که اتین کابه رمان خود را با الهام از یوتوپیای توماس مور (۱۵۳۵-۱۴۷۸) نوشته باشد؛ این رمان کشوری خیالی به نام ایکاری را و پایتخت آن ریکا را توصیف می‌کند. آشنایی و دوستی وی با اوئن در انگلستان نیز بر ساخت اندیشه های او بی تأثیر نمی تواند باشد، اما اتین کابه خلق و خوی فرانسوی خود را حفظ نمود و به گونه ای که لوئیس مامفورد (۱۹۹۰-۱۸۹۵) این کتاب را بازتاب دقیقی از سیستم اداری متمرکز ناپلئون و آن را نوعی از آرمانی شدن پاریس می داند.

ایکاریای اتین کابه یک اجتماع کمونیستی است که در آن از مالکیت خصوصی بر ابزار و تولید خبری نیست. نظامی است دموکراتیک: یک دموکراسی مستقیم که همه اعضای اجتماع در اداره آن مشارکت کامل دارند.

اتین کابه در کتاب سفری به ایکاری به وصف شهر ایده آلش می پردازد:
 

• شهری در نتیجه انقلاب صنعتی مبتنی بر کارایی و بازدهی که در آن اصول خردگرایی، بهداشت، سلسله مراتب فضایی و طبقه بندی جریان دارد
• ایکاریا بر خلاف الگوهای اوئن و فوریه یک کلان شهر (متروپلیس) است، که در آن تمام زیبایی های بهترین شهرهای دنیا جمع آوری شده است.
• ایکاریا گونه کوچکی از جهان خاکی است که با ۶۰ محله خود، معماری ۶۰ ملت بزرگ را به نمایش می گذارد.
• تشکیلات سیاسی شهر به صورت یک جمهوری مردمی (کمونیستی) و به گفته خودش یک مردسالاری ناب.
• استقرار شهروندان به صورت همسان و بهترین شکل ممکن در اجتماع ایکارا.
• جامعه ای مبتنی بر شورای قانون اساسی، آموزش، کشاورزی، صنعت، تغذیه، مسکن و امار و … .
• جامعه ای مبتنی بر اخلاق و سلامت روان، فارغ از میخانه، کاباراه، شیره کش خانه، قمارخانه تفریحات زشت و پلید، نه سربازخانه و نیروی انتظامی و نه ژاندارم و جاسوس در آن راه ندارد.
• فرم شهر دایره ای است و رودخانه‌ای آن را به دو بخش تقریباً مساوی تقسیم می‌کند.
• انتظام شهری مبتنی بر شبکه شطرنجی و از خیابان‌های سر راست و وسیع تشکیل شده است.
• پیش بینی های بسیار دقیق، تفکیک سواره و پیاده، سهولت رفت‌وآمد و وسایط نقلیه و پل‌های ارتباطی هوایی.
• توجه بهداشت و زیبایی محیط با به کار بستن تمهیداتی ماند آب‌نما و… .
• هر خانه گذشته از طبقه همکف دارای چهار طبقه است که در نوار عریضی از حیاط‌ها و باغ های سراسری قرار گرفته است.
• استقرار فضاهای عمومی از قبیل غذاخوری، آشپزخانه و داروخانه و … در طبقه همکف ساختمان‌ها

اتین کابه برای تحقق شهر آرمانی خویش عازم تگزاس می شود که این پروژه با شکست مواجه می شود وی سپس برای تحقق آرمان خویش عازم ایالت آیوا شد اما آنجا نیز به توفیقی دست نیافت و جمعیت ۳۲ نفری آن به علت تفرقه آنجا را ترک کرده و آخرین دهکده نیز منحل می شود.

ایکاریای نوتا ۱۸۹۵ یعنی تا هنگامی که جامعه فرو پاشید و سرمایه‌ موجود را میان آنهایی که حق تصاحب آن را داشتند تقسیم نمودند، به حیات خود ادامه داد. به این ترتیب اندیشه ای چنان بزرگ که انجامش نا ممکن بود تحقق یافت و در هر گام کوچک و کوچکتر شد. به این معنی که برنامه‌ بلند پروازانه اتین کابه و اندیشه کلانشهر او، به تشکیل دهکده هایی کوچک و کوچک تر انجامید و سرانجام ابعاد تشکیلات خصوصی پیش‌ پا افتاده ای را به خود گرفت.

بنابراین در این طرح اتوپستی نیز واقعیت و ماهیت صنعت شناخته نشده است و تبدیل به مرکز کشاورزی می شود.

منبع: کیمیافکر بزرگ