آموزش روند كاری عكاسی دیجیتال در فرمت raw

[Mohammad Aref 120454]

كار با فرمت RAW در عكاسی دیجیتال، دیر یا زود برای تمام كسانی كه به طور جدی به این مقوله می اندیشند، لازم و ضروری است. شاید بتوان روند كاری RAW را معادل فرآیندهایی دانست كه عكاسان در گذشته (و حال) در تاریكخانه انجام می‌دادند: آنها هیچ گاه سرنوشت فیلمهای خود را به دیگران نمی‌سپردند بلكه خود بر تمام مراحل ظهور مسلط بوده و آنرا طبق میل خود انجام می‌دادند.

مصمم هستیم در سلسله مقالاتی، به موضوع روند كاری پردازش عكسهای دیجیتال در فرمت RAW بپردازیم. اگر دوربینتان قادر به ذخیره عكس با این فرمت می‌باشد و تاكنون به آن توجه نداشته اید، مطمئنا با خواندن این سری مقالات خود را ملزم به تغییر روش كاری خود خواهید دید. اگر قبلا با این روش عكسهای دیجیتال خود را پردازش می‌كردید، بازهم احتمالا مطالب جدیدی در این سری مقالات خواهید آموخت كه كار با فایلهای RAW را برای شما جذابتر و بهتر خواهد كرد. و اگر دوربینتان امكان خروجی RAW را ندارد، ممكن است با خواندن این سری مقالات به فكر تهیه دوربین جدیدی بیافتید!

در ابتدا بهتر است بر مطالبی كه در این سلسله مقالات بحث خواهد شد مروری كنیم تا یك دید كلی از موضوع بدست آورید: در آغاز مقدمه‌ای خواهیم داشت درباره فرمت RAW و مزیتهای آن و تفاوتهای آن با سایر روشهای ذخیره عكس. در ادامه به روند كار پردازش در فرمت RAW به طور اعم خواهیم پرداخت. در نهایت مراحل مختلف روند كاری را (مانند كار با File browser فتوشاپ، batch processing ، آشنایی با Adobe Camera Raw ، تنظیم تراز سفیدی، تنظیم روشنایی،...) به طور اخص توضیح خواهیم داد. در پایان فرمت جدید دیجیتال نگاتیو ادوبی(DNG) را معرفی خواهیم نمود و سپس مقایسه ای خواهیم داشت بر انواع نرم افزارهای مبدل RAW .

[Mohammad Aref 120454]

قسمت اول: مفهوم Digital Raw Capture

 

قبلا در مقاله ای به مقایسه فرمت RAW با فرمت JPEG‌ پرداختیم كه مطالعه آنرا توصیه می‌كنیم. در اینجا از زاویه ای دیگر به مفهوم Digital RAW Capture می‌پردازیم.

فرمت RAW یك فرمت منفرد نیست. بلكه RAW‌ بیانگر فرمتهای مختلفی است كه دوربینهای دیجیتال مختلف، تصاویر خام دریافت شده توسط حسگر خود را ذخیره می‌كنند. این فرمت در دوربینهای كانن CRW یا CR2 ، در نیكون NEF ، در مینولتا MRW و در المپوس ORF نامگذاری شده است.

در فایل RAW همان اطلاعاتی وجود دارد كه توسط حسگر دوربین ذخیره شده است، بدون هیچ گونه پردازش اضافی. پس برای فهم فرمت RAW‌ باید بدانیم كه حسگر (سنسور) دوربین چگونه اطلاعات را دریافت و ذخیره می‌كند.

حسگر دوربین از یكسری سلولهای حساس به نور تشكیل شده است كه به صورت ردیفی قرار گرفته اند و هریك بر اساس نور دریافتی ولتاژی متناسب با آن تولید می‌كنند.

برای دریافت رنگ، هریك از این سلولها توسط یك ***** رنگی خاص پوشیده شده است. بعبارت دیگر هر كدام از سلولها در صورت دریافت رنگ خاصی كه مشابه ***** خود باشد، ولتاژی تولید می‌كنند كه نشانه شدت آن رنگ خاص در آن نقطه است. بنابر این هر سلول فقط یك رنگ RGB را می‌تواند دریافت كند.

معمولا *****های رنگ را بر اساس یك الگوی خاص بین تمام سلولهای حسگر تقسیم می‌كنند (‌شكل زیر).

 

 

خوب، ممكن است این سوال برای شما پیش آید كه " حالا كه تمام رنگها توسط تمام سلولها قابل دریافت نیست، این نقص در عكس چگونه اصلاح خواهد شد؟"

پاسخ: فایل RAW شامل دو سری اطلاعات است. یكی اطلاعات مربوط به روشنایی هر پیكسل در حسگر و دیگری اطلاعات موسوم به Metadata . این اطلاعات metadata در هر بار ذخیره عكس چه به صورت JPEG یا RAW‌ همراه عكس ذخیره می‌شوند. مثلا اطلاعات EXIF‌ عكس جزو همین Metadata‌ است كه حاوی اطلاعاتی راجع به نام دوربین و شماره سریال و اندازه دیافراگم و سرعت شاتر و ... است. در فایلهای RAW علاوه بر این، اطلاعات دیگری وجود دارد كه برای تبدیل در برنامه های مبدل لازم است. یكی از این موارد نوع الگوی *****های رنگی تقسیم شده در حسگر دوربین است. چون تمام سلولهای حسگر نمی‌توانند تمام رنگها را دریافت نمایند، در نتیجه اطلاعات كانالهای رنگی 3 گانه RGB ناقص خواهد بود. برنامه مبدل با دانستن محل *****ها در حسگر، خود اطلاعات ناقص را برای هر كانال رنگی محاسبه كرده و 3 كانال رنگی كامل را می‌سازد.(شكل زیر)

 

 

 

این فرآیند كه demosaicing نامیده می‌شود ، یكی از فرآیندهای مهم در پردازش RAW محسوب می‌شود. سایر فرآیندهای مهم در پردازش عبارتند از:

- تراز سفیدی: وقتی با فرمت RAW عكس می‌گیرید، تنظیم تراز سفیدی دوربین هیچ اثری روی فایل خروجی شما ندارد. فقط در برخی دوربینها، تنظیم تراز سفیدی به صورت Metadata همراه فایل ذخیره می‌شود اما هیج تغییری در اطلاعات رنگی آن نمی‌دهد. تمام تنظیمات تراز سفیدی در برنامه مبدل RAW‌ و در كامپیوتر انجام می‌شود. فایده مهم اینكار اینست كه اگر تنظیم اشتباهی انجام داده باشید و یا تنظیم اتوماتیك دوربین در مورد تراز سفیدی خوب عمل نكند، هیچ نگرانی وجود ندارد چرا كه تنظیم تراز سفیدی در برنامه مبدل انجام می‌شود و كاملا بر اساس نظر كاربر خواهد بود.

در فرمت JPEG تراز سفیدی انتخاب شده در دوربین بر عكس اعمال میگردد.اگر این تنظیم نادرست باشد، چون اطلاعات رنگ فایل را تغییر داده است، اصلاح آن یا اصلا ممكن نیست و یا به طور كامل امكان ندارد. (برای آشنایی با اصلاح تراز سفیدی در مورد فایلهای JPEG به مقاله ای كه قبلا در سایت منتشر شده مراجعه نمایید).

- تفسیر رنگ: گفتیم كه هر پیكسل در فایل RAW حاوی اطلاعات مربوط به یك رنگ RGB‌ است. اما 2 مشكل در تفسیر رنگ وجود دارد. یكی آنكه دید رنگی افراد مختلف فرق دارد و تفسیر مغزی افراد از رنگهای مختلف با یكدیگر تفاوت دارد. مشكل دوم این است كه *****های رنگی بكار رفته در دوربینهای مختلف باهم فرق دارند و ایجاد خروجی مناسب رنگی و مطابق میل كاربر از جمله وظایف مهم برنامه های مبدل در كامپیوتر خواهد بود. بعبارت بهتر تفسیر رنگی كه مبدل درونی RAW دوربین برای فایلهای JPEG بكار میبرد، ممكن است با آنچه كه كاربر از عكس خود انتظار دارد فرق زیادی داشته باشد. در این مورد نیز اگر اشكالی وجود داشته باشد در فایلهای JPEG امكان اصلاح صد در صد آن یا وجود ندارد یا مشكل است. اما در برنامه های مبدل RAW براحتی میتوان تبدیل رنگ مورد نیاز را بدست آورد.

- اصلاح گاما : شاید مهمترین تفاوت بین عكاسی دیجیتال با عكاسی فیلمی، تفاوتی باشد كه بین فیلم و حسگر، در پاسخ به نور وجود دارد.

فیلم همانند چشم انسان به نور پاسخ میدهد اما سیلیكون به گونه ای متفاوت عمل می‌كند. اگر همانگونه كه در عكاسی فیلمی نورسنجی می‌كردید با دوربین دیجیتال عمل كنید، در بسیاری از اوقات محدوده دینامیكی خود را ازدست داده اید یا نویز را در مناطق سایه تصویر زیاد كرده اید.

فیلم و چشم انسان به صورت غیر خطی به نور پاسخ میدهند (همانند سایر حواس پنجگانه انسان). اما سیلیكون به صورت خطی به نور پاسخ می‌دهد. این بدان معناست كه اگر دوربین دیجیتال از 12 بیت(4096 سطح روشنایی) استفاده كند، نیمی از این مقدار در اولین و روشنترین استپ قرار خواهد داشت. نیمی از باقیمانده كل اطلاعات یعنی 1024 سطح در استپ دوم قرار دارد و بهمین ترتیب تا آخرین سطح كه فقط حاوی 64 سطح خواهد بود. شكل زیر:

 

با اصلاح گاما، این تقسیم اطلاعات روشنایی در استپهای مختلف محدوده دینامیكی دوربین یكنواخت خواهد شد. شكل زیر:

 

 

 

در حقیقت در خیلی از موارد حتی با نورسنجی درست نیز به اصلاح گاما نیاز است. به شكل زیر دقت كنید:

 

 

 

 

حال همان شكل با اصلاح گاما(‌كه با استفاده از تنظیم Curve صورت گرفته است) دقت كنید:

 

 

با توجه به مقایسه هیستوگرامها، مشخص می‌شود كه اطلاعات تصویری در تصویر اول نیز وجود داشت اما در جای نادرست قرار گرفته بود.

 

4- كاهش نویز، شارپ كردن و Antialiasing : اكثر برنامه‌های مبدل RAW برای كاهش آثار ناخواسته تصویر و اصلاحات بهتر، می‌توانند فرآیندهای كاهش نویز، شارپ كردن و Antialising را انجام دهند.

-----------------------------------------------

 

تقریبا همه برنامه‌های مبدل RAW اعمال فوق را انجام می‌دهند اما از آلگوریتمهای مختلفی برای اینكار استفاده می‌كنند. بنابراین تصاویر حاصله نیز بایكدیگر متفاوت خواهند بود. برخی برنامه ها خروجی مشابه عكسهای دوربینهای فیلمی خواهند داد و برخی دیگر چنین خروجی ندارند . اما یك موضوع مهم وجود دارد و آنهم این است كه هیچ تفسیر یا تبدیل خاصی وجود ندارد كه بتوان آنرا استاندارد تبدیل نامید. بلكه هر برنامه‌ای سعی می‌كند این كار را به روش خود و بهترین وجه ممكن انجام دهد.

اما اگر با فرمت JPEG عكس بگیرید تمام این تبدیلها توسط مبدل RAW‌ درونی دوربین و بدون امكان كنترل آن صورت می‌گیرد. البته در برخی دوربینها یكسری پارامتر را می‌توان تنظیم كرد (مثل تراز سفیدی و شارپنس و كنتراست و ...) اما نكته مهم این است كه اگر در این تنظیم اشتباهی مرتكب شوید امكان اصلاح آن یا وجود ندارد یا اصلاح آن به طور كامل انجام نخواهد شد.

یك مزیت مهم دیگر RAW این است كه تبدیل و پردازش آن در كامپیوتر انجام خواهد شد كه مطمئنا نسبت به پردازشگر و نرم افزار درونی دوربین، قویتر و كاملتر است.

از سوی دیگر چون فایل JPEG‌ یك فایل فشرده شده 8 بیتی است، در هنگام اصلاحهای رنگ و روشنایی بسیار در معرض پوستری شدن است، واقعه ای كه در مورد اصلاح فایلهای 12 بیتی RAW نامحتمل خواهد بود.

و مزیت مهم دیگر RAW‌ این است كه میتوان فایلهای اصلی RAW را ذخیره كرد تا در آینده اگر روشهای تیدیل كاملتر و بهتری ابداع شد، با ان روشها مجددا فایلهای اصلی خود را به عكسهای زیباتر تبدیل كرد. كاری كه با فایلهای JPEG امكان ندارد.

[Mohammad Aref 120454]

قسمت دوم

 

روند كاری در عكاسی دیجیتال حرفه‌ای را می‌توان شامل مراحل زیر دانست:

1- گرفتن عكس

2- انتقال عكس به كامپیوتر

3- سازماندهی عكسها در كامپیوتر

4- تبدیل فایلهای RAW و ویرایشهای قبل از تبدیل آن

5- رتوشهای دیجیتالی عكس پس از تبدیل RAW

6- ذخیره فایل به فرمت نهایی + تهیه خروجی ( چاپ، ...)

7- تهیه آرشیو

برنامه فتوشاپ قادر است به گونه ای كامل در مراحل 3 ، 4 ، 5 و حتی 6 كاربر را یاری كند.(‌شكل زیر)

 

 

بسیاری از خصوصیات برنامه فتوشاپ برای عكاسی دیجیتال حرفه ای طراحی شده است. Adobe camera RAW كه در نسخه CS فتوشاپ عرضه شد، یك گام مهم برای این نرم افزار بحساب می‌آید. این برنامه مبدل RAW به همراه ابزار File Browser و ابزارهای اتوماسیون، فتوشاپ را به یك نرم افزار كامل در روند كاری عكاسی دیجیتال حرفه ای مبدل ساخته‌اند.

در این قسمت (بخش دوم از سری مقالات روند كاری RAW ) با ابزار File browser و تواناییهای نهفته آن آشنا خواهیم شد.

 

 

File Browser

اگر تاكنون از این ابزار استفاده نكرده اید، پس از خواندن این قسمت و آشنا شدن با فابلیتهای بالای آن، حتما از این پس بجای دابل كلیك رو فایلهایتان یا منوی File > Open ، از منوی File >browse استفاده خواهید نمود.

 

 

در سمت چپ، بترتیب از بالا به پایین، پنجره فولدرها، پنجره Preview عكس انتخابی و نمایش اطلاعات EXIF عكس انتخاب شده وجود دارد. در سمت راست نیز Thumbnail عكسهای موجود در فولدر انتخاب شده نمایش داده میشود.

در قسمت بالای صفحه نیز منوهای مخصوص File browser ‌ وجود دارد. یكی از دستورات مهم در منو ها، فرمان File > Build cache for subfolder است. با این دستور فتوشاپ را مجبور میكنید كه از تمام فایلهای موجود در زیر شاخه های یك فولدر اصلی یا تمام یك درایو Cache تهیه كند تا مرور عكسها در File Browser سریع انجام شود. در حقیقت هر بار كه file browser‌ را باز میكنید این فرآیند در پس زمینه در حال انجام است اما با این فرمان فتوشاپ را مجبور میكنید كه این فرآیند را به سرعت و با استفاده از تمام توان كامپیوتر انجام دهد.

یك فرمان مهم دیگر Export Cache‌ است. اگر فولدر عكسهایتان را به درایو دیگر و یا روی CD و DVD منتقل كردید، با این فرمان میتوانید Cache ساخته شده آنها را نیز منتقل كنید تا انجام مجدد فرآیند caching لازم نباشد. اگر cache آسیب دید یا بدرستی عمل نكرد میتوانید با Purge cache‌ آن را پاكسازی و مجددا دوباره سازی نمایید.

برای جستجو پیشرفته از فرمان File > Search در ابزار File Browser‌ استفاده كنید. امكان جستجهای تركیبی ( نام فایل، كلمه كلیدی، اطلاعات EXIF ، ...) از خصوصیات جالب این قسمت است.

در منوی Edit امكان رتبه گذاری و علامتگذاری برای عكسها ( Rank , Flag ) ، امكان تنظیم نوع نمایش Metadata ( مثلا اگر با اطلاعات GPS‌ سرو كار ندارید آنرا خاموش كنید) وامكان تنظیمات File Browser‌ وجود دارد. در تنظیمات file browser امكان تغییر اندازه و كیفیت نمایش thumbnail ها، خاموش كردن فرآیند Caching پس زمینه و ... وجود دارد.

 

اتوماسیون در روندكاری

یكی از مهمترین مزایای File Browser فتوشاپ، امكانات عالی آن در خودكار نمودن برخی كارهای تكراری اما لازم، است. امكانات خودكار سازی كارها برای انجام سریع و بهینه روندكاری دیجیتال حیاتی هستند و تمام این امكانات از طریق منوی Automate در file Browser در دسترس قرار میگیرد. ممكن است با خود بگویید كه این امكانات در بسیاری از نرم‌افزارهای دیگر هم وجود دارند. اما توجه داشته باشید كه وقتی كل روند كاریتان را در فتوشاپ انجام میدهید، وجود چنین ابزارهایی بسیار به شما كمك میكند تا از سایر ابزارها بی‌نیاز باشید.

 

 

امكان نامگذاری و تغییر نام سریع تمام فایلهای موجود در یك فولدر یا درایو با استفاده از Batch Rename در بسیاری از اوقات مفید واقع خواهد شد. امكان اعمال یك Action ‌خاص فتوشاپ بر تعداد زیادی از فایل میتواند بسیار در وقت صرف جویی كند كه این كار از طریق گزینه Batch در منوی Automate انجام پذیر است.

ساخت خروجیهای PDF از تعداد زیاد فایل، ساخت picture package برای چاپ چندین كپی از یك فایل در یك صفحه، ساخت photomerge و ... از دیگر امكانات خودكار این قسمت محسوب میشوند.

منوی بعدی، منوی sort‌ است كه امكان مرتب كردن فایلها را بر اساس معیارهای مختلفی مانند رزولوشن، اندازه فایل، عرض یا طول فایل، تاریخ، رتبه( كه توسط كاربر قبلا مشخص شده است) و ... فراهم می‌نماید. میتوان فایلهای خاصی را علامت زد (Flag) و سپس از طریق این منو ، فایلهای مزبور را براحتی پیدا كرد.

 

 

 

در منوی View میتوان نوع نمایش را تنظیم نمود. نمایش فایلهای علامت زده شده، نمایش همه فایلها، اندازه thumbnail ها و ... از جمله امكانات این بخش محسوب میشوند.

شما میتوانید نوع نمایش را در File browser‌ به میل خود و بر اساس نیاز خود تغییر دهید.

 

 

 

مثلا در شكل اول میتوان جزئیات فایلها را همراه با اطلاعات EXIF و نمای بزرگتر مورد انتخابی را دید. شكل دوم در مواردی كاربرد دارد كه بخواهید اطلاعات EXIF را ویرایش نمایید. و شكل سوم دارای لیستی از thumbnailها بهمراه یك نمای بزرگ از مورد انتخاب شده است.

تمام این حالات مختلف را میتوانید از طریق منوی

Window > Workspace > save workspace

فتوشاپ ذخیره كنید و در‌آینده براحتی به آنها دسترسی داشته باشید.

 

 

 

در پایان بر این نكته تاكید مجددی داریم كه صرفنظر از امكانات حرفه ای file Browser فتوشاپ، مهمترین مزیت استفاده ازآن در روند كاری دیجیتال، یكپارچه بودن آن با برنامه فتوشاپ است. بگونه‌ای كه نه تنها شما را از ابزارهای مشابه بی نیاز میكند بلكه باعث بكارگیری راحت تر و بهتر برخی امكانات فتوشاپ نیز خواهد شد.

[Mohammad Aref 120454]

قسمت سوم

 

 

 

مبدل قدرتمند Adobe Camera RAW كه همراه فتوشاپ CS ارائه شد (و البته بعنوان یك افزودنی مجزا برای نسخه های قدیمی‌تر آن نیز در دسترس می‌باشد)، انقلابی را در روند كاری عكاسی دیجیتال ایجاد كرد: از یك طرف باعث یكی شدن مرحله تبدیل RAW با سایر مراحل روند كاری شد و از سوی دیگر دارای برتریهای واضحی بر سایر مبدلهای RAW همراه دوربینها، می‌باشد. این مبدل از تمام فرمتهای RAW فعلی كه توسط دوربینهای SLR و غیرSLR تولید می‌شوند، پشتیبانی كرده و با معرفی دوربینهای جدید، نسخه به روز شده این پلاگین نیز در سایت ادوبی برای دانلود قرار داده می‌شود. (پس از دانلود نسخه های جدید این مبدل، فایل camera raw.8bi را در فولدر \Program Files\Adobe\Photoshop CS\Plug-Ins\File Formats كپی نمایید).

اما برای استفاده درست از این ابزار، نیاز به آشنایی با امكانات و طرز استفاده از آن داریم چرا كه در غیر اینصورت نه تنها این ابزار قوی كمكی نمی‌كند كه گیج كننده نیز خواهد بود. در این قسمت سعی می‌كنیم با این ابزار قوی آشنا شویم.

در صورتیكه فعلا دوربینی در اختیار ندارید كه خروجی RAW تولید كند، می‌توانید از این آدرس یك فایل RAW را دانلود نموده و مطالب این قسمت را روی آن تمرین نمایید (حجم فایل 7 مگابایت است)

وقتی كه فایل RAW خود را در فتوشاپ CS باز می‌كنید، با صفحه‌ای مانند شكل زیر مواجه خواهید شد.

 

 

در سمت چپ، نمایی از تصویر دیده می‌شود و در سمت راست كنترلهای ابزار در دو حالت Advanced‌ و Basic وجود دارند. در زیر تصویر نیز اطلاعاتی نظیر فضای رنگی مورد استفاده (Color Space)، اندازه و رزولوشن تصویر و نیز عمق بیتی تصویر (مثلا 16 بیت در هر كانال رنگ) نشان داده می‌شود. ابتدا مطمئن شوید كه عمق بیت تصویرتان 16 بیت بوده، اندازه تصویرتان معادل دقت عكسی است كه با دوربینتان تهیه كرده اید و همچنین Color Space روی Adobe RGB تنظیم شده باشد.

مرحله تبدیل RAW در كامپیوتر شامل انجام اعمال مختلفی است كه لازم است بر تصویر خام RAW اعمال شود تا برای تهیه خروجی مناسب شود. این مراحل، همانگونه كه می‌دانید، در مورد فرمت JPEG در خود دوربین صورت می‌گیرند اما در فرمت RAW در كامپیوتر و بر حسب میل و سلیقه كاربر انجام خواهد شد.

- یكی از مراحل كار، تنظیم و اصلاح تراز سفیدی White balance است. چرا كه در فرمت RAW ، دوربین هیچگونه تغییری در دمای رنگ تصویر برای اصلاح تراز سفیدی انجام نمی‌دهد. این تنظیم باید در ابتدای كار صورت گیرد چون در غیر اینصورت امكان انجام درست سایر مراحل وجود ندارد. در صفحه كنترل نیز این تنظیم در ابتدای همه تنظیمات در قسمت Adjust قرار گرفته است.

برای تنظیم تراز سفیدی از كنترل temperature استفاده می‌شود. با كمك این كنترل میتوان دمای رنگ را از آبی تا زرد (در مقیاس كلوین) تغییر داد و به دمای رنگ مناسب كه همان تراز سفیدی مورد نیاز است، رسید. برای تنظیم دقیقتر می‌توان از كنترل زیر آن (Tint) هم استفاده كرد كه تغییرات را در راستای سبز تا بنفش انجام می‌دهد. با كمك این دو، امكان تنظیم دقیق تراز سفیدی مورد نظر وجود دارد. برای راحتی كار می‌توان از منوی روبروی White balance‌ انواع پیش تنظیمها، نظیر تراز سفیدی لامپ تنگستن و روز آفتابی و... را انتخاب كرد تا تنظیم به طور خودكار به تصویر اعمال شود كه البته مشخص است از لحاظ دقت به پای روش قبلی نمی‌رسد.

ذكر دو نكته در اینجا ضروری است. بهترین و حرفه‌ای‌ترین راه تنظیم تراز سفیدی این است كه در ابتدای شروع عكاسی در یك موقعیت خاص، ابتدا از صفحه استاندارد خاصی (كه Color Checker نامیده می‌شود) یك عكس گرفته شود و سپس در پایان پروژه عكاسی برای تنظیم تراز سفیدی، ابتدا عكس مربوط به color checker را باز كرده و با ابزار eyedropper (انتخاب كننده رنگ) روی دومین مربع روشن آن (مطابق شكل زیر) كلیك شود. با این كار خود مبدل، روند تنظیم تراز سفیدی را انجام خواهد داد. سپس این تنظیم را ذخیره كرده و در تمام عكسهای بعدی پروژه، به راحتی اعمال نمود.

 

نكته دوم این است كه این تنظیم دقیق تراز سفیدی را كه در مبدل RAW انجام می‌شود، بهیچ وجه نمی‌توان در حالات غیر RAW در فتوشاپ انجام داد. امكان تنظیم تراز سفیدی با استفاده از Levels فتوشاپ وجود دارد اما نه تنها دقت كافی ندارد كه گاهی اصلا تنظیم آن غیر ممكن است: چرا كه در تصاویر JPEG، تنظیم و تغییر دمای رنگ توسط دوربین بر تصویر اعمال شده و تغییر آن مشكل و یا غیر ممكن است.

 

- مرحله دوم در تبدیل، اصلاح روشنایی است. اصلاح روشنایی در این روش اصلا قابل مقایسه با روشهای معمولی اصلاح روشنایی در فتوشاپ نیست چرا كه آن تصاویر توسط اصلاح gamma‌ درونی دوربین تغییر یافته‌اند. همانطور كه قبلا نیز تاكید كرده‌ایم، در فایل خام حاصله از دوربین دیجیتال، اكثر اطلاعات روشنایی در استپهای روشن تصویر قرار دارد و اصلاح گاما باعث متوازن نمودن این اطلاعات در كل تصویر خواهد شد. حال اگر این اصلاح گاما در مرحله تبدیل RAW و توسط كاربر و با توجه به نوع عكس انجام شود، حتما و واضحا برتر از اصلاح گاما درونی دوربین خواهد بود. برای آنكه از حداكثر میزان اطلاعات در مرحله تبدیل RAW استفاده كنیم، بهتر است در مورد مناظری كه دارای Dynamic range‌ وسیع (از روشنایی شدید تا سایه) هستند، با توجه به هیستوگرام live، طوری عكس بگیریم كه بیشترین حجم اطلاعاتی در سمت راست هیستوگرام وجود داشته باشد اما در عین حال Overexpose نیز نگردد. با این روش كه به آن Expose to right می‌گویند، حجم اطلاعات بیشتری را در استپهای روشن تصویر ذخیره كرده اید تا در مرحله تبدیل RAW بهتر بتوانید آنرا در كل تصویر منتشر نمایید. برای اصلاح گاما و تنظیم نورسنجی در مبدل RAW از كنترل Exposure استفاده می‌كنیم. برای اینكه به حداكثر جزئیات در مناطق روشن و تاریك تصویر دست یابید، دكمه ALT را گرفته و سپس كنترل Exposure را حركت دهید تا اینكه نقاط سفید رنگی در پس زمینه ایجاد شود. هر چقدر این نقاط كمتر باشد تنظیم دقیقتر است. البته ذكر این نكته لازم است كه این روش اخیر شاید همواره كاربردی نباشد و گاه كاربر بخواهد روشنایی را بر طبق میل خود تنظیم نماید.

- كنترل Brightness معادل تنظیم با كنترل نقطه میانی level‌ فتوشاپ است. و كنترل shadow كه نقطه سیاه تصویر را تعیین می‌كند، معادل تنظیم نقطه سیاه در كنترل level است. در حقیقت با كنترل Shadow می‌توانید مناطقی از تصویر را كه می‌خواهید سیاه مطلق باشند، تعیین نمایید. برای راحتی كار، دكمه ALT را بگیرید و سپس كنترل shadow را آنقدر تغییر دهید تا در مناطق مورد نظر شما (‌در پس زمینه سفید) نقاط سیاهرنگی ایجاد شوند. درست قبل از ایجاد این نقاط، بهترین محل تنظیم این كنترل است. این دو كنترل در مراحل پس از تبدیل RAW نیز در دسترس هستند اما برای راحتی و یكپارچگی كار، در این ابزار نیز قرار داده شده اند.

- كنترل contrast برای تنظیم كنتراست تصویر بكار می‌رود. جالب است كه این كنترل اصلا معادل كنترلcontrast فتوشاپ نیست بلكه كاری معادل ایجاد منحنی S شكل در كنترل Curve انجام می‌دهد. همانگونه كه قبلا در مطلب افزایش كنتراست تصاویر گفتیم، می‌توان با كنترل Curve و ایجاد منحنی S شكل، كنتراست تصاویر را افزایش داد. در حقیقت كنترل Contrast در مبدل Raw نیز ایجاد یك منحنی S شكل در كنترل Curve می‌كند تا كنتراست تصاویر افزایش یابد.

 

- كنترل Saturation نیز برای تنظیم اشباع رنگ بكار می‌رود. تنظیم اشباع رنگ در مبدل RAW (بجای تنظیم آن در فتوشاپ) یك برتری مهم دارد: اگر بخواهید تصاویرتان را به صورت 8 بیتی تبدیل كنید (مثلا برای انتشار در وب) بهتر است كه تنظیم اشباع رنگ را در مرحله تبدیل RAW انجام دهید كه كار با فایل 16 بیتی به مراتب دقیقتر از فایل 8 بیتی است.

برای تنظیمات و كنترل بیشتر وارد قسمت advanced میشویم.

- Detail:

 

در قسمت Detail با كنترلهای Sharpness، Luminance smoothing و Color Noise Reduction روبرو خواهید شد. كنترل Sharpness مسئول افزایش شارپنس لبه ها است و این‌كار را بر كل تصویر اعمال می‌كند. توصیه می‌شود كه بهتر است زیاد از این كنترل استفاده نكنید زیرا ممكن است باعث اشكالاتی در مناطقی از تصویر شود. بهتر است انجام شارپنس را به بعد از تبدیل RAW و در مرحله ویرایشهای داخل برنامه فتوشاپ (‌با استفاده از Unsharp masking، همراه با استفاده از ماسكهای مورد نیاز) موكول نمایید.

Color noise reduction می‌تواند بخوبی نویزهای رنگی را (در عكسهایی كه با ISO‌های بالا گرفته شده است) كاهش دهد.

نكته: در هنگام استفاده از كنترلهای قسمت Detail حتما بزرگنمایی تصویرتان روی 100% بگذارید تا به تغییرات ایجاد شده پی ببرید وگرنه نمی‌توانید این تغییرات را مشاهده نمایید.

Lens:

 

در قسمت كنترلهای لنز، امكانات جالبی وجود دارد كه در حالات غیرRAW در فتوشاپ در دسترس نمی‌باشند. امكان اصلاح اعوجاج های رنگی (Chromatic aberration ) یكی از این كنترلها است. اعوجاج رنگی در اثر عدم توانایی لنز در فوكوس یكنواخت رنگهای مختلف، ایجاد می‌شود. در این كنترل شما قادر خواهید بود كه اعوجاج رنگی قرمز/فیروزه‌ای (Red/Cyan=R/C) و نیز آبی/زرد (Blue/yellow=B/Y) را اصلاح نمایید. برای راحتی كار می‌توانید در حین تغییر كنترلها ، دكمه ALT‌ را بگیرید تا كانالهای مجزا رنگی را مشاهده نمایید.

اصلاح Vignetting (تاریك شدن گوشه های تصویر در برخی لنزهای واید)، نیز در این قسمت ممكن است.

Calibrate:

 

در نسخه جدید مبدل RAW‌ كه در فتوشاپ CS وجود دارد، می‌توانید به طور كامل اشكالات و انحرافات رنگی دوربین را اصلاح نمایید. مثلا برخی دوربینها تمایل دارند كه رنگ قرمز را كمی آلبالویی كنند. در این قسمت می‌توانید این انحرافات رنگی را با Hue و نیز اشباع رنگهای قرمز، آبی و سبز اصلاح كنید. كنترل Shadow Tint‌ نیز جالب است: برخی دوربینها در حالیكه تمام رنگهای تصویر را بخوبی منتقل می‌كنند اما در مناطق سایه،‌ ایجاد یك ته رنگ می‌نمایند كه این مشكل نیز با Shadow Tint‌ قابل اصلاح است.

در مورد قسمت Calibrate دو نكته وجود دارد: اول آنكه با این قسمت نمی‌توانید تراز سفیدی White balance‌ تصویر را اصلاح كنید چرا كه فقط امكان كنترلهای دقیق و جزئی در Hue و Saturation وجود دارد. دوم آنكه این قسمت اصلا معادل تنظیمات Hue/Saturation در فتوشاپ نیست و تغییراتی خاص خود در فایل RAW اعمال می‌كند.

 

حتما با خود می‌گویید كه انجام این همه تنظیم و كنترل برای تمام عكسها، كاریست بس مشكل! و وقت‌گیر. اما برای این مشكل نیز در مبدل RAW‌ راه حلی وجود دارد و آنهم امكان ذخیره كردن تمام تنظیمات انجام شده و استفاده مجدد ازآنها در آینده است.

پس از انجام تنظیمات می‌توانید با دكمه روبروی قسمت Setting وارد منوی مخصوص اینكار شوید و گزینه Save Setting را انتخاب نمایید.

 

 

بهتر است بجای گزینه فوق، گزینه Save Setting Subset را انتخاب كنید چرا كه با این روش می‌توانید انتخاب كنید كه چه جنبه هایی از تنظیمات شما ذخیره شود.

 

 

 

این موضوع اهمیت فراوانی دارد. مثلا اگر پروژه ای را با لنز خاصی كار می‌كنید برای اعمال تنظیمات Chromatic Aberration‌ و Vignetting گزینه های مربوطه را انتخاب كنید چرا كه این اشكالات در تمام عكسها مشترك خواهد بود، اما چون ممكن است در شرائط نوری مختلفی عكاسی نمایید گزینه Exposure یا White balance‌ را انتخاب نكنید. اگر تنظیمات اخیر شما مربوط به پروژه عكاسی در آتلیه است و شرائط نوری ثابتی دارد، می‌توانید گزینه های مربوط به نورسنجی و تراز سفیدی را نیز جزو انتخاب ذخیره شده خود قرار دهید. به همین ترتیب می‌توانید برای شرائط مختلف كاری خود، تنظیمات خاص و مناسب آنرا ذخیره نمایید تا در آینده براحتی در دسترس شما باشد.

 

یك امكان جالب دیگر در مبدل Adobe RAW، امكان افزایش اندازه تصویر است. همانگونه كه می‌دانید، میتوان در فتوشاپ (در قسمت Image Size) نسبت به افزایش اندازه فایل تصویری اقدام كرد كه این كار از طریق الگوریتمهای Interpolation انجام می‌شود. بهترین نوع الگوریتم موجود در فتوشاپهای قدیمی نوع Bicubic و در فتوشاپ CS‌ نوع Smoother Bicubic‌ می‌باشد. هر چند برخی عقیده دارند كه برخی الگوریتمهای دیگری كه در فتوشاپ وجود ندارند (مانند Stair interpolation) بهتر از الگوریتمهای فوق عمل می‌كنند. نكته مهم دیگر در انجام Interpolation این است كه این عمل بهتر است بتدریج انجام شود. یعنی اگر مثلا قرار است فایل را 2 برابر بزرگ كنیم بهتر است این كار در چندین مرحله و هر مرحله فقط به اندازه 110% بزرگنمایی انجام شود كه اینكار كیفیت بهتر فایل نهایی را در پی خواهد داشت.

حال جالب است بدانید كه امكان انجام Interpolation فایل در خود مبدل RAW‌ نیز وجود دارد. و جالبتر آنكه، نتیجه كار آن نسبت به حتی الگوریتم Smoother Bicubic‌ فتوشاپ نیز بهتر است. فقط تنها محدودیت موجود این است كه نمی‌توانید فایل را با هر نسبت خاص بزرگ نمایید و انتخابهای موجود برای بزرگنمایی آن محدود است. برای استفاده از این امكان، در قسمت Size ، اندازه مورد نظر خود را انتخاب نمایید.

 

 

پس از انجام تمام تنظیمات مورد نظرتان، دو راه در پیش خواهید داشت:

1- اگر تنها روی یك تصویر خاص كار می‌كنید، كافیست كه روی OK بزنید تا پردازشهای لازم روی فایل RAW شما انجام شود و خروجی آن در فتوشاپ تولید شود و در صورت نیاز سایر ویرایشهایتان را روی آن انجام دهید.

2- اگر می‌خواهید روی یك سری فایل پردازش یكسانی انجام دهید، روی دكمه OK‌ كلیك نكنید. بلكه این پردازشها را به صورت Metadata ذخیره نمایید: برای اینكار دكمه ALT را بگیرید و سپس روی گزینه update (كه بجای OK ظاهر شده است) كلیك كنید.

 

 

قبلا گفتیم كه فایلهای RAW تمام تنظیماتی را كه عكاس حین عكاسی در دوربین انجام می‌دهد، به صورت Metadata ، همراه با فایل ذخیره می‌كند. حال پس از انجام تنظیمات لازم در مبدل RAW نیز می‌توان بدون انجام پردازش روی فایل، فقط تمام تغییرات را به صورت Metadata ذخیره كرد (در حقیقت Metadata قبلی را آپدیت نمود). اما فایده اینكار چیست؟

وقتی با تعداد زیادی فایل RAW‌ سر و كار دارید بهتر است پس از انجام تنظیمات لازم در مبدل RAW ، و بدون انجام پردازش، فقط این تنظیمات را وارد Metadata فایل كنید و بدون اتلاف وقت سراغ فایلهای بعدی بروید و با انجام تنظیمات مورد نیاز (یا استفاده از تنظیمات قبلی كه ذخیره كرده اید)، همه فایلها را به سرعت تنظیم نمایید. در نهایت می‌توانید سر فرصت، فایلهایتان را باز كرده و فقط روی دكمه OK‌ بزنید تا پردازشها انجام گردد. چرا كه بهرحال مرحله انجام پردازش، وقت گیر بوده و بهتر است سر فرصت و روی همه فایلها انجام گردد.

در اینجا بحث مبدل Adobe camera Raw‌ به اتمام می‌رسد. هر چند ناگفته های زیادی هنوز باقی‌مانده است اما با دانستن نكات عملی فوق براحتی می‌توانید از این قدرت برای تبدیل فایلهای RAW‌ خود استفاده نمایید. اگر عمری بود، در آینده نكات حرفه‌ای‌تر وظریفتری از این غول خفته! در فتوشاپ بیان خواهیم كرد.

[Mohammad Aref 120454]

قسمت چهارم

 

احیاء تصویر در مناطق highlight با استفاده از مبدل RAW

به طور معمول، وقتی كه در یك كانال از تصویر، میزان روشنایی زیاد باشد و در هیستوگرام از مرز سمت راست نمودار گذشته باشد(اصطلاحا overexpose شده باشد)، مبدل RAW دیگر به سایر كانالها كاری ندارد و با وجود اطلاعات مفید در سایر كانالها، از آنها صرفنظر می‌كند. نتیجه این فرآیند آنست كه تصویر در مناطق روشن، به طور غیر معمول پر نور خواهد شد و جزئیات تصویر دیده نخواهد شد. به همین علت ساده است كه در اكثر تصاویری كه دارای محدوده دینامیكی وسیعی هستند و با فرمت JPEG‌ تهیه می‌شوند، مشكل فوق خود نمایی می‌كند(چرا كه مبدل RAW درونی دوربین در حالت معمول خود و بدون توجه به تصویر خاص شما عمل می‌كند). اما وقتی خودتان مسئول تبدیل و پردازش فایل RAW باشید، می‌توانید از اطلاعات موجود در سایر كانالها استفاده كنید و مناطق پرنور عكس را به اصطلاح زنده كنید.

در مبدل Adobe camera RAW، با كم كردن كنترل Exposure به یك عدد منفی (مثلا -.05‌) می‌توان از اطلاعات موجود و مخفی در سایر كانالها استفاده نمود تا جزئیات مناطق بیش از حد روشن شده، بازیابی شوند. بسته به نوع دوربین و میزان مناطق پرنور شده تصویر، گاه تغییر كنترل فوق تا مقادیر -1 یا -2 یا بیشتر نیز می‌تواند مفید باشد. چون اطلاعات بازیابی شده مربوط به یك یا دو كانال است، این اطلاعات در مبدل RAW ، به صورت اطلاعات luminance تبدیل می‌شود و این خود بسیار مفید است بخصوص در مورد تصاویری كه گستره محدوده دینامیكی آنها، از محدوده دینامیكی دوربین بیشتر است. با كم كردن كنترل Exposure‌ و اضافه كردن كنترل Brightness، می‌توان جزئیاتی از مناطق پرنور را احیاء كرد كه در غیر اینصورت براحتی از دست رفته محسوب می‌شدند. در تصاویر JPEG با استفاده از كنترلهای level ، curve یا Brightness می‌توان به تنظیم روشنایی تصویر پرداخت اما اگر اطلاعاتی در مناطق پرنور وجود نداشته باشد و تصویر overexpose شده باشد، احیاء جزئیات غیرممكن خواهد بود.

در اینجا باید به نكته‌ای اشاره كنیم. در نسخه 2.0 مبدل Adobe Camera RAW كه همراه فتوشاپ CS عرضه شد، هنگام بازیابی اطلاعات نور از یك یا دو كانال، در فایلهای RAW‌ متعلق به بعضی دوربینها، مشكل رنگ ایجاد می‌شد. این اشكال در نسخه 2.2 به بعد این مبدل، اصلاح شده است. بنابراین دریافت نسخه جدید این مبدل برای فرآیند بازیابی روشنایی فوق الزامی است.

برای اینكه مناطق پرنور تصویر را بازیابی كنیم، بهتر است دوبار فایل RAW را پردازش نماییم: یكبار به طور معمول و بدون توجه به مناطق پرنور آن، و بار دیگر مناطق پرنور را بازیابی اطلاعاتی می‌نماییم. سپس ایندو تصویر را در فتوشاپ (با استفاده از ماسك لایه و تنظیم اپاسیته) با یكدیگر تركیب می‌نماییم.

 

روش كار:

پس از اینكه تصویر را در مبدل RAW بازكردید، ابتدا آنرا به طور معمول پردازش نمایید و كاری به مناطق پرنور آن نداشته باشید. حتی اگر خواستید، می‌توانید با افزایش مقادیر Exposure و brightness جزئیات را در مناطق سایه تصویر بیشتر كنید. كه این موضوع خواه ناخواه باعث از بین رفتن جزئیات مناطق روشن خواهد شد. اما نگران آن نباشید.

پس از تنظیم همه كنترلها، روی OK كلیك كنید تا پردازش انجام شود.

حال باید مجددا فایل RAW را برای احیاء جزئیات مناطق روشن، پردازش نمایید. چون تصویر پردازش شده هنوز در فتوشاپ باز است، ابتدا آنرا duplicate كرده و سپس آنرا ببندید. حال مجددا سراغ فایلRAW‌ رفته و پردازش را انجام دهید.

اینبار كنترل Exposure را آنقدر به سمت مقادیر منفی ببرید تا جزئیات مناطق پرنور آشكار شوند. شاید بار اول كه اینكار را انجام دهید، باور كردن چیزی كه می‌بینید دشوار باشد، چرا كه بخوبی قدرت مبدل RAW در بازیابی اطلاعات موجود در مناطق روشن تصویر را ملاحظه خواهید كرد.

پس از انجام تنظیمات لازم، Ok را بزنید تا فایل پردازش شود.

حال دو فایل در فتوشاپ دارید. یكی روشن و دیگری تیره تر. تصویر تیره تر را با ماوس بگیرید و روی تصویر روشن ببرید تا به صورت یك لایه به روی آن اضافه شود.

برای تركیب ایندو ساده ترین و دقیقترین روش، استفاده از ماسك لایه است:

ابتدا باید در لایه فایل تیره، مناطق روشن را انتخاب كنیم. برای این منظور از طریق Select > Color Range عمل می‌كنیم. و مناطق روشن تصویر را با یك Fuzziness بالا (مثلا 120) انتخاب می‌كنیم.

 

 

پس از این انتخاب، در پالت لایه روی دكمه Add layer mask كه در قسمت پایین پالت قرار دارد كلیك میكنیم تا ماسك ساخته شود.

 

خب حالا اپاسیته لایه بالایی را آنقدر كم كنید تا تصویر نهایی با كنتراست خوب و حاوی جزئیات (هم در مناطق تیره و هم در مناطق روشن)، ایجاد شود و كار تمام است.

برای تنظیم دقیقتر مناطقی كه توسط Color Range انتخاب شده‌اند، می‌توانید در حالیكه ماسك لایه انتخاب شده است، با براش سیاه یا سفید میزان آنرا كم یا زیاد نمایید: با براش رنگ سیاه می‌توان مناطقی بیش از آنچه كه color range‌ انتخاب كرده پوشاند و بالعكس.

 

در پایان مجددا یادآوری می‌كنیم كه جهت احیاء حداكثر اطلاعات روشنایی كه دوربین قادر به ذخیره آن است، می‌توان از مبدل RAW استفاده نمود، كاری كه بدون پردازش فایلهای RAW عملی غیر ممكن خواهد بود.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام