مقالات همایش بین المللی شهر برتر، طرح برتر

[Mohammad Aref 120452]

عناصر هویت فرهنگی در شهر

 

در سلسله مباحث فرهنگی اجتماعی کمتر موردی می توان یافت که عنوان هویت در آن یافت نشود این مبحث به خصوص بعد از دوران مدرنیته بیشتر مورد توجه قرار گرفت و مدرنیته آن را به چالشی همه جانبه کشیده است. اما با همه این حساسیت ها و اثرات جانبی آن معنی ریشه ای این کلمه کمتر در عرصه علوم اجتماعی و مباحث شهرسازی به صورت دقیق مورد بررسی قرار گرفته است. لذا سعی می گردد با استفاده از مطالعه اسنادی معنی هویت از جهات گوناگون به خصوص در عرصه شهرسازی مورد بررسی قرار گیرد.

هویت حکایت از چیستی دارد و آنچه فرد را از افراد و جامعه را از جوامع جدا می کند. آنچه بیشتر مهم است اینکه هویت ریشه در تاریخ و تداوم آن دارد. مهمترین سوال آنکه کی هستیم و چه ساختاری بر ما حاکم است. پاسخ به این سوالات از عوامل تقویت روحیه همبستگی و وفاق عمومی می باشد می توان با استفاده از توانایی های بالقوه تاریخی در زمینه عناصر موجود شهرسازی به محیطی جذاب و سالم دست یافت.

 

کلمات کلیدی: هویت، فرهنگ، المان، نماد، معنی

 

نویسندگان: رامین موثقی - سحر آیرملو

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

بررسی نقش فضاهای شهری در توسعه دموکراسی

 

انسان در کجا زندگی می کند؟ چگونه و تا چه حد می تواند با محیط پیرامون ارتباط برقرار سازد؟ و یا بشناسد؟ از چه چیزهایی متأثر می گردد؟ و بر اساس کدام تأثیرات می اندیشد؟ اینها سوالات اساسی فلسفه امروزند و بخش مهمی از این سوالات مربوط به حیطه ای از کار معماران یعنی فضاست. در این مقاله نیز سعی در پاسخگویی به برخی از این سوالات شده است.

بر اساس تعریف فلسفی امروزین از مفهوم فضا و شهر و در نتیجه فضای شهری و شناخت حاصله از دموکراسی، میتوان دریافت که فضای شهری به عنوان ارتباط دهنده متقابل رفتارها و روابط، تعریف کننده هویت مکانی و دربرگیرنده فردیت اجتماعی انسانهاست و در این نگاه عرصه ای است جهت اصول آزادی و برابری که مهمترین عناصر شکل گیری دموکراسی است.

 

کلمات کلیدی: فضا، شهر، فضای شهری، دموکراسی

 

نویسنده: حسین صدری

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

برنامه ریزی منظر برای بهسازی گورستان های متروکه (مطالعه موردی: گورستان باغ رضوان همدان)

 

گورستان های غیرفعال درون شهری یکی از سایت های حادثه آفرین شهرها به حساب می آیند. همجواری این گونه سایت ها با مناطق فعال شهری، سبب بروز اختلالات فراوان در نظام کالبدی شهرها می گردد. اختلال در نظام امنیت اجتماعی شهر و ناهماهنگی در نظام منظر شهری از تأثیرات نامطلوب گورستان های غیرفعال و متروکه در دل کالبد فعال شهر می باشد. تبدیل گورستان های متروکه به پارک، گورستان های درون شهری علاوه بر حذف تأثیرات نامطلوب محیط، سبب ایجاد بسترهای مناسبی در جهت ارتقا کیفیت زیست محیطی، بهبود شرایط خرد اقلیم و ایجاد فضاهای شهری خاطره انگیز می گردد. در این مقاله سعی بر آن است پس از شناسایی نتایج نامطلوب گورستان های غیرفعال، راهکارهایی در جهت تبدیل این گونه سایت ها به پارک های درون شهری یا پارک - گورستان های تاریخی ارائه گردد.

 

کلمات کلیدی: گورستان های متروکه، پارک - گورستان درون شهری، برنامه ریزی منظر

 

نویسندگان:

امین رستنده: دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری گرایش طراحی منظر دانشگاه تربیت مدرس

مجتبی انصاری، استادیار گروه مهندسی معماری دانشگاه تربیت مدرس

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

برنامه ریزی مداخله در بافت های کهن شهری

 

این نوشتار، در پی ارائه روشی جهت مداخله در بافتهای کهن شهری است. بدین منظور از چهار گروه داده استفاده می شود: منشورها و قطعنامه های جهانی، اندیشه های جهانی، تجربیات کشورها و اقدامات مداخله ای انجام شده در ایران. سپس با تدوین انگاره اصلی پژوهش از یکسو و وضعیت موجود کشور ایران در زمینه مداخله در بافت های کهن از سوی دیگر، از سه گروه داده اول (منشورها و قطعنامه های جهانی، اندیشه های جهانی، تجربیات کشورها) اصول عملی استخراج می شود. از سوی دیگر به کمک مدل سیستماتیک برنامه ریزی، روش مناسب مداخله در بافتهای کهن شهری ایران نیز انتخاب شده و اصول عملی استخراج شده در آن جایگذاری می شوند. نتیجه کار به عنوان یک مدل کلی، برای استفاده در بافت های کهن شهری قابل استفاده است.

 

کلمات کلیدی: فرهنگ گرایی، کارکرد گرایی، نوسازی، بازسازی، باززنده سازی

 

نویسنده: بیتا جمالپور

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

بازیابی فضاهای پنهان شهری (1- فضاهای در حال انتظار)

 

فضاهای باز شهری یکی از ملزومات زندگی در شهرها می باشند که گاهی اوقات به فراموشی سپرده می شوند و زمانی به یاد می آیند که دیگر ایجاد آنها کار آسانی نیست. در این شرایط یکی از بهترین راه ها بازیابی و احیای فضاهای پنهان شهری می باشد که بدون توجه به پتانسیل های متعدد، بدون استفاده مانده اند. فضاهایی که در انتظار تعریض خیابان مجاور خود هستند یکی از این گونه فضاها می باشند، که با نوسازی و باز زنده سازی آنها می توان زمینه مناسبی را برای برخوردهای اجتماعی فراهم نمود. این تحقیق تثبیتی نخست سعی در روشن نمودن اهمیت موضوع دارد و سپس به دنبال جلب توجه مسئولان و متخصصان به این فضاها می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش، نظام چند سطحی طراحی شهری می باشد که شامل حوزه راهبردی (شهر مشهد)، حوزه محلی (خیابان آبکوه)، حوزه طراحی (فضای در حال انتظار) است و عمده اطلاعات نیز از روش های میدانی و خصوصاً مشاهده و مصاحبه گردآوری شده اند. پس از شناخت بهتر فضاهای در حال انتظار نتایج جالبی از ویژگی های آنها بدست آمد که از آن جمله می توان به موقعیت مکانی مناسب این فضاها که عموماً در بافت های مرکزی شهرها می باشند، موقتی و غیردائم بودن آنها و نیز تنوع و پویایی و تغییر نقش و چهره ی آنها در ساعات و زمانهای مختلف اشاره کرد. برای این که امکان استفاده گسترده تر از نتایج پژوهش به وجود آید، ابتدا ویژگی ها و نتایجی که جنبه عام دارند ارائه می گردند و سپس گزارشی از مطالعه و بررسی خیابان آبکوه مشهد و نتایج خاص آن به صورت بسیار مختصر در جدولی ارائه می شوند.

 

کلمات کلیدی: بازیابی، فضای باز شهری، فضای پنهان شهری، فضای در حال انتظار

 

نویسنده: محمد مهذب طلاب

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

اکوپارک

 

از اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، مفاهیم اکولوژیکی بسیار مورد توجه اندیشمندان شاخه های مختلف علوم قرار گرفت. اکولوژی در سال 1866 توسط هکل برای اولین بار مطرح شد ولی مطرح شدن آن در مباحث شهرسازی و طراحی اکولوژیکی علمی جدید می باشد. بررسی اکولوژی و مفاهیم آن از جمله اکوسیستم و سیستم و ارتباط آن با شهر و کاربرد آن در شهرسازی و طراحی در ابتدای پروژه مورد بحث و بررسی می گیرد چرا که از اولین معیارهای لازم برای طراحی یک پارک اکولوژیک، دانستن مفاهیم مربوط به آن می باشد و در نهایت به راهکارهایی منتهی می شود که در قسمت انتهایی مقاله به آن اشاره شده است.

 

کلمات کلیدی: اکوپارک، اکولوژی، توسعه پایدار، زیست محیط

 

نویسندگان:

کمیل پیری، دانشجوی مهندسی عمران واحد تهران - جنوب

هادی رضایی راد، دانشجوی دوره کارشناسی شهرسازی دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

گفتمان زبان معماری جدید و قدیم در متن بافت تاریخی (با رویکرد مدل هنجار آوری)

 

شکل گیری بافت های تاریخی و قدیمی بر اساس نوع همنشینی لایه هاست. لایه های پیشین همواره امکان بروز لایه های پسین را مهیا می سازند. اما نوعی اقتدار معنایی و شکلی از سوی لایه نوین به کل لایه های پیشین تحمیل می شود. در این انگاره، ایجاد تعادل و توازن و تعامل آگاهانه بین زبان لایه های سازنده بافت قدیم و جدید غیرقابل اغماض به نظر می رسد.

به منظور تلفیق و تعامل آگاهانه میان بافت جدید و قدیم (تاریخی) و ایجاد تعادل و توازن میان این دو زبان فراموش شده نیاز به شناخت دو زبان معماری قدیم و جدید خواهیم داشت، و نیز درک بافت گفتمانی ای که هر دو زبان در بستر آن به گفتگوی با مخاطب خویش (مردم و نیازهایشان) می نشینند ضروری است. شناخت عللی که در طول زمان میان این دو گونه زبان و گفتمان شکاف انداخته حقیقتی است که نمی توان نسبت به آن بی تفاوت بود. زبان الگوی مشترکی که به دنبال آن هستیم همان هنجارهای اجتماعی در زمان و مکان می باشند. بحران های هویتی شهرهای کنونی عدم وجود هنجار اجتماعی می باشد که با هنجار آوری در فرآیند درونی کردن آن می توان به جامعه ای پایدار و شهرها و بافتهای زنده دست یافت.

 

کلمات کلیدی: بافت تاریخی، بافت جدید، همنشینی لایه ها، زبان الگو، مدل هنجار آوری

 

نویسندگان: عاطفه شعبان پور، زهرا کیانپور

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

خلق و توسعه فضاهای شهری

 

فضاهای شهری یکی از عمده ترین فصل های مباحث شهرسازی می باشد. فضاهای شهری که در چارچوب سکونتگاه ها و زیستگاه ها قرار می گیرند و در مقیاس های مختلف قابل توزیع در شهر بوده و نقاط عطفی در شهر به وجود می آورند.

درون بافت شهرهای که از اصالت و از تاریخ پرباری برخوردار هستند از این نوع فضاها بسیار دیده می شوند. فضاهای باز با ارزشی که محل ملاقات ها، گردهمایی ها و گفتگوهای تعدادی از شهروندان را تشکیل می دهد. اصولاً در شهرهای قدیم تأکید بر ایجاد این نوع فضاها بیشتر بود و در زمان حاضر متأسفانه بدلایل بسیاری که عمده آن مسائل اقتصادیست طرح این نوع فضاها اصولاً در شهرسازی کمتر به میان می آید و آنچه که از این نوع فضاها وجود دارند بدلایلی از بین برده می شوند. این فضاها به صورت آزاد از عوامل عمده شهری محسوب می شوند و در تعیین هویت شهر و در نتیجه ارتقا فرهنگ شهروندان نقش فراوانی دارند و این مهم از دیرباز مورد توجه برنامه ریزان و طراحان شهری قرار می گرفته است.

تعدیل در نقاط پر تراکم جمعیتی، تقویت و تداعی خاطرات گذشته و ایجاد تعلق خاطره برای نسل های آینده، ایجاد نشانه های شهری و آماده کردن ایجاد بستری باز، خارج از تراکم ساختمانی و غیره از جمله عملکردهای این نوع فضاها هستند که در این مقاله به تفصیل به آن پرداخته شده است.

فضاهای باز جمعی در ترغیب ملاقات ها و بحث و گفتگو موثر بوده و ساکنین را از محیط های خصوصی و انزوا گرایی به محیط های جمعی و پرنشاط دعوت می نماید.

در طراحی های شهری احیا این فضاها و خلق فضاهای جدید مشابه مدنظر. توزیع این نوع فضاها در شهر و در مقیاس های مختلف نه تنها باعث تنوع در بافت های شهری می شود بلکه بحث هویت زدایی را برای بافت به وجود می آورد.

در زمینه نحوه توزیع، مقیاس، ترکیب فضاهای شهری با یکدیگر، گوناگونی این فضاها، وابستگی و عدم وابستگی با عناصر دیگر شهری و غیره از رهنمودهایست که در این مقاله به آن پرداخته شده است.

 

کلمات کلیدی : تراکم، هویت، خاطرات، بی پیرایگی، احیا هویت

 

نویسندگان:

مسعود جعفری، عضو هیئت علمی و مدیر گروه معماری و گرافیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

شادی زهتابیان، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن رشته معماری

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

معماری و شبیه سازی نور مصنوع در محیط های کامپیوتری

 

امروزه با روشنایی به عنوان عامل مهم در کیفیت زندگی شهری مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین تعجب آور نیست که باید بناهای با ارزش فرهنگی - تاریخی و شاخه های مهندسی روشنایی شب مورد توجه قرار گیرد. طراحان پروژه بیشتر توجه به دید شب از ساختمان ها دارند که اغلب بازتابی از معماری آن بنا می باشد. بنابراین طرح، تناسبات، تقارن، کمپوزسیون، محورها و ایده تولید در برنامه مدل نورپردازی یک پروژه بر این تأکید استوار بوده و ایده هایی همچون ریتم - تکرار و شبکه، اساس و بنیان موضوع و عملکرد های تأثیرگذار بر ساختمان ها و پروژه های مهم هستند. در این راستا در کشورهای مختلف استانداردهایی برای سیستم روشنایی شب در شهر تدوین گردیده و در زمینه طراحی معماری، نرم افزارهای مدل های نورپردازی پرداخته اند می توانند تأکیدی بر دید شبانه ساختمان ها به لحاظ نورپردازی در محدوده شهری داشته باشند.

هدف از این مقاله که بخشی از تحقیق در دست اقدام در باب نمای شب در شهر می باشد، ارائه نحوه پردازش و دستیابی به نور مطلوب به کمک برخی از نرم افزارهای نورپردازی و نحوه شبیه سازی در سه پروژه نمونه می باشد.

 

کلمات کلیدی: معماری، نورپردازی، شبیه سازی کامپیوتری

 

نویسندگان: الناز ابی زاده، رها ایمن، زهرا حق بیگی، سمیه فرجی، فروغ فرهودی

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Mohammad Aref 120452]

معماری و طبیعت

 

توسعه سریع تکنولوژی و صنعت سبب رشد بی رویه شهرها و توسعه حومه سازی و تخریب فضای سبز گردید. شهرهای با کیفیت متوسط جایگزین طبیعت بکر و محیط های روستایی شده است. در نتیجه زیبایی این محیط های بکر و طبیعی به ناموزونی و زشتی جوامع صنعتی بدل شده است. اشکال طبیعت در هر سرزمین و در میان هر ملتی و جامعه ای از دیرباز به صورت ها و نمادهایی به صورت مستقیم و انتزاعی به چشم می خورد. در معماری ایران نیز چه در دوران باستان و چه در دوران اسلامی نمادگرایی با اشکالی از طبیعت به وفور دیده می شود. باغ ایرانی نمونه ای درخشان از پیوند طبیعت و معماری در معماری ایرانی است. دیروز و در پیش از مدرنیسم میدان ها، خیابان ها، کوچه ها، بازارها و باغ ها جایی برای دیدارمردم بودند. ساختمان ها خود در اطراف کوچه و خیابان و بازار احساس هویت مکانی می داد و شبکه های ارتباطی شهری مناظری گوناگون و بدیع داشت و از فضاهای آن به شکل های مختلفی استفاده می شد. فضاهایی که به گونه های مختلف طبیعت را در کنار خود داشت، اما پس از آن بناها و ساختمان ها ظهوری گستاخانه و لجام گسیخته داشت با ایجاد محیطی بی روح، روح انسانی را خسته کرد. با پایان گرفتن قرن بیستم بازگشت جدی به طبیعت و بهره برداری صحیح و سالم از آن می رود که انسان را در آستانه قرن جدید به دستاوردهای جدیدی در نگاه تازه به طبیعت قرار دهد.

 

کلمات کلیدی: انسان و طبیعت، فضای سبز، بیونیک در معماری و باغ ایرانی

 

فائزه طلایی دلشاد

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

نقش مبلمان شهری در هویت و سیمای شهری

 

این روزها نقش مبلمان شهری در خدمات رسانی به شهروندان هر شهر بر کسی پوشیده نیست. اما مسئولین امرو دست اندرکاران امور شهری معتقدند که گذشته از امر خدمات رسانی، حفظ هویت و زیبایی سیمای شهری نیز از اولویت های بالایی برخوردار است. چنانچه بعضاً مشاهده می شود با گسترش بی ضابطه بسیاری از شهرهای بزرگ افزایش جمعیت رفته رفته تسلط مسئولین شهری به کنترل اوضاع اجتماعی و پرداختن امور سیمای شهرها و ساماندهی آنها کمتر از گذشته می شود و گاهی هویت حفظ سیمای بصری در زیر پوشش عملکردها و پاسخ به نیاز روزمره شهروندان به فراموشی سپرده می شود. در بعضی موارد نیز به جرئت می توان گفت هجوم بی رویه و حساب نشده جمعیت از روستاها و شهرهای کوچکتر به شهرهای بزرگ به ویژه کلان شهرها و در نتیجه نیاز بیشتر به خدمات شهری مناسب، باعث به وجود آمدن سیمایی نامناسب و اغتشاش در هویت و کالبد شهر می شود. به طوری که در بسیاری از موارد برای پاسخگویی به نیاز شهروندان در امر خدمات شهری، دقت فدای سرعت شده و حفظ هویت و زیبایی به ویژه در مبلمان شهری قربانی نیازهای مقطعی و نسنجیده روزمره شهر می شود.

 

کلمات کلیدی: خدمات شهری، طراحی شهری، سیمای شهر، فرهنگ، زیبایی، مبلمان شهری، هویت شهری

 

نویسنده: مهدی زندیه، استادیار دانشکده معماری و شهرسازی و معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه بین المللی امام خمینی

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

نقش زبان در ادراک فضا

 

هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر زبان (به معنای وسیله ای برای هویت یافتن موجودات در جهان)، بر فرآیند ادراک فضای معمارانه می باشد. برای نیل به این منظور به بررسی مفاهیمی چون فضا، ادراک و زبان پرداخته شده و نقطه اشتراک آنها امری درونی به نام هویت و احراز هویت توسط زبان، داخل فضا، عنوان شده است.

دست آخر نیز، مراحل نامیدن و تبیین فضا، در 3 مرحله: سیما شناسی، موضع شناسی، گونه شناسی مطرح شده که برای روشن تر شدن موضوع، از یک نمونه کاربردی (درک فضای شهری) کمک گرفته شده است.

لازم به ذکر است، در شکل گیری این پژوهشی، نظریات پروفسور شولتز که آن هم متأثر از نظریات فیلسوف بزرگ هایدگر می باشد، تأثیریات شایانی داشته است.

 

نویسنده: پانته آ پریساراد

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

نمای پنجم فضای فراموش شده

 

سیمای شهری و جلوگاه بصری شهرهای ما نماهای ساختمان ها هستند که چون لایه ای اجسام و مصالح سرسخت ساختمانی را پوشش می دهند. در واقع این لایه حد واسط مابین داخل و خارج ساختمان ها و ... از ابتدایی ترین مراحل پیدایش معماری در زندگی بشر دارای سیر تحولی قابل تأمل بوده که بسیاری آنرا منوط به شاریط ویژه ای می دانند. این لایه علاوه بر وظایف نخستین خود مانند نقش حفاظتی، تعیین محدوده های مالکیت رفته رفته وظیفه ابراز هویت، زیباسازی محیط شهری و همین طور کارکردهای فرهنگی بسیاری را نیز به عهده گرفته است ولی در بین این لایه های فضای مهمی که متأسفانه کمتر مورد تأکید قراره گرفته است نمای پنجم یا بام است. گویا ما فراموش کردیم که در مقیاس شهری ساختمان ها علاوه بر نمای جانبی نمای پنجمی را نیز دارند که بام ساختمان را شامل می شود و برعکس نماهای جانبی ساختمان های شهر که بسیار متنوع بوده نمای پنجم از کوچکترین تنوع برخوردار است و اکثراً خاکستری و متروک هستند. در بررسی تیپولوژیک بامهای شهر یک تیپ اصلی قابل شناسایی است. تیپ اصلی از یک سطح صاف آسفالته تشکیل شده که یک خرپشته از میان آن سر بر آورده است. در این مقاله سعی شده هرچند کوتاه این فضای مهم فراموش شده را مورد بررسی قرار دهد.

 

کلمات کلیدی: نمای پنجم، لایه، چشم انداز شهری، فضای خلق شده، رابطه پنهان

 

نویسنده: پریناز میزبان، کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد تبریز واحد سماء و سهند

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

نگرشی بر سیر تکاملی شهرهای اروپایی و ایران

 

بر همگان آشکار است که ساختن محل زندگی، ساخت شهرها و ایجاد متروپل ها همه از زحمات ایرانیان باستان نشأت گرفته و علوم کنونی ساخت، همه متأثر از زمان های قدیم هستند. در این نوشتار ضمن توضیح چگونگی ساختار فعلی، مقایسه منطقی بین ساختار دو شهر در دو کشور صورت می گیرد. نویسندگان سعی بر این دارند که با توضیحات اجمالی، مقایسه ای بین این دو نمونه ارائه نمایند و هدف این نبوده که انتقادی کرده باشند. برای این کار دو شهر نسبتاً قدیمی همدان و وین در کشور اتریش - اروپا را به عنوان نمونه ای از نمونه های فراوان از حیث تاریخی، چگونگی شکل گیری شهری و خصوصاً مبلمان شهری مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته و راهکارهایی در جهت بهبود وضعیت دو شهر ارائه شده است.

 

نویسندگان:

دکتر فرهنگ فرخی، استادیار دانشگاه زنجان و آزاد اسلامی واحد زنجان، گروه عمران

مهندس عباس صفری، مربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان

زهره عبدلی خالدی، دانشجوی مهندسی شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان

مریم بهرامی، دانشجوی مهندسی شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

پایداری شهری با نگاهی به ویژگی های شهرهای ایران

 

این مقاله با تحلیل ساختاری پایداری شهری و شناخت ابعاد اجتماعی و بوم شناختی آن، در پی یافتن اشتراکاتی در راهکارها جهت تحقق این امر در کلانشهرهای ایران بر پایه ویژگی های محیطی، جمعیتی و اقتصادی خاص این سرزمین است. روش شناسی این پژوهش مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های تطبیقی پیرامون مسائل شهری ایران استوار است. بررسی معیارهای پایداری و راهکارهای آن در سطوح منطقه شهری، الگوی شکل شهر و ساختار خرد آن باعث رونق شدن نتایج زیر می شود:

1- صرف تغییرات کالبدی بدون پشتوانه تحولات اقتصادی و بوم شناختی منجر به پایداری شهرها نخواهد شد.

2- فشرده بودن یا نبودن بافت شهری، به خودی خود عاملی تعیین کننده در پایداری شهر نیست.

3- پایدارترین شکل های شهری، شهر چند مرکزی و شهر اقماری می باشد و با توجه به اینکه شهرهای ایران از این دو شکل می توانند پیروی کنند از پتانسیل مناسبی در جهت رسیدن به شکل پایدارتر شهر برخوردار هستند.

4- به نظر می رسد شکل کلان یک شهر در نهایت در ارتباط با تعریف شهر یا منطقه شهری پایدار اهمیت چندانی نداشته باشد و آنچه در ارتباط با پایداری اهمیت قابل ملاحظه ای می یابد تقویت و انسجام ساختار خرد اجزاء شهر می باشد.

نتایج فوق می تواند منجر به ارائه راهکارهایی جهت دهنده در توسعه شهری پایدار در ایران شود.

 

کلمات کلیدی: توسعه پایدار، شهر پایدار، جامعه پایدار، شکل شهر، بوم شناخت

 

نویسندگان: مزدک جعفریان - فرید عبدالحسین پور

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

راهبردهایی برای تحقق مفهوم شهرهای 24 ساعته

 

نوشته حاضر می کوشد تا با توجه به مفهوم شهرهای 24 ساعته و معرفی اجمالی آن به ارتباط آن با توسعه همه جانبه شهری و پویا و پر تحرک کردن محیط های شهری اشاره نماید و با عنایت به فرصت حاصل از توجه به زمان شب و لزوم توجه ویژه در برنامه ریزی و مدیریت شهری به این زمان در کنار توجه به زمان های دیگر (مناسبت های خاص، فصل های مختلف و ...) به ارائه راهبردهای کلیدی در جهت برنامه ریزی مناسب فعالیت های اقتصادی شبانه می پردازد. در پایان هم با توجه به اهمیت رابطه امنیت، زمان شب و پویایی و سرزندگی محیط شهری به راهکارهایی برای توسعه مراکز فعالیتی امن در زمان شب اشاره شده است. این نوشتار به مطالعه موردی خاص اشاره نکرده است و با توجه به تازگی این موضوع در اکثر شهرهای ما سعی شده تا با ممعرفی این مسئله و ارائه راهبردهایی در باب مدیریت فعالیت های زمان شب بابی را در توجه بیشتر مدیریت شهری به اهمیت موضوع و لزوم استفاده از این فرصت (زمان شب) در توسعه همه جانبه شهر باز نماید.

 

کلمات کلیدی: شهر 24 ساعته، اقتصاد شبانه، مراکز شهری، برنامه ریزی شهری

 

نویسندگان:

نوید سعیدی رضوانی، دکترای شهرسازی

پیروز سینی چی دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

راهکارهای طراحی در بافت های تاریخی در روند شهرسازی جدید (تجربه ای از طراحی در بافت تاریخی تبریز)

 

امروزه یکی از معضلات موجود در شهرهای دارای پیشینه تاریخی در کشورمان تعامل بین بافت جدید و تاریخی و نحوه برخورد با این مشکل است. در صورتیکه در کشورهای پیشرفته نه تنها این مورد، یک معضل شهری نمی باشد، بلکه داشتن بافت تاریخی در یک شهر به علت جاذبه های توریستی آن به عنوان یک برگ برنده در مسائل شهرسازی حاکم در اینگونه بافت ها باشد و اقدام به طراحی قبل از بررسی ضوابط طراحی و شهرسازی در اینگونه بافت ها کاملاً مردود می باشد. بررسی نشان می دهد که در شهری مثل لندن تمامی افراد متمول و دارای فرهنگ بالا محل زندگی خود را در بافت های قدیمی شهر انتخاب می کنند، اما در کشوری مثل ایران یک بافت قدیمی و ارزشمند به دلیل بها ندادن به آن به بافتی فرسوده تبدیل شده و به دلیل عدم وجود امنیت در آن کم کم خالی از سکنه شده و بهانه برای تخریب آن مهیا می گردد. این در حالیست که در ممالک پیشرفته تمامی امکانات مدرن که در سایر قسمتهای جدید شهر موجود می باشد به داخل اینگونه بافتها آورده شده و دولت با در اختیار قرار دادن تسهیلات ویژه برای افراد ساکن در بافت آنانرا ترغیب به زندگی و نگهداری اماکن تاریخی می نماید و مسلماً هیچ چیز مثل زندگی افراد ساکن در بافت نمی تواند برای حفظ و صیانت بافت موثر می باشد. در این مقاله سعی خواهد شد با بیان تجربیاتی از طراحی در بافت قدیمی شهر تبریز و راهکارهای ارائه شده، به یک جمع بندی کلی در رابطه با تعامل هرچه بهتر بافتهای قدیمی و جدید دست یابیم.

 

کلمات کلیدی: بافت، بافت تاریخی شهری, شهرسازی جدید

 

نویسندگان:

مهندس حسین اسمعیلی سنگری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور

دکتر بهروز عمرانی، استادیار پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120452]

راهکارهای طراحی مسکن همساز با اقلیم در همدان

 

از اقدامات موثر در زمینه بهینه سازی مصرف سوخت در ساختمان های مسکونی و استفاده از انرژی های طبیعی، طراحی اقلیمی ساختمان ها بر اساس اصول معماری همساز با اقلیم در هر منطقه می باشد. اقلیم سرد به عنوان یکی از مناطق اقلیمی ایران، راهکارهای خود را می طلبد. با این نگرش و به هدف دستیابی به راهکارهای طراحی اقلیمی در مسکن سردسیری، وضعیت اقلیمی همدان به عنوان نمونه موردی، بررسی می شود. در ابتدا به مشخصات آب و هوایی و نیازهای اقلیمی منطقه از نظر آسایش انسان در فضاهای زندگی پرداخته می شود که بر مبنای اطلاعات ایستگاه هواشناسی فرودگاه همدان (کلیماتولوژی) در فاصله سالهای 1976 تا 2003 و معیارهای آسایش گرمایی زیست اقلیمی ساختمانی گیوانی انجام خواهد شد. سپس با توجه به شرایط اقلیمی شناسایی شده، اصول طراحی مسکن همساز با اقلیم همدان بیان می شود. در این بخش، راهکارهای معمارانه تنظیم تبادل حرارت محیط داخل و خارج از ساختمان به سه طریق تابش، هدایت، همرفت ارائه می شود؛ که می تواند راهگشای طراحی مسکن اقلیمی در شهر همدان باشد. قابل ذکر است که این راهکارها در صورت متناسب سازی با شرایط فرهنگی، اقتصادی و ... می تواند قابل استفاده برای دیگر شهرهای پهنه سردسیری می باشد.

 

کلمات کلیدی: نمودار زیست اقلیمی ساختمانی، تقویم نیاز اقلیمی، تله سرمایی، جداره خازن، ظرفیت حرارتی

 

نویسندگان: فائزه اعتماد شیخ الاسلامی، منصوره طاهباز

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Mohammad Aref 120452]

راهکارهای طراحی مسکن همساز با اقلیم در همدان

 

از اقدامات موثر در زمینه بهینه سازی مصرف سوخت در ساختمان های مسکونی و استفاده از انرژی های طبیعی، طراحی اقلیمی ساختمان ها بر اساس اصول معماری همساز با اقلیم در هر منطقه می باشد. اقلیم سرد به عنوان یکی از مناطق اقلیمی ایران، راهکارهای خود را می طلبد. با این نگرش و به هدف دستیابی به راهکارهای طراحی اقلیمی در مسکن سردسیری، وضعیت اقلیمی همدان به عنوان نمونه موردی، بررسی می شود. در ابتدا به مشخصات آب و هوایی و نیازهای اقلیمی منطقه از نظر آسایش انسان در فضاهای زندگی پرداخته می شود که بر مبنای اطلاعات ایستگاه هواشناسی فرودگاه همدان (کلیماتولوژی) در فاصله سالهای 1976 تا 2003 و معیارهای آسایش گرمایی زیست اقلیمی ساختمانی گیوانی انجام خواهد شد. سپس با توجه به شرایط اقلیمی شناسایی شده، اصول طراحی مسکن همساز با اقلیم همدان بیان می شود. در این بخش، راهکارهای معمارانه تنظیم تبادل حرارت محیط داخل و خارج از ساختمان به سه طریق تابش، هدایت، همرفت ارائه می شود؛ که می تواند راهگشای طراحی مسکن اقلیمی در شهر همدان باشد. قابل ذکر است که این راهکارها در صورت متناسب سازی با شرایط فرهنگی، اقتصادی و ... می تواند قابل استفاده برای دیگر شهرهای پهنه سردسیری می باشد.

 

کلمات کلیدی: نمودار زیست اقلیمی ساختمانی، تقویم نیاز اقلیمی، تله سرمایی، جداره خازن، ظرفیت حرارتی

 

نویسندگان: فائزه اعتماد شیخ الاسلامی، منصوره طاهباز

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Mohammad Aref 120452]

شهر در شب

 

با توجه به تنگناهای فراوان در زندگی شهری، جهت اعتدال بخشیدن به شهرها نیاز به وجود فضاهای عمومی غنی در شب حس می شود. همچنین از آنجا که زمان قابل توجهی از اوقات فراغت افراد جامعه در این دوره زمانی با مشخه های منحصر بفرد خود قرار گرفته، ضروری است تا برنامه ریزی جامع نورپردازی شهرها، در اولویت قرار گرفته و در نیمه گمشده روز (شب) روحی تازه دمیده شود. در این تحقیق که به صورت تحلیلی می باشد، ابتدا خصوصیات معنایی شهر و شب در فرهنگ ایرانی مورد کنکاش واقع شده است و جایگاه آن در پارامترهای مهم فرهنگی از قبیل دین و باورهای ملی مورد بررسی قرار گرفته است. اهداف مورد انتظار در این نوشته جبران ضعف فضاهای شهری در شب و ادراک نور و رنگ در فضاهای عمومی تشکیل می دهند. در پایان علاوه بر اخذ نتایجی، راهکارهایی جهت نیل به مقصود ارائه شده است. از جمله این نتایج می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

بهره گیری از آموزه های دینی و فرهنگ غنی ایرانی در جهت خلق فضاهای جدید در شب با هویتی نو

قوت بخشیدن به پارامترها و مصادیق عینی فرهنگی و دینی و طبیعت ایران زمین در شب

پیشنهاد تدوین مکانیزم هایی برای کنترل و هدایت فرآیند مذکور در قالب طرح جامع نورپردازی

تبدیل تهدیدها به فرصتها و استفاده از پتانسیل های موجود در جهت ایجاد نگاهی نو به شب

 

کلمات کلیدی: شهر ایرانی، نورپردازی، پارامترهای فرهنگی، فضاهای عمومی

 

نویسندگان: صادق کولیوند - احسان عباسی

 

دانلود مقاله