روانشناسی کار

[spow 44,195]

مقایسه ی انگیزهها با هدف

انگیزه یا نیاز یک حالت درونی در فرد است در حالی که هدفها خارج از فرد قرار دارندو آگاهی از آنها به عنوان پاداشهای مورد انتظار که انگیزه ها را به سوی خود معطوف می دارد یاد می شود.انگیزه ها و هدف ها بر روی هم اثر متقابل دارد.

قدرت انگیزه ها

نقطه ی شروع فرآیند انگیزش نیاز است.نیاز کمبود ی است که فرد احساس می کند. انگیزه ها دلایل پشت پرده ی رفتارند.هرگاه نیازی ارضا شود یا در راه ارضا ان مانعی ایجاد شود از شدتش کاسته می شود و در نتیجه نیاز شدید دیگری جانشین آن می گردد.

اهمیت نیاز ها تا حدودی تحت تاثیر عوامل ارثی و تجربه های دوران کودکی می باشد.

خط مشی سامانی قویا برارضاء نیاز اثر می گذاردو ارضاء نیاز بر شدت نیاز ها.نظام انگیزش با یستی متناسب با الگوی نیازهای شخص باشد ،در غیر این صورت،این نظام فاقد کارایی خواهد بود.میزان شدت نیاز ها در میان انسانها طی 60 سال گذشته تغییر کرده است.یافته های «پورتر»نشان داد که مدیران جوان تر در مقایسه به مدیران مسن تر اهمیت بیشتری به نیاز های چون خودشکوفایی میدهند.شواهد نشان می دهد که افراد دارای تحصیلات بالاتر علاقه مند به رسیدن به خود واقعی و شکوفا کردن استعدادهابشان بوده و خواهان رسیدن به آنچه که توان آن را دارند،می باشند.

طبقه بندی فعالیت ها

در جهت هدف:رفتار جهت داده شده برای رسیدن به یک هدف.این دسته نه تنها از شدت نیاز نمی کاهد بلکه آن را تشدید می کند.

هددف:بخشی از فعالیت هایی که به طور مستقیم با ارضاء نیاز سروکار دارد.یعنی اشتغال به خود.

تناقض شناختی

تناقض شناختی هنگانی بوجود می آید که بین تصور شخص از خویشتن ومحیط نا هماهنگی بوجودآید.تناقض شناختی باعث بوجود آمدن رفتارهای زیر می شود.

1- پرخاشگری

2- دلیل تراشی

3- واپس روی

4- تثبیت یا خودگرفتگی

5- تسلیم و بی تفاوتی

چرا انگیزش در سازمان ها مهم است؟

سازمان ها قسمت عمده ای از آنچه که در طول هشت ساعت کاری در سازمان رخ می دهد را کنترل می کند.در طول ساعات کاری ،سازمان ها شیوههای مختلفی را که برای کارکنان طراحی شده بکار می گیرند تا کارکنان را به رفتار به شیوههای خاص سوق دهند.نکاتی که در انگیزش مهم است عبارت است از :

1- پول نقش مهمی را ایفا می کند:به منظور حفظ و جذب افراد.

2- نوعی سلسله مراتب وجود دارد:ساختارهای بیشتر سازمان ها ی کاری بر اساس روابط رئیس-مرئوس می باشد.یعنی برخی از افراد دارای قدرت و جایگاه برتری نسبت به دیگران هستند.

3- به افراد وظایف تعیین شده ای برای ایفا داده می شود

هر مدیری به دو طریقمی تواند عملکرد را بهبود ببخشد: آموزش و انگیزش.

هنگامی که آموزش با سطح بالایی از انگیزش ترکیب م شود،درآن صورت عملکرد به گونه یقابل ملاحظه ای افزایش می یابد.

انگیزش را می توان شاملدو عمل دانست:

فعال سازی :به حالتهای درونی همچون نیازها وتمایلات مربوط می شود.

جهت دهی: فرآیندی است که به وسیله ی آن انرزی به یک سمت و سو سوق داده می شود.

رضایت شغلی

قسمتی از انگیزه ها و بهره وری در غشل به هماهنگی بین خصوصیات شغلی با توانایی ها،نیازها،علایق وارزش های افراد بستگی دارد این همهمنگی سبب رضایت شغلی فرد میگردد وفقدان آن موجب نا رضایتی.رضایت و عدم رضایت از شغل با کل زندگی فرد در ارتباط است ومی تواند سبب شود که فرد در زندگی بهتر وراحت تر باشد یا نباشد.تمام رفتارها وروابط فردبطور مستقیم یا غیر مستقیم از چگونگی اشتغال او متاثر است.

کارکنان سازمان ها از لحاظ استعداد،خصوصیات خلقی،خواستها،تمایلات و احتیاجات با یکدیگر متفاوتندو در اغلب آنها یکنوع انحراف و خود سری وجود دارد که مانع اجرا ی وظایف شغلی وپیروی ازنطق مدیر و مدیریت می گردد.بدین لحاظ عنایت به نیازهای کارکنان یکی از ضرورت ها و الزامات اداری امور سازمان ها است،چه تمایلات وسایر خصوصیات خلقی افراد به نحوی بارز در چگونگی رفتار آنان و نیل به هدف مطلوب و همچنین در کارآیی سازمان اثر می گذارد.به عبارت دیگرانسان را باید در حهت برآورد تمایلات خویش تحریک کرد تا فعالانه تن به خدمت دهد.

تعاریف مختلف رضایت شغلی

در اصل رضایت شغلی به این دلیل اهمیت پیدا کرد که طرفداران اولیه رویکرد روابط انسانی،صاحبنظران و مدیران را قانع کردند که کارگری خوشحال کارگری سودآور است.

ویکتور وروم در مورد رضایت شغلی می گوید:یک نوع برداشت ذهنی که فرد نسبت به شغلش دارد و انجام یک نوع رفتار سازمانی است.بنابراین رضایت وانجام کار در اثر عوامل کاملا متفاوت به وجود می آید.

کینز برگ و همکارانش که رضایت شغلی را از دیدگاه هایگوناگون مورد توجه قرار دادندبه دو نوع رضایت شغلی اشاره می کنند:

رضایت درونی که ازدومنبع حاصل می شود،اولی احساس لذتی است که انسان صرفا از اشتغال به کار و فعالیت عایدش می شود.دوم لذتی که بر اثر مشاهده پیشرفت و یا انجام برخی از مسئولیت های اجتماعی و به ظهور رساندن توانایی ها و رغبت های فردی به انسان دست می دهد.

رضایت بیرونی که با شرایط اشتغال و محیط کار ارتباط دارد و هر آن در حال تغییر و تحول است.

عوامل درونی در مقایسه با عوامل بیرونی از ثبات بیشتری برخوردار است.لذا رضایت درونی پایداترازرضایت بیرونی است.رضایت کلی نتیجه تعامل بین رضایت درونی وبیرونی است.

درنتیجه رضایت شغلی،احساس روانی است که از عوامل اجتماعی نیز متاثر است.

[spow 44,195]

ابعاد رضایت شغلی

سه بعد در رضایت شغلی تشخیص داده شده است :

1- رضایت شغلی یک پاسخ عاطفی نسبت به شرایط یا وضعیت شغل است

2- رضایت شغلی اغلب در رابطه با برآورده شدن نیازها وانتظارات تعیین می شود.

3- رضایت شغلی منبعث از چند نگرش بهم وابسته است.

عوامل موثر در رضایت شغلی

عواملی که در رضایت شغلی موثر است بسیارند و نمی شود آنها را به یک یا چند عامل محدود کرد.تعدادی از این عوامل عبارتنداز:

- امنیت:عاملی که اغلب بالاترین رتبه در رضایت مندی شغلی را به خود اختصاص میدهد.مردم می خواهند ببینند که شغل ثابتی دارند و کارشان برای چندین سال ادامه خواهد یافت وهنگامی که از ادامه ی شغل خود مطمئن شوند احساس رضایت بیشتری کرده و این رضایت از شغل باعس ایجاد حس امنیت می شود.

- رضایت:عاملی که باعث افزایش کارایی و نیز احساس رضایت فردی می شود.

- تنوع:هر چه تنوع در محتوی کار بیشتر باشد خشنودی افراد بیشتر است.

- مشارکت:افراد علاقمندند با افرادی که دوست دارند و می توانند با آنها کنار بیایند کار کنند.مدیران مشارکت جو با کارکنان خود مشورت می کنند،آنها را از دشواری ها آگاه می کنند و در اتخاذ تصمیم ها شریک می کنند تا همگی به صورت یک گروه به کار بپردازند.

- آزادی

- یادگیری یا تشویق به افزایش توانایی های خود

انگیزش شغلی

اگر انسان به شغلش علاقمند نباشد و شغل فرد را برنیانگیزاند ادامه ی اشتغال ملالت آورو حتی غیر ممکن است.

سازش شغلی

عبارت از حالت سازگار و مساعد روانی فرد نسبت به شغل مورد نظزش پس از اشتغال می باشد.ترکیبی از عوامل روانی و غیر روانی است.

موفقیت شغلی

بنظر عده ای موفقیت شغلی همان پیشرفت شغلی و تعالی مهارت ها و کسب تخصص ها می باشد .به نظر گروی دیگر موفقیت شغلی کسب درآمد بیشتر است.بین اگیزش شغلی و موفقیت شغلی رابطه ی متقابلی وجود دارد. موفقیت شغلی به سه حالت مادی، روانی و عمومی تعریف شده است.

آثار ونتایج رضایت شغلی

1- ماندن یا رفتن از شغل یا واحد سازمانی

2- غیبت از کار

3- بهبود عملکرد