نگاهی به نسخه جدید اوبونتو Maverick Meerkat

[Fahim 9563]

نگاهی به نسخه جدید اوبونتو Maverick Meerkat

 

درباره ويرايش جديد اوبونتو - موش صحرایی

احمد شريف‌پور

 

اشاره: س از شش ماه انتظار بالاخره موش صحرایی کانونیکال با تغییرات به نسبت زیادی از هزارتوهای زیرزمینی خود بیرون آمد. تغییراتی که نشان می‌دهد کانونیکال به غیر از انتخاب تاریخ‌های جالب برای انتشار سیستم عامل خود (نسخه 10.10 اوبونتو در تاریخ 2010/10/10 منتشر شده است)، تلاش سنگینی را نیز در جهت بهبود و ارتقاي آن به کار بسته است.

پس از شش ماه انتظار بالاخره موش صحرایی کانونیکال با تغییرات به نسبت زیادی از هزارتوهای زیرزمینی خود بیرون آمد. تغییراتی که نشان می‌دهد کانونیکال به غیر از انتخاب تاریخ‌های جالب برای انتشار سیستم عامل خود (نسخه 10.10 اوبونتو در تاریخ 2010/10/10 منتشر شده است)، تلاش سنگینی را نیز در جهت بهبود و ارتقاي آن به کار بسته است. به نظر می‌رسد مارک شاتل‌ورث درصد بیشتری از کاربران دسکتاپ را هدف گرفته است.

 

رابط کاربری اوبونتو در نسخه جديد با کمی تغییر در تم‌ها و اضافه‌شدن فونت پیش‌فرض اوبونتو بهبود یافته است. کارایی سیستم با بهینه‌سازی‌های صورت گرفته در نصاب سیستم عامل و مرکز نرم‌افزار آن به میزان زیادی افزایش‌یافته و اضافه‌شدن کنترل‌های پخش صوتی به نشانگر صدا، گامی تازه در ادامه تلاش کانونیکال برای خلوت سازی سینی اعلانات سیستم (Notification Area) محسوب می‌شود. جانشینی نرم‌افزار Shotwell به‌جای F-Spot (برنامه مدیریت تصویر قبلی اوبونتو) و در نهایت ارائه پوسته نت‌بوکی Unity از دیگر تازه‌های این انتشار جدید اوبونتو است. اين نوشته به اختصار تغييرات اساسي و مهم صورت گرفته در اين نسخه را بررسي مي‌كند.

 

برنامه نصب اوبونتو

راهنماي نصب اوبونتو که Ubiquity نامیده می‌شود برای این نسخه از نو طراحی شده است و تجربه کاربری روان‌تر و بهتری را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. یکی از مهم‌ترین برتری‌های این نصاب جدید، شروع عملیات فرمت پارتیشن‌ها و نصب سیستم بلافاصله پس از تعیین محل و اندازه پارتیشن‌ها توسط کاربر است (شكل زير).

شكل 1- رابط نصب اوبونتو: فرآيند نصب و كپي فايل‌ها پيش از تكميل اطلاعات شروع شده‌است.

 

در حین انجام فرآیند نصب، سایر اطلاعات تکمیلی توسط کاربر وارد خواهد شد. این کار مدت زمان مورد نیاز را براي نصب اوبونتو در یک سیستم کم و بیش مدرن، به مرز 15 دقیقه نزدیک می‌کند. هنگام نصب در این نسخه نیز همانند نسخه‌های پیشین، اسلایدهایی از قابلیت‌های سیستم و نرم‌افزارها نمایش داده می‌شود که گرچه همه نرم‌افزارهای معرفی شده در نصب پیش‌فرض اوبونتو وجود ندارند، اما دید مناسبی را از قابلیت‌ها و توانایی‌های سیستم برای کاربر فراهم می‌کند. از دیگر پیشرفت‌های حاصل شده در این نسخه امکان استفاده از بسته‌های به روزرسانی شده در حین نصب و همین‌طور امکان نصب برنامه‌های انحصاری mp3 و Flash است. البته، شرط استفاده از این قابلیت، دسترسی به اینترنت هنگام نصب است.

 

مرکز نرم‌افزار یا Software Center

مخازن غني نرم‌افزار و سیستم مدیریت بسته اوبونتو یا apt که اوبونتو آن را از دبیان به ارث برده است، همواره به عنوان یکی از نقاط قوت اوبونتو مورد توجه بوده‌اند. اگرچه رابط گرافیکی Synaptic از مدت‌ها پیش به عنوان یک واسط ابتدایی یا Front-End برای سیستم مدیریت apt وجود داشته است، اما با طراحی و پیاده‌سازی نرم‌افزار گرافیکی Software Center توسط گروه توسعه اوبونتو، نقش Synaptic روز به‌روز کم‌رنگ‌تر می‌شود. این واسط که از نسخه 9/10 معرفی شد، در نسخه کنونی اوبونتو به حد کمال رسیده است. Software Center توانسته با طبقه‌بندی بسته‌های موجود در قالب تعدادی بخش یا Department، فراهم آوردن امکان جست‌وجوی ساده، امکان مشاهده تاریخچه عملیات نصب و عزل نرم‌افزارها و ارائه دو کادر جهت معرفی نرم‌افزارهای محبوب و نرم‌افزارهای به روز شده، به راحتی رقبایی مانند PackageKit (واسط نصب محیط KDE) و Synaptic را پشت سر بگذارد (شكل زير).

شكل 2- مركز نرم‌افزار اوبونتو: به كادرهاي پايين پنجره نرم‌افزار توجه كنيد. كادر سمت راست آخرين به‌روزرساني‌ها و كادر سمت راست، نرم‌افزارهاي پرطرفدار را نمايش مي‌دهد.

 

همچنین یکی از ویژگی‌های قابل بحث نسخه جدید وجود بخشی به نام For Purchase (برای خرید) جهت ارائه نرم‌افزارهای تجاری از سوی سایر توسعه‌دهندگان است. این بخش که در این نسخه تنها با نرم‌افزار Fluendo DVD (جهت پخش و کار با dvd) آغاز به کار کرده است، گامی بزرگ و منحصر به فرد در ترکیب نرم‌افزارهای آزاد و اپن‌سورس با نرم‌افزارهای تجاری به شمار می‌آید.

 

Unity رابط گرافیکی نت‌بوک‌ها

شاید معرفی Unity بارزترین ویژگی جدید اوبونتوی 10/10 باشد. محیط Unity، پوسته‌ای جدید در نسخه ويژه نت‌بوك اوبونتو است که توسط کانونیکال و مختص نت‌بوک‌ها و سیستم‌های سبک و سریع (instan-on) بعدی این شرکت، توسعه داده شده است. این محیط با پانل سفارشی و رویکرد منحصر به فردی که در مدیریت پنجره‌ها از طریق نوار کناری دارد، علاوه بر استفاده بهینه ازصفحه‌های کوچک نت‌بوک‌ها، تجربه‌ای جدید را برای کاربران فراهم می‌آورد (شكل زير).

شكل 3- پوسته نت‌بوكي Unity: به نوار مديريت پنجره‌ها در سمت چپ صفحه دقت كنيد.

 

هرچند این محیط در این نسخه اولیه، با اشکالات و کاستی‌های متعددی چه در زمینه کارایی و چه در زمینه سازگاری نرم‌افزارها روبه‌رو است، اما به نظر می‌رسد با توجه به پشتوانه قدرتمندی نظیر کانونیکال و تکیه بر سیستم بهبود تدریجی آن، آینده‌ای روشن را به کاربران و طرفداران نت‌بوک‌ها نوید می‌دهد.

 

رابط گرافیکی کاربر

کانونیکال ابتدای امسال با معرفی تم‌های Ambiance و Radiance در نسخه 10/04، بالاخره رنگ قهوه‌ای متداول خود را کنار گذاشت و به مجموعه رنگ‌های ارغوانی تیره، نارنجی و بژ روی آورد. در نسخه جدید اوبونتو، تم‌ها در عین حفظ ظاهر و اصالت اولیه، به وضوح بهبود یافته‌اند. طیف‌های به کار رفته در نوارهای پیشرفت (Progress Bar) یکدست‌تر شده‌اند. نوارهای لغزان اندکی لاغرتر شده و لبه‌های ملایم‌تری دارند. تعریف لبه‌های تمام ابزارک‌ها (Widget) بهتر شده و طراحی زبانه‌ها و به‌ویژه نحوه نمایش زبانه‌های غیرفعال بهبود یافته است.

 

شاید مهم‌ترین پیشرفت این نسخه در زمینه گرافیک و تم‌ها، معرفی اولین فونت اختصاصی اوبونتو باشد که توسط طراح مشهور برونو ماگ و همکارانش (گروه مشهور دالتون ماگ) طراحی شده است. این فونت هم برای مشاهده روی نمایشگر و هم چاپ روی کاغذ مناسب است. در نهایت گرچه ظاهر اوبونتو همچنان برای کاربر آشنا است، اما کاربر به یقین متوجه بهبودها و تغییرات صورت گرفته خواهد شد.

 

در نهایت، به نظر می‌رسد با این‌که لینوکس برای کسب سهمی درخور توجه از بازار سیستم‌عامل‌های دسکتاپ راه زیادی در پیش دارد، اما کانونیکال با ساده سازی فرآیندهای نصب و به‌روز رسانی سیستم و نرم‌افزارها و همچنین توجه به دنیای نرم‌افزارهای تجاری و طراحی ظاهری زیبا و کاربرپسند در نسخه‌های جدید سیستم‌عامل خود، گام‌هایی بزرگ و اساسی در این زمینه برداشته است.