رفتن به مطلب

ارسال های توصیه شده

شهرستان بم يکي از ده شهرستان استان کرمان است ، حدود تقسيمات کشوري آن از شمال به شهرستان کرمان و از شرق به شهرستان زاهدان و از جنوب به شهرستان‌هاي ايرانشهر و جيرفت و از غرب به بخش راين که امروزه به شهرستان کرمان الحاق يافته منتهي مي‌گردد.

 

تاریخچه شهر

بم در قدیم یکی از پنج کوره ایالات فارس بوده. بم در مسیر جاده هایی که جنوب شرقی ایران را با سیستان، افغانستان و بلوچستان مرتبط می کند قرار دارد. به همین جهت این شهر از دوره ساسانیان اهمیت نظامی و بازرگانی زیادی داشته است. این شهر در سال 1131 هجری قمری به تصرف محمود افغان درآمد، ولی به علت شورشی که در قندهار روسی داد آنجا را رها کرده و عازم قندهار شد ولی بار دیگر در سال 1134 هجری قمری بر بم استیلا یافت و این وضع تا سال 1143 که نادر شاه افشار، اشرف افغان را شکست داد ادامه داشت. در همین شهر بود که لطفعلی خان زند در سال 1209 هجری قمری توسط عوامل آغا محمدخان قاجار دستگیر شد. شهر و قلعه باستانی بم یکی از یادگارهای شگفت معماری فلات مرکزی ایران می باشد شهر قديم بم که قسمتي از آن روي کوه واقع شده، به صراحت نمي‌توان تاريخ دقيقي را براي آغاز آن مشخص کرد و هيچ منبع مستند تاريخي،‌ زمان ساخت آن را تعيين نکرده؛ ولي آنچه مسلم است، اين است که بنيان آن قبل از دوران اسلامي طرح ريزي شده و به صورت شهري مهم و پر رونق در پهنه ايران نمودار شده است.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

ارگ بم

 

argbam150_40.jpg

 

ارگ بم – شماره ثبت در فهرست آثار ملي 519 محمد مهريار ارگ بم بر بلنداي صخره اي سترگ، درجنوب رودخانه پشت رود جا دارد و شهر بم و ديوار شهربست قديم آن در جنوب ارگ و درفاصله ميان رودخانه پشت رود و رودخانه ديگري شكل گرفته است و امروزه بسترود به خياباني ميان شهري بدل گرديده است . ارگ بم عضوي از منظومه اي بزرگ از بناهاي تاريخي است كه آن را در ميان گرفته اند ؛ شهر باستاني دارزين با قدمتي در حدود هزاره اول پيش از ميلاد در اراضي شمال غربي بم امروزي برپا بوده و هنوز كوشك هاي ميان محله هاي شهردوران قرون اوليه اسلامي در آن بر پامانده اند و تنها قريه كوچكي در حوزه غربي آن آباد است ؛ قلعه دختر در شمال رودخانه پشت رود و در جنوب آن بناي چارطاق و ساختمان كوشك و پير علمدار و همچنين در مشرق و نزديكي ارگ، بناي تاريخي مسجد حضرت رسول بر پيرامون فضاي ارگ برپا بوده اند . هرچند كه پيشينه اين بنا ها ساليابي نشده است ، با اين حال قدمت آن ها ، از قرون اوليه دوران اسلامي تا دوره ايلخاني قابل تخمين به نظر مي رسد. ساليابي بناهاي تاريخي واقع در ارگ بم و همچنين بناهاي پيرامون آن تاكنون در برنامه كار باستان شناسان قرار نگرفته است ، از اينرو شايسته است كه بيشتر به گزارش هاي شفاهي مردم و متون تاريخي اكتفا نمود. . در متون تاريخي ؛ پيدايش ارگ بم را به بهمن بن اسفنديار نسبت داده اند، و او را اردشيردرازدست از شاهان دوران هخامنشي قلمداد كرده اند. در سيماي برخي از برش هاي ارگ نيز لايه هاي ساختماني بيشماري نمايان است كه گوياي ساخت و سازهايي مكرر در ارگ و تأييدي بر درستي تخمين قدمت متون تاريخي است. هرچند كه تا كنون وقوع زلزله هاي بزرگ در منطقه بم گزارش نشده است و يا دست كم از آن بي اطلاع مانده ايم ، با اين حال ارگ بم طي عمر طولاني خود ، بارها مورد مهاجمه ها ، جنگ ها و محاصره هاي طولاني دشمن تخريب و ويراني بوده و نشانه هاي شاخصي از ويراني هاي آن در دست است . با اين حال هر باربالنده تر گذشته براي استقرار نسل هاي بعدي انتخاب شده ، مرمت شده و گسترش يافته است . ساكنان ارگ بم در حدود يكصد و پنجاه سال پيش ، براي آخرين بار مأواي ارگ را ترك نموده ودرون باروي شارستان و در ميان باغ ها و نخلستان هاي بيرون از شهر سكني گزيدند. وسعت ارگ بم به ييست هكتار مي رسد . جز باروي شارستان كه درحوزه شمالي به باروي ارگ نزديك است و به فاصله اندكي از باروي ارگ جا دارد . در حوزه جنوبي چهار بارو بخش فراز كوه سنگي را احاطه كرده است كه به احتمال زياد راستاي هر بارو نشان دهنده گسترش حاكم نشين ارگ در دوره اي از تاريخ است . ساختمان ارگ بم در شكل توسعه يافته اش از دو بخش مردم نشين و حاكم نشين تشكيل شده است. در فضاي شمالي بيرون ارگ ، بناي گنبد بزرگ يخدان و در نزديكي آن ديواره رفيع يخ چاوون جا دارد . بخش حاكم نشين بر فراز قله صخره و در شمال ارگ جا دارد و متشكل از بنا هايي است، همچون؛ برج اصلي ، چهارفصل ، خانه حاكم ، چاه آب ، حمام ، خانه رئيس سرباز خانه (ساختمان معروف به آسياب بادي) ، سرباز خانه ، دروازه (ساساني) و برج و باروي اين مجموعه را شامل مي شود . گفتني است كه جز بناي آسياب بادي ، ديگر بخش هاي حاكم نشين بر باروهايي سنگي با بلندي نزديك به هفت متر استوار شده است كه در زير روكش كاهگلي پنهان مانده است ، چنين به نظر مي رسد كه در لايه هاي مانده در محدوده باروي سنگي به ويژه در سطوح زيرين آن كهنه ترين بخش حاكم نشين باشد. در بخش شرقي حاكم نشين دروازه مسدود شده اي است كه آن را كد كرم (خانه كرم) مي خواندند و وجود اين پديده را سندي بر جا مانده از داستان هفتواد تلقي نموده اند. فضاي مردم نشين يا عامه نشين با حصاري بلند در راستاي شرقي غربي از بخش حاكم نشين جداشده و دسترسي اين دوبخش به يكديگر از راه دروازه اي است كه از شمال بناي مير آخور به سرباز خانه حاكم نشين مي رسد. بخش مردم نشين را به دوره اي از گسترش ارگ نسبت داده اند ، با اين حال اين دوبخش در ميان باروي حصيني با 38 برج بزرگ و كوچك جاي دارد كه يكپارچه به نظر ميرسد وتنها دروازه اين مجموعه در ميان باروي جنوبي مردم نشين جاسازي شده است . فضاي مردم نشين شامل : دروازه ورودي ، بناي سردروازه ، راسته بازار ، مسجد جامع ، بناي زورخانه (مقبره) ، ساباط و خانه جهودا ، ميدان تكيه، مسجد پيامبر ، حمام ، مدرسه (خانقاه) ، اصطبل ، بناي ميراخور و محله هاي مسكوني است . طي سال هاي اخير ، مرمت و بازسازي ساختمان ميرآخور در شمال بناي اصطبل به عنوان دفتر كار مرمت و احياي ارگ ، سرآغازي بود بر فعاليت هاي كلان سازمان ميراث فرهنگي كشوردر شهرستان بم .در اين رهكذر به مرور بررسي ، خواناسازي و احياي شبكه معابر و بناهاي سردروازه ، راسته بازار ، چارسوق ، مسجد جامع ، مجموعه ميرزا نعيم ، خانه ساباط ، بناهاي پيرامون ميدان تكيه ، اصطبل ، مدرسه ، سربازخانه ، خانه رييس قشون ، بخش جنوبي و بخش غربي بارو و برج هاي پيراموني ارگ ، ساختمان گنبد يخدان ، باروي يخچاوون و مسجد حضرت رسول در فضاي بيروني ارگ مرمت و احيا گرديد و براي تحقق اهداف از پيش تعريف شده راه اندازي شد و سامان گرفت . در كاوش هاي سالهاي اخيردر فضاي دروازه اسپيكان كه در باروي شارستان و در شمال غربي ارگ واقع است ، تاسيسات آب رساني مخفي ارگ آشكار گرديد .آب دو رشته قنات در ساختمان پخشگاه همجوار با اين دروازه ، چند بخش شده و بخشي از آن از طريق تنبوشه به ساختمان شترگلو واقع در خندق غربي مي رسيده و به ميان ارگ هدايت مي شده و در ساختمان حمام بخش غربي مردم نشين ظاهر مي گرديده است . با تشکر از آقای بهزاد بحرینی

  • Like 1
لینک به دیدگاه

کوه هزار

 

19b5bd68-9549-4484-8a05-124b4d82b997hezarkuh.jpg

 

اين‌ كوه‌ در دهستان‌ راين‌ بم‌ واقع‌ شده‌ و 4465 متر ارتفاع‌ دارد. اين‌ كوهستان‌ با 900 كيلومتر مربع‌وسعت‌ از كوههاي‌ سربنه‌ و سرمشك‌ تشكيل‌ شده‌ كه‌ بوسيله‌ ارتفاعات‌ پست‌تري‌ از سوي‌ غرب‌ به‌ كوههاي‌لاله‌زار و از جنوب‌ به‌ كوه‌ بهر آسمان‌ اتصال‌ يافته‌ است‌. رودخانه‌هاي‌ مرغزار و تهرود آنرا از رشته‌ كوههاي‌ جبال‌بارز جدا مي‌كنند. از دامنه‌هاي‌ شرقي‌ اين‌ كوهستان‌ رودهاي‌ گارچيدان‌ و گيشيگان‌ سرچشمه‌ مي‌گيرند و به‌رودخانه‌ تهرود مي‌ريزند و از دامنه‌هاي‌ شمالي‌ آن‌ رود كشك‌ و چند مسير سيلابي‌ ديگر بسوي‌ شمال‌ غربي‌ روان‌مي‌گردد. دامنه‌هاي‌ جنوبي‌ و جنوب‌ غربي‌ آن‌ سرچشمه‌ رودهاي‌ «رودرو» و «هليل‌ رود» است.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

خانه والی میرحسینی

در خيابان 17شهريور شهر راين و در بخش ميانی کوچه خان ها ، خانه زيبای ديگری متعلق به يکی ديگر از بزرگان اين شهر قرار دارد به نام خانه والی که بخشی از آن متعلق به دوره زنديه و بخش ديگر آن متعلق به دوره پهلوی است . طرح اين خانه به صورت "خانه باغ" يا گودال باغچه ای در مقابل عمارت اصلی است . ساختمان به صورت يک کله ای است و اتاق ها در دو لايه نسبت به فضای آزاد باغ قرار گرفته اند . بخش اصلی فضاهای بسته تالاری است دو ستونه مه در پس آن سه دری جای گرفته و برای وارد شدن به آنها بايستی از دو راهروی هشتي دار طرفين که با پله از سطح زمين باغ ارتفاع گرفته اند، عبور کرد . در هر يک از اتاقهای اين خانه بخاريهای زيبای گچی تعبيه شده است . اين بخش از خانه دارای قسمت‌های ديگری همچون آشپزخانه ، انبارها و اصطبل است . بخش جديد خانه عمود بر محور عمارت قديم است که شامل چند فضا در پس دو تالار است .

 

ییلاقات ده بکری

ده‌بکرى معروف‌ترين ييلاق مهم استان و شايد جنوب شرقى ايران است که در دامنهٔ کوه شير و جبال بارز واقع شده است. اين منطقه از توابع شهرستان بم است و تنها ناحيهٔ با آ‌ب و هواى معتدل اين منطقه است، که در مسير ارتباطى بم و کرمان به جيرفت و بندرعباس قرار دارد. جمعيت ده‌‌بکرى در زمستان کم مى‌شود و در تابستان به دليل مهاجرت به آن، ‌به بيش از ده هزار نفر مى‌رسد. کوه‌هاى آن پوشيده از درختان جنگلى پسته، بادام و بادام وحشى است. به طور کلى تفريحگاه تابستانى اهالى جيرفت، کهنوج، ‌ بم، کرمان و استان‌هاى سيستان و بلوچستان و هرمزگان است. ده‌ بکرى از نواحى شگفت‌انگيز استان به شمار مى‌رود و انگار بهشتى است در ميان دو منطقهٔ بسيار گرم بم و جيرفت. منطقهٔ بسيار گرم يک سوى آن، شهر بم با حرارت بالاى ۴۰ درجه و طرف ديگر آن جيرفت است با دما و رطوبتى طاقت‌فرسا. ده‌بکرى در دره‌اى سرسبز و خنک واقع شده و پوشيده است از درخت‌هاى گردو‌، بادام، صنوبر و انواع ديگر درخت. در ده‌بکرى خانه‌هاى ويلايى نسبتاً مدرنى ساخته شده و در فصل تابستان جمعيت زيادى را جذب مى‌کند.

  • Like 1
لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...