رژیم های رطوبتی خاک

[soil eng 17164]

رژیم رطوبتی اریدیک

رژیم رطوبتی خیلی خشک دارای رژیم رطوبتی اریدیک می باشند (Arius واژه لاتین و به معنای خشک می باشد torric هم برای همین رژیم رطوبتی بکار می رود و معنی آن خشک و گرم است).در این رژیم رطوبتی بخش کنترل رطوبتی خاک در اکثر سالها به مدت بیش از نیمی از فصل رو یش گیاه خشک بوده و هرگز به مدت 90 روز

متوالی در فصل رشد دارای رطوبت فابل استفاده (پتانسیل ماتریک کمتر از 15-بار)نمی باشد.

خاکهایی که معمولا در صحاری یا مناطق خشک قرار گرفته و پوشش نباتی آنها از نوع بوته های پراکنده و کاکتوس ها می باشد. بر روی هم کشت و کار در این نقاط بدون آبیاری غیر ممکن است .

بارندگی در اغلب ماهها و بویژه در ماههای تابستان بسیار کم است، در عوض مقدار تعرق و تبخیر پتانسیل (PE)در فصل تابستان خیلی بالا می باشد. در نتیجه مقدار ذخیره رطوبتی بسار کم است که آن هم در اواخر تابستان یا اوایل بهار به سرعت مصرف گردیده و گیاه به مدت طولانی در دوران رشد با عدم وجود رطوبت در خاک مواجه میگردد.البته بسیاری از گیاهان بومی این مناطق می توانند بدون خسارت فراوان، خشکی های خیلی بالا را تحمل کنند.مصرف اصلی این گونه اراضی مرتع می باشد و در صورت کشاورزی حتما باید با آبیاری توام باشد

هوادیدگی شیمیایی در این خاکها کم و محدود به دوران کوتاه طبیعی است. پدیده آبشویی مواد نیز یا اصطلاحا صورت نمیگیرد یا مقدارش کم و ناچیز است .در نتیجه املاح محلول در عمقی از خاک تجمع پیدا میکنند که در واقع معرف عمقی متوسط نفوذ آب می باشد.

بعی از خاکها ئی که در مناطق نیمه مرطوب واقعند دارای این رژیم رطوبتی هستند. این خاکها یا دارای ضریب نفوذپذیری کم هستند و یا عمق خاک در آنها کم و در زیر سنگ مادر قرار دارند.

 

 

رژیم رطوبتی یودیک

کلمه یودیک به معنای مرطوب است (لغت Udusواژه لاتین و به معنی مرطوب است ) خاکهای که دارای این رژیم رطوبتی می باشند، بخش کنترل رطوبتی آنها در اکثر سالها مرطوب است و هیچ قسمت از آن به مدت 90 روز تجمعی خشک نمی باشد . این رژیم رطوبتی در خاکهای مناطق مرطوب که توزیع بارندگی در آنها منظم است دیده می شود. در این گونه مناطق میزان بارندگی تابستان به اضافه رطوبت ذخیره شده در خاک مساوی یا بیش از مقدار تعریق و تبخیر می باشد.

در صورتی که مقدار بارندگی در تمام ماههای سال بیش از مقدار تعریق و تبخیر باشد رژیم رطوبتی را رژیم

پرودیک می گویند.

نوع پوشش گیاهی در این گونه نقاط از نوع درختان جنگلی و علوفه های بلند است.

در مناطقی که این رژیم رطوبتی وجود دارد همواره مقداری آب به صورت اضافی وجود دارد که صرف خاکشوئی خاک می گردد.

در این رژیم رطوبتی احتمال وقوع دوره های خشک و کوتاه وجود دارد لکن متداول نیست.

آبیاری در این نقاط طبعا غیر ضروری بوده و از این خاکها برای مصارف خاص ، کشت های مخصوص و کنترل جنگل ها استفاده میگردد.

در آمریکا از سواحل شرقی تا غربی در مینسوتا،آیووا، میسوری، درکانزاز و لوئیزیانا این رژیم رطوبتی مشاهده میگردد.

[soil eng 17164]

رژیم رطوبتی یوستیک و زریک

 

رژیم رطوبتی یوستیک (لغتUsticواژه لاتین و به معنای سوختن و دلالت بر خشکی می کند) حد واسط رژیم رطوبتی اریدیک و یودیک است.در این رژیم محدودیت رطوبت وجود داشته لکن در دورانی که سایر شرایط رویش گیاه مساعد است مقادیر قابل توجهی آب قابل استفاده در خاک وجود دارد .بنابراین در مقایسه با رژیم رطوبتی اریدیک مقدار ذخیره رطوبتی خاک در پاییز و بهار و همچنین مقدار بارندگی تابستانه آن بمراتب بیشتر است بنابراین کمبود رطوبتی در این خاک خیلی کمتر از رژیم اریدیک ولی خیلی بیشتر از رژیم یودیک است

در گریپ پین آمریکا این رژیم رطوبتی متداول بوده و در نتیجه کشت گندم در زمستان ،بهارو اوایل پاییز در غالب سالها بدون آبیاری امکان پذیر است و مقادیر کافی رطوبت در خاک وجود دارد.

در هر حال با توجه به احتمال خشکسالی و با در نظر گرفتن خصوصیات سورگم منجمله مقاوم بودن آن در فصل کم آبی و برگشت به حالت عادی در صورت رفع کم آبی ،سورگم از کشت های عمده در این مناطق می باشد.

در صورت کشت ذرت حتما می باید آبیاری انجام گیرد به طور کلی کشت گندم و سورگم که از زراعتهای مناطق خشک می باشد و همچنین استفاده از اراضی برای مرتع در این گونه بسار متداول است .

در این رژیم آب مازاد برای آبشویی وجود نداشته یا مقدار آن بسیار کم می باشد بنابراین آبشوئی در خاک صورت نمیگیرد.

پوشش نباتی بومی در این گونه مناطق از نوع علوفه های کوتاه و بلند است . در بساری از مناطق آسیا که اقلیم مونسون برقرار است، رژیم رطوبتی خاک یوستیک می باشد.

 

رژیم رطوبتی زریک (لغتXerosواژه یونانی و به معنای خشک می باشد) در خاکهای با اقلیم ودیترانه ای وجود دارد در این مناطق زمستانها سرد و مرطوب و تابستانها گرم و خشک می باشد.بنابراین بارندگی در فصول سرد که تعریق و تبخیر حداقل می باشد صورت می گیرد و در نتیجه آب باران صرف هوادیدگی و آبشوئی مواد میگردد.در این رژیم رطوبتی احتمالا آب مازاد بر ذخیره وجود داشته و گاهی هم منجر به آبشوئی میگردد.

در این رژیم رطوبتی احتمالا آب آب مازاد بر ذخیره وجود داشته و گاهی هم منجر به آبشوئی می گردد.

گیاهان زمستانه و مراتع در فصل زمستان به مقدار کافی آب در اختیار داشته و اراضی کاملا سبز می باشد ولی در فصل تابستان کمبود رطوبتی به مدت طولانی ادامه دارد و در نتیجه تپه های سبز و خرم به رنگ قهواه ای در می آیند.

در آمریکا منطقه central vally در کالیفرنیا دارای این رژیم رطوبتی است که از برای کشت انواع مختلفی از گیاهان از قبیل درختان انگو،میوه فندق،سبزیها و گیاهانزراعی دیگر استفاده می گردد.در واشنگتن و ارگن مناطقی که دارای این رژیم رطوبتی هستند اختصاص به کشت گندم زمستانه دارند.