شهر گناوه

[آریوبرزن 13988]

شهر گناوه

 

شهرستان گناوه یکی از شهرستانهای استان بوشهر است . مرکز این شهرستان بندر گناوه است. بندر ریگ دیگر شهر آن است. دارای دو بخش ریگ و مرکزی است و جمعیت آن در سال ۱۳۸۵ برابر ۸۳۴۱۸ نفر بوده‌است

 

شهرستان گناوه با مساحتی حدود ۲۰۴۴ کیلومترمربع و جمعیتی بالغ بر ۷۳ هزار نفر در ساحل شمالی خلیج فارس در طول شرقی ۷۷ و عرض شمالی ۳۰ واقع شده‌است. این شهرستان که در فاصله ۱۶۵ کیلومتری شمال غربی بوشهر قرار دارد که شامل دو بخش مرکزی و ریگ و دارای دو دهستان به نامهای حیات داوود و رودحله می‌باشد که در ارتفاع پنج متر از سطح دریا قرار دارد . ساکنان این شهرستان از اقوام مختلفی تشکیل شده‌اند. مهاجرینی که اغلب از دهستان لیراوی و روستاهای اطراف شهرستان به آن مراجعه کرده‌اند عمدتا ریشه‌های لری دارند . اعراب نیز محله مخصوص خود را داشته و همچنین از اقوام دشتی نیز عده‌ای در گناوه ساکن هستند . این بندر در کنار دریا واقع گردیده و بوسیله خور به دریا وصل می‌شود . شغل اصلی مردم این بندر ماهیگیری و مبادله کالا و داد و ستد با کشورهای حوزه خلیج فارس می‌باشد . آب و هوای این شهر گرم و مرطوب است و بارندگی سالانه آن ناچیز می‌باشد و مهمترین محصولات مهم کشاورزی این شهرستان ، غلات و خرماست . بندر گناوه کنونی در نزدیکی خرابه‌های شهر قدیمی و با عظمت گناوه باستانی قرار دارد که اکنون جز خرابه‌های از یاد رفته آن چیزی بر جای نمانده‌است.

 

مردم گناوه به زبان های فارسی، محلی و عربی صحبت کرده و مسلمان و شيعه مذهبند. شهرستان گناوه از بنادر مهم استان بوشهر است که صنايع دستی آن منحصر به صنايع دستی ساحلی است. مهم ترين صنايع دستی اين شهرستان را قايق سازی، حصير بافی و عبا بافی تشکيل می دهد. علاوه بر آن قالی بافی نيز از صنايع دستی مهم اين شهرستان محسوب می شود.

 

لنج سازی و قايق سازی از قديمی ترين و مهم ترين صنايع دستی استان بوشهر است که دارای قدمت زيادی بوده و در بيش تر بنادر اين استان به عنوان صنعتی دستی به توليد آن می پردازند. اين صنعت در سال های اخير به واسطه افزايش مبادلات دريايی و صيد ماهی از رونق زيادی برخوردار شده است نيروی شاغل اين صنعت منحصر به همان گلافان(سازندگان لنج و قايق) قديمی است مصالح اوليه مورد نياز چوب های جنگلی مقاوم در مقابل رطوبت برای اسكلت و تخته‏های مرغوب هندی به نام سای برای بدنه است. بقيه مصالح مورد نياز از محل تهيه می شود. هنوز وسيله كار گلافان بسيار ابتدايی است كه سبب كندی كار و كمی توليد ساليانه می ‏شود. حصير در روستای دالكی از توابع شهرستان گناوه، ‌روستای چشمه دو راهی، كه در جاده گناوه به برازجان قرار گرفته نيز در روستاهای خيرآباد، سربست، تپه چاموشی، مزارع بهرحاج و جم از الياف خرما بافته می شود. نوعی فرش حصيری به نام « تك» است كه معمولا با عرض 10 سانتی متر و طول 30 متر بافته می شود. بعد به نسبت اندازه فرش كه توليد آن مورد نظر است چيده و در كنار يكديگر دوخته می شود. فرش های حصيری معمولا دارای ابعاد 200× 200 سانتی متر است و بافت هر قطعه آن حدود هشت وقت لازم دارد. از اين نوع حصير به عنوان پوشش سقف كپرهای روستايی نيز استفاده می شود. نوع ديگری از توليدات حصيری كه نقش موثر در اقتصاد روستاها دارد نوعی فرش حصيری شبيه گليم است كه با ساقه گياهان خودرويی همانند ساقه گندم ، بافته می شود . اين گياهان كه به گويش محلی «خامه» ناميده می شوند معمولا در اراضی شور می رويند و شيوه استفاده از آن چنين است : پس از دروكردن ساقه و خشكاندن در آفتاب آن را به وسيله رنگ های جوهری ( قرمز ، سبز ، بنفش ، آبی ) رنگرزی كرده سپس چند ساقه را به يكديگر تابيده و از آن ها به عنوان چله استفاده نموده و بر روی دارهای مخصوص كه دارای عرض 80 سانتی متر است عمل چله كشی را انجام می دهند آنگاه رشته تار خام را از لابه لای الياف چله عبور داده و با شاخه های فلزی بدان فر می زنند تا درگيری الياف مستحكم شود. محصول اين دار، عرضی حدود 5/1 سانتی متر و به طول حدود 6 متر دارد كه در پايان كار از وسط نصف شده و با دوختن قطعات آن در كنار هم فرشی به ابعاد 15× 300 سانتی متر به دست می آيد