رفتن به مطلب

استفاده از کرم های خاکی جهت حاصلخیزی خاکهای زراعی در کشاورزی پایدار


ارسال های توصیه شده

استفاده‌ از سموم‌ و كودهاي‌ شيميايي‌ در مزارع‌ عليرغم‌ بازدهي‌ اوليه‌ خوبي‌ كه‌ از خود نشان ‌مي‌دهد اما عملاً در درازمدت‌ اثرات‌ سويي‌ برجا مي‌گذارد. همچنين‌ به‌دليل‌ علاقه‌ زارعين‌ به‌ مصرف‌كودهاي‌ شيميايي‌، استعمال‌ كودهاي‌ آلي‌ كه‌ جهت‌ بهبود خصوصيات‌ فيزيكي‌، شيميايي‌ و بيولوژيكي‌ خاك الزامي‌ مي‌باشد، در اكثر موارد به‌ بوته‌ فراموشي‌ سپرده‌ شده‌است‌ كه‌ اين‌ امر سبب ‌تراكم‌ و فشردگي‌ خاكهاي‌ زراعي‌ گشته‌ و نفوذپذيري‌ آنها را كاهش‌ مي‌دهد. تداوم‌ اين‌ روند و افزايش‌ مصرف‌ بي‌رويه‌ كودهاي‌ شيميايي‌ تخريب‌ هرچه‌ بيشتر ساختمان‌ خاك‌، كاهش‌ شديد در مقدار مواد آلي‌ ـ به‌دليل‌ نسبت‌ C/N پايين‌ ـ و نهايتا افزايش‌ وزن‌ مخصوص‌ خاكهاي‌ زراعي‌ را سبب‌شده‌است‌. همزمان‌ با تداوم‌ اين‌ روند غلط، يعني‌ كاهش‌ مصرف‌ كودهاي‌ آلي‌ و افزايش‌ مقدار كودهاي‌ شيميايي‌ در واحد سطح‌، مشكل‌ بعدي‌ كه‌ خواه‌ناخواه‌ مطرح‌ مي‌گردد عدم‌ رعايت‌ تناسب ‌عناصر غذايي‌ در خاك‌ و در نتيجه‌ اثرات‌ سوء آن‌ در گياهان‌ زراعي‌ است‌(ملكوتي‌ 1374).

با پيشرفت‌ فنّاوري‌ كشاورزي‌، كشورهاي‌ پيشرفته‌ توانسته‌اند با بكارگيري‌ روشهاي‌ طبيعي‌ ضمن‌ جلوگيري‌ از تخريب‌ زمينهاي‌ كشاورزي‌ با اصلاح‌ و تقويت‌ آنها، بازدهي‌ و سودآوري‌ زمينها را نيز افزايش‌ دهند. يكي‌ از روشهاي‌ معمول‌ كه‌ چند دهه‌ است‌ در دنيا متداول‌ گرديده‌ و ساليان‌ قبل‌كارهاي‌ اساسي‌ و پايه‌اي‌ آن‌ در ساير كشورهاي‌ جهان‌ بنيان‌ گذاشته‌ شده‌است‌، استفاده‌ از كرمهاي‌خاكي‌ به‌صورت‌ مستقيم‌ و غيرمستقيم‌ مي‌باشد. اين‌ جانوران‌ با انجام‌ تغيير و تبديلات‌ فيزيكي‌ و مكانيكي‌ مفيد بر روي‌ خاك‌ (مستقيم‌) و همچنين‌ با افزودن‌ بيوهوموس‌ حاصل‌ از فعاليت‌هاي‌ حياتي ‌كرم‌هاي‌ خاكي‌ به‌ زمين‌هاي‌ زراعي‌ (غيرمستقيم‌) حاصلخيزي‌ خاكها را چندين‌ برابر نموده‌ و اصلاح‌ آن ‌را در كوتاهترين‌ زمان‌ ممكن‌ ميسر مي‌سازند (Zicsi 1975).

  • Like 3
لینک به دیدگاه

1ـ اثرات‌ بيولوژيك‌:

اصلاح‌ خاكهاي‌ كشاورزي‌ توسط كرمهاي‌ خاكي‌ به‌ دو صورت‌ انجام‌ مي‌گيرد: يا از طريق‌ افزودن ‌كرم‌ بطور مستقيم‌ به‌ خاك‌ و يا با افزودن‌ مدفوعات‌ آنها كه‌ همان‌ بيوهوموس‌ است‌. هوموس‌ كرمهاي ‌خاكي‌ را كرمي‌‌كمپوست مي‌نامند و آن‌ عبارت ‌است‌ از فضولات‌ كرمهايي‌ كه‌ از زباله‌ شهري‌، كودگاوي‌، لجن‌ فاضلاب‌ خانگي‌ و يا هر ماده ‌آلي‌ ديگر تغذيه‌ كرده‌باشند.

يكي ‌از اعمال‌ مهم‌ كرمهاي‌ خاكي در اين‌ است‌ كه‌ بطور غريزي‌ باكتريهاي‌ غيرهوازي‌ و قارچها را كه‌ حضور آنها نامطلوب‌ مي‌‌باشند، مي‌‌خورند و مانع‌ از تكثير آنها در محيط مي‌‌گردند همچنين‌ از بذر علفهاي‌ هرز نيز تغذيه‌ مي‌‌نمايند. آنها مواد آلي‌ را به‌ ذرات‌ خيلي‌ ريز خرد كرده‌ و فعاليتهاي‌ ميكروبهاي‌ مفيد را به ‌سبب‌ افزايش‌ سطح‌كود، بالا مي‌برند. اطراف‌ اين‌ مواد به‌هنگام‌ دفع‌ از بدن‌ كرم‌، غشايي‌ پوشيده ‌مي‌شود كه‌ به‌ معدني‌ شدن‌ و آزادسازي‌ تدريجي‌ موادغذايي‌ كرمي‌‌كمپوست‌ حاصل‌ كمك‌ مي‌كند(فرمحمدي‌ 1374).

دانشمندان‌ كشف‌ كرده‌اندكه‌ باكتريهايي‌ كه‌ توسط كرمهاي‌ خاكي‌ پرورش‌ مي‌يابند از دسته ‌ازتوباكترها بوده‌ و قادرند ازت‌ را تثبيت‌ و فسفر را قابل‌دسترس‌ سازند. همچنين‌ قادرند انواع ‌ويتامينها و هورمونهاي‌ گياهي‌ را توليد نمايند كه‌ به‌همراه‌ فضولات‌ آنها دفع‌ مي‌گردد. كرمي‌كمپوست‌ از نظر كيفيت‌ معادل‌ بهترين‌ هوموس‌ خاك‌ است‌ كه‌ به‌وسيله‌ عوامل‌ طبيعي‌ توليد مي‌شود. كيفيت‌ كرمي‌‌كمپوست‌ به‌ نوع‌ غذا يا زباله‌اي‌ كه‌ كرمها تغذيه‌كرده‌اند، بستگي ‌تام‌ دارد، كرمي‌كمپوستها گرچه‌ اندك‌ تفاوتي‌ جزئي‌ باهم‌ دارند اما در تجزيه‌ همگي‌ آنها مقادير زيادي‌ كلسيم‌، پتاسيم‌، سديم‌ و اسيدفسفريك‌ محلول‌ ديده‌ مي‌شود. بيشتر ازت‌ موجود در كرمي‌‌كمپوست‌ به‌ شكل ‌آلي‌ مانند اوره‌، اسيداوريك‌ و اسيدهوميك‌ بوده‌ و باقيمانده‌ آن‌ به‌صورت‌ آمونيم‌ و نيترات‌ است‌. اين‌كود حاوي‌ مقادير زيادي‌ هورمونهاي‌ گياهي‌ مي‌باشد. كرمي‌‌كمپوست‌ در خواص‌ فيزيكي‌، شيميايي‌ و بيولوژيك‌ خاك‌ تأثير به‌سزايي‌ دارد، زيرا داراي‌ عناصر غذايي‌ بسيارغني‌ بوده‌ (مانند ازت‌) كه‌ آنها را به‌تدريج‌ در اختيار گياه‌ قرار مي‌دهد اين‌ نكته‌ از نظر حاصلخيزي‌ خاك‌ بسيار پراهميت‌ است‌. همچنين‌ چندين‌ برابر وزن‌ خود، آب‌ در درون‌ ذراتش‌ ذخيره‌ كرده‌ و نهايتا دانه‌بندي‌ و قدرت‌ نگهداري ‌موادغذايي‌ موردنياز گياهان‌ را فراهم‌ مي‌نمايد(Edward 1983).

  • Like 3
لینک به دیدگاه

2ـ اثرات‌ مكانيكي‌ و فيزيكي:

 

اين‌ اثرات‌ بسيار زياد و مشهود مي‌باشد كه‌ در اينجا ما عمده‌ترين‌ آنها را به‌شرح‌ ذيل‌ بيان‌ مي‌نمائيم‌:

 

2ـ1 ـ اختلاط ذرات‌ خاك:

 

گونه‌هاي‌ حفار كرم‌خاكي‌ در فرآيند اختلاط نقش‌ اصلي‌ را به‌عهده‌ دارند و اين‌ كار را در دو مرحله‌ انجام‌ مي‌دهند. در مرحله‌ اول‌ با بلع‌ مخلوطي‌ از ذرات‌ آلي‌ و معدني‌ باعث‌ تشكيل‌ و ازديادكمپلكسهاي‌ آلي‌ ـ معدني‌ خاك‌ مي‌گردند. بدين‌ ترتيب‌ كه‌ بخش‌ عمده ‌آن‌ از طريق‌ مواد سيماني‌ آلي‌ و غيرآلي‌ ايجاد مي‌شود و ممكن‌ است‌ از طريق‌ پلهاي‌ الكترواستاتيك‌ بين‌ ذرات‌ با بارمنفي‌ و كاتيونهايي‌ نظير كلسيم ‌نيز به‌وجود آيد. بعلاوه‌ تشكيل‌ اين‌ كمپلكسها ميداني‌ از يونهاي‌ فلزي‌ را به‌وجود مي‌آورد كه‌ در خاك‌ نگهداري‌ شده‌ و درنتيجه‌ عوامل‌ طبيعي‌ و يا آبياري‌ شسته‌ نمي‌شوند.

در مرحله‌ دوم‌، كرمهاي‌ خاكي‌ حفار از يك‌طرف‌ ذرات‌ ريزآلي‌ ـ معدني‌ را از بخشهاي‌ عميق‌تر پروفيل‌ خاك‌ به‌ سطح‌ آن‌ منتقل‌ نموده‌ و از طرف‌ ديگر قطعاتي‌ از مواد آلي‌ را از سطح‌ خاك‌ به‌ داخل‌حفرات‌ خود مي‌كشند و بااين‌ عمل‌ دوجانبه‌ بر روي‌ مواد آلي‌ و معدني‌ از تجمع‌ لايه‌ هوموس‌ مول‌تجزيه‌شده ‌در سطح‌ جلوگيري‌ كرده‌ و آن‌ را در قسمتهاي‌ پايين‌ پروفيل‌ خاك‌ توسعه‌ مي‌دهند (كريمي‌دردشتي‌ 1364).

كرمهاي‌ خاكي‌ در حين‌ حمل‌ ذرات‌ و دانه‌هاي‌ خاك‌ از يك‌ بخش‌ پروفيل‌ به‌ بخش‌ ديگر آن‌ موادغذايي‌ كم‌ محلول‌ را نيز انتقال‌ داده‌ و پس ‌از تغيير شكل‌ به‌گونه‌اي‌ كه‌ قابل‌ استفاده‌ گياهان‌ باشد در اختيار آنها قرار مي‌دهند.

 

2ـ 2 ـ تشكيل‌ خاك‌ دانه‌ و ازدياد پايداري‌ خاك:

 

به‌ گفته ‌محققان‌ كه‌ فضولات‌ كرمهاي‌ خاكي‌ داراي‌ خاك‌ دانه‌هايي‌ مقاومتر از خاك‌ محيط آنها هستند. مقاومت‌ خاك‌دانه‌ها، بسته‌ به‌ گونه‌ و نوع‌ محيط‌زيست‌ و تغذيه‌ كرمهاي‌ خاكي‌ متفاوت‌ است‌(گيلد 1955)(1). نظريه‌ ساخت‌ خاك‌دانه‌ها بدين‌ شرح‌ است‌ كه‌ ذرات‌ معدني‌ درحين‌ عبور از روده ‌كرم‌خاكي‌ توسط سيماني‌ از ترشحات‌ مواد آلي‌ به‌ يكديگر متصل‌ مي‌گردند. (باختين‌ و پولسكي‌1950)(2)(3)

فرضيه‌ ديگر آن‌ است‌ كه‌ تشكيل‌ خاك‌دانه‌ مي‌تواند ناشي‌ از بوجود آمدن‌ هومات‌ كلسيم‌ باشدكه‌ در نتيجه‌ تركيبات‌ ترشحي‌ غدد آهك‌ دوست‌ و مواد آلي‌ تجزيه‌شده‌ در روده‌ كرمهاي‌ خاكي‌ بوجود مي‌آيد. سلولهاي‌ اپيدرم‌ بدن‌ كرم‌ خاكي‌ در محل‌ تماس‌ بدن‌ با خاك‌ دالانهاي‌ حفرشده ‌موكوپروتئيني‌ به‌شكل‌ غشايي‌ نازك‌ ترشح‌ مي‌كنند كه‌ موجب‌ پايداري‌ ذرات‌ خاك‌ مي‌گردد.

 

2ـ 3 ـ حفاري‌ و بالا آمدن‌ خاك‌ تحت‌الارض:

 

يكي‌ از اعمال‌ مهم‌ كرمهاي‌ خاكي‌ در خاك حفر دالانها و كانالهاي‌ افقي‌ و عمودي‌ است‌ كه‌ نحوه‌پراكندگي‌ و عمق‌ آنها برحسب‌ گونه‌هاي‌ كرم‌خاكي‌ متفاوت‌ مي‌باشد، شبكه‌ راههايي‌ كه‌ به‌وسيله‌ اين ‌موجودات‌ به‌وجود مي‌آيد از طرفي‌ شامل‌ دالانهايي ‌است‌ كه‌ بلافاصله‌ زيرسطح‌ خاك‌ ايجاد شده‌ و به‌وسيله‌ راههاي‌ خروجي‌ متعدد به‌ سطح‌ خاك‌ مربوط مي‌شوند و از طرف‌ ديگر شامل‌ دالانهايي‌عميق‌، ساده‌ و كم‌ و بيش‌ عمودي‌ مي‌باشد. بعضي‌ از گونه‌هاي‌ كرم‌ خاكي‌ مانند آلوبوفوراكاليگنوزا (4) مايلند كه‌ در قسمت‌ سطحي‌ خاك‌ بوده‌ و تا حدود 33 سانتيمتري‌ پايين‌ رفته ‌در حالي‌كه‌ گونه‌هاي‌ ديگري‌ از سرده‌هاي‌ نوكتورناوترستريس‌ (5) تا عمق‌ 1/5 ـ 2 متري‌ نيز مي‌توانند در خاك‌ نفوذ كنند.

 

2ـ 4 ـ باروري‌ و حاصلخيزي‌ خاك:

 

كرمهاي‌ خاكي‌ درنتيجه‌ فعاليت‌ خود باعث‌ تحرك‌ يونها در سطح‌ و عمق‌ پروفيل‌ خاك ‌مي‌گردند و به‌عبارت‌ ديگر هدايت‌الكتريكي‌ خاك‌ را با اين‌ عمل‌ افزايش‌ مي‌دهند. در اين‌ مرحله‌ آنها با ترشح‌ مواد شيميايي‌ مي‌توانند برخي‌ از عناصر غذايي‌ پايه‌ موجود در خاك‌ را از حالت‌ تثبيت‌ خارج‌نموده‌ و به‌ شكل‌ قابل ‌جذب‌ گياه‌ تبديل‌ نمايند. اين‌ فرآيند توسط كرمهاي‌ خاكي‌ به ‌دو صورت‌ مستقيم‌ و غيرمستقيم‌ انجام‌ مي‌گيرد. مثال‌ تأثير مستقيم‌ آنها،معدني‌شدن‌ ازت‌ است‌ اين‌ عنصر كه‌ معمولا به ‌شكل‌ كمپلكسهاي‌ آلي‌ غيرقابل‌ استفاده‌ براي‌ گياه‌ وجود دارد، پس‌از عبور از لوله‌ گوارش‌ كرمهاي‌خاكي‌ ابتداء به‌ آمونياك‌ و سپس‌ به‌ نيتريت‌ و نيترات‌ تبديل‌ مي‌گردد. مثال‌ تأثيرغيرمستقيم‌ كرمهاي‌خاكي‌ در ازدياد حاصلخيزي‌ خاك‌، افزايش‌ فعاليت‌ ميكروارگانيسمها و جانوران‌ خاكزي‌ و در نتيجه‌ توليد مواد محرك‌ رشد نظير ويتامينها به‌ويژه‌ ويتامين‌ b12 است‌.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

3ـ تأثيرات‌ شيميايي‌ بر خاك:

 

 

3ـ 1 ـتجزيه‌ بيولوژيك‌ و تهيه‌ عناصر لازم:

 

 

كرمهاي‌ خاكي‌ تأثيرات‌ قابل‌توجهي‌ در تجزيه‌ مواد زائد و باقيمانده‌هاي‌ گياهي‌ دارند.(Chulze 1986). نسبت‌ كربن‌ به‌ ازت‌ C/N در مواد حياتي‌ كه‌ به‌خاك‌ اضافه‌ مي‌شوند خيلي‌ مهم‌ است‌ زيرا گياهان‌ نمي‌توانند نيتروژن‌ معدني‌ را جذب‌ كنند مگراينكه‌ اين‌ نسبت‌ 1 به‌ 12 يا كمتر باشد.كرمهاي‌خاكي‌ از مواد زائد و لاشبرگها به‌تدريج‌ استفاده‌ كرده‌ و نسبت‌C/N مواد را طي‌ متابوليسم‌خود كاهش‌ مي‌دهند كه‌ اين‌ امر اساسا به‌وسيله‌ سوختن‌ كربن‌ درطي‌ تنفس‌ بدست‌ مي‌آيد. از طرفي‌چون‌ فضولات‌ كرمهاي‌خاكي‌ شامل‌ توليدات‌ متابوليسمي‌ است‌ بخشي‌ از ازت‌ موجود در آن‌ به‌شكل‌ املاح‌ آمونيوم‌ يا اوره‌ و احتمالا اسيداوريك‌ مي‌باشد كه‌ درصورت‌ وجود تهويه‌ مناسب‌ در محيطزيست‌ كرمها اين‌ مواد به‌سهولت‌ تبديل‌ به‌ نيترات‌ مي‌شوند. بنابراين‌ ازت‌ معدني‌ در مواد دفعي‌، بيشتر از ازت‌ معدني‌ در مواد بلعي‌ مي‌باشد. معمولا مواد دفع‌شده‌ و يا برگردانده‌ شده‌ از دهان‌ كرم‌نسبت‌ به‌ خاك‌ اوليه‌ داراي‌ املاح‌ محلول‌ كلسيم‌ كل‌، پتاسيم‌، منيزيم‌ و كلسيم‌ قابل‌ تبديل‌ و فسفر قابل‌ جذب‌ بيشتري‌ هستد. اكثر كساني‌ كه‌ روي‌ تغذيه‌ معدني‌ قابل ‌دسترس‌ گياه‌ آزمايش‌ مي‌كنند گزارش‌ داده‌اند كه‌ خاكهاي‌ شامل‌ كرم‌خاكي‌ به‌طوركلي ‌داراي‌ ظرفيت‌ تبادل‌ يوني‌ بالاتري‌ هستند.

وجود كرمها در افزايش‌ مقدار ازت‌ خاك‌ بسيار مؤثر است‌. اين‌ جانوران‌ مقدار زيادي‌ مواد ازته‌ ترشح‌ مي‌كنند كه‌ تقريبا نيمي‌ از آن‌ به‌صورت‌ مواد لزج‌ موكوپروتئيني‌ است‌ (قبلا گفته‌ شد) و نيمي‌ديگر به‌ حالت‌ مايعي‌ است‌كه‌ داراي‌ آمونياك‌ اوره‌ و احتمالا اسيداوريك‌ مي‌باشد و از منافذ نفريدي‌ ترشح‌ مي‌گردد. تمام‌ اين‌ مواد ازت‌دار يا محلول‌ بوده‌ و يا به‌سرعت‌ به‌وسيله‌ ميكروفلورخاك‌ به شكل‌ محلول‌ تبديل‌ مي‌شوند. بعلاوه‌ چون‌ حدود 54 تا 72 درصد وزن‌ خشك‌ بدن‌اين‌ كرمها را پروتئين‌ تشكيل‌ مي‌دهد مقدار قابل‌ توجهي‌ ازت‌ درضمن‌ تجزيه‌ اجساد آنهابه‌خاك‌اضافه‌ مي‌شود محاسبه‌شده‌ كه‌ جسد هر كرم‌ مرده‌ مي‌تواند به‌اندازه‌ 10 ميلي‌گرم‌ نيترات‌ توليد كند، بدين‌ ترتيب‌ جمعيتي‌ تركيب‌ يافته‌ از 3/4 3 ميليون‌ كرم‌ خاكي‌ در هرهكتار مي‌تواند رقمي‌ معادل‌ 217كيلوگرم‌ نيترات‌ در هر هكتار به‌وجود آورد و اگر متوسط سن‌ هر كرم‌ را تقريبا يكسال‌ فرض‌ نمائيم ‌امكان‌ افزايش‌ نيترات‌ ساليانه‌ از جمعيت‌ كرمهاي‌ خاكي‌ وجود دارد.

 

3ـ 2 ـ اثرات‌

 

تأثير ديگر كرمها در خواص‌ شيميايي‌ خاك‌، تغيير در PH آن‌ است‌، گزارشاتي‌ كه‌ تاكنون‌بدست‌ آمده‌ حاكي‌ از آنست‌ كه‌ كرمهاي‌ خاكي‌ در يك‌ دامنه‌ وسيعي‌ از PH خاك‌ زندگي‌ مي‌كنند ولي ‌معمولا در خاكهاي‌ سنگين‌ و داراي‌ زهكش‌ نامناسب‌ كمتر وجود دارند و درصورتي‌ كه‌ مقدار كلسيم ‌قابل ‌جذب‌ آنها در خاك‌ زياد باشد مقداري‌ از كلسيم‌ را به‌وسيله‌ غدد مخصوص‌ و به‌كمك‌ Co2 محيط به ‌صورت‌ كربنات‌ كلسيم‌ درآورده‌ و به ‌اين‌ ترتيب‌ سبب‌ حذف‌ مقداري‌ از گازكربنيك‌ موجود در اتمسفر خاك‌ مي‌گردند. معمولا PH موادي‌ كه‌ از دستگاه‌گوارش‌ كرم‌ مي‌گذرند به‌حدود خنثي‌ نزديك‌ مي‌شود. اين‌ موضوع‌ ممكن‌ است‌ در نتيجه‌ ترشحات‌ آهكي‌ بعضي‌ از غدد داخلي‌ و يا مجموعه ‌ترشحات‌ روده‌اي‌ كرم‌، و يا به‌دليل‌ توليد مقادير زياد مواد قليايي‌ ناشي‌ از آمونياك‌ موجود در محيط معده‌ آنها باشد. كرمهاي‌ خاكي‌ PH در حدود 7 را براي‌ زندگي‌ كردن‌ ترجيح‌ مي‌دهند و به‌همين‌ دليل ‌فعاليت‌ و تعداد آنها در خاكهاي‌ خنثي‌ و قليايي‌ بيش‌از خاكهاي‌ اسيدي‌ است‌. محدودبودن‌كرمهاي‌خاكي‌ در خاكهاي‌ اسيدي‌ را اغلب‌ دراثر كمبود يون‌ كلسيم‌ دراين‌ قبيل‌ خاكها دانسته‌اند. همچنين‌ ثابت‌شده‌است‌ كه‌ كرمهاي‌ خاكي‌ به‌يون‌+H بسيارحساس‌ هستند و به ‌همين‌ دليل‌ PH خاك‌ يك‌ عامل مهم‌ انتشار آنهاست‌ و بر روي‌ جمعيت‌ كرمهاي‌ خاكي‌ و هم‌ بر روي‌ تعداد افراد و هم‌ در تعداد انواع‌گونه‌ها اثر مي‌گذارد و اين‌ اثرات‌ مي‌توانند ازطريق‌ مقايسه‌ نتايج‌ بدست‌آمده‌ از نمونه‌برداري‌ ازجاهاي‌ مختلف‌ با خاكهاي‌ شناخته‌ شده‌ اثبات‌ گردد. بطوركلي‌ مي‌توان‌ گفت‌ كه‌ گونه‌هاي‌ كمتري‌ درخاكهاي‌ اسيدي‌ با PH زير 5 نسبت‌ به‌ خاكهاي‌ قليايي‌ و خنثي‌ زندگي‌ مي‌كنند.

 

3ـ 3 ـ اثرات‌ حشره‌كشها و آفت‌كشها:

 

كرمهاي‌ خاكي‌ نسبت‌ به‌ آفت‌كشها حساس‌ نيستند و مي‌توانند در خاكهايي‌ كه‌ شامل‌ مقاديرزيادي‌ از آفت‌كشهاي‌ مهم‌ هستند زندگي‌ كنند و با عبوردادن‌ خاكهاي‌ آلوده‌ از ميان‌ روده‌ خود اين‌مواد را به‌تدريج‌ به‌ درون‌ بافتهاي‌ بدن‌ خود جذب‌ كنند. اين‌ موضوع‌ از لحاظ اكولوژي‌ و زنجيره ‌غذايي‌ مهم‌ است‌ زيرا كرمهاي‌ خاكي‌ به‌وسيله‌ بعضي‌ از انواع‌ پرنده‌ها، دوزيستان‌ و پستانداران ‌خورده‌ مي‌شوند و درنهايت‌ غلظت‌ اين‌ مواد در بدن‌ مصرف‌كنندگان‌ نهايي‌ بيشتر از همه‌ تجمع‌ مي‌يابد. گزارشات‌ حاكي‌ از آنست‌ كه‌ مقادير باقيمانده‌ حشره‌كشها ازقبيل‌ Organochlorin و ياDDT در انواع‌ گوناگون‌ كرمهاي‌ خاكي‌ به‌ يك‌ ميزان‌ غلظتشان‌ در بافتهاي‌ بدن‌ آنها بالا نمي‌رود. بيشترين‌ غلظت‌ در گونه‌ A.Chlorotica يافت‌ شده‌ كه‌ يك‌ نوع‌ كرم‌ خاكي‌ كوچك‌ بوده‌ و در سطح خاکزندگي‌ مي‌كند اين‌ مواد در گونه‌هاي‌ با جثه‌ بزرگتر مانند A.Longa و L.Terrestris كمتر مشاهده‌ مي‌شود و احتمالا اين‌ مقادير بيشتر با عادات‌ و محل‌ زندگي‌ كرمهاي‌خاكي‌ ارتباط مستقيم‌ پيدا مي‌كند. علاوه‌ بر اين‌ بعضي‌ از آفت‌كشها و حشره‌كشها مانندO.Chlorin و O.Phosphorusمي‌توانند در بدن‌ كرم‌ خاكي‌ تجزيه‌ شده‌ و به‌ ساير مواد شيميايي‌ تبديل‌ شود.(Cooke 1982)

با توجه‌ به‌ اين‌ مطالب‌ مي‌توان‌ عنوان‌ نمود كه‌گونه‌ هاي‌ كرمهاي‌خاكي‌ موجود در يك‌ خاك‌ را مي‌‌توان‌ بعنوان‌ معرف‌ نمونه‌ و خصوصيات‌ آن‌ مورد استفاده‌ قرار داد.(گيلارف‌ 1965)(6) شاخص(‌(Indicatorمناسبي ‌براي‌خاكهاي‌ كشاورزي‌ مي‌باشند زيرا با آناليز بدن‌ آنها مي‌توان‌ به‌ ميزان‌آلودگي‌ شيميايي‌ و يا سموم‌ موجود در خاك‌ دست یافت.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

بحـث‌ و نتيجـه‌گيـري‌:

فعاليت‌هاي‌ كرم‌هاي‌ خاكي‌ اين‌ اطمينان‌ را به‌وجود مي‌آورد كه‌ ذخاير هوموس‌ و مواد غذايي‌ خاك ‌همواره‌ بطور مناسب‌ بازسازي‌ خواهد شد. همچنين‌ كرمهاي‌ خاكي‌ به ‌صورت‌ مؤثري‌ جهت‌ افزايش‌ حاصلخيزي‌ در خاك‌هاي‌ با كيفيت‌ كم‌ و اراضي‌ كم‌ بازده‌ مي‌توانند مورد استفاده‌ قرار گيرند كه‌ اين‌ مسئله‌ در كشور ما يك‌ نياز اساسي‌ است‌. امروزه‌ ارزش‌ اقتصادي‌ و كاربردهاي‌ فراوان‌ كرمهاي‌ خاكي ‌علاوه‌ بر اصلاح‌ خاك‌، در تغذيه‌ ماهيها، پرورش‌ طيور و در توليد كمپوست‌ با تبديل‌ ضايعات ‌محصولات‌ كشاورزي‌، مواد آلي‌ زائد، زباله‌ها و ... موردتوجه‌ قرار گرفته‌است‌ (فرمحمدي‌ 1374).با توجه ‌به‌ اهميت‌ كرم‌هاي‌ خاكي‌ و توانائيهاي‌ اين‌ جانور و همچنين‌ نياز كشاورزي‌ و صنايع‌ وابسته ‌به ‌آن‌ در كشور ما با پرورش‌ اين‌ جانوران‌ مفيد مي‌توان‌ بطورخلاصه‌ نتايج‌ زير دست‌ يافت‌:

الف‌ـ اصلاح‌ خاكهاي‌ كشاورزي‌، عمل‌ كرمهاي‌ خاكي‌ در خاك‌ و اثرات‌ فيزيكي‌، مكانيكي‌، شيميايي‌ و بيولوژيك‌ كه‌ به‌ تفصيل‌ آورده ‌شد و همچنين‌ افزودن‌ بيوهوموس‌ توليد شده‌ به‌ خاكهاي ‌كشاورزي‌ باعث‌ افزايش‌ ميزان‌ نگهداري‌ آب‌ در خاك‌، افزايش‌ هوادهي‌ خاك‌، تقويت‌ خاك‌ از نظر عناصر كمياب‌ و عوامل‌ محدود كننده‌، از بين‌ بردن‌ ميكروارگانيسمهاي‌ مضر (بيماريزا براي‌ انسان‌) و در مقابل‌ تقويت‌ باكتريهاي‌ مفيد (مانند ازتوباكتريها) مي‌باشد كـه‌ نتيجه‌ بارز اين‌ امر جلوگيري‌ از شستشوي‌ خاك‌ سطحي‌ و فرسايش‌ خاك‌ توسط باد مي‌باشد.

ب‌ـ باروري‌ و حاصلخيزي‌ خاك‌:كرمهاي‌ خاكي‌ در نتيجه‌ فعاليت‌ خود باعث‌ تسريع ‌تحرك‌ يونها در سطح‌ و عمق‌ پروفيل‌ خاك‌ مي‌گردند، بدين‌ معني‌ كه‌ آنها با ترشح‌ مواد شيميايي ‌مي‌توانند برخي‌ از عناصر غذايي‌ پايه‌ موجود در خاك‌ را از حالت‌ تثبيت‌ خارج‌ نموده‌ و به شكل‌ قابل ‌جذب‌ گياه‌ تبديل‌ كنند. اين‌ فرآيند نيز به ‌دو صورت‌ مستقيم‌ و غيرمستقيم‌ انجام‌ مي‌گيرد مثال ‌تأثير مستقيم‌ آنها معدني ‌شدن‌ ازت‌ است‌. اين‌ عنصر كه‌ معمولا به ‌شكل‌ كمپلكس‌هاي‌ آلي‌ غيرقابل ‌استفاده‌ گياه‌ در خاك‌ وجود دارد پس‌ از عبور از لوله‌ گوارش‌ كرمهاي‌ خاكي‌ ابتداء به‌ آمونياك‌ و سپس‌ به‌ نيتريت‌ و نيترات‌ تبديل‌ مي‌گردد. تأثير مستقيم‌ كرمهاي‌ خاكي‌ در ازدياد حاصلخيزي‌ خاك‌، افزايش‌ فعاليت‌ ميكروارگانيسمها و جانوران‌ خاكزي‌ و درنتيجه‌ توليد مواد محرك‌ رشد نظير ويتامينها به ‌ويژه‌ ويتامين‌ B12 است‌.

ج‌ـ افزايش‌ عملكرد محصولات‌ كشاورزي‌ بخصوص‌ در كشت‌هاي‌ متراكم ‌(1) در بررسي‌هاي‌ به ‌عمل‌ آمده‌ در اين‌ زمينه‌ بسته‌ به‌ نوع‌ كشت‌، افزايشي‌ بين‌ 25 تا 200 درصد مشاهده‌ گرديده‌ كه‌ اين ‌امر از نظر اقتصادي‌ بسيار مهم‌ بوده‌ و براي‌ بهبود وضعيت‌ اقتصادي‌ كشاورزي‌ ارزشمند مي‌باشد.

دـ كاهش‌ مصرف‌ كودهاي‌ كشاورزي‌: كاهش‌ واردات‌ اين‌ مواد از خارج‌ كشور كه‌ به ‌عبارت‌ ديگر باعث‌ جلوگيري‌ از خروج‌ ارز مي‌شود. اين‌ امر همچنين‌ باعث‌ مي‌گردد كه‌ ميزان‌ ورود مواد شيميايي‌ و سمي‌ به‌ درون‌ خاك‌ و همچنين‌ جذب‌ قسمتي‌ از اين‌ موادسمي‌ توسط گياه‌ به‌ مقدار قابل ‌توجهي‌ كاهش‌ يابد.

ه- حفاظت‌ محيط زيست‌ با جلوگيري ‌از آلودگي‌ خاك‌، آب‌ و توليدات‌ كشاورزي‌، مواد شيميايي‌ كه‌ به‌ عنوان‌ كود در زمين‌هاي‌ كشاورزي‌ به‌ كار مي‌رود به ‌دليل‌ داشتن‌ تركيبات‌ خاص‌، عمدتاً داراي‌ نيمه ‌عمر بيولوژيك‌ بالا بوده‌ و درخاك‌ سريع‌ تجزيه‌ نمي‌شوند و اين‌ امر باعث‌ جذب‌ آنها از طريق‌ ريشه‌ توسط گياهان‌ زراعي‌ شده‌ و در نقاط مختلف‌ بافتهاي‌ گياهي‌ مانند برگ‌، ساقه‌ و ميوه‌ انباشته‌ مي‌گردد و با مصرف‌ آن‌ توسط مصرف‌كنندگان‌ ثانويه‌، يك‌ بزرگ‌نمايي‌ بيولوژيك‌ از موادسمي‌ در بدن‌ مصرف‌كنندگان‌نهائي‌ خواهيم‌ داشت‌ (بايد توجه‌ داشت‌ كه‌ قسمت‌ اعظمي‌ از كودهاي‌ شيميايي‌ در هنگام‌ آبياري‌ سنتي‌، شسته ‌شده‌ و وارد آب‌ رودخانه‌ها، تالابها و... مي‌شوند و بدين‌ترتيب‌ باعث‌ آلودگي‌ آنها گردند).

وـ برخي‌ از محققين‌ براين‌ عقيده‌اند كه‌ گونه‌هاي‌ كرم‌ خاكي‌ موجود در يك‌ خاك‌ را مي‌توان‌ به ‌عنوان‌ معرف‌ تيپ‌ و خصوصيات‌ آن‌ خاك‌ مورد استفاده‌ قرار داد (Edward 1977).

  • Like 3
لینک به دیدگاه
  • 2 سال بعد...

عمل ورمی کمپوست توسط یک کرم خاکی به نام لومبارکیاربلوس انجام میشود این کرم که بین 10 تا 12 سانتی متر طول دارد از خانواده ایزینیا فیتدا است کرم مذکور از نوع وسی بوده که بین 5 تا 7 سانتی متر طول دارد و قادر به از بین بردن تمام زباله های خانگی می باشد . این کرم در ایران به نام کرم قرمز حلقوی بارانی شناخته شده است. یک مغز و 5 قلب دارد که می توان آنها را از بند های خاص جدا کرده و تکثیر نمود. طول عمر متوسط هر کرم بین 10 تا 16 سال و دورهتخم گذاری آن هر 21 روز می باشد . این کرم ها هرمافرودیت هستند که جنس نر و ماده آنها در طول 21 روز تخم ریزی می کند. هر کرم بین 1 تا 20 تخم می گذارد. که به صورت پیله بوده سپس تخم ها ظرف مدت یک هفته از پیله خارج می شوند کرم های کوچک خارج شده از پیله سفید رنگ ان و کم کم به رنگ صورتی در میایند و طی مدت سه ماه از تاریخ تولد هر کرم ، بالغ شده و آماده باروری است.

مشاوره،تولید و راه اندازی فارم های تولیدی ورمی کمپوست و خرید و فروش کرم و انواع کود و ورمی کمپوست

فروش مرغوبترین گونه ی کرم های تولید کننده ورمی کمپوست با قیمت مناسب و زیر قیمت بازار

خرید و فروش انواع کود دامی،بیولوژیک و ورمی کمپوست

فروش کرم ورمی کمپوست به قیمت عمده و با حضور خریدار در زمان جداسازی

1کیلوگرم کرم شامل=1کیلوگرم کرم بالغ+نوزاد کرم+تخم کرم(کوکون)+بستر به مقدار دلخواه

مزایای ورمی کمپوست

 

* یک غذای کامل و متعادل برای گیاهان می باشد

 

* با دارا بودن مواد هورمونی رشد و نمو گیاه را سرعت می بخشد

 

* به نگهداری رطوبت در خاک کمک می نماید

 

* رنگ، طعم، بو و کیفیت گلها، سبزیجات و میوه را بهبود می بخشد

 

* حاصلخیزی خاک را افزایش می دهد

 

* فاقد هرگونه آلودگی میکروبی می باشد

 

* مواد بیوشیمیایی آن مقاومت گیاهان را به بیماری ها افزایش می دهد

 

 

 

خواص ورمی کمپوست

 

 

 

* سبک و فاقد هرگونه بو

 

* عاری از تخم علف های هرز

 

* حاوی میکرو ارگانیسم هوازی سفید مانند از تو باکترها

 

* بالا بودن میزان عناصر اصلی غذایی در مقایسه با سایز کودهای آلی

 

* دارا بودن عناصر میکرو مانند آهن، روی، مس و منگنز

 

* دارا بودن مواد محرکه که رشد گیاهی نظیر هورمون ها

 

* قابلیت بالای نگهداری آب و مواد غذایی

 

* فرآوری سریع تر از سایر کمپوست ها

 

* عاری از باکتری های غیر هوازی، قارچ هاو میکروارگانیسم های پاتوژن

 

* قابل مصرف در پرورش کلیه محصولات کشاورزی

 

 

 

ویژگی های اختصاصی در گیاهان تزئینی و دارویی:

 

 

 

* تداوم گلدهی گونه های مختلف گیاهان تزیینی

 

* حفظ رنگها و عطر گلها در طی زمان عرضه

 

* افزایش نسبت اسانسها و مواد موثر در گیاهان دارویی

 

* جلوگیری از زرد شدن و ریزش برگها

 

* بهبود جوانه زنی بذرها

 

* افزایش تداوم گلهای شاخه بریده در طی نگهداری در گلفروشی ها

 

ویژگی های عمومی:

 

* افزایش مقاومت به استرس ها و تنش های محیطی

 

* ارتقاء مقاومت در برابر پاتوژنها و عوامل بیماری زای خاک

 

* کاهش و نهایتا حذف مصرف کودهای شیمیایی و مواد محرکه رشد خارجی

 

* افزایش نسبت تبدیل جوانه های رویشی به زایشی

 

* تشدید ریشه زایی و رشد قلمه ها

 

* حاوی سطح بالایی از عناصر ضروری برای رشد گیاهان

 

* تامین کننده عناصر اساسی در ایجاد عطر و طعم در محصولات کشاورزی

 

* افزایش زمان انبارداری محصولات جمع آوری شده با حفظ کیفیت

 

 

مورد استفاده مقدار استفاده

 

نهالستان 2- 1 کیلوگرم در متر مربع

درختچه های تزئینی 3- 2 کیلوگرم در متر مربع

 

 

 

 

 

 

 

 

انواع گلها 2- 1 کیلوگرم در متر مربع

 

گیاهان گلدانی 20- 10 درصد حجم گلدان

 

 

منبع:parscenter.com

  • Like 4
لینک به دیدگاه
  • 1 سال بعد...

کرم های خاکی در هنگام مصرف ماده آلی مقداری زیادی خاک نیز می خورند. مواد حاصل از تغذیه کرم خاکی بعد از دفع خاکدانه های مستحکمی را تشکیل می دهد که یکی از پایدارترین انواع خاکدانه ها و همچنین بهترین نوع خاکدانه ها یعنی خاکدانه های کروی هستند.

ورمی کمپوست در خواص فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی خاک تاثیر بسزایی دارد. این کود اصلاح کننده خصوصیات فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی خاک بوده و علاوه بر وزن مخصوص کم ، فاقد هرگونه بو ، میکروارگانیسم های پاتوژن ، باکتری های غیر هوازی ، قارچ ها و علف های هرز می باشد.

ورمی کمپوست علاوه بر قابلیت جذب آب با حجم بالا ، شرایط مناسب جهت دانه بندی و قدرت نگه داری مواد ورمی کمپوست حاوی عناصر غذایی بسیار غنی، غذایی مورد نیاز گیاهان را فراهم می نماید. (این نکته از نظر حاصل خیزی خاک بسیار پر اهمیت است) این کود در مقایسه با سایر کودهای آلی دارای میزان عناصر اصلی غذایی بالاتری به ویژه ازت بوده که به تدریج آنها را در اختیار گیاه قرار می دهد.

ورمی کمپوست علاوه بر عناصر ماکرو مانند ازت ، فسفر و پتاسیم که در فعالیتهای حیاتی گیاه نقش اساسی دارند حاوی عناصر میکرو مانند آهن ،مس ، روی ، منگنز نیز می باشد. علاوه بر این با داشتن موادی مانند ویتامین B12و اکسین عوامل محرک رشد گیاه را فراهم می آورند .

 

irworm.ir

  • Like 1
لینک به دیدگاه

ورمی کمپوست شامل یک مخلوط بیولوژیکی بسیار فعال از باکتری ها، آنزیم ها، بقایای گیاهی، کود حیوانی، کپسولهای کرم خاکی و نوزادان ریز و فراوان کرم خاکی می باشد که بسته به شرایط رطوبتی و حرارتی مختلف، کیفیت ورمی کمپوست متفاوت خواهد بود .

هدف از اجرای این پژوهش مقایسه خصوصیات شیمی ایی سه نوع ورمی کمپوست حاصل از مواد اولیه مختلف شامل کودهای گاوی ،گوسفندی ومرغی ،وتعیین مناسبترین رطوبت لازم جهت انجام فرآیند تشکیل ورمی کمپوست می باشد . بدین منظور تعداد ۴۰ جفت کرم خاکی بالغ از گونه Eisenia fetida به ۲۷ ظرف دارای سه نوع کود ( گاوی ،گوسفندی و مرغی ) در سه سطح رطوبی ۴۵ ، ۵۵ و ۶۵ درصد وزنی در قالب یک طرح فاکتوریل کاملاً تصادفی و در سه تکرار ،تلقیح شده و در شرایط گلخانه در دمای ۲۰-۱۵ درجه سانتی گراد نگهداری شدند . بعد از گذشت ۵ ماه ورمی کمپوستهای تولید شده از نظر میزان میکرو و ماکرو نوترینت ها آنال یز شده و به روش آزمون چند دامنه ای دانکن مقایسه شدند . نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ، بین سه کود استفاده شده اختلاف معنی داری از لحاظ میزان عناصر اندازه گیری شده وجود دارد، به طوریکه ورمی کمپوست حاصل از کود مرغی دارای مقادیر بیشتری از عناصر منیزیم، فسفر، روی و مس بوده و از قابلیت هدایت الکتریکی پایین تری نسبت به دو کود دیگر برخوردار است .

همچنین بیشترین مقدار درصد کربن آلی در ورمی کمپوست گوسفندی مشاهده شد . ورمی کمپوست حاصل از کود گاوی دارای پتاسیم و آهن بیشتری نسبت به سایرین بوده و مقدار کلسیم و سدیم در دو کود گاوی و گوسفندی تقریباً مشابه و بیشتر از کود مرغی می باشد . ولی اختلاف معنی داری از لحاظ میزان رطوبت در بین سه سطح رطوبی وجود ندارد و تغییر رطوبت تنها بر میزان عنصر پتاسیم مؤثر است و مقدار آن با افزایش رطوبت کاهش می یابد .

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه

بستر های مختلفی برای این منظور می توان تهیه نمود اما در این مجموعه تنها به ارائه دونوع بستر پرداخته می شود.

 

(بستر سیمانی)

یک مخزن سیمانی به طول ۲ متر و عرض ۱ متر با عمق ۱ متر درون یا بر روی زمین آماده نمائید. این مخزن در قسمت انتها دارای یک خروجی برای تخلیه آب اضافی است. در لایه زیرین این مخزن سیمانی یک لایه به ضخامت ۵ سانتی متر از آجرهای شکسته و سنگریزه درشت آماده سازید. این لایه به خروج آب اضافی از عمق مخزن کمک می کند. بر روی این لایه خاک به ضخامت ۱۵ سانتی متر بریزید. که به این لایه

اصطلاحاً لایه پایه گفته می شود. بر روی این لایه پایه ، پهن حیوانات را به ضخامت حداقل ۵ سانتی متر قرار دهید. حداقل ۱۰۰ عدد کرم خاکی را بر روی این لایه قرار دهید. این لایه ها را با استفاده از آب مرطوب نمائید. بر روی این لایه می توان لایه ای از مخلوط برگ ، پهن حیوانات و مخلوط های دیگر از مواد آلی را قرار داد. بهتر است روی این لایه ها با برگ نخل یا شاخ و برگ درختان دیگر پوشانده شود.

 

(بستر پشته ای)

برای ایجاد پشته ها مراحل کار به شرح زیر است:

زمینی مسطح، بدون سنگ و کلوخ وخرده شیشه انتخاب و سطح آن را مرطوب و سپس کاملاً کوبیده تا سفت شود. علت این امر جلوگیری از ایجاد هیبرید کرم های مورد استفاده با کرم های خاکی معمولی و زایل شدن آنها می باشد.

برای محافظت کرم ها در برابر بارندگی و نور آفتاب سایبانی از مواد مختلف ایجاد نمایید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 1
لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...