رفتن به مطلب

Erp چیست؟


ارسال های توصیه شده

سيستم‌های برنامه‌ريزی منابع سازمان را ميتوان به عنوان نرم‌افزار يكپارچه‌ای تعريف كرد كه دارای اجزا و يا ماژول‌های مختلفي در حوزه‌ های عملياتي سازمان‌ها (مانند برنامه‌ريزی، توليد، فروش، بازاريابي، توزيع، حسابداری، مديريت منابع انساني، مديريت پروژه، مديريت موجودی، مديريت خدمات و نگهداری و تعميرات، مديريت حمل و نقل و تجارت الكترونيكي) هستند.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

نرم‌افزارهاي برنامه‌ريزي منابع سازماني (ERP) نه يك نرم‌افزار بلكه يك راهكار و ابزار مديريتي است و اجراي آن تحت تاثير مسائل فرهنگي، مديريتي، قوانين و مديريت كشوري و ديگر عوامل محيطي صورت مي‌پذيرد و دليل اصلي شكست بهره‌مندي از

ERP‌هاي خريداري شده از خارج سازگار نبودن آن‌ها با موارد ياد شده است.

 

محمد يوسفيان - مدير يك شركت فن‌آوري اطلاعات - در گفت‌وگو با (ايسنا)، با بيان اين مطلب با اشاره به برگزاري همايش توسعه و كاربرد نرم‌افزارهاي برنامه‌ريزي منابع سازماني (ERP) كه از سوي دفتر توسعه فن‌آوري اطلاعات وزارت ICT برگزار شد، گفت: با وجود تجربه‌ شكست خورده بهره‌مندي از ERP هاي خريداري شده از خارج اين همايش با تاكيد بر لزوم توليد و استفاده از ERPهاي داخلي تشكيل شد و 20 شركت مدعي فعال در اين زمينه در حضور تعدادي از مديران دولتي و صنايع و مصرف كننده‌هاي ERP به ارايه‌ سخنراني پرداختند.

 

وي افزود: در چند سال گذشته ERPهاي خارجي به وسيله‌ سازمان‌هاي بزرگ مثل وزارت نيرو، صنايع خودروسازي، شركت مس سرچشمه و غيره با هزينه‌هاي هنگفتي خريداري شد اما به كار گرفته نشد كه اگر اين نهادها از توان داخلي استفاده مي‌كردند نتيجه بهتري مي‌گرفتند.

يوسفيان به‌عنوان يكي از فعالان ERP گفت: اگر سهمي از اين سرمايه‌گذاري‌ها با تدبير مديران دولتي صرف فن‌آوري اطلاعات و حمايت از توليدات شركت‌هاي داخلي مي‌شد و حمايتي كه امروز وزارت ICT با برگزاري اين همايش آن را ابراز كرد پيش از اين صورت مي‌گرفت، شايد اكنون ايران در اين حوزه چند گام جلوتر بود.

 

او ابراز اميدواري كرد كه با مداومت اين حركت‌هاي حمايتي و استفاده از نتايج خوبي كه شركت‌هاي داخلي با استفاده از دانش خارجي كسب كرده‌اند بتوانيم ERP را توليد كنيم كه با فرهنگ، قوانين، مقررات و شرايط محيطي ما سازگار باشد.

وي در پايان پيشنهاد كرد: وزارت ارتباطات و فن‌آوري اطلاعات مي‌تواند با تشكيل كارگروه، با حضور صاحبنظران حوزه و سازمان‌هايي مثل نظام صنفي رايانه‌يي كشور تحليلي منطقي از ناكامي‌هاي بهره‌گيري از ERPهاي خارجي داشته و با اطلاع رساني صحيح و به موقع سهم مهمي در عملكرد شركت‌هاي فعال در اين حوزه داشته باشد كه به طور قطع كمك شاياني به صنعت IT نيز خواهد بود.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
آقاي دكتر علي اكبر جلالي

ERP سيستمي براي حضور در بازارهاي جهاني

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
تجربيات پياده‌سازي سيستم‌هاي برنامه‌ريزي منابع سازمان در شركت‌هاي كوچك و متوسط

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
خريد و انتخاب ERP

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
نجربيات پياده‌سازي ERP در ذوب آهن اصفهان

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
تجربيات پياده‌سازي ERP در صنايع مس ايران

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
فعاليت‌هاي نهاد رياست جمهوري در زمينه ERP

  • Like 3
لینک به دیدگاه

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

فايل ارائه سخنرانان و ارائه‌دهندگان مقالات در كنفرانس سيستم‌هاي برنامه‌ريزي منابع سازمان(8 و 9 بهمن 1387)

دكتر علي اكبر جلالي

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
جايگاه سيستم‌هاي برنامه‌ريزي منابع سازمان(ERP) در جهان و ايران

 

مهندس حسين طالبي

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
مقايسه خريد ERP خارجي با داخلي

 

مهندس امين‌الله نصرتي

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
تجربه پياده‌سازي سيستم جامع در شركت كيان خودرو

 

دكتر محمد طالبي

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
تجربه سيستم‌هاي بانكداري يكپارچه در بانك كشاورزي

 

محمد افتخارمنش

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
بررسي معيارهاي انتخاب ERP با استفاده از روش دلفي

 

مهندس محسن رياستيان

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
فرايند پياده‌سازي ماژول‌هاي SAP در شركت توگا(گروه مپنا)

 

دكتر عليرضا خراساني

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
راههاي نوين توسعه تعامل كاربر و ERP با استفاده از تئوري همكاري

 

انجمن ERP ايراني

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
اساسنامه و شرح كار انجمن(پانل تخصصي)

 

دكتر رامين نصيري

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
بررسي چالش‌هاي پياده‌سازي ERP در كشورهاي در حال توسعه(هند،تونس و ايران)

 

حميد اخوان

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
چالش‌هاي پياده‌سازي، استفاده و نگهداشت ERP در شركت صنعتي پارس خزر

 

احد زارع رواسان

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
همسوسازي فرايندها يا سفارشي‌سازي سيستم برنامه‌ريزي منابع سازمان

 

احمد اختيارزاده

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
ايران كد به مثابه بستر ارتباطي ERP و SCM

 

مهندس اعلاييارزيابي و انتخاب راه‌حل ERP در وزارت بازرگاني

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

يك محصول استراتژيك محسوب مي‏شود

ياشار بهمند- دنياي كامپيوتر و ارتباطات

 

يكي از شركت‌هاي ايراني كه با توجه به توان متخصصان داخلي اقدام به توليد ERP نموده است شركت تحقيق و توسعه ارتباط است. نرم‌افزار ERP تهيه شده در اين شركت كه خود يكي از شركت‌هاي زير مجموعه تتاگروپ مي‌باشد، توانسته در مدت كوتاهي كه از عمر آن مي‌گذرد، در تعداد زيادي از مجموعه‌ها پياده‌سازي شده، و توانسته از بسياري محصولات مشابه داخلي و خارجي گوي سبقت را بربايد. به بهانه پرونده ERP اين شماره گفت‌وگويي با سيدجعفر سيدي، رييس هيئت‌مديره و معاون فني- پژوهشي اين مجموعه انجام داده‌ايم كه از نظرتان مي‌گذرد.

 

• در ابتدا مجموعه تتاگروپ را براي خوانندگان ما معرفي كنيد. اين مجموعه از چند شركت تشكيل شده و در چه زمينه‌هايي فعاليت دارد.

گروه تتا مجموعه‏ای است منسجم، به‏روز، تخصصی و با تجربه در حوزه مختلف فناوری اطلاعات و ارتباطات، متشكل از: شركت پيام گستر ايران، شركت آزمون كيفيت، شركت تحقيق و توسعه ارتباط، شركت دنا تكنولوژي (كانادا) و شركت النشاط (امارات). اهم فعاليت‏هاي اين گروه عبارت است از: ارائه راه‏حل‏هاي جامع در زمينه كسب‌وكار الكترونيكي (E-Business)، طراحي، تامين و ساخت تجهيزات مخابراتي، شبكه‏سازي و انتقال‌داده و ارائه خدمات وي‍‍ژه تخصصی.

 

• شركت تحقيق و توسعه ارتباط يكي از شركت‌هاي مجموعه تتا گروپ است. در صورت امكان اين شركت را بيشتر معرفي نماييد.

تمركز اصلی شركت تحقيق و توسعه ارتباط كه به‏ نحوي محوريت فرآیند تحقیق و توسعه را برای گروه تتا نیز به ‏عهده دارد، عمدتا بر ارائه راه‏حل‏هاي جامع در زمينه‏هايي چون ERP ، CRM، SCM، KM، BI و E-Learning استوار است.

 

• نظر به اینکه يكي از فعاليت‌هاي اساسی شركت تحقيق و توسعه ارتباط توسعه و عرضه نرم‌افزارهاي يكپارچه سازمان (ERP) است، اين شركت با چه اهدافي وارد اين حوزه شده و تا كنون چه دستاوردهايي داشته است؟

پي بردن به نياز مبرم كشور از مدت‏ها قبل به راه‏حل‏هاي كارآمد داخلي در اين رابطه، پیشینه‏ای موفقیت‏آمیز در زمینه تحقیق و توسعه، و برخورداری از استعداد‏ها، امكانات و پشتوانه‏های لازم، انگيزه اولیه برای ورود به اين عرصه و سرمايه‏گذاري در آن را برايمان فراهم نمود. دستيابي به پيشرفت‏هاي تكنولوژيكي كه در مواردي، كاملا ابداعي و حتی منحصر به فرد نیز به‏ حساب مي‏آيد، توليد علم و اثبات موجوديت تتا به عنوان ركني موثر و قابل اتكا در اين حوزه را بی‏شک مي‏توان از جمله دستاوردهاي ما برشمرد.

 

• نرم‌افزار ERP تهيه شده توسط تحقيق و توسه ارتباط تا كنون در چه سازمان‌ها و مراكزي پياده‌سازي شده است؟

هر چند استقرار یک سیستم کامل ERP عملا به چندین سال زمان نیاز دارد، ولیکن ما موفق شده‏ایم بخش‏ها (ماجول‏ها)يی از آن را در صنایع مختلف در حوزه‏های متنوع کاربری پياده‏سازي نماییم. نمونه‏هایی از آن عبارت است از: مهندسی و تامین قطعات تراکتورسازی تبریز، شهرداری اصفهان، سپیدموج کیش، مخابرات یزد، فولاد صنیع کاوه، و ایران کامت. ضمن اینکه اخیراً اطلاع حاصل گردیده که تتا برنده مناقصه آب و فاضلاب استان کرمان نیز در این خصوص شده است.

 

• آيا ERP براي همه سازمان‌ها مناسب است و شما استفاده از آن را براي چه نوع سازمان‌هايي پيشنهاد مي‌كنيد؟ به عبارتی دیگر، آيا ERP بايد به تناسب سازمان نوشته شود و يا اينكه يك نرم‌افزار ERP براي تمام سازمان‌ها مناسب است؟

به‏ طور كلي، ERP در دنيا ابتدا در صنايع توليدي شكل گرفته و سپس پا به عرصه ديگر صنايع - اعم از خدماتي، دولتي و بازرگاني - نهاده است. بديهي است بسياري از امكانات بنیادین منسوب به ERP، همچون برنامه‌ريزي مواد و یا منابع تولید، در همه سازمان‏ها مورد نياز نيست. اما مفاهيمي چون جامعيت، يكپارچگي، انعطاف‏پذیری، قابليت سفارشي‏سازي، قابليت‏هاي اختصاصي مرتبط با ماجول‏هاي مختلف (فانكشناليتي)، توانايي مدل كردن سازمان به عنوان يك ارگان بزرگ با ساختاری پيچيده و گسترده، و نهايتا، چگونگي مدل كردن كسب و كار سازمان به گونه‏اي كه فعاليت‏هاي آن بر اساس طرح و برنامه انجام شود، از جمله مولفه‏های مدنظر طیفی از سازمان‏ها/شرکت‏ها است كه توسط اين قبیل سيستم‏ها به خوبي پوشش داده مي‏شود. از سویی دیگر، تجربه و متدولوژي پيشرفته پياده‏سازي مورد استفاده توسط سازمان‏هاي ارائه‏دهنده راه‏حل در این زمینه كه باعث موفقيت در اجراي راهكارهاي جامع سازماني مي‏شود را نيز بايد درنظر گرفت.

با توجه به اينكه تعاريف تئوريك مختلفی از ERP وجود دارد و همچنين محصولات موجود در بازار تابع مشخصات متفاوت و بعضا خاص خود هستند، بهتر است سئوال شما اینطور بیان شود كه «محصول موردنظر براي سازمان‏هايي با چه ابعاد و اندازه و در چه صنعتي مناسب است؟»

 

• يكي از مباحث مهم در زمينه ERP، بومي‌سازي آن و استفاده از نرم‌افزارهاي داخلي در اين زمينه است. نظر کلی شما در اين باره چيست و اساسا چه نوع اقداماتی را در این خصوص ضروری می‏بینید؟

اين موضوع را مي‏توان از ابعاد مختلف مورد بررسي قرار داد و نكات بسيار زيادي در اين خصوص قابل ذکر است. به‏طور كلي مي‏توان اظهار داشت چون ERP اساسا يك محصول استراتژيك محسوب مي‏شود، از اين رو، حضور شركت‏هاي مجرب، پايدار و صاحب فناوري، سبك و ايده در اين عرصه كه بتوانند چنين كمبودي را برطرف ساخته و جوابگوي نياز باشند، از نقطه نظر منافع ملي حائز اهميت است؛ به ‏خصوص اينكه امكان و ظرفيت تحقق اين منظور نيز تا حد زيادي در کشور موجود می‏باشد. در باره اینکه چه نوع اقدامی لازم است صورت پذیرد، به اظهارات متعددی می‏توان اشاره کرد. از میان آنها، به عقیده من اقدامات زیر از اولویت ویژه‏ای برخوردارند:

- تجديد نظر در خصوص قوانين و الزامات قانوني كشور در اين ارتباط؛ حداقل در حوزه‏هايي چون امور مالي، منابع انساني و تجارت

- ايجاد شفافيت هرچه بيشتر در زمينه محدوديت‏هاي اساسي كه كاربري سيستم‏هاي خارجي و يا صدور آخرين فناوري‏ها به ايران در اين خصوص با آن مواجه است.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

folder.gifمقالات در حوزه برنامه ریزی منابع سازمان(ERP)

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

امروزه برخلاف چند سال قبل ERP (Enterprise Resource Planing)، مفهوم ناآشنايي نبوده و بخش عمده‌اي از مديران اجرايي صنايع و سازمان‌های معظم درخصوص اين موضوع سطوح مختلفی از مطالعاتی را انجام داده‌اند. اما عليرغم اين موضوع در کشور ما، متاسفانه هنوز درک صحيح، روشن و جامعی از ERP وجود ندارد. بديهی است وقتی از ERP به عنوان يک مقوله بين‌المللي صحبت می‌گردد می‌بايست به تعاريف جهانی ERP توجه شود، نمي‌توان با نام ERP، راه‌حل‌های ديگر سيستم‌هاي اطلاعاتي مانند Total Solutionها و يا MISها را ارائه نمود. لذا در ابتدا دو تعريف از ERP بيان مي‌گردد:

 

- ERP يک بسته نرم‌افزاري تجاري است که هدف آن يکپارچگي اطلاعات و جريان آن در بخش‌هاي سازمان از جمله مالي، حسابداري، منابع انساني، زنجيره عرضه و مديريت مشتريان است.

 

- سيستم‌هاي ERP سيستم‌هاي اطلاعاتي قابل تغيير و تنظيمي هستند که اطلاعات و فرآيندهاي مبتني بر اطلاعات در سازمان را در درون واحدهاي سازماني و بين آنها يکپارچه مي‌نمايد. آنچه که در مفهوم سيستم‌های برنامه‌ريزي سازمان (ERP) کاملاً مشهود است ويژگي‌هاي قابليت برنامه‌ريزی منابع، يکپارچگي ذاتي در هر دو سطح پايگاه داده و نرم‌افزار و از همه مهمتر استاندارد بودن و استفاده از به‌روش‌ها (Best Practice) می‌باشد. از ديگر ويژگي‌های با اهميت در رويکرد به اينگونه سيستم‌ها، مي‌توان از فرآيندگرايي و جامعيت نام برد.

 

در سال‌های اخير با افزودن امکانات مديريت زنجيره تامين (Supply Chain Management) SCM، مديريت روابط مشتري (Customer Relationship Management) CRM، مديريت فرآيند (Workflow)، هوش تجاری (Business Intelegence) BI و نهايتاً تجارت الکترونيک (E-commerce) به ERP مفهوم کامل‌تری را ابداع نموده‌اند که برخی آن را ERPII اطلاق می‌نمايند. توجه به اين نکته در خريد ERP بسيار ضروري است که اغلب توليدکنندگان ERP بهروش‌هاي صنايع خاصي را داشته و هر ERP صرفاً با عنايت به اين موضوع انتخاب گردد، بنابراين اين ادعا که از برخي توليدکنندگان مبني بر ارائه ERP بگونه‌اي عام و براي تمامي صنايع، خدمات و سازمان‌ها مطلب صحيحي نمی‌باشد، به عنوان مثال در هنگام بازديد از سايت کمپاني SAP AG به عنوان يکي از رهبران و باسابقه‌ترين تامين‌کنندگان ERP، فهرست محدوده مشخصي از صنايعي که بهروش‌های آنها در محصول SAP قرار گرفته است، قابل مشاهده است.

 

چرا استفاده از ERP لزوم دارد؟

به همراه پيچيدگي‌ها و ابهاماتي که در خصوص ERP در مقدمه آمد، مديران اجرايي صنايع گاها با آماري از عدم حصول موفقيت در استقرار پروژه‌هاي ERP مواجه مي‌گردند. ضمن اينکه در بخش‌هاي آتي نکاتي که ناديده انگاشتن آنها مي‌تواند، منجر به شکست و يا عدم نيل به موفقيت در استقرار ERP مي‌گردد، بايد متذکر گرديد که سرمايه‌گذاری بر اين سيستم‌هاي در سال 1998 مبلغي معادل 17 ميليارد دلار بوده که هر ساله به اين اقبال 30 تا 50 درصد افزوده شده است، در بين 1000 شرکت برتر جهان بيش از 60 درصد آنها تا سال 2001 از سيستم‌هاي ERP استفاده نموده و يا در حال استقرار آن بوده‌اند. در ايران نيز

نمونه‌هايي از استقرار کامل يا نسبي سيستم‌هاي ERP وجود دارد. هرچند ارزيابي اين موارد هم اگر کاملاً مطابق با استانداردهاي جهاني انجام پذيرد کاستي‌هايي را نمايش مي‌دهد، اما بايد به اين نکته توجه داشت که بهبود پديده‌اي مستمر و تدريجي است و در تمامي اين نمونه‌ها، عليرغم کاستي‌ها، بهبودهاي ارزشمند و غير قابل انکاري به وقوع پيوسته است. از مزاياي مهم ERP مي‌توان موارد زير را برشمرد:

 

1- يکپارچگي پايگاه داده، دريافت اطلاعات در بخش‌هاي مختلف را تسهيل نموده و از افزونگي نگهداري و گردش اطلاعات ممانعت مي‌نمايد.

2- با توجه به آنچه که در فوق به تفصيل ارائه گشت و با عنايت به اهميت وجود بهروش‌ها (Best Practice) در ERP، با استقرار سيستم، امکان استفاده از تجارب و استانداردهاي جهاني حاصل مي‌گردد، البته ميزان رسوب اين بهروش‌ها در سازمان کاملاً به استفاده‌کنندگان آن مرتبط مي‌باشد، لذا آموزش و فرهنگ‌سازي دو شق لاجرم در استقرار سيستم‌هاي برنامه‌ريزي سازمان مي‌باشند.

 

3- سيستم‌هاي ERP با توجه به اينکه فراروش‌ها را در نهاد خود منتقل مي‌نمايند بنابراين به عنوان پروژه‌هاي مهندسي مجدد مبتني بر فناوری، فرآيندها و ساختار سازمان ارزيابي مي‌گردند، بنابراين مکانيزاسيون وضعيت موجود سازمان به هيچ وجه از اهداف اينگونه سيستم‌ها نمي‌باشد.

4- با توجه به يکپارچگي نرم‌افزار و پايگاه داده، استقرار اين سيستم‌ها با شفاف‌سازی سازمان و فرآيندهاي آن منجر به تسهيل در تصحيح و گسترش فرآيندها و ممانعت از سوء‌استفاده‌هاي مالي و ... مي‌گردد.

 

5- افزايش سهولت در ارتقاء فناوری اعم از فناوری‌هاي اطلاعات نظير سامانه‌هاي RFID و يا اتوماسيون صنعتي، به اين علت که سامانه‌هاي ERP حاوي بستر اينگونه فناوري‌ها بوده و قابليت يکپارچگي مناسبي را درخود دارند.

6- ERP باعث افزايش قابليت‌هاي نظير برونسپاري، همکاري‌هاي بين شرکتي، مديريت روابط با مشتريان و يا سرمايه‌گذاري مشترک در سازمان‌ها مي‌گردد.

7- ارتقاء کيفيت فرآيند تصميم‌گيري با عنايت به استفاده از سامانه‌هاي پشتيبان تصميم (Decision Support System) DSS و هوش تجاری

 

8- کاهش سطح موجودي و افزايش کنترل بر موجودي در انبارها اعم از انبارهاي مواد خام، قطعات، محصول و پاي کار، يکي از مهمترين سودمندي‌هاي ERP مي‌باشد، زيرا با قابليت برنامه‌ريزي امکان سفارش موارد فوق در زمان مورد نياز و کنترل موجودي در آنها ميسر مي‌گردد.

9- افزايش کنترل هاي مالي و امکان مشاهده و تصحيح گلوگاه‌هاي سازمان، يکي ديگر از منافع استقرار ERP مي‌باشد.

10- تمامي موارد فوق منتهي به کاهش هزينه‌اي نيروي کار و به تبع آن کاهش بهاي تمام شده محصول و يا خدمات مي‌گردد.

11- افزايش سرعت در اخذ نظريات مشتريان، رديابي علل وقوع اشکالات منجر به پاسخ سريع‌تر به نيازهاي بازار و به تبع آن امکان رقابت بهتر در بين رقبا مي‌گردد.

 

12- يکي ديگر از نقاط بسيار پررنگ در استقرار سيستم‌هاي ERP استفاده از قابليت‌هاي برنامه‌ريزي آنها است، به عنوان مثال قابليت برنامه‌ريزي مواد و توليد، برنامه‌ريزي اقدامات پيشگيرانه و تعميرات تجهيزات، برنامه‌ريزي آموزش حين خدمت نيروها، برنامه‌ريزي تامين و توزيع منابع، برنامه‌ريزي ارائه خدمات رفاهي و درماني و صدها قابليت مشابه ديگر.

 

نکته بسيار پراهميت در استقرار سيستم‌هاي برنامه‌ريزي منابع سازمان پيچيدگي اينگونه سيستم ها است، اما آنچه که گاهاً فراموش مي‌گردد. اينست که سادگي دليل روي آوردن صنايع به ERP نيست بلکه استفاده از قابليت‌هاي منحصر به فردي چون محاسبه بهاي تمام شده محصول و يا خدمات، کاهش موجودي و کنترل موثر انبارها، کاهش بهاي محصول و خدمات، ارتقاء سرعت فرآيند، يکپارچگي بيشتر با تکنولوژي‌هاي روز دنيا مانند RFID، سيستم‌هاي اتوماسيون صنعتي و از همه مهمتر قابليت برنامه‌ريزي نظير برنامه‌ريزي توليد، مواد، فروش، خريد، آموزش، نگهداري و تعميرات و ... مي‌باشد که در ساير گونه‌هاي سيستم‌ها، ناممکن و يا ناقص رخ مي‌دهد.

 

روش‌هاي افزايش موفقيت و تسهيل استقرار ERP

با رعايت نکات زير به عنوان مقوله‌هايي راهبردي و الزامي مي‌توانيد استقرار ERP را در سازمان خود تضمين نماييد:

1- حمايت و التزام مديريت ارشد سازمان

2- تامين زيرساخت مناسب

3- شناخت صحيح فرآيندهاي موجود سازمان

4- انتخاب مشاوري که تجربه مشاوره را در اين حوزه را داشته باشد، بسيار بهتر است اين مشاور در آتيه، نظارت بر استقرار را برعهده گيرد.

5- انتخاب راه‌حل متناسب و بهينه

 

6- استفاده از تيم مناسب براي استقرار

7- عدم اصرار بر روش‌هاي سنتي و خودداري از انجام تغييرات و بومي‌سازي به مقدار زياد

8- توجه به فرهنگ‌سازي و آموزش در جهت كاهش مقاومت محيطي

9- توجه به مهندسي مجدد فرآيندها و كسب‌وكار

10- الزام و اصرار بر استراتژيك بودن تصميم به استقرار ERP

11- کاهش تغيير مديريت، ساختار يا اهداف و ماموريت سازمان در حين استقرار

12- ايجاد سامانه‌هاي مديريت دانش و توجه به مخاطرات ناشي از ريزش نيروهاي كليدي

13- توجه به هزينه‌هاي پنهاني نظير زيرساخت شبکه، آموزش، فرهنگ‌سازی، مشاوره و انتقال داده‌ها و تخصيص بودجه کافي به اين هزينه‌ها علاوه بر هزينه‌هاي مشهودي مانند خريد ليسانس و استقرار

 

14- تخصيص زمان منطقي به تمامي فازها اعم از مستندسازی فرآيندها و شناخت، ارزيابي، انتخاب، خريد، استقرار و بکارگيري صحيح

15- برنامه‌ريزي صحيح مناسب براي تحقق استقرار ERP و تدوين يک برنامه منسجم (IT Master Plan) ITMP

16- تعيين مقدار اعتبارسنجي، تصحيح، حجم و روش انتقال داده‌هايي که بايد از سامانه‌هاي سنتي به ERP منتقل گردد.

نکته بسيار با اهميت ديگري که در زمان پس از استقرار ماژول‌هاي يک ERP در سطح کشور مشاهده مي‌گردد و بهتر است هر دو گروه کارفرمايان و هم تامين کنندگان بدان توجه ويژه‌اي مبذول دارند، مسئله بكارگيري واقعي و کامل ماژول‌هاي مستقر شده ERP مي‌باشد، لذا قوياً پيشنهاد مي‌گردد که علاوه بر توجه کافي بر آموزش و فرهنگ‌سازي، کارفرماها بهتر است در همان ابتدا با تامين‌کننده قراردادي منعقد نمايد تا اپراتورهايي آموزش ديده و مسلط از شرکت تامين‌کننده، حداقل براي يک بازه زماني شش ماهه در کنار پرسنل کارفرما، به همکاری در استفاده از ERP بپردازند.

 

نتيجه‌گيري

با توجه به آنچه گذشت، لزوم استفاده از ERP و مديريت مخاطرات ناشي از استقرار اينگونه سيستم‌ها در صنايع به خوبي مشهود مي‌باشد. بديهي است در اين مسير استفاده از تجارب مشاوران مجرب كه در تمامي مسير شناخت سازمان و نيازمندي‌هاي آن، ارزيابي محصولات و تامين‌كنندگان، انتخاب راه‌حل و نهايتاً نظارت بر استقرار، مي‌تواند نقش بسيار با اهميتي در افزايش شانس موفقيت استقرار سيستم‌هاي ERP در سازمان‌ها ايجاد نمايد. استقرار صحيح سيستم‌هاي ERP موجب ارتقاء‌ چشمگيري در سازمان‌ها گشته و از طريق كاهش هزينه‌ها و افزايش قدرت و سرعت تصميم‌گيري، منجر به افزايش بهره‌وري و سود سازمان خواهد گشت.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

article.gif
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

article.gif

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 4
لینک به دیدگاه

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 4
لینک به دیدگاه

  1. برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  2. برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  3. برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  4. برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  5. برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

JFire_Margin.png

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
یک سیستم برنامه ریزی منابع سازمان و مدیریت ارتباط مشتری است .این سیستم کاملاً در محیط جاوا نوشته شده است و در فناوری های مبتنی بر جاوا مانند ee1.4 (پیشتر J2ee) ، JDO2 ، ECLIPSe ؛ از این هر دوی کاربر و سرور به راحتی می توانند گسترش یابند وتنها نیاز به یک تلاش نسبتا کمی دارد برای اینکه برای شرکت ها سفارشی شود ، در حال حاضر Jfire هنوز در وضعیت بتا از توسعه قرار دارد ، اما در حال حاضر ماژول هایی برای کاربر و دسترسی به کنترل حقوق ، حسابداری ، مدیریت موجودی ، تجارت آنلاین مستقیم با شرکتهای دیگر یا مشتری نهایی ( به عنوان مثال از طریق یک فروشگاه اینترنتی) ، یک ویرایشگر برای نمودار دو بعدی و افزونه های مفید دیگر .

 

ماژول گژارش دهی که بر اساس

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
است برای ویرایش و ارائه گزارشات آمار و اسناد مشابه (به عنوان مثال فاکتور فروش) اجازه می دهد. بهرحال هدف اصلی پروژه این است که به عنوان یک چهارچوب مستحکم انعطاف پذیر بوده و در نتیجه برنامه های پیاده سازی ماژول ها را برای بسته های مورد استفاده در سازمان های کوچک و متوسط آسان کند و برای آن Jfire ، JDO را به عنوان لایه متفاوت استفاده می کند و از سیستم مدیریت پایگاه داده اساسی (DBMS) جدا بوده و توسعه دهندگان از کارهای مستعد خطاکاری در نوشتن SQL چشم می پوشند .

 

علاوه بر این استفاده از JDO امکان بکار گرفتن انواع دیگر DBMS (به عنوان مثال پایگاه های داده ی شی گرا) را فراهم می کند . بر اساس وب سایت پروژه ،

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
با پیاده سازی هسته مرکزی داده مرجع JDO2 ، که بسیاری از پایگاه های داده وابسته و db4o را پشتیبانی می کند ، حمل می شود .

 

ولو اینکه جاوا EE ، JDO وEclipse RCP مزایای زیادی تامین کنند ، آنها برتری ای ندارند چون که آنها به یک دوره آموزشی طولانی تر از تکنولوژیهای قدیمی نیاز دارند (به عنوان مثال SQL مستقیم ).

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
در ژانویه 2006 تحت شرایط لیسانس عمومی گنو (LGPL) منتشر شد . بنابراین نرم افزار رایگان است و هرکس می تواند آنرا توزیع مجدد کند ، تغییر دهد و به صورت رایگان استفاده کند.

 

تاریخچه:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
در سال 2003 شروع می شود ، هنگامی که شرکت
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
تصمیم به ایجاد یک نرم افزار برچسب گذاری فروش و توزیع جدید گرفت . از آنجا که آنها می خواستند که سیستم جدید را در یک ERP با یک سلسله برنامه یکپارچه (به جای برنامه های متعدد مجزا) پایه ریزی کند ، شروع کردند به جستجو برای یک مدیریت پایگاه داده مناسب . بعد از جستجو و ارزیابی ، تصمیم گرفتند که یک پروژه مدیریت پایگاه داده ERP که روی فناوری های جدید همچون JDO و
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
پایه ریزی شده استرا به اجرا درآورند ، تا برای دیگر پروژه هایی که بر روی آن بنا می شوند آسان شود .

 

وقتی که برای اولین بار در ژانویه 2006 منتشر شد، به سرعت توجهات را در انجمن Eclipse بدست آورد: مجله آلمانی Eclipse یک مقاله در می 2006 منتشر کرد و در آوریل 2007 پروژه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
به تالار Eclipse اروپا ، جایی که تیم BIRT را با پارامترهای گرافیکی جریان کار سازنده ، تحت تاثیر قرار داد .

هدف:

هدف اصلی این پروژه این است که یک مدیریت پایگاه داده تهیه کند که رشد و توسعه بخش های تخصصی سیستم ERP را آسان کند . در این منظر ، فرق معنی داری که با پروژه های ERP دیگر دارد اینکه هدف در درجه اول به سوی اینکه یک راه حل سرراست برای کاربران نهایی از جعبه خارج شود است .

تیم پروژه Jfire معتقد است که خواسته های هدایت شده در نرم افزار ERP در چنین سطح بالایی متفاوت است ، که یک راه حل کامل اشکال های بزرگی هم دارد : به نظر آنها ، با چنین راه حل های آماده شده کاربران آنها هرکدام با تنظیمات خیلی زیاد و همچنین وضوح کم عدم انعطاف پذیری زیاد روبه رو می شوند .

 

بنابراین در شمار زیادی از ماژول های

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
عمدتاً آنها بعنوان یک پایه برای توسعه بکار می روند و نمی تواند مستقیما بوسیله کاربران نهایی استفاده شود (یا تنها به صورت ناقص ) .

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 3
لینک به دیدگاه

با توجه به روند رو به گسترش جهاني شدن و افزايش رقابت در بازارهاي جهاني ، شركتها در سالهاي آينده ناگزير به پيوستن به بازارهاي جهاني خواهند بود و براي انجام اين كار وجود آمادگي لازم از جهات مختلف امري ضروري بنظر ميرسد .

از مهمترين ابزارهاي مورد استفاده جهت كسب اين آمادگي ميتوان به عامل فناوري اطلاعات و ارتباطات اشاره كرد كه با استفاده از آن قادر خواهيم بود هر چه سريعتر اين مسير را طي كنيم .يكي از ابزارهاي مهم فناوري اطلاعات و ارتباطات كه نقش مهمي در يكپارچگي اطلاعات و عمليات موجود در موسسات داشته و نهايتا با استفاده از امكانات خاص زمينه را براي پيوستن به بازارهاي جهاني فراهم ميسازد ، سيستمهاي برنامه ريزي منابع سازمان يا ERP ميباشد كه در حال حاضر بعنوان يكي از اخرين ابزارهاي برنامه ريزي و مديريت در جهان مطرح ميباشد .

اين سيستمها قادرند با بهره گيري از فناوري اطلاعات ، سيستم ها و عمليات موجوددر سازمانهارا يكپارچه كرده و در قالب يك پايگاه اطلاعاتي واحد در دسترس قرار دهند . در بررسي ادبيات تحقيق انجام شده در اين موضوع ، مهمترين نكته نرخ بالاي شكست و ناكامي در اجراي اين پروژه ها ميباشد ، اين تحقيق بمنظور تعيين فاكتورهاي مهم و موثر بر موفقيت يا ناكامي اين پروژه ها انجام شده است

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 4
لینک به دیدگاه

برنامه‌ریزی منابع سازمانی (به

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
: Enterprise resource planning) به اختصار ERP ، شامل طیف وسیعی از فعالیت‌های مختلفی است که به بهبود عملکرد یک
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
منتهی می‌شود و تمام داده‌ها و فرایندهای یک سازمان را در یک سیستم واحد جمع می‌کنند. ERP توسط
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
که شامل چندین زیربرنامه کاربردی دیگر است پشتیبانی می‌شود بطوریکه فعالیت‌ها را در گستره واحدهای عملیاتی سازمان یکپارچه می‌سازد. این فعالیت‌ها می‌تواند بازهٔ وسیعی از مدیریت تولید، خرید قطعات، کنترل موجودی انبار، ارسال مواد به واحدهای تولیدی تا ردگیری سفارشات را شامل شود. ERP همچنین می‌تواند زیر برنامه‌های کاربردی در زمینه
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
و
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
سازمان را هم در بر داشته باشد. در واقع ERP، سامانه‌ای است که دارای اهداف، اجزا و محدوده مشخص و معینی استسیستم‌های برنامه‌ریزی منابع سازمان

 

(Enterprise Resource Planning-ERP) تمام داده‌ها و فرایندهای یک سازمان را در یک سیستم واحد جمع می‌کنند. یک سیستم

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
از اجزای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری متعددی برای دست یابی به این مجموعه عظیم اطلاعات استفاده می‌کند. یک عامل کلیدی در بیشتر سیستم‌های (ERP) استفاده از پایگاه دادهٔ واحد به منظور ذخیره سازی داده برای واحدهای (Modules) مختلف سیستم است. واژه ERP اصولا بر سیستم‌هایی که به منظور برنامه‌ریزی استفاده از منابع فروش طراحی شده‌اند دلالت می‌کند. اگر چه واژه مشتق ERP ریشه در محیط مصنوعی دارد، استفاده امروزی از ERP حوزه‌های وسیع‌تری را شامل می‌شود. سیستم‌های ERP بر حسب نوع، تلاش می‌کنند که همهٔ فعالیت‌های یک پایگاه یا سازمان را تحت پوشش قرار دهند (صرف نظر از ساختار سازمانی). به علاوه ممکن است این نکته مورد توجه قرار گیرد که یک بستهٔ نرم‌افزاری عموماً به منظور فراهم اوردن کارایی در بسته‌ای خاص است. بسته‌ای که تحت پوشش دو سیستم یا بیشتر است. از نظر فنی، یک بسته نرم‌افزاری که فعالیت‌های حسابداری و صورت حساب (لیست پرداخت) را تدارک می‌بیند، یک بسته نرم‌افزاری ERP نامیده می‌شود. با این وجود، واژه (ERP) نوعا برای کاربردهای بیشتر نیز به کار می‌رود. معرفی یک سیستم ERP به منظور جایگزین کردن دو یا چند کارکرد مستقل است، که این امر نیاز به ارتباط خارجی که قبلا بین سیستم‌ها لازم بود را برطرف می‌سازد. همچنین مزایای دیگری را فراهم می‌کنند که ناشی از استاندارد سازی و نگهداشت پایین تر (یک سیستم به جای دو یا بیشتر) برای قابلیت گزارش دهی آسان تر (مانند این همه داده‌ها که نوعا در یک پایگاه داده نگهداری شود) نمونه‌هایی برای سیستم ERP شامل می‌شود: تولید، ملزومات، واحد مالی، مدیریت روابط مشتری(CRM)، منابع انسانی ومدیریت انبارداری.

با توجهی عمیق تر به سیستم‌های ERP، یک عامل کلیدی جمع اوری داده از همهٔ بخش‌های یک سازمان است. برای عملی شدن آن، یک سیستم ERP نوعأ بر پایهٔ یک پایگاه داده خاص همراه با چندین واحد نرم‌افزاری است که عملکردهای مختلف یک سازمان را پوشش می‌دهد.برخی سازمان‌ها - نوعأ آنهایی که دارای مهارت‌های کافی IT برای ساخت محصولات نرم‌افزاری متعددی هستند- اجزای اجرایی یک سیستم ERP را انتخاب و ارتباط خارجی با دیگر سیستم‌ها را توسعه می‌دهند.

برای مثال HRM و سیستم‌های مالی ممکن است بهتر از SAP، S HRM به نظر آیند و همین طور ممکن است سیستم‌های SAP، CRM بهتر از معادل‌های PEOPLE SOFT به نظر آیند. در این مورد، سازمانها ممکن است خرید یک سیستم ERP را صحیح بدانند، اما ترجیح می‌دهند سیستم HRM و واحدهای مالی را بخرند و دیگر تقاضاهایشان را نیز از SAP تامین کنند.

این مسئله در بخش‌های تجاری خیلی رایج است، جایی که حتی یک کارخانه متوسط، یک محصول فروش مجزا دارددر نتیجه یک سری کارکردهای تخصصی لازم است برای کارکردن با تجهیزات تجارت مانند مدیریت انبارداری، فهرست کارکنان، تبلیغات و محاسبات.

قسمت‌ها

 

به طور ایده آل یک ERP یک پایگاه داده خاص را در بر دارد که شامل همهٔ داده‌های لازم برای واحدهای نرم‌افزاری است :

ساخت وتولید

مهندسی، هزینهٔ مواد، برنامه و جدول زمانی، ظرفیت، مدیریت کارکنان، کنترل کیفیت، مدیریت هزینه‌ها، فرایندهای ساخت و تولید، پروژه‌های ساخت، جریان تولید.

مدیریت زنجیره‌ای ملزومات

صورت موجودی، خرید، ترکیب محصولات، برنامه‌ریزی ملزومات.

مالی

جدول زمانی تقاضاها، تفتیش یا بازرسی کالا، مطالبات، حق کمیسیون، مدیریت نقدینگی، پرداخت صورتحسابها، دریافت صورت حساب‌ها، دارایی‌های ثابت.

پروژه

هزینه، ساخت، زمان و هزینه، مدیریت فعالیت‌ها.

منابع انسانی

پرداخت، آموزش، زمان و رسیدگی، سود و مزایا.

• تجارت و منابع مشتری

فروش و بازار، کمیسیون(حق العمل)، خدمات، ارتباط با مشتری، حمایت مرکز تلفنی.

انبار داده ها

ارتباط مختلف SELF_SERVICE برای مشتری‌ها، متقاضیان و کارمندان.

ERP واژه‌ای است که از برنامهٔ تجهیزات مواد ریشه می‌گیرد.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
تجزیه می‌شود به ERP، هنگامیکه مسیریابی‌ها به بخش اعظم مهندسی نرم‌افزار تبدیل می‌شود. سیستم‌های ERP برحسب نوع، با تولید، و محاسبات، توزیع، سیاهه، حمل و نقل(فرستادن کالا)، فاکتور نویسی وحسابداری برای یک کارخانه سرو کار دارند. نرم‌افزار ERP می‌تواند در کنترل فعالیت‌های اقتصادی زیادی مانند فروش، تجارت، تحویل، صورتحساب نویسی، تولید، مدیریت صورت موجودی، مدیریت کیفیت و مدیریت منابع انسانی کمک کند.ERPها اغلب به نادرست سیستم‌های back office نامیده می‌شوند. سیستم‌های back office بر سیستم‌هایی دلالت می‌کند که در ان‌ها مشتری و عموم به طور مستقیم در گیر نیستند. این سیستم‌ها در مقابل سیستم‌ها یی هستند که front office«» نامیده می‌شوند. مانند سیستم CRM (مدیریت روابط مشتری) که مستقیما با مشتری‌ها یا سیستم‌های اقتصادی مانند دولت، اتباط از راه دور، دارایی، و سیستم‌های مدیریت روابط متقاضیان و غیره سرو کار دارند.

همهٔ واحدهای کاربردی که در فعالیت یا تولید درگیرند در یک سیستم ERP جمع شده‌اند. که علاوه بر تولید، انبارداری، محاسبات و اطلاعات فنی، موارد زیر را در بر می‌گیرد:

حسابدلری، منابع انسانی، تجارت، مدیریت استراتژی. در واقع ERP نوعی مهندسی باز مؤلفه هاست. EAS نام جدیدی برای سیستم‌های ERP سابق است که اغلب همهٔ جزهای تجارت((business را شامل می‌شود. این رشته کاربردی با استفاده از جستجوگرهای عادی اینترنت به کار گرفته می‌شود.

 

 

هم اکنون شرکت سحررایانه در حال تولید ماجولهای ERP می باشد

برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت www.sahar.ir مراجعه کنید.

 

 

گروه نرم افزاری سحر رایانه (سیاق) sahar.gif

  • Like 4
لینک به دیدگاه

واااااااااااااااااااااای ممنونم ملیسا جونم

 

این مطلب خیلی با رشته ما صنایعی ها مرتبطه

 

من این تاپیکت رو لینک میکنم برا تالار خودم:wubpink:

  • Like 3
لینک به دیدگاه
واااااااااااااااااااااای ممنونم ملیسا جونم

 

این مطلب خیلی با رشته ما صنایعی ها مرتبطه

 

من این تاپیکت رو لینک میکنم برا تالار خودم:wubpink:

خوشحالم که این مطلب برای دوست گلم مفید بوده . :ws37:

  • Like 4
لینک به دیدگاه
  • 2 ماه بعد...
×
×
  • اضافه کردن...