بررسي تاريخچه و ساختار رپ فارسي

[shadmehrbaz 24,772]

 

رپ فارسی به شکلی از موسیقی رپ گفته می‌شود که به زبان فارسی (و عمدتاً در ایران) خوانده می‌شود. این سبک موسیقی اگر چه عمدتاً متاثر از سبک رپ غربی است، اما تمام ویژگی‌های آن را ندارد و برخی خصوصیات آن در رپ غربی وجود ندارد. رپ فارسی در اوخر دهه ۱۳۷۰ خورشیدی در ایران شکل گرفته و خواننده‌های زیادی به طور رسمی و غیر رسمی (اصطلاحاً زیر زمینی) در این سبک فعال هستند.

تاریخچه

موسیقی رپ در دههٔ ۱۹۸۰ میلادی و از میان موسیقی سیاه پوستان فقیر متولد شد. رپ در واقع یک نوع موسیقی اعتراض‌آمیز خیابانی است. این موسیقی از پیش‌ پا افتاده‌ترین، سهل‌ترین و خیابانی‌ترین کلمات استفاده می‌کند، بدون این که از حیث ادبی بتوان این نوع استفاده را نقد کرد. در نوشتن متن ترانه‌های رپ، هیچ الزامی برای رعایت قوانین ادبی وجود ندارد.[۱] موسیقی رپ به موضوعاتی از جمله: اختلاف طبقاتی، ریاکاری، دعواهای خیابانی، فرهنگ غالب جهانی و همچنین بحران‌های سیاسی می‌پردازد. کلام آن اگرچه قافیه‌هایی ضعیف دارد و در نگاه بسیاری شعر ناب به حساب نمی‌آید، اما با همین سادگی و بی پیرایگی خود می‌کوشد معنایی دیگر از زندگی اجتماعی را به ما یادآوری کند، که بعدی از زندگی مردم کوچه و خیابان است. به نحوی می‌توان گفت چارچوب تعیین شدهٔ موسیقی را که دارای قوانین سخت و مشخص است را خرد می‌کند تا موسیقی در دسترس عامی ترین افراد جامعه قرار گیرد.[۲]

احتمال داده می‌شود که آهنگ «یک یاری دارم» از بدیع زاده اولین آهنگ رپ ایرانی باشد (با توجه به تنالیته و ساختار کلامی). [۳] اولین آهنگ رپ فارسی در سبک پاپ، توسط حسن شماعی زاده در اوایل دهه ۶۰ همراه فرزندش با مطلع شعر می‌دونم که دروغ میگی وقتی میگی که دوسم می‌داری سپس در اوایل دهه ۷۰ توسط گروه سندی با آهنگ مشهور پری و سپس در اواخر دهه ۱۳۷۰ خورشیدی در یک برنامهٔ تلویزیونی به نام «اکسیژن» در ایران پخش شد. این قطعه توسط شهاب حسینی مجری برنامه خوانده شد و تاحدودی مورد توجه قرار گرفت.[۴] تقریباً دو سال بعد از این رخداد، اولین آلبوم رپ فارسی در ایران توسط شاهکار بینش‌پژوه با نام اسکناس منتشر شد. این آلبوم که در سبک رپ طنز بود و اولین آلبوم رپ فارسی بود که در ایران با مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد، چندان مورد استقبال وارد نشد.[۴]

در مورد فعالیت گروه‌های زیرزمینی رپ فارسی در ایران، و گروه‌های رپ فارسی خارج از ایران، منابع موثق موجود نیست. احتمال داده می‌شود که در اواخر دههٔ هفتاد خورشیدی، سروش لشکری با نام مستعار هیچکس در داخل ایران، و بهنام میرخواه با نام مستعار دیو سپید در آمریکا اولین گروه‌هایی از این دست باشند که به رپ فارسی پرداختند. [۵]

در سال ۱۳۸۵ خورشیدی، رضا عطاران در عنوان‌بندی چند مجموعهٔ تلویزیونی از جمله متهم گریخت موسیقی رپ اجرا کرد. هم‌چنین در تعطیلات نوروزی سال ۱۳۸۶ مجموعهٔ تلویزیونی دیگری به کارگردانی رضا عطاران به نام ترش و شیرین از شبکهٔ سوم سیما پخش شد[۶] که در عنوان‌بندی آغازین آن، رضا عطاران یک شعر (از نیلوفر لاری‌پور) را به صورت رپ می‌خواند و محسن نامجو نیز با آواز وی را همراهی می‌کرد.[۷] رضا عطاران و امیرحسین مدرس در عنوان‌بندی یک مجموعهٔ تلویزیونی دیگر به نام خانه به دوش نیز قطعه‌ای به سبک «رپ-پاپ» فارسی خواندند، که مورد توجه قرار گرفت.[۴]

در پاییز سال ۱۳۸۵ پس از انتشار فیلم خصوصی زهرا امیرابراهیمی، یک خواننده رپ به نام یاسر (با نام هنری یاس)، با خواندن قطعه‌ای به نام «سی‌دی رو بشکن» و تشویق شنونده به قطع زنجیرهٔ پخش فیلم خصوصی آن بازیگر تلویزیون، ابعاد اجتماعی موسیقی رپ را بیش از پیش به نمایش گذاشت.[۳] در زمستان سال ۱۳۸۵، سروش لشکری با اسم هنری هیچکس، در ترانه‌ای به نام «وطن پرست» در دفاع از برنامه انرژی هسته‌ای ایران که از موضوعات مهم سیاسی وقت بود کرده‌است. همچنین در این آلبوم (جنگل آسفالت)، مهدیار آقاجانی آهنگساز این آلبوم از تلفیق موسیقی سنتی ایرانی با سبک رپ بهره برده‌است و صدای سازهایی مانند عود، تمبک، نی، دف، قانون و آوازهای ایرانی در آن شنیده می‌شود.[۸]

هم‌زمان با طرح مبارزه با بدحجابی در ایران، پخش ترانه‌ای از «ماهور» به نام اتهام که دارای تم انتقادی شدید از برخورد با زنان تحت عنوان طرح مبارزه با بدحجابی بود، باعث شد تا بحث مبارزه با موسیقی رپ شکلی جدی بگیرد. و چندین سایت مربوط به این سبک موسیقی ***** و شماری از اعضای گروه‌های موسیقی ایرانی موسوم به «زیرزمینی» بازداشت و استودیوهایی که در آن آهنگ‌های خود را ضبط می‌کردند توسط نیروی انتظامی پلمپ شد. همچنین رپری به نام پیمبر با انتقاد از اسلام و سایر مطالب به این جنجال رونقی داد. در همین اثنی رپرهایی مانند شاهین نجفی، بهرام، یاس آهنگهایی را با موضوعات سیاسی پخش کردند که مضمون آنها انتقاد از سیاست‌های اجرایی، فضای حاکم بر کشور و مشکلات ناشی از سیاست‌های غلط دولت است. [۹]

در ادامه مطلب بقیه رو پیگیری کنید....

 

رابطه شعر رپ فارسی با بحر طویل

«بحر طویل» یکی از قالب‌های نسبتاً نوین شعر فارسی است که سرایش رسمی آن تقریباً از دورهٔ صفویه آغاز شد. از دیدگاه فنی این قالب از تکرار نامحدود و دلخواه یک رکن عروضی سالم به‌مانند «فاعلاتن» ساخته می‌شود و همچنین لزومی برای طول مصراع‌ها در آن وجود ندارد. یک مصراع می‌تواند تا جایی که سراینده احساس می‌کند باید کشیده گردد، کشیده شود و سپس قافیه‌ای آورده شود و به مصراع بعد برویم. البته بحر طویل علاوه بر قافیهٔ پایانی می‌تواند در میانهٔ مصراع هم قافیه داشته باشد.[۱۰]

در زبان فارسی، زیبایی‌شناسی بحر طویل بسیار ساده و زودیاب و لذت‌بخش بوده‌است و شاید به همین دلیل باشد که این قالب از قالب‌های عامیانه و مردم‌پسند شعر فارسی بوده‌است و شعرای مهم و جدی چندان به سرودن آن تمایلی نداشته‌اند. شاعر طنزپرداز معاصر «ابوالقاسم حالت» منظومهٔ «هدهدنامه»اش را در این قالب سروده‌است.[۱۰] متن ترانه‌های رپ فارسی از جهت شعری شباهت زیادی با بحر طویل دارد اگر چه از نظر محتوایی و استفاده از وزن‌های عروضی چنین شباهتی را ندارد.

از معدود اشخاصی که در رپ فارسی از این سبک شعری پیروی می‌کنند می‌توان «بابک تیغه» و «آرشاک» را نام برد.

موقعیت رپ درایران

در چند سال اخیر به تعداد گروه‌های بدون مجوز و زیرزمینی رپ در داخل ایران افزوده شده‌است. همچنین آهنگ‌های فارسی تعدادی گروه رپ‌خوان در خارج ایران نیز از طریق اینترنت در ایران منتشر می‌شود.[۳] با توجه به اینکه که اخذ مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای توزیع قانونی تولیدات موسیقایی، برای این افراد عملاً امکان‌پذیر نبوده‌است، و با توجه به فقدان قانونی انتشار الکترونیک و حق کپی رایت آثار، پخش این آهنگ‌ها از طریق اینترنت محدود می‌شوند. اغلب گروه‌های رپ زیرزمینی آثارشان را از طریق وب‌گاه‌ها و وب‌نوشت‌های شخصی به گوش شنوندگان می‌رسانند.[۱۱]

تصویری که از موسیقی رپ در ایران ترویج می‌شد گاهی آن را مرتبط با جریان‌هایی نظیر شیطان‌پرستی قرار می‌داد. در ۲۵ مهرماه ۱۳۸۷ برنامه‌ای از یکی از شبکه‌های تلویزیونی ایران پخش شد که به گفته سازندهٔ آن، به بینندگان نشان می‌داد که شیطان‌پرستی رابطه‌ای با رپ ندارد.[۱۲] با این حال، به نظر برخی منتقدان این برنامه در عمل تاثیر عکس روی بینندگانش می‌گذاشت. [۱۳]

گسترش رپ فارسی به طور زیرزمینی و از طریق اینترنت، به ویژه با توجه به این که قسمت عمده‌ای از آثار زیرزمینی سرشار از فحش و ناسزا بود، باعث شد که دفتر موسیقی وزارت ارشاد در مورد اعطای مجوز به آثار این سبک سخت‌گیرانه عمل کند. مدتی پس از این که قطعه‌ای در سبک «رپ-پاپ» فارسی در عنوان‌بندی مجموعهٔ تلویزیونی «خانه به دوش» از یکی از شبکه‌های تلویزیونی ایران پخش شد، دفتر موسیقی وزارت ارشاد در نامه‌ای به سازمان صدا و سیما از پخش ترانه‌ای با این سبک از رسانه‌ای مانند تلویزیون گلایه کرد.[۴]

با این حال، در اواخر سال ۱۳۸۵ خورشیدی آلبومی ۸ قطعه‌ای از مجید غفوری با نام «نگو دیره» منتشر شد که در یکی از قطعه‌های آن بخش‌هایی به سبک رپ توسط یاس خوانده شده بود. شایعاتی در مورد مجوز نداشتن این آلبوم یا مجاز شدن موسیقی رپ شکل گرفت که در نهایت با تایید رسمی مجاز بودن این آلبوم توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران، بر طرف شد.[۴]

خوانندگان رپ ایرانی

بسیاری از گروه‌های رپ ایرانی، بر حسب آن که از کدام شهر این کشور منشا گرفته باشند نام گروه خود یا صفتی از آن را برابر کد تلفنی آن شهر قرار می‌دهند.[نیازمند منبع] به عنوان نمونه، گروه‌های تهرانی خود را «۰۲۱» و همدانی‌ها خود را «۰۸۱» نام می‌دهند، «۰۵۱» که گروه ابلیس و دوستانش است، و گروه ۰۱۱۱ از شهر بابل هستند.[نیازمند منبع] برخی از گروه‌ها هم از کد شهری که در پلاک ماشین استفاده می‌شود برای گروه‌بندی استفاده می‌کنند مانند ایران ۱۸ که از گروه‌های همدانی است.[نیازمند منبع]

برخی از گروه‌های رپ ایرانی که تحت نماد «۰۲۱» فعالیت می‌کنند (مثل هیچ‌کس، Mahan M۲، یاس و بیباک) از خواندن شعرهای دور از ادب پرهیز می‌کنند و یا کمتر از این کلمات استفاده می‌کنند. در حالی که برخی دیگر (مانند زدبازی) در تبعیت از رپ غربی، بدون هیچ ابایی الفاظ دور از ادب را در شعرهایشان به کار می‌برند.[۱۱]

بسیاری از خوانندگان رپ ایرانی قبل از این در انواع دیگر موسیقی شناخته شده نبوده‌اند. از این رو، غالباً خواننده‌ها در ابتدای ترانه‌ها نام خود را می‌گویند تا باعث شناخته شدن آن‌ها توسط شنونده گردد.

برخی ترانه‌هایی که توسط عموم شنوندگان ایرانی به عنوان رپ شناخته می‌شوند، با تعاریف بالا از رپ فارسی مطابقت ندارند. اکثر ترانه‌های ساسی مانکن از این جمله هستند. این ترانه‌ها اکثراً ریتم 6/8 سریع و محتوای شاد دارند و تنها شباهت‌شان با رپ فارسی در آن است که قسمت عمدهً متن ترانه به صورت دکلمه و غیر آوازی خوانده می‌شود. اگر چه چنین قطعاتی با سبک ریتم و بلوز نزدیکی بیشتری دارند تا با سبک رپ غربی، با این حال در فرهنگ عامه به عنوان رپ فارسی طبقه‌بندی می‌شوند.

در عرصهٔ موسیقی ایران، می‌توان گروه‌های رپ را به چند دسته تقسیم کرد:

گروه‌هایی که مضمون‌های اعتراض‌آمیز سیاسی و اجتماعی را به کار می‌گیرند مانند تپش ۲۰۱۲، شاهین نجفی، بهرام و یاس که مضمون آنها انتقاد از سیاست‌های اجرایی، فضای حاکم بر کشور و مشکلات ناشی از سیاست‌های غلط دولت است. همچنین «ماهور» با ترانه اتهام که در انتقاد از طرح مبارزه با بدحجابی است[۹]

گروه‌های که جنبه‌های خشن و مبارزه جویانهٔ سبک گنگستا را جذب کرده‌اند. این دسته را می‌توان «رپ خوان‌های خیابانی» نامید. در این بخش از گروه‌ها و خواننده‌هایی نظیر هیچ‌کس، زدبازی، رضا پیشرو و ابلیس می‌توان نام برد.[۱۴]

گروه‌های اخلاقی‌تر که می‌کوشند ارزش‌های اجتماعی را تذکر بدهند. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از یاس، امزیپر، هارنیک، تروت اسپیریت و سالومه.[۱۴] البته باید این را نیز گفت که تذکر دادن این ارزش‌ها، زبانی در سطح کوچه و خیابان دارد و بیشتر با نظری مثبت، خوبی‌های قشری به مبارزه با بدی‌های قشری می‌پردازند.

رپ‌های نزدیک به جریان‌های غالب موسیقی پاپ، سرگرم کننده و رمانتیک. از میان آن‌ها می‌توان به اکس آف ،شاهکار بینش پژوه، هیچکس، حسین مخته سروش ویروس امیر تتلو، آرش تی ان و حسین تهی و ساسی مانکن و فا تریتوری و محسن ادرین و شاهین فلاکت اشاره کرد.

ابعاد اجتماعی

موسیقی رپ، همان گونه که در خاستگاهش ایجاد شده، با مفاهیم اجتماعی گرهی سخت خورده‌است. این آمیختگی گاهی ایجاب می‌کند که گروه‌ها برای بیان زشتی‌ها و تیرگی‌های جامعه از کلمات رکیک و خیابانی استفاده کنند. در رپ غربی نیز استفاده از الفاظ دور از ادب و گاهی رکیک، متداول است

مبارزه حکومتی با رپ

پلیس، صداوسیما و دولت احمدی نژاد در تلاش برای مبارزه با آنچه که «جریان‌های موسیقی ناسالم» می‌نامند، برخورد با موسیقی رپ را در دستور کار خود قرار داد و اقدام به دستگیری عده کثیری از رپ خوان‌های در شهرهای مختلف ایران کردند.تلوزیون دولتی ایران نیز با پخش برنامه‌ای به نام «شوک» اتهامات مختلف را نثار هنرمندان رپ و هوادارانشان کرد که البته باعث و بانی کار خود خوانندگان رپ بودند.

رابطه شعر رپ فارسی با بحر طویل «بحر طویل» یکی از قالب‌های نسبتاً نوین شعر فارسی است که سرایش رسمی آن تقریباً از دورهٔ صفویه آغاز شد. از دیدگاه فنی این قالب از تکرار نامحدود و دلخواه یک رکن عروضی سالم به‌مانند «فاعلاتن» ساخته می‌شود و همچنین لزومی برای طول مصراع‌ها در آن وجود ندارد. یک مصراع می‌تواند تا جایی که سراینده احساس می‌کند باید کشیده گردد، کشیده شود و سپس قافیه‌ای آورده شود و به مصراع بعد برویم. البته بحر طویل علاوه بر قافیهٔ پایانی می‌تواند در میانهٔ مصراع هم قافیه داشته باشد.[۱۰] در زبان فارسی، زیبایی‌شناسی بحر طویل بسیار ساده و زودیاب و لذت‌بخش بوده‌است و شاید به همین دلیل باشد که این قالب از قالب‌های عامیانه و مردم‌پسند شعر فارسی بوده‌است و شعرای مهم و جدی چندان به سرودن آن تمایلی نداشته‌اند. شاعر طنزپرداز معاصر «ابوالقاسم حالت» منظومهٔ «هدهدنامه»اش را در این قالب سروده‌است.[۱۰] متن ترانه‌های رپ فارسی از جهت شعری شباهت زیادی با بحر طویل دارد اگر چه از نظر محتوایی و استفاده از وزن‌های عروضی چنین شباهتی را ندارد. از معدود اشخاصی که در رپ فارسی از این سبک شعری پیروی می‌کنند می‌توان «بابک تیغه» و «آرشاک» را نام برد. موقعیت رپ درایران در چند سال اخیر به تعداد گروه‌های بدون مجوز و زیرزمینی رپ در داخل ایران افزوده شده‌است. همچنین آهنگ‌های فارسی تعدادی گروه رپ‌خوان در خارج ایران نیز از طریق اینترنت در ایران منتشر می‌شود.[۳] با توجه به اینکه که اخذ مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای توزیع قانونی تولیدات موسیقایی، برای این افراد عملاً امکان‌پذیر نبوده‌است، و با توجه به فقدان قانونی انتشار الکترونیک و حق کپی رایت آثار، پخش این آهنگ‌ها از طریق اینترنت محدود می‌شوند. اغلب گروه‌های رپ زیرزمینی آثارشان را از طریق وب‌گاه‌ها و وب‌نوشت‌های شخصی به گوش شنوندگان می‌رسانند.[۱۱] تصویری که از موسیقی رپ در ایران ترویج می‌شد گاهی آن را مرتبط با جریان‌هایی نظیر شیطان‌پرستی قرار می‌داد. در ۲۵ مهرماه ۱۳۸۷ برنامه‌ای از یکی از شبکه‌های تلویزیونی ایران پخش شد که به گفته سازندهٔ آن، به بینندگان نشان می‌داد که شیطان‌پرستی رابطه‌ای با رپ ندارد.[۱۲] با این حال، به نظر برخی منتقدان این برنامه در عمل تاثیر عکس روی بینندگانش می‌گذاشت. [۱۳] گسترش رپ فارسی به طور زیرزمینی و از طریق اینترنت، به ویژه با توجه به این که قسمت عمده‌ای از آثار زیرزمینی سرشار از فحش و ناسزا بود، باعث شد که دفتر موسیقی وزارت ارشاد در مورد اعطای مجوز به آثار این سبک سخت‌گیرانه عمل کند. مدتی پس از این که قطعه‌ای در سبک «رپ-پاپ» فارسی در عنوان‌بندی مجموعهٔ تلویزیونی «خانه به دوش» از یکی از شبکه‌های تلویزیونی ایران پخش شد، دفتر موسیقی وزارت ارشاد در نامه‌ای به سازمان صدا و سیما از پخش ترانه‌ای با این سبک از رسانه‌ای مانند تلویزیون گلایه کرد.[۴] با این حال، در اواخر سال ۱۳۸۵ خورشیدی آلبومی ۸ قطعه‌ای از مجید غفوری با نام «نگو دیره» منتشر شد که در یکی از قطعه‌های آن بخش‌هایی به سبک رپ توسط یاس خوانده شده بود. شایعاتی در مورد مجوز نداشتن این آلبوم یا مجاز شدن موسیقی رپ شکل گرفت که در نهایت با تایید رسمی مجاز بودن این آلبوم توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران، بر طرف شد.[۴] خوانندگان رپ ایرانی بسیاری از گروه‌های رپ ایرانی، بر حسب آن که از کدام شهر این کشور منشا گرفته باشند نام گروه خود یا صفتی از آن را برابر کد تلفنی آن شهر قرار می‌دهند.[نیازمند منبع] به عنوان نمونه، گروه‌های تهرانی خود را «۰۲۱» و همدانی‌ها خود را «۰۸۱» نام می‌دهند، «۰۵۱» که گروه ابلیس و دوستانش است، و گروه ۰۱۱۱ از شهر بابل هستند.[نیازمند منبع] برخی از گروه‌ها هم از کد شهری که در پلاک ماشین استفاده می‌شود برای گروه‌بندی استفاده می‌کنند مانند ایران ۱۸ که از گروه‌های همدانی است.[نیازمند منبع] برخی از گروه‌های رپ ایرانی که تحت نماد «۰۲۱» فعالیت می‌کنند (مثل هیچ‌کس، Mahan M۲، یاس و بیباک) از خواندن شعرهای دور از ادب پرهیز می‌کنند و یا کمتر از این کلمات استفاده می‌کنند. در حالی که برخی دیگر (مانند زدبازی) در تبعیت از رپ غربی، بدون هیچ ابایی الفاظ دور از ادب را در شعرهایشان به کار می‌برند.[۱۱] بسیاری از خوانندگان رپ ایرانی قبل از این در انواع دیگر موسیقی شناخته شده نبوده‌اند. از این رو، غالباً خواننده‌ها در ابتدای ترانه‌ها نام خود را می‌گویند تا باعث شناخته شدن آن‌ها توسط شنونده گردد. برخی ترانه‌هایی که توسط عموم شنوندگان ایرانی به عنوان رپ شناخته می‌شوند، با تعاریف بالا از رپ فارسی مطابقت ندارند. اکثر ترانه‌های ساسی مانکن از این جمله هستند. این ترانه‌ها اکثراً ریتم 6/8 سریع و محتوای شاد دارند و تنها شباهت‌شان با رپ فارسی در آن است که قسمت عمدهً متن ترانه به صورت دکلمه و غیر آوازی خوانده می‌شود. اگر چه چنین قطعاتی با سبک ریتم و بلوز نزدیکی بیشتری دارند تا با سبک رپ غربی، با این حال در فرهنگ عامه به عنوان رپ فارسی طبقه‌بندی می‌شوند. در عرصهٔ موسیقی ایران، می‌توان گروه‌های رپ را به چند دسته تقسیم کرد: گروه‌هایی که مضمون‌های اعتراض‌آمیز سیاسی و اجتماعی را به کار می‌گیرند مانند تپش ۲۰۱۲، شاهین نجفی، بهرام و یاس که مضمون آنها انتقاد از سیاست‌های اجرایی، فضای حاکم بر کشور و مشکلات ناشی از سیاست‌های غلط دولت است. همچنین «ماهور» با ترانه اتهام که در انتقاد از طرح مبارزه با بدحجابی است[۹] گروه‌های که جنبه‌های خشن و مبارزه جویانهٔ سبک گنگستا را جذب کرده‌اند. این دسته را می‌توان «رپ خوان‌های خیابانی» نامید. در این بخش از گروه‌ها و خواننده‌هایی نظیر هیچ‌کس، زدبازی، رضا پیشرو و ابلیس می‌توان نام برد.[۱۴] گروه‌های اخلاقی‌تر که می‌کوشند ارزش‌های اجتماعی را تذکر بدهند. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از یاس، امزیپر، هارنیک، تروت اسپیریت و سالومه.[۱۴] البته باید این را نیز گفت که تذکر دادن این ارزش‌ها، زبانی در سطح کوچه و خیابان دارد و بیشتر با نظری مثبت، خوبی‌های قشری به مبارزه با بدی‌های قشری می‌پردازند. رپ‌های نزدیک به جریان‌های غالب موسیقی پاپ، سرگرم کننده و رمانتیک. از میان آن‌ها می‌توان به اکس آف ،شاهکار بینش پژوه، هیچکس، حسین مخته سروش ویروس امیر تتلو، آرش تی ان و حسین تهی و ساسی مانکن و فا تریتوری و محسن ادرین و شاهین فلاکت اشاره کرد. ابعاد اجتماعی موسیقی رپ، همان گونه که در خاستگاهش ایجاد شده، با مفاهیم اجتماعی گرهی سخت خورده‌است. این آمیختگی گاهی ایجاب می‌کند که گروه‌ها برای بیان زشتی‌ها و تیرگی‌های جامعه از کلمات رکیک و خیابانی استفاده کنند. در رپ غربی نیز استفاده از الفاظ دور از ادب و گاهی رکیک، متداول است مبارزه حکومتی با رپ پلیس، صداوسیما و دولت احمدی نژاد در تلاش برای مبارزه با آنچه که «جریان‌های موسیقی ناسالم» می‌نامند، برخورد با موسیقی رپ را در دستور کار خود قرار داد و اقدام به دستگیری عده کثیری از رپ خوان‌های در شهرهای مختلف ایران کردند.تلوزیون دولتی ایران نیز با پخش برنامه‌ای به نام «شوک» اتهامات مختلف را نثار هنرمندان رپ و هوادارانشان کرد که البته باعث و بانی کار خود خوانندگان رپ بودند.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[shadmehrbaz 24,772]

آموزش نوشتن تكست رپ فارسي

 

 

شعر در تعریف همون جمله های زبان فارسی هست با این تفاوت که در اشعار می تونه جای عناصر جمله مثل فعل و فاعل و .. عوض بشه.و همچنین شعر وزن خاص و محسوسی داره و از کلمات هماهنگ و هم صوت در انتهای هر مصراع استفاده میشه و برای بیان موضوع اجتماعی،سیاسی،نظامی و فرهنگی و مسائل اعتراض آمیز و .. استفاده میشه!

 

ولی شر چیه؟!! شر در واقع همون شعره با این تفاوت که حرف "ع" رو نداره!و حرف "ع" ابتدای کلمه "عزت" هست!

 

این حرفی که زدم بعنی چی؟!!

 

می دونین که عزت یک متن رو مفهوم و معنی اون رقم می زنه.پس اگه شما شعری بگین که مفهوم خاص و تاثیرگذاری نداشته باشه در واقع شعر نگفتین بلکه شر گفتین.

 

از هر دو نوع متن هم در رپ فارس استفاده میشه و در هر دو نوع سبک متن هم میشه از فحش استفاده کرد.ولی در شعر کمتره!

 

با این توضیح که اگه شما شعری بگین که عزت داشته باشه هیچ وقت اونو به مسخره نمی گیرن و یا ضدش نمی خونن!

 

در واقع کسی که شر میگه یعنی آماده هرگونه عکس العمل از مخاطب خواهد بود.

 

من اصلا نمی خوام ارزش شر گفتن رو بیارم پایین.چون هم خودم چندتا از آهنگام اینجوریه.هم خیلی از دوستان دیگه.فقط دارم مقایسه می کنم!

 

برای مثال چند بیتی رو از هر دو سبک انتخاب می کنم که منظور رو بفهمین:

 

اگه با سامان ویلی تیریپ کل داری

 

پس داری به جهنم بلیط مجانی

 

حواستون باشه دفعه بعد که قصه می گین

 

تو قصه هاتون نباشه دیگه اسم ویلی

 

"این 2 بیت نمونه بارز از شر در ادبیات رپ فارس هست.که زدبازی واقعا در این سبک استاده!

 

البته شر هم مفهوم داره.ولی از نظر بار مفهومی نسبت به شعر در درجه پایین تری قرار گرفته!"

 

اگه الآن گربه ست یه زمانی ببر بوده

 

به چه هیبتی این ببر از غرب تا شرق بوده

 

بیا با هم به این گربه قدرت بدیم

 

به رسیدن به صدر جدول سرعت بدیم

 

"این دو بیت هم نمونه ای شعر در رپ فارس که از هیچ کس هست و مفهوم خاص و منسجمی رو دنبال می کنه.

 

چه مفهومی؟ همبستگی..اتحاد و یه تشبیه خیلی قشنگ هم به کار برده.

 

در واقع فرق بین رپرها در همین اشعاره.

 

اگه دوس دارین مشهور شید سعی کنید اشعارتون رو قوی کنید.البته به نظر من.

 

کلا در شعر کسی که حرف نو می زنه همیشه کارش می گیره.لابد می پرسین خوب چه جوری حرف نو بزنیم؟!

 

این مسئله ایه که خیلی از رپر ها دنبالش هستن.یعنی کلماتی که به عنوان هر عنصری در متنتون به کار می برین کلماتی باشن که در اشعار بقیه نشنیدین!

 

مخصوصا در قافیه هاتون خیلی دقت کنید.البته در مورد چگونگی قافیه پردازی هم به شما صحبت می کنم در دروس آینده.

 

درس دوم: چگونه شعرمان را شروع کنیم؟

 

خب در درس قبل با تفاوتهای شعر و شر در رپ فارسی آشنا شدیم و این ستون شاعری در رپ فارسی هست.

 

اما بشنوید از بقیه ماجرا...

 

مشکل خیلی از رپر ها اینه که نمی دونن چه جوری باید شعرشون رو شروع کنن.بعد از کلی فکر کردن به این نتیجه می رسن که نمی تونن شعر بگن و از اونجایی که رپ رو خیلی دوس دارن( یا بهتره بگیم شهرت و خیلی دوست دارن) حاظر به ترک اون نیستن.بنابراین میدن تا کسای دیگه واسشون شعر بگن و خلاصه یه پولی هم اینجوری خرج می کنن.که اون کسایی که شاعرن هم حسابی می تیغن طرفو..کاریه که خودمم کردم و حقیقت محضه.تعارفم نداریم!

 

ولی این که به این مشکل دچار نشین کار سختیه:

 

در کار فوق حرفه ای رپ..مثلا در آمریکا یا لهستان رپرها ابتدا بر طبق یک ریتم ساختگی در ذهنشون شعری رو می گن..البته این شعر بعد ها خیلی تغییر می کنه.ولی درون مایه شعری عوض نمیشه.بعد از اینکه شعرشون رو گفتن به آهنگساز سفارش ملودی میدن که با مضمون شعرشون همخونی داشته باشه.که این همخونی بسیار بسیار مهمه.که خیلیا دقت نمی کنن.

 

اما در کار رپ فارس که هنوز به صورت فوق حرفه ای در نیومده آهنگساز رپ درست حسابی و حرفه ای نداریم.

 

شاید ساختن کارهای پاپ خیلی ساده باشه..یا مثلا کارهای تکنو.ولی کار رپ علی رغم عرف عمومی سخت تره.

 

ازین رو در رپ فارس معمولا آهنگهایی رو می سازن یا از اینترنت دانلود می کنن و بعد روی آهنگ شعر می گن.

 

البته به تازه کارهای گرامی پیشنهاد می کنم که سعی کنن برای شروع بدون آهنگ شعر بگن که قدرتشون بالاتر بره!

 

بگذریم..

 

خلاصه این ریختیه..ولی به یه چیز باید به شدت توجه داشت.و اون چیز همونیه که در بالا هم گفتم.همخونی با آهنگ!

 

هیچ وقت شما روی یه آهنگی که خیلی خشن و تنده و ریتم وحشی داره نمی تونی شعری بگی از مضامینی مثل عشق،مادر و یا خدا و عرفان و ...

 

و بر عکس هیچ وقت هم شما روی یک کاری که با پیانو یا گیتار کلاسیک ساخته شده و خیلی ملایم هست نمی تونی شعری با مضمون شاخ بازی یا پارتی و از این قبیل بگی...

 

البته شدنش که میشه ولی بهتر و قوی تر اینه که ریتم همخونی مناسبی داشته باشه!

 

بنابراین برای شروع شعر باید مراحل زیر رو رعایت کنیم:

 

1-آهنگی که در دست دارین رو به دقت گوش کنین.سعی کنین همه زیر و بم آهنگ رو بفهمین.بعضی آهنگها با آدم حرف می زنن.

 

2-با توجه به سبک آهنگ یک یا چندین عنوان به ذهنتون خواهد رسید.سعی کنین عنوانی رو انتخاب کنید که نوترین باشه و کمتر ازش بحث شده باشه.چون عناوینی که نو باشند گیرایی بیشتری دارن.مخصوصا من مسائل روز رو خیلی پیشنهاد می کنم.کاری که "یاس" در آهنگ "سی دی رو بشکن" کرد و در شبکه های ماهواره ای هم حتی پخش شد!

 

3-ببینین چی می خواین بگین!!حرفتون چیه.درمورد این عنوانی که انتخاب کردین چه حرفایی دارین و چه اهدافی رو دنبال می کنین.در واقع ببینین از چه موضوعی میخواین به چی برسین؟!

 

بذارین ساده تر بگم..با یه مثال..

 

مثلا اگه می خواین از مادر حرف بزنین توجه کنید که میخواین مادر رو چگونه توصیف کنین و در نهایت نتیجه حرفاتون چی خواهد بود.

 

بعد از طی مراحل بالا بر اساس هنر و خلاقیت خودتون یا بهتره بگم استعداد رپ در وجودتون شعرتون رو بنویسین.

 

سعی کنین شعرتون یکی دو بیتی مقدمه داشته باشه که کار رو بسیار قدرتمند جلوه میده.

 

در شعر از تشبیه ها زیاد استفاده کنین که خفن جواب میده!

 

بر اساس قسمتهای آهنگ و زمان بندی Vers ها شعرتون رو تنظیم کنید و سعی کنید در هر قسمت یا به نتیجه خاصی برسید و یا مخاطب رو تشنه بقیه حرفتون بکنین.

 

برای مثال این دو بیت رو از رضا پیشرو انتخاب کردم در ورژن اول آهنگ "رقص اندام" که رضا مخاطب رو تشنه بقیه آهنگ می کنه!! :

 

اوناییه که عشق دود دارن برن توی حیاط

 

چون دوس دارم عطرو حس کنم از روی لبات

 

اگه نشستین بلند شین واسه ما بزنین دست

 

بعد که زدین بشینین چون ورس سوم هم هست

 

در واقع رضا با این تیکه قصد داره مخاطب رو به قسمت سوم آهنگ دعوت کنه که حرفای جالب تری منتظرشه!

 

ویا این شعر از خودم در آهنگ "درد دل" که آخر قسمت اول رو به یک نتیجه ای رسوندم!

 

چرا تو جوونی زینت بخش دستام رد قمه ست

 

چرا عبادت می کنم تا که بشه سد هوس

 

همه حرفامو خلاصه می کنم تو یه جمله

 

بهرام زنده ست چون در آسمون قفله

 

لازم به ذکره که مثال 1 نمونه ای از شر در رپ فارس هست.و مثال 2 نمونه شعری در رپ فارسی.که نمونه اول از جمله کار های مشهور در رپ فارس هست.

 

خب..بعد از اینکه شعر و با رعایت مراحل فوق گفتین 3 4 دور شعرتون رو با آهنگ بخونین.

 

دلیل این کار اینه که وقتی کل شعر رو یه تیکه می خونین نقاطی که شعر احتمالا از انسجام کافی برخوردار نیست یا بی ربط جلوه می کنه رو تصحیح می کنین.و همچنین باعث میشه که شعرتون رو آهنگ جا بیافته و وقت ضبط مشکل نداشته باشین.

 

شعر رو که خوندین و تصحیح کردین کار تمومه.می تونین با تمرین بیشتر (اگه تمایل داشتین) زیر و بم شعر رو هم روی آهنگ در بیارین.یعنی مثلا بفهمین که کجای آهنگ رو باید چه ریختی خوند.که این مسئله بسیار به قدرت کارتون کمک می کنه.

 

اما رپ هم مثل هندسه تحلیلی یا فیزیک هالیدی حالتهای خاص داره!!

 

منظورم چیه؟

 

خیلی وقتا واسه خودم پیش میاد که دارم تو خیابون ول می گردم و یه اشعاری رو زمزمه می کنم.کاملا فالبداهه!

 

این کار رو کسایی بیشتر می کنن که زندگی شون با رپ آمیخته شده و همیشه در حال شعر گفتن هستن.

 

این رو به شما توصیه می کنم..خیلی از آهنگهای من شعراشون در خیابون گفته شدن!!یا در مواقع بیکاری.

 

سعی کنین تو ذهنتون مدام شعر بگین.حتی شده دری وری هم بگین اشکالی نداره.این باعث میشه یه هو به قافیه های نو و جالبی برسین.در مورد قافیه مفصل در درس آینده صحبت می کنیم.خلاصه بعد از اینکه شعری رو دراوردین که مضمونی به ذهنتون میرسه و بعد می تونین واسش آهنگ بسازین یا دانلود کنین.آهنگی مرتبط با درون مایه شعرتون!

 

اما حالت خاص دوم اشعار فری استایل یا همون سبک آزاد هست!این سبک در حووزه شر در رپ فارس جا می گیره.در واقع اوج شرو ور گویی ها در رپ فری استایل هست.برای فری استایل گفتن باید اهلیت داشت!یعنی باید اهلش باشید.چارتا اصطلاح در کل کلهای روزانه تون بلد باشین و به کسی اعتراض کنین.البته که این اصل فری استایل هست.بگذریم ازینکه اینروزا فری استایل مضامین خوبه دیگه رو در بر میگیره..ولی اصلش این بوده!

 

نکته دیگه ای که دوس دارم بگم غرب زده گیه!سعی کنین در شعرهاتون لغات فرنگی اصلا به کار نبرین.چرا؟چون به نظر من کلاس کار رپ فارسی به فارسی بودنشه.البته خیلی کلمات دخیل هستن که در زبان ما رایج شدن و در گفت و گوی روزمره مون استفاده میشن.مثل بیس یا بیت یا تکست و یا آمپ و ... که استفاده ازین ها اشکالی نداره.چون جا افتادن.ولی استفاده از کلماتی که استفاده نمیشن در زبان روزمره مون به نظر من شکل جالبی نداره.من به شخصه حتی با رپ هایی که دو زبانه خوانده میشن حال نمی کنم.هر چند خیلیا رپ فارس رو نشئت گرفته از غربزدگی می دونن به خاطر سبک پوشش ما که ایشالله بعدا بحث می کنیم.

 

مسئله دیگه ای که من با مدیر سایت هم مطرح کردم این "مرد" گفتناس که به نظر من باز هم شکل جالبی نداره.از نظر شخصیه بنده این یه جور تقلید کورکورانه ست.مثلا اگه غربیها میگن " Hi Bra" یا "Hi Brother" ما هم میگیم" سلام داداش" !!! . ولی اگه اونا می گن "Hey Man" یا "Hey U" ما نمی تونیم از جملاتی مثل "سلام مرد" یا " هی تو" استفاده کنیم.چون در زبان روزمره ما رایج نیست.ما در زبان روزمره مون میگیم "هی پسر" یا به جای "Hey U" می گیم "هی یابو" ( !!! ) یا چیزای دیگه.!

 

اینکه این حرفها رو ترد کنیم به اصلالت رپ فارس کمک خواهد کرد.(امیدوارم کسی دلگیر نشده باشه)

 

شاید به نظرتون این بهتر بود که درس دوم رو در مورد قافیه مطرح می کردم.ولی من این مورد رو مهمتر می دونستم.اول اسکلت رو میزنن و بعد روش کار می کنن.درسته؟

 

امیدوارم این درس هم مورد توجهتون قرار گرفته باشه و امیدوارم که شاهد اشعار قوی تر از نسل رپ باشیم.

 

درس سوم: قافیه پردازی

 

این درس مشکل ترین و در عین حال جذاب ترین بخش شاعری هست.

 

قافیه های خوشگل و تک همیشه با استقبال عظیم روبه رو میشن و این کارتون رو بترکون می کنه!

 

این درس واسه این سخته که 98% خلاقیت و استعداد شماست!

 

و اما:

 

در کل قافیه ها در ادبیات رپ به دو گروه کلی تقسیم میشن:

 

1- قافیه های ساده 2-قافیه های پیشرفته

 

1-قافیه های ساده: این مورد که شناخته شده هست برای همه.تو شعراتون دیدم که زیاد استفاده می کنین ولی باید بدونین که این سبک از قافیه ها اشباع شدنو باید علم رپ خودتون رو به روز کنین!

 

چند مورد قافیه ساده براتون مثال می زنم.ولی باید نسل قافیه رو اول بگم.

 

**نسل قافیه: نسل قافیه یعنی صدا و آهنگ نهایی در واژه ها که اونا رو به هم دیگه پیوند میده و قافیه میسازه!

 

نفهمیدی؟

 

باشه...الآن با مثال میگم:

 

بیت زیر رو از خودم انتخاب کردم که می تونین مطلب رو بفهمین:

 

چرا آبرو ملعبه میشه کف دست مردم چرا بعضیا محروم میشن از عطر خوش گندم

 

در این بیت که از آهنگ "درد دل" خودم انتخاب کردم قافیه این واژه ها هستن: مردم و گندم

 

مثلا نسل این قافیه ها صدای " اٌم" هست! که در پایان هر واژه به گوش میرسه!

 

اما چند مورد قافیه ساده.

 

مثلا از نسل "ان" : خفن-وطن-کفن-بدن و ...

 

به نمونه های ذکر شده و مشابه اینها قافیه های ساده می گن.اما برای قدرت شعر و ایجاد لذت در مخاطب باید فکرمون رو باز کنیم.

 

به همین دلیل گروههای رپ خون قافیه جدیدی رو بنا کردن به نام:

 

2- قافیه های پیشرفته: سخت ترین و در عین حال جذاب ترین بخش در قافیه هاست.

 

هر چی زحمت بکشی پاش ارزش داره.

 

اما تنها راه اینکه بخواین قافیه پیشرفته بگین خلاقیت و استعداد خود شماست!

 

ولی من واسه کمک به استارت زدنتون می خوام چند تا راه بهتون نشون بدم که بتونین قافیه های پیشرفته بسازین..به موارد زیر در شعرتون دقت کنید:

 

1- درنگ و تکیه واژه ها

 

2- حروف هم صدا و هم لحن

 

3- سبک خوندن

 

4- تعویض جای عناصر جمله

 

5- استفاده از ضمایر

 

6- قافیه های چندگانه

 

این 6مورد رو علی الحساب گفتم که یه استارتی زده باشم براتون.اما چون اینجا مخاطب من گسترده هست می خوام تک تک موارد فوق رو براتون توضیح بدم که دوستان تازه کار یا ضعیف کاملا متوجه بشن:

 

1-درنگ و تکیه واژه ها: تمام واژه های ادبیات فارسی روی یکی از سیلاب هاشون (هجا یا بخش) تکیه یا درنگ دارند یا به صورتی مشدد خونده میشن.مثلا کلمه "دقت" روی "ق" مشدد خونده میشه.تشدید معمولا قافیه های زیبایی می سازه.ازش می تونین خیلی استفاده کنین!در بیت زیر باز از خودم در آهنگ "پروردگار" از این سبک قافیه ساختم!(ببخشید اگه خیلی از خودم مثال می زنم.آخه نمونه ای در اشعار رپرها پیدا نکردم!)

 

گفتم بودن تو این دنیا واسم خفت داره گفتی زود قضاوت نکن همش حکمت داره

 

 

 

اینجا "خفت" و "حکمت" قافیه می سازن.البته در این بیت قافیه تقریبا ساده ست ولی از چند راه فوق الذکر استفاده کردم.که به نوبت توضیح میدم.

 

در این بیت کلمه "خفت" در واقع " خف فت" خونده میشه و هم وزن جلوه می کنه با کلمه "حکمت"..

 

2- حروف هم صدا و هم لحن: ای قربون این زبون باحالمون برم که انقدر گسترده ست!در ادبیات مقدس فارسی حروفی هستند که هم صدا جلوه می کنن.البته به سبک خوندنتون هم بستگی داره.برای مثال حروفی مثل "س" و "ز" خیلی از نظر صدایی به هم شبیه میشن.

 

بذارین برای مثال یه بیت با این روش بگم:

 

هر کی خواست شاخ شه باید خز باشه با کسی در افتادی که قمه تو دستاشه

 

قافیه این بیت: "خزباشه" و "دستاشه" که اینجا 4 قافیه داریم (قافیه چندگانه) "خز" با "دس" و "باشه" با "تاشه" !!

 

 

 

3- سبک خوندن: این مسئله بسیار حائز اهمیت هست! تهی در شعراش از این راه خیلی استفاده می کنه!شما می تونین با تغییر دادن سبک خوندن یک کلمه اون رو با کلمه بعدی قافیه کنین:

 

تهی در آهنگ "تشکر سرخ پوستی" بیت زیر رو در انتهای قسمت دوم می خونه:

 

فکر کن نداشته باشی تو با من کدورتی چون تهی معرف تره از پلنگ صورتی

 

(من اصلا کاری به دری وری بودن این بیت ندارم.فقط فنی بحث می کنم!)

 

اینجا قافیه چیه؟

 

"کدورتی" و "صورتی" ولی این دو واژه هم وزن نیستن!!درواقع "کدورتی" از نظر زمان تلفظ کلمه نسبت به "صورتی" بیشتر طول می کشه.

 

ولی این هنر خواننده ست که میاد کلمه قبل از "صورتی" یعنی "پلنگ" رو طوری به واژه بعد می چسبونه که جای خالی حس نشه!

 

در واقع شما قافیه رو به این صورت می شنوین: "کدورتی" و " گ صورتی"

 

به آقای حسین موسویان هم توصیه می کنم انقدر کارتون نگاه نکنن!!

 

 

 

4- تعویض جای عناصر جمله: آقا چه کاری از این بهتر و راحت تر؟!

 

اصلا تفاوت شعر و نثر اینه که شما می تونی در شعر جای ارکان جمله رو به صورا کاملا آزاد عوض کنی!

 

هر چند در بعضی آثار منثور فارسی هم ارکان جمله رو عوض می کنن ولی در شعر دست ما بیشتر باز هست!

 

خوب شعرای جوان و عزیز! یه مثال:

 

اینبار از زد بازی و مهراد هیدن:

 

مهراد هیدن که وارد میشه داره جاذبه تا بخوای تکون بخوری فکت از جاش خارجه

 

البته اینجا مهراد از سبک خوندن هم استفاده کرده!

 

اما اگه بیت رو به صورت محاوره دربیاریم به این شکل میشه: مهراد هیدن که وارد میشه جاذبه داره تا بخوای تکون بخوری فکت از جاش خارجه

 

می بینید که مصراع اول با اون چیزی که در آهنگ "آهنگامون خداست" از زدبازی میشنویم در محاوره تفاوت داشت!

 

در این مصراع مهراد جای "داره" رو با "جاذبه" عوض کرده و قافیه ساخته.که خیلی کار شاخی نیست.همه می تونن.امتحان کنین!

 

 

 

5- استفاده از ضمایر: بدون حرف اضافه با یه مثال میگم:

 

از تهی باز هم: آهنگ "رقص اندام1" با رضا پیشرو

 

 

 

من مدادم به چشم تراشی تو لخت وایسا جلوم تا که بکشم نقاشی تو

 

قافیه های اصلی این بیت "تراشی" و "نقاشی" هستن!ولی این دو کلمه نمی تونن به تنهایی با هم قافیه بسازن!

 

چرا؟

 

خب چونکه کلمه "نقاشی" روی "ق" مشدد گفته میشه که همچین چیزی در "تراشی" وجود نداره!

 

واسه همین شاعر میاد از ضمیر "تو" استفاده می کنه تا کمی از اثر تشدید روی "ق" در "نقاشی" کم کنه و قافیه بسازه!

 

می بینین..رپ کردن زیادم آسون نیست!

 

 

 

6- قافیه های چندگانه: بخش مورد علاقه من...یعنی در یک بیت بیش از 2 کلمه قافیه داشته باشیم.این کار بسیار باحالیه..حتما امتحان کنید.مثال؟ چشم:

 

 

 

بازم از تهی: ما چرا اینجاییم د واسه رقصیم سی دی رو در بیار از تو لباس شخصیم

 

اینجا تهی 4 تا قافیه به کار برده. "د واسه" و "لباسه" و "رقصیم" و "شخصیم"

 

به این میگیم قافیه چندگانه.اما کی می تونه بگه دیگه از چه ترفندی استفاده شده؟!!

 

بله..دقیقا درست حدس زدین( !! ) از حروف هم لحن هم استفاده کرده! حروف " ق" و "خ" تقریبا هم صدا هستن و می تونن قافیه بسازن!

 

دیگه؟

 

از سبک خوندن هم استفاده کرده! اگه آهنگ رو گوش بدین می بینین که "د واسه" و "لباسه" عین هم گفته شدن که این واقعا جذابه!ایول!

 

 

 

البته ترفندهای بسیار زیادی در قافیه های پیشرفته به چشم می خوره.

 

امیدوارم از این مجموعه سه درسی نهایت استفاده رو در شعراتون بکنین.

 

فقط یادتون باشه.شاید اولش سخت باشه ولی باور کنین همه کسانی که شما بزرگ رپ فارس می شناسینشون این کارها رو غیرارادی انجام میدن که دلیلش فقط و فقط و فقط تمرین و تمرین و تمرین هست.

 

با این سه درس شعرای رپتون رو دربالا ترین سطح می گین.

 

اما اینکه من این چیزا رو از کجا بلدم؟

 

خب من هم از سال 1380 که با رپ بزرگ شدم و اینها فقط و فقط تجربیاتم بود که در اختیار شما قرار دادم و هدفم فقط و فقط پیشرفت رپ فارس بود و فرهنگ سازی!

 

ادرج این دروس هم در وبلاگ و وبسایت ها هیچ مشکلی نداره.اسم منم نیاوردین نیاوردین.چون هدفم چیز دیگه ای بود!

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[shadmehrbaz 24,772]

آموزش ساختن بيت رپ

 

در این تاپیک میخوام آموزش ساخت یه بیت رپ رو شروع کنم برای شروع یه سری موارد رو توضیح میدم چون سبک رپ شاخه های مختلفی داره و حس اصلی آهنگ تکست آهنگ هست باید اول مشخص کنیم موضوع آهنگ چی هست و یکی هم مشخص کنیم آیا ترکیبی از سبک هایی مثل R&B یا pop توش داریم یا نه ما اول از همه یه بیت رپ خالص رو میسازیم باهم و کم کم که راه افتادین میریم سر سبک های ترکیبی و نکاتی که برای اون ها ضروری هست رو در تاپیک های بعدی اعلام می کنم خود رپ چون معمولا تکست هاش بصورت اعتراضی هست باید کورد هایی استفاده بشه که حس کار مشخص باشه .. مثلا ما توی آهنگ رپ نباید از کورد لا مینور به کورد می ماژور بریم و .. که در مثال ها بیشتر توضیح میدم بیت رپ معمولا باید چند تا کورد معنی دار باشه که بصورت لوپ تکرار بشه ولی خسته کننده نباشه .. یعنی بهتر بگیم لوپ ما باید یه سری اجزاش تکرار بشه ولی تنوع در این لوپ یکی از موارد مهم هست 1 پاساژ های به موقع ولی کم 2 استفاده از یه بیس خیلی قوی و مناسب (منظورم از قوی بودن صداش نیست ... چیدمانش هست ) 3 استفاده از صدا هایی که روی فرکانس های پایین باشه که روی سیستم های قوی خوب صدا بده که یکی از عوامل مهم هست .. اکثر کسانی که روی ماشین سیستم دارن از شنیدن بیس های نرم و زیبا خوششون میاد و چون تمپوی آهنگ های رپ پایین هست میتونن از ویبره سابشون لذت ببرن 4 نوع صدا برداری وکال خصوصیات خاص خودش رو داره که به موقع توضیح میدیم .. مثل ندادن ریورب به وکال و استفاده از زیر صدا ها روی بخش هایی که صحبت رو باید تایید کرد یا اعلام موافق بودن با اون صحبت چون وقتی صدا با زیر صدا میاد ادم حس میکنه دو نفر دارن روی یه صحبت تاکید می کنند و این باعث میشه شنونده بیشتر نظرش جلب بشه به وکال 5 استایل خواننده .. کلا رپ صدای خوب نمیخواد .. استایل خوب میخواد 6 لحن وکال خیلی مهمه و ..... این ها رو گفتم که یکم اشنا بشید ما در این تاپیک بیت رو میسازیم .. و از اول تا اخر توی محیط ریزن با عکس و فایل های صوتی پیش میریم اگر تعداد خوانندگان تاپیک خوب بود وکالش رو همه باهم میخونیم و هر کسی وکال خودش رو روی آهنگی که خودش از طریق همین تاپیک ساخته رکورد می کنه و میکس میکنه و میذاره رو سایت DJ: خب جلسه اول رو شروع می کنیم اول از همه سبک کارم رو از نظر آموزش میگم : من کار رو بصورت یه پروژه جدید باز کردم و بصورت خیلی طبیعی (مثل همون کار هایی که برای خودم و مشتری میسازم) و تمام مراحل رو از 0 با هم شروع می کنیم .. توجه داشته باشید آموزش رو از اول دنبال کنید چون شاید در طول کار مجبور بیش بعضی جا ها رو تغییر بدیم چون کار از اول اماده نیست و داریم مرحله به مرحله باهم پیش میریم کار به این صورت میشه که در هر جلسه من یه سری چیز به کار اضافه می کنم و شما میتونید با توضیحات بسازید و یا فایل سورس رو که اتچ می کنم (برای دانلود باید عضو سایت بشید) بگیرید و ببینید چطور پیش رفتیم آموزش توی محیط برنامه Reason4 هست که اگه این ورژن رو ندارید میتونید از فروشگاه سایت یا بازار های کامپیوتری تهیه کنید -------------- جلسه اول: چیدن پایه درامز و.. و نوشتن بیس مناسب ریزن رو باز کنید و از منوی فایل روی new کلیک کنید وسط صفحه رایت کلیک کرده و یه redrum باز کنید level اول روی میکسر به ریدرام اختصاص داده میشه (خود به خود) از توی محیط ریدرام سمت چپ یه عکس فولدر هست که امکان انتخاب درامز رو میده ... کلیک کنید و برید به reason factory bank > redrum kitss > RnB kits > rnb kits 03 رو انتخاب کنید با استفاده از فایل اتچ شده میتونید چیدمان درامز رو ببینید و این توضیحات فقط برای اشنایی شما بود حالا دوباره روی صفحه رایت کلیک کرده و یه DR rex باز کنید و kahon01 b رو انتخاب کنید دیگه کل مسیر رو نمی نویسم چون با فایل اتچ شده میتونید ببینید برای فرستادن این لوپ توی سکوئنسر که با پلی بک همراه درامز بشنوید باید روی دکمه to track روی داکتر رکس کلیک کنید حالا نوبت بیس هست دوباره وسط صفحه رایت کلیک و یه سمپلر NN-Xt باز کنید صدای pickbass رو باز کنید (توی فایل اتچ مسیرش هست) و چیدمانی که توی فایل اتچ هست رو دقت کنید که نوشتم اینطور بیس ها برای یه آهنگ رپ اروم که تیکه های R&B داره خیلی مناسبه که اخر کار یه نمونه روش میخونم براتون این جلسه رو یکم مبتدی شروع کردم ... ولی از جلسات بعد فرض می کنیم که حدودا با ریزن آشنایی در حدی دارید که بتونید سمپلر باز کید و توی پیانو رول نتی رو جابجا کنید .. فعلا تا اینجا روی فایلی که اتچ هست کار کنید و یکم ببینید چیکار کردم و سعی کنید خودتون نمونشو بسازید آموزش خیلی راحت و طوری هست که هر کسی میتونه شروع کنه ..

 

جلسه دوم : اضافه کردن کورد ها و تنظیم و اکولایزر بیس و کار کردن حدودی روی مسترینگ اول از همه برای پر کردن آهنگ باید یه سری کار ها انجام داد که آهنگ به قول معروف خالی و اماتور نباشه من اومدن یه NN-XT باز کردم و از Epiano های ریزن یکی رو انتخاب کردم ( مسیرش رو با فایلی که اتچ کردم میتونید ببینید) و یه کورد ساده براش انتخاب کردم از نظر من وقتی توی رپ یا کلا R&B ما بیسمون کورد هاش تنوع داره , بهتره کورد پیانو یا کلا استرینگ یا هر چیزی رو که اضافه می کنیم دقیقا همون نت ها نباشه .. من الان توی کورد پیانو سعی کردم کمی ساده تر از بیس کار کنم و یه کورد رو وقتی بیس عوض شد من روی پیانو تغییر ندادم این موارد آهنگ رو زیبا تر میکنه روی صدای پیانو کار خاصی نکردم و سعی کردم تو این آموزش فقط از صدا های دیفالت خود ریزن استفاده کنم و فعلا زیاد دستکاری نمی کنم تا اموزش های بعدی فقط یه reverb ساده براش گذاشتم که تو پست قبلی خیلی ساده تر توضیح دادم و اگه خونده باشید میدونید چطور باید برای ترک ها reverb یا هر افکتی رو بذارید بعد از اون یه dr rex باز کردم و تیکه wah wah گیتار تو بانک ربزن هست که اون رو با توجه به نزدیک و همخوان بودن کوردش که A7 هست تونستم با موزیک مچ کنم البته اگه کورد هم یکی نباشه میتونید با کلیک روی عکس کلاویه های توی dr rex صدا رو transpose کنید ولی نتیجه چندان جالب نخواهد شد بعد از اون یه NNXT باز کردم و یه organ از توی بانک خود ریزن باز کردم و یه ملودی کوچیک و ساده نوشتم .. این مرحله رو انجام دادم که بدونید وجود یه تنوع وسط آهنگ بد نیست و کار رو جذاب میکنه و شنونده احساس خستگی و تکراری بودن اهنگ رو نمی کنه چون ما داریم یه تیکه رو همینطور تکرار میکنیم پس باید حواستون باشه کار نباید یکنواخت باشه .. بعد از اون من اومدم از بالای صفحه توی mastering suite رو باز کردم و کمی gain رو از کمپرسور (اول از دکمه سمت چپ روشن کنید ) بالا بردم و کمی با اکولایزر کار کردم تا نتیجه کار تا حدی مناسب بشه ولی این به معنی مستر کردن اهنگ نیست .. ما تازه اول راه هستیم و یه تنظیم حدودی کردیم تا بقیه کار رو راحت تر بریم جلو وقتی اهنگ تموم شد در باره مسترینگ و این قسمت توضیح کامل رو میدم یکم هم level های میکسر رو دستکاری کردم تا اونی که میشنوم به گوشم مناسب باشه / مثلا اگه صدای بیس کم هست , یکم بالا بردم و ... صدای پیانو رو پن کردم به سمت چپ و صدای واوا رو به راست این موارد سلیقه ای هست که خودتون میتونید کار کنید

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام