ضوابط جلوگیری از افزایش محدوده شهرها

[Mohammad Aref 120452]

ضوابط جلوگیری از افزایش محدوده شهرها مصوب 10/08/1378 شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران

 

شورايعالي شهرسازي و معماري ايران علاوه بر وظيفه اظهارنظر درباره لوايح و آيين‌نامه‌هاي‌شهرسازي عهده دار تصويب طرحهاي توسعه و عمران در مقياسهاي ملي‌، منطقه‌اي‌، ناحيه‌اي ومحل و بررسي و تصويب ضوابط و مقررات شهرسازي است كه به خصوص در بند ۴ ماده‌۲ قانون‌تأسيس شورايعالي مذكور تصريح شده است‌.

 

اينگونه ضوابط كه با هدف فراهم شدن موازين اجرايي و قانوني توسعه موزون و هماهنگ‌كالبدي كشور تهيه مي‌شوند با توجه به دامنه شمول (شهر، ناحيه‌، منطقه‌، كشور) و تاثيرگذاري‌وسيع آنها بر توسعه وعمران كشور، يكي از پايه‌هاي اصلي نظام طرح ريزي و كنترل توسعه كالبدي‌كشور مي‌باشند.

 

در سالهاي اخير گسترش تدريجي محدوده مصوب شهرها در شرائطي روي داده كه جمعيت‌واقعي شهرها در افق طرحهاي جامع يا هادي و يا در مقاطع زماني معين‌، از رقم جمعيت پيش‌بيني‌شده براي آنها در طرحهاي مذكور در همان مقاطع با اختلاف قابل ملاحظه‌اي كمتر بود. مقايسه‌جمعيت چند شهر بزرگ و كوچك كه به صورت اتفاقي هم انتخاب شدنشان داد كه اين امر قابل‌تعميم به وضعيت قريب به اتفاق شهرهاي كشور است و قطع نظر از عوامل به وجود آورنده‌، نشان‌دهنده عدم تحقق تراكمهاي پيش‌بيني شد در طرح و توان جمعيت پذيري شهر حتي تا سالهايي‌دورتر از افق طرحهاست در چنين مواردي گسترش محدوده شهرها حتي پس از پايان يافتن دوره‌اجرايي دهساله آنها نيز منطقي نبوده و حاصلي جز تشديد تخريب اراضي كشاورزي و باغات‌پيرامون شهرها، تحميل هزينه‌هاي گزاف به دستگاههاي مسئول تامين خدمات شهري و در نتيجه‌دشوارتر شدن مديريت شهري و عدم ارائه خدمات مطلوب و مناسب به شهروندان و بالاخره‌پراكنده سازي و زشت شدن سيما و منظر شهرها ندارد.

 

با توجه به موارد فوق و بررسيهاي انجام شده مصوبه شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران‌در جلسه ۱۰/۸/۱۳۷۸ به شرح زير جهت اجرا ابلاغ مي‌شود:

 

۱ ـ از تاريخ تصويب اين مصوبه‌، هرگونه افزايش در محدوده مصوب طرحهاي هادي و جامع‌شهري تا زماني كه تراكم ناخالص جمعيتي (يعني نسبت جمعيت به سطح مصوب‌) در محدوده‌فعلي طرح (يعني محدوده طرح مصوب به اضافه كليه تغييرات احتمالي قانوني و مصوب بعدي تااين تاريخ‌) بر اساس طرحهاي مصوب تحقق پيدا نكرده باشد.

 

تبصره ـ آن دسته از پيشنهادات مربوطه به افزايش محدوده شهرها كه تا اين تاريخ به دبيرخانه‌شورايعالي شهرسازي ومعماري ايران و اصل و درنوبت دستور كار شوراي عالي قرار گرفته است‌مشمول مفاداين مصوبه نبوده و بررسيهاي كارشناسي لازم جهت طرح در شورايعالي در مورد آنها به‌عمل خواهد آمد.

 

۲ ـ دستگاههاي ذيربط موظفند براي ارتقاء و شرايط زندگي در محله‌هاي مركزي و قديمي‌شهرها و به وجود آمدن امكان عرضه بيشتر و به موقع زمين در بخشهاي مذكور، پس از تعيين حدودمناطق مشمول بهسازي‌، بازسازي‌، و نوسازي در طرحهاي جامع شهري‌، بلافاصله طرحهاي‌تفصيلي موضعي و طراحي شهري لازم براي اين مناطق را با حفظ هويت و رعايت اصول معماري وشهرسازي بومي شهر تهيه و به تصويب كميسيون ماده ۵ استان مربوطه برسانند، در مورد بافتهاي باارزش تاريخي لازم است پيش از طرح در كميسيون ماده ۵ طرحهاي مذكور به تاييد سازمان ميراث‌فرهنگي برسد.

 

۳ ـ وزارت مسكن و شهرسازي موظف است در جهت هدايت اصولي افزايش تراكم ناخالص‌شهري بعنوان يكي از ابزارهاي مورد نياز اين مصوبه ضوابط بلند مرتبه سازي و مكانيابي آن برحسب اولويت و ضرورت در شهرها با همكاري شهرداريها، مطالعه و تهيه نمايد و براي طي مراحل‌تصويب و اجراء ارائه نمايد.

 

۴ ـ هرگونه تفكيك زمين و واگذاري آن براي امر مسكن به افراد، شركتهاي تعاوني يا ارگانهاي‌دولتي و غيردولتي و نهادها در داخل حريم و محدوده استحفاظي شهرها ممنوع مي‌باشد.

 

۵ ـ قبول تقاضاهاي مربوط به افزايش محدوده طرحهاي مصوب اعم از اينكه از طريق سازمانها،اشخاص يا شركتهاي تعاوني و غيره درخواست شده باشد توسط شهرداريها و ساير اعضاء كميسيون‌ماده ۵ و طرح اين تقاضاها در كميسيونهاي مذكور و شوراهاي شهرسازي استانها تا حصول به‌شرايط تعيين شده در اين مصوبه ممنوع مي‌باشد.

 

۶ ـ تغيير كاربري اراضي زراعي و باغات داراي كاربري كشاورزي و باغداري در طرحهاي مصوب‌شهري و تبديل جنگلها به كاربريهاي شهري ممنوع است‌.

 

۷ ـ صدور هرگونه مجوز تفكيك و پروانه احداث بنا براي اراضي زراعي و باغات واقع در حاشيه‌شهرها كه در طرحهاي مصوب شهري داراي كاربري مسكوني هستند، تا قبل از اينكه تراكم ناخالص‌جمعيتي در بقيه اراضي شهري به تراكم ناخالص پيش‌بيني شده در طرح مصوب نرسيده باشد ممنوع‌است‌.

 

۸ ـ به منظور جلوگيري از گسترش بي رويه شهرها و حفظ باغات و اراضي زراعي و زمينهاي‌باقابليت كشاورزي و جنگلها در پيرامون شهرهاي كشور و رعايت دقيق موضوع اين مصوبه‌، ازتاريخ تصويب اين مقررات دستگاه هاي تهيه كننده طرحهاي توسعه شهري موظفند درتجديدنظر ويا تهيه طرحهاي جامع و هادي شهرها، نقشه منطقه بندي و استفاده از زمين در محدوده استحفاظي‌و حريم تعيين شده در طرحهاي مذكور را با حفظ اراضي كشاورزي و باغات و جنگلهاي موجود وهمچنين حفظ و حراست از حرايم راههاي عبوري بين شهري و رعايت محدوده‌هاي مناطق‌چهارگانه محيط زيست و تعيين كاربريهاي عمده و تأسيسات و تجهيزات مورد نياز در مقياس‌شهري و ناحيه‌اي كه مي‌توانند در حريم شهر مستقر شوند و كمر بند سبز، تهيه و براي تصويب به‌شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران و ساير مراجع ذيربط ارائه نمايند.

 

۹ ـ دبيرخانه شورايعالي شهرسازي و معماري ايران موظف است مفاد اين مصوبه را براي اطلاع‌عمومي در دو روزنامه كثيرالانتشار درج نمايد.

 

در خاتمه از جنابعالي به عنوان رئيس شوراي شهرسازي استان و كميسيون موضوع ماده ۵ قانون‌تأسيس شورايعالي شهرسازي و معماري ايران با توجه به نقش موثر و خطيري كه در نظارت عاليه‌برتوسعه موزون و هماهنگ استان بعهده داريد درخواست مي‌شود تا ضمن ابلاغ مراتب به كليه‌مراجع ذيربط ترتيبي اتخاذ فرماييد كه مردم‌، مسؤولين و شهرداريهاي استان با مفاد اين مصوبه آشناشوند و بر رعايت كامل آن كه ضامن تحقق حقوق شهروندي در جهت تامين آسايش‌، نظم و زيبايي‌شهرهاست نظارت دقيق به عمل آيد.