ساختمان‌های مرتفع… خوب یا بد؟

[Mohammad Aref 120452]

بحثی در میان طراحان و برنامه ریزان شهری راجع به ساختمان‌های مرتفع وجود دارد. عده ای می گویند که شهرها بدون آن‌ها بهتر هستند و بعضی معتقدند که آن‌ها آینده شهرهای ما می‌باشند؛ پس واقعآ جایگاه آن‌ها کجاست؟

 

رایج‌ترین بحث علیه ساختمان‌های مرتفع، این است که آن‌ها پایدار نیستند و نیاز به انرژی بیش از حدی برای عملکرد کامل دارند. چراغ‌های روشنایی، آسانسورها، تجهیزات داخلی، دستگاه‌های مرکزی تهویه مطبوع، و … از جمله چیزهایی هستند که برای ما و محیط زیست ما بسیار پرهزینه می‌باشند.

 

در کشورهایی مثل ایالات متحده که ساختمان‌ها با هزینه کم و با چوب، قاب‌های چوبی و قاب‌های فولادی ساخته می‌شوند، بدیهی است که ساختمان‌هایی که نیازمند مقدار زیادی بتون و فولاد هستند، گران قیمت تر تمام می‌شوند.

 

موضوع دیگر این است که ساختمان‌های مرتفع باعث انزوای مردم می‌شوند زیرا ابعاد بزرگ آن‌ها، موجب ایجاد یک فضای غیردوستانه می‌گردد که معاشرت افراد با یکدیگر را کاهش می‌دهد.

 

این‌ها همگی سؤال‌هایی هستند که در این زمینه مطرح می‌شوند. اکثر شهرهای آمریکا به گونه ای ساخته می‌شوند که منظر شهریشان توسط ساختمان‌هایی که تا چهار طبقه ارتفاع دارند، ایجاد شود. ساختمان‌های شش تا ده طبقه، مرتفع محسوب می‌شوند و به نظر می‌رسد که فقط در بخش مرکزی شهرها وجود داشته باشند. لذا قابل درک است که شهروندان، نگران ساختمان‌های مرتفع و به ویژه آسمان خراش‌ها باشند.

 

در نیویورک، سائوپولو، شانگهای، توکیو، ریودوژانیرو، شیکاگو و دیگر شهرهای مهم دنیا، برای چندین دهه خط آسمان شهر توسط آسمان خراش‌ها تعریف شده است. لذا مردم از آن‌ها نمی‌ترسند و به آن‌ها عادت کرده‌اند.

 

ولی آیا ساختمان‌های مرتفع مزایایی هم دارند؟ بله، خیلی، البته اگر به طور مناسبی طراحی شده باشند و شهر به خوبی برای ایجاد آن‌ها برنامه ریزی کرده باشد.

 

ساختمان‌های مرتفع حتی می‌توانند از ساختمان‌های کوتاه نیز پایدارتر باشند. زیرا کاهش انتشار کربن (آلایندگی) ساختمان‌ها، یک ابزار کارآمد برای جلوگیری از پراکندگی شهری می‌باشد که پدیده مهمی است که طراحان سراسر دنیا در تلاش هستند که آن را حل نمایند. وقتی اثرات آلودگی کاهش می‌یابد، برنامه توسعه، استفاده بهتری از زمین می‌نماید که در بخش‌های مرکزی شهرها بسیار گران است. تراکم (ارتفاع تنها عامل آن نیست)، یکی از مؤثرترین اقدامات پایدار و زیست پذیری است که یک شهر می‌تواند انجام دهد. اگر نخواهیم راجع به فناوری‌های جدید صحبت کنیم که به طور مداوم باعث کاهش قیمت آسانسورها و تجهیزات داخلی می‌شوند؛ در واقع به عنوان یک قانون کلی، هر قدر ارتفاع ساختمان بیشتر باشد، این تجهیزات ارزان‌تر تمام می‌شوند.

 

پیتر وینگارتن که طراح و برنامه ریز شهری است، در مصاحبه با شبکه جنسلر، از این موضوع دفاع می‌کند که آسمان خراش‌ها درطول تاریخ، نقش مهمی را در ایجاد نوآوری و توسعه فناوری‌های جدید ایفا کرده‌اند. تأسیسات ضدحریق و آسانسورها، نمونه‌هایی از این فناوری‌ها هستند که مورد پسند واقع شده اند تا نیازهای ساختمان‌های مرتفع را تأمین نمایند.

 

بنابراین ساختمان‌های مرتفع، بیشتر به نفع شهرها هستند تا اینکه به آن‌ها ضرر برسانند. ولی اقدامات مشخصی باید صورت گیرد تا مطمئن شویم که آن‌ها به شکل مثبتی در بافت شهرها جای خواهند گرفت.

 

پروفسور لون پولسن، مدیر برنامه طراحی در دانشکده معماری و طراحی دانشگاه ویت واتر سند آفریقای جنوبی می‌گوید: “ساختمان‌های مرتفع که به طور مجزا از یکدیگر ساخته می‌شوند، می‌خواهند نماد یا سمبلی برای قدرت باشند، در حالی که گسترش ساختمان‌های مرتفع به شکل محلات شهری، به طوری که ساختمان‌ها در کنار یکدیگر قرار داشته باشند، نشان دهنده احساس شهرنشینی است. بهتر است برج‌های دارای دروازه‌های بزرگ در مراکز شهرها ساخته نشوند”.

 

نزدیکی به وسایل حمل و نقل عمومی، زیرساخت‌های شهری کافی (آب، فاضلاب، و منابع انرژی)، و فراوانی فضاهای باز و عمومی، همگی پیش شرط‌های لازمی هستند که بایستی موقعیت توسعه جدید را تعریف کنند. کاربری مختلط نیز در این گونه طرح‌ها بسیار مهم هستند. این نوع ساختمان‌ها در سطح همکف، موجب افزایش سر زندگی شهری می‌شوند و پشت بام که مربوط به امکانات رفاهی است، باعث معاشرت اجتماعی بین همسایگان می‌گردد.

 

پس ساختمان‌های مرتفع، خوب هستند یا بد؟ اگر به درستی طراحی شوند، بسیار عالی هستند. بسیاری از شهرها در سراسر دنیا، مدت‌هاست که شروع به این بحث نموده‌اند که برنامه ریزی و اجازه ایجاد ساختمان‌های مرتفع را در طرح جامع خود قرار دهند و در دهه‌های آینده، شهرهای بیشتری خود را در شرایط مشابه خواهند یافت. وقتی شهرنشینی افزایش می‌یابد و شهرها به بازنگری درباره گسترش بی رویه می‌پردازند و بسوی یک منظر شهری منسجم تر و کارآمدتر حرکت می‌کنند، ایجاد ساختمان‌های مرتفع، بخشی از راه حل خواهد بود.

 

منبع: سایت آقای شهردار