تبخال ویروسی یا «هرپس»

[Ala Agrin 14476]

تبخال نوع ۱ (تبخال صورتی – دهانی)

شاید کمتر کسی را بتوان پیدا کرد که تا به حال تبخال را تجربه نکرده باشد.

زخمی دردناک با ظاهری ناخوشایند که همه از آن گریزانند، اما بالاخره سراغشان می‌آید. روش برخورد اصولی و بهداشتی با تبخال موضوع بحث امروز ماست و می‌خواهیم برایتان شرح دهیم که چگونه با این مهمان ناخوانده و سمج برخورد کنید که محترمانه شما را ترک کند و از پیش شما برود.

به‌طور کلی عفونت تبخال یک عفونت شایع ویروسی دهان است که به علت ورود ویروسی به نام هرپس سیمپکس به بدن خود را نشان می‌دهد. این عفونت در وهله اول به صورت یک نوع زخم صورت است که روی لب‌ها یا پوست صورت نزدیک منطقه دهان اتفاق می‌افتد و به همین دلیل ظاهری ناخوشایند را برای فرد مبتلا پدید می‌آورد.

عفونت اولیه و ثانویه تبخال

متاسفانه ویروس تبخال به این سادگی که عموم مردم فکر می‌کنند بساطش از بدن برچیده نمی‌شود. اگر کسی برای اولین بار با این ویروس تماس داشته باشد، پس از بروز عفونت تبخال در ناحیه دهان، ویروس آن به عمق بدنش می‌رود و خود را مخفی می‌کند.

مدتی بعد احتمال دارد دوباره ویروس شعله‌ور شود. اینکه چه شرایطی سبب می‌شود ویروس خفته دوباره بیدار شود مقوله‌ای است که جا برای بحث بسیار دارد، اما به‌طور خلاصه شرایطی همچون تب، آنفلوآنزا، سرماخوردگی، فشارهای روحی و روانی، صدمات به لب و یا جراحی‌های روی نواحی دهان و لب از جمله این موارد هستند. از این رو آموختن روش برخورد با تبخال مهم‌ترین اصلی است که در مواجهه با این بیماری باید دانست تا از عوارض آن در امان ماند.

وقتی تبخال می‌آید...

شناخت علائم بروز تبخال از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. علائم و نشانه‌های تبخال بدین صورت است که در وهله اول یک تاول کوچک و دردناک پر از مایع روی یک نقطه سرخ و دردناک پوست بروز می‌کند که معمولا روی لب‌ها و نواحی داخلی دهان است.

سپس درد شدید و احساس مورمور شدن به سراغ بیمار می‌آید که به‌طور معمول، یکی دو روز قبل یا بعد از بروز تاول‌هاست که این علامت بسیار مهمی‌است. به خصوص احساس مورمور شدن و درد خفیف از علائم اولیه تبخال است که می‌تواند به عنوان یک زنگ خطر محسوب شود. چرا که اگر شخصی در این مرحله متوجه عفونت تبخال شود با استفاده از اقدامات پیشگیرانه که در ادامه در مورد آنها صحبت می‌شود می‌تواند جلوی تبخال را بگیرد. در هر صورت پس از تشکیل تاول‌ها، سیر بیماری ادامه می‌یابد و سرانجام، تاول‌ها می‌شکنند و از آنها خونابه خارج می‌شود و سپس زخمی قهوه‌ای رنگ با ظاهری ناخوشایند تشکیل می‌شود.

تبخال‌های خطرناک

در بعضی مواقع به دلیل بی‌اعتنایی بیمار، تبخال وسعت می‌یابد و عفونت شدید روی آن سوار می‌شود.

در این موارد زخم‌های تبخالی علاوه بر اینکه تمام نواحی لب را می‌گیرند به داخل دهان هم سرایت می‌کنند. در این موارد التهاب لثه‌ها از وخیم‌ترین وقایعی است که خود را نشان می‌دهد. تمام لثه‌ها به خصوص نواحی داخلی لثه‌ها ورم می‌کنند و حالت آبسه دهانی به خود می‌گیرند.

[Ala Agrin 14476]

بیمار قادر نیست که حتی لقمه‌ای غذا بخورد. شرایط بیمار روز به روز وخیم‌تر می‌شود و باید خیلی زود اقدامات درمانی در مورد وی اجرا شود.

 

اولین اقدامی‌که باید در مواجهه با تبخال کرد، شناخت مرحله اول تبخال به‌طور کامل و دقیق است. اگر شما در این مرحله تبخال را شناسایی کنید که آن هم کار زیاد سختی نیست به راحتی می‌توانید جلوی یک عفونت سخت را بگیرید.

پس از تشخیص شروع تبخال به عنوان اولین اقدام، به فاصله هر نیم‌ساعت یک قالب کوچک یخ را روی لب‌ها بگذارید (روی ناحیه مبتلا) و آن قدر یخ را به لب‌ها بچسبانید که آن تکه یخ کوچک آب شود. توجه کنید که یخ را چند ثانیه روی لب‌ها بگذارید و سپس از روی لب‌ها بردارید تا سرمای شدید یخ، لب‌ها را از بین نبرد.

 

پس از مرحله یخ‌گذاری به‌طور متناوب روی ناحیه مبتلا را با نمک بپوشانید. در این لحظه باید انتظار درد فراوانی داشته باشید، اما مطمئن باشید بهترین روش درمانی را در حال اجرا کردن هستید و بدون ترس و دلهره ادامه

دهید.

از محلول‌های دهان‌شویه حتما استفاده کنید. محلول دهان‌شویه بنزیدآمین از جمله بهترین محلول‌های دهان شویه است. هر ۱ تا ۲ ساعت یکبار دهان را حسابی با محلول بشویید تا بهداشت داخل دهان تامین شود و عفونت به داخل دهان سرایت نکند.

 

در فاصله مدت عفونت از غذاهای مایع و ولرم استفاده کنید تا لب‌ها و نواحی مبتلا تحریک نشوند و زخم انتشار پیدا نکند.

 

سطح لب‌ها را با پمادهای مخصوص که معمولا پماد ویتامین A است مرطوب و نرم نگه‌دارید تا لب‌ها دچار خشکی نشوند و تبخال عفونی

نشود.

▪ در صورت به کار بردن همه این اقدامات اگر احساس کردید روند بهبودی وجود ندارد به یک پزشک متخصص دهان و دندان یا یک دندانپزشک مراجعه کنید تا روند بهبودی را از وی طلب کنید.