جستجو در تالارهای گفتگو

ﺑﻬﺘﺮﻳـﻦ ﻭ ﻛﺎﻣﻞﺗﺮﻳـﻦ ﻣﻄﻠـﺐ ﺭﺍ ﻣﺮﺣـﻮﻡ ﺍﻳـﺮﺝ ﺍﻓﺸـﺎﺭ ﺩﺭ ﺷـﺮﺡ ﺣـﺎﻝ و معرفی ﺁﺛـﺎﺭ ﺣﺴـﻦ ّ ﻣﻘـﺪﻡ ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﺍﺳـﺖ، ﻛـﻪ ﺑﻪ ﺳـﺒﺐ ﺷـﻤﻮﻝ، ﺍﻳﺠـﺎﺯ ﻭ ﺟﺎﻟﺐﺑـﻮﺩﻥ ﻧﺜـﺮ ﻭ ﺍﻣﻼﻳـﺶ، ﺑـﻪ ﻫﻤـﺎﻥ ﺻـﻮﺭﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠـﺎ ﻧﻘـﻞ ﻣﻲﺷـﻮﺩ: «ﻧـﺎﻡ ﺍﺻﻠـﻲ "ﻋﻠـﻲ ﻧـﻮﺭﻭﺯ"، ﺣﺴـﻦ ّ ﻣﻘـﺪﻡ ﺍﺳـﺖ. ﭘـﺪﺭﺵ ﺑـﻪ ﻟﻘـﺐ اﺣﺘﺴـﺎﺏﺍﻟﻤﻠﻚ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻮﺩ. ﺩﺭ ﺳـﺎﻝ 1276 ﺷﻤﺴـﻲ، ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺯﺍﺩﻩ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﺫﺭ ﻣـﺎﻩ 1304، ﺩﺭ ﻟـﻮﺯﺍﻥ، ﺍﺯ ﺷـﻬﺮﻫﺎﻱ ﺳـﻮﻳﺲ، ﺍﺯ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﻓﺖ. ﺗﺤﺼﻴﻼﺗﺶ ﺩﺭ ﻟـﻮﺯﺍﻥ، ﺩﺭ ﺭﺷـﺘﮥ ﺍﺩﺑﻴـﺎﺕ ﻭ ﻋﻠـﻮﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋـﻲ، ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺳـﻴﺪ. ﭘـﺲ ﺍﺯ ﺧﺘﻢ ﺗﺤﺼﻴـﻼﺕ، ﺑـﻪ ﺧﺪﻣـﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺩﺭﺁﻣـﺪ. ّﻣﺪﺗﻲ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺩﺭ ﺳـﻔﺎﺭﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﺳـﺘﺎﻧﺒﻮﻝ ﺧﺪﻣـﺖ ﻛﺮﺩ ﺗـﺎ ﺑﻪ ﺗﻬـﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪ. ﺳـﭙﺲ ﺑـﻪ ﺧﺪﻣﺘﮕـﺰﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﺳـﻔﺎﺭﺕ ﺍﻳـﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻗﺎﻫـﺮﻩ ﻧﺎﻣﺰﺩ ﺷـﺪ. ﭘﺲ ﺑﻪ ﻣﺼـﺮ ﺭﻓـﺖ. ﺩﺭ ﻗﺎﻫﺮﻩ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﺟﺎﻧﻜﺎﻩ ﺳـﻞ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺷـﺎﺩﺍﺑﻲ ﺑﻴﻔﺘﺎﺩ. ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﻪ ﺳـﻮﻱ ﺳـﻮﻳﺲ ﺭﻓﺖ ﺗﺎ ﻣﮕﺮ ﺩﺭ ﺁﺳﺎﻳﺸـﮕﺎﻩ ﺟﺎﻧﻲ ﺑﮕﻴﺮﺩ... اما مرگ ﻣﺠـﺎﻝ ﻧـﺪﺍﺩ ﻭ ﻧﻬـﺎﻝ ﭘﺮﻣﺎﻳﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌـﮥ ﺍﺩﺑﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻥ ﺯﻣـﺎﻥ ﻛﻢﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﺑﺴـﻴﺎﺭ ﮔﺮﺍﻣﻲ ﺑﻮﺩ ﺑﺨﻮﺷﻴﺪ... ﺣﺴـﻦ ّ ﻣﻘـﺪﻡ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳـﺦ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳـﺮﺍﻥ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﻠﻨـﺪ ﺩﺍﺭﺩ. ﻧﺎﻣﺶ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﻧﺨﺴـﺘﻴﻦ ﻛﺴـﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺩﺍﺳـﺘﺎﻥ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻧﻮﺷـﺘﻪﺍﻧﺪ ﺑﺮﺩﻩ ﻣﻲﺷـﻮﺩ.ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻘـﺎﺩ ﺍﺩﺑـﻲ ﺑـﻪ ﺷـﻴﻮۀ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﺁﺷـﻨﺎ ﺑـﻮﺩ ﻭ ﺁﻧﭽـﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺷـﺘﻪ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻧﺨﺴـﺘﻴﻦ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﺍﺳـﺖ. ﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺎﻣﻪﻧﻮﻳﺴـﻲ، ﺩﻭ ﺍﺛـﺮ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑـﺎﺯ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳـﺖ: ﻳﻜـﻲ ﺟﻌﻔﺮﺧـﺎﻥ ﺍﺯ ﻓﺮﻧﮓ ﺁﻣـﺪﻩ، ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﭼﻨﺪ ﺑـﺎﺭ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﻱ ﺷـﺪﻩ ﻭ ﺩﻭ ﺑـﺎﺭ ﻫـﻢ ﺑـﻪ ﭼﺎپ ﺭﺳـﻴﺪﻩ ﺍﺳـﺖ. ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑـﺎﺭ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺧـﻮﺩ ّ ﻣﻘﺪﻡ ﺩﺭ ﺳـﺎﻝ 1341 ﻕ. ﺩﺭ ﺳـﺎﻟﻦ ﮔﺮﺍﻧـﺪ ﻫﺘـﻞ ﻭ ﺍﺯ ﻃـﺮﻑ "ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺟـﻮﺍﻥ" ﺑﺮ ﺭﻭﻱ ﺻﺤﻨـﻪ ﺁﻣـﺪ. ﻧﺎﻡ ﺍﻳـﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶﻧﺎﻣـﻪ، ﻣﻴﺎﻥ ﻃﺒﻘـﮥ ﺑﺎﺳـﻮﺍﺩ، ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺜﻞ ﺳـﺎﺋﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑـﻪ ﻛﻨﺎﻳـﺖ ﻭ ﻃﻌﻨـﻪ ﺑـﻪ ﺍﺯﻓﺮﻧﮓ ﺑﺮﮔﺸـﺘﻪﻫﺎﻱ ﺑﻲﻣـﺰﻩ ﻭ ﻟﻮﺱ ﺧﻄـﺎﺏ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ. ﺍﺛـﺮ ﺩﻳﮕـﺮ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻳـﻦ ﺯﻣﻴﻨـﻪ، ﺑـﻪ ﻧـﺎﻡ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲﺑـﺎﺯﻱ، ﻧﻤﺎﻳﺶﻧﺎﻣـﮥ ﻛﻮﺗﺎﻫـﻲ ﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋـﻲ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺩﻳﺪۀ ﺍﺯﻓﺮﻧﮓ ﺑﺮﮔﺸـﺘﻪﺍﻱ اﻧﺘﻘـﺎﺩ ﺷـﺪﻩ ﺍﺳـﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳـﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶﻧﺎﻣـﻪ، ﮔﻔﺘﮕـﻮ ﺑﺮ ﺳـﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺳـﺖ ﻛـﻪ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻗـﺎﻱ ﺍﻃﻮﻛﺸـﻴﺪﻩ، ﻛﻪ ﻫﻴـﭻﮔﺎﻩ "ﺩﺳـﺘﻜﺶ ﻗﻨﺎﺭﻱﺭﻧﮓ" ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳـﺖ ﻧﻤﻲﮔـﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻠـﻮﻡ (!) ُﻛﺸـﺘﻲ ﻭ ﺑﻮﻛـﺲ ﻭ ﺭﻗﺺﻫـﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭ ﺻﻴـﺪ ﻣﺎﻫـﻲ ﻭ ﺁﺗﺶﺑـﺎﺯﻱ، ﺻﺎﺣـﺐ ّ ﺗﺨﺼـﺺ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺩﻳﭙﻠﻢﻫـﺎﻱ ﻋﺎﻟـﻲ ﺳـﺖ ﻭ ﻫـﺰﺍﺭ ﺍﺩﺍ ﻭ ﺍﻃـﻮﺍﺭ ﺧﻨـﻚ ﺍﺯ ﺧـﻮﺩ ﻧﺸـﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫـﺪ، ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻴـﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﺳـﺘﺨﺪﺍﻡ ﻳﻜـﻲ ﺍﺯ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﺩﻭﻟﺘـﻲ ﺩﺭﺁﻳـﺪ، ﺑﺎ ﻛﺎﺳـﺐ ﻭ ﻟﻮﻃﻲ ﻭ ّﻣـﻼ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺟﺎ ﻣﻲﻧﺸـﻴﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﭼـﺮﻙ ﻭ ﻛﺜﺎﻓـﺖ ﻭ ﺑﻲﺍﺩﺑـﻲ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻤﻲﺭﻣـﺪ ﻭ ﻫﻤﺮﻧﮓ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣﻲﺷـﻮﺩ... ﺩﺍﺳـﺘﺎﻥ ﻛﻮﺗـﺎﻩ، ﺯﻣﻴﻨـﮥ ﺩﻳﮕـﺮ ﻛﺎﺭ ﺍﻭﺳـﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳـﻦ ﺭﺷـﺘﮥ ﺍﺩﺑـﻲ، ّ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﻭ ﺑﻴﺸـﺘﺮ ﺑﻪ ﻃﺒﻘﮥ ﻋﻮﺍﻡ ﺍﺳـﺖ... ﭼﻴﺮﻩﺩﺳـﺘﻲ ّ ﻣﻘﺪﻡ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻓﺮﺍﻧﺴـﻮﻱ ﻛﻢﻧﻈﻴـﺮ ﺑـﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﻀـﻲ ﺍﺯ ﺩﺍﺳـﺘﺎﻥﻫﺎﻱ ﺧـﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﺍﺳـﺖ. ﺑﻪ ﺟﺰ ﺍﻳﻦ، ﺷـﻮﻗﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﺩﺑﻲ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺮﺍﻧﺴـﻮﻱ ﺩﺍﺷـﺖ ﻭ ﺍﺷـﻌﺎﺭﻱ ﺯ ﻻﻫﻮﺗﻲ ﻭ ﻛﻤﺎﻝ ﻭ ﺷـﻮﺭﻳﺪﻩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺴـﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﻓﺎﺭﺳـﻲ ﺭﺍ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛـﺮﺩ ﻭ ﺁﺛـﺎﺭ ﺯﻳـﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫـﺎﻱ ﺍﺩﺑـﻲ ﻟﻮﺯﺍﻥ ﺑﻪ ﭼﺎپ ﺭﺳـﻴﺪ. ﻣﻘﺪﻡ ﺩﺭ ﺩﻭﺭۀ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺩﺭ ﺍﺳـﻼﻣﺒﻮﻝ ﺑﺎ ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳـﻢ ﻻﻫﻮﺗﻲ، ﺷـﺎﻋﺮ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺁﺷـﻨﺎ ﺷـﺪ ﻭ ﺑـﺎ ﻫـﻢ مجله ادبی ﭘﺎﺭﻳـﺲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑـﻪ ﺩﻭ ﺯﺑـﺎﻥ ﻓﺮﺍﻧﺴـﻮﻱ ﻭ ﻓﺎﺭﺳـﻲ، ﻣﺎﻫـﻲ ﺩﻭ ﺑـﺎﺭ، ﭼﺎپ ﻣﻲﺷـﺪ،، ﺍﻧﺘﺸـﺎﺭ ﺩﺍﺩﻧـﺪ اما ﻓﻘﻂ ﭘﻨﺞ ﺷـﻤﺎﺭﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺳـﺎﻝ 1921 ﺑـﻪ ﭼﺎپ ﺭﺳـﻴﺪ. ﺍﺩﺍﺭۀ ﻗﺴـﻤﺖ ﻓﺮﺍﻧﺴـﻮﻱ ﺍﻳـﻦ مجله بر ﻋﻬـﺪۀ ﺣﺴـﻦ ّ ﻣﻘـﺪﻡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﺴـﺘﻌﺎﺭ "ﻋﻠﻲ ﻧـﻮﺭﻭﺯ" ﺧـﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ مجله ﺷﻨﺎﺳـﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳـﺖ. ّ ﻣﻘﺪﻡ ﺑـﺎ ﻟﻄﻒ ﺫﻭﻕ ﻭ ﺷـﻮﺭ ﭘﺮﺩﺍﻣﻨﮥ ﺧﻮﺩ ﺑـﻪ ﻧﻘﺪ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﺩﺑـﻲ ﻗﺪﻳﻢ ﻓﺎﺭﺳـﻲ ﻭ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﺍﺷـﻌﺎﺭ ﻣﻌﺎﺻـﺮﺍﻥ ﻭ ﮔﺬﺷـﺘﮕﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭ ﭼﻮﻥﻳـﻦ ﻣﺒﺎﺣـﺚ ﺭﺍ ﺑـﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺮﺍﻧﺴـﻮﻱ ﻣﻲﻧﻮﺷـﺖ، ﻣﻮﺟﺐ ﺷـﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺁﻧـﺪﺭﻩ ژﻳﺪ ﻭ ﺭﻭﻝ ﺭﻭﻣـﻦ ﺁﺷـﻨﺎﻳﻲ ﻳﺎﻓﺖ. ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲﻛـﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻫـﺮﻩ ﻣﻲﺯﻳﺴـﺖ، ﺑـﺎ ﻧﺎﺷـﺮﺍﻥ مجله ی messages D’Orien ﺁﺷـﻨﺎ ﺷـﺪ. ﻫـﺮ ﺷـﻤﺎﺭﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ مجله ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺑﻪ ﻫﻨـﺮ ﻭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻳﻜـﻲ ﺍﺯ ﻣﻤﺎﻟـﻚ ﺷـﺮﻗﻲ ﺩﺍﺷـﺖ ﻭ ﻳﻚ ﺷـﻤﺎﺭﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳـﺮﺍﻥ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﺷـﺪﻩ ﺑـﻮﺩ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﻫﻤـﻜﺎﺭﻱ ﻭ ﻧﻈﺮ "ﻋﻠﻲ ﻧـﻮﺭﻭﺯ" ﺍﻧﺘﺸـﺎﺭ ﻣﻲﻳﺎﻓـﺖ.اما ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﺳـﺒﺐ ﺷـﺪ ﻛﻪ ّ ﻣﻘﺪﻡ ﺍﺯ ﻗﺎﻫﺮﻩ ﺑﻪ ﺳـﻮﻳﺲ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺩﺭ 13 ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ 1925 ﺩﺭﮔﺬﺷـﺖ ﻭ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴـﺖ ﻛـﻪ مجله ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸـﺎﺭ ﺑﺒﻴﻨـﺪ. ژ. ﺭ. ﻓﻴﺨﺘﺮ،ﻣﺪﻳـﺮ مجله ﻣﻘﺎﻟﻪﺍﻱ ﺩﺭ ﺷـﺶ ﺻﻔﺤـﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭۀ ّ ﻣﻘـﺪﻡ ﻭ ﻣﻘﺎﻡ ﺍﺩﺑﻲ ﺍﻭ ﻧﻮﺷـﺘﻪ ﻛـﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﻳـﺎﻥ مجله ﺑـﻪ ﭼﺎپ ﺭﺳـﻴﺪﻩ ﺍﺳـﺖ» (570-569 :1334). جعفر خان از فرنگ آمده